غلامرضا طالقانی

استرس به عنوان بیماری شایع قرن حاضر، یکی از عوامل مؤثر بر کاهش بهره وری، سلامت جسمی و روانی نیروی انسانی شناخته شده است. تحقیقات پراکنده ای در مورد عوامل مؤثر بر استرس شغلی صورت گرفته است ولی متاسفانه تاکنون در این زمینه پژوهش جامع و منسجمی انجام نشده است. این مقاله با هدف ایجاد چارچوبی برای به حداقل رساندن استرس کارکنان، قصد دارد عوامل مؤثر بر استرس شغلی در سازمان صدا و سیما را پس از شناسایی، براساس اهمیت، رتبه بندی کند تا با استفاده از آن بتوان برای کاهش استرس شغلی، برنامه ریزی کرد. این پژوهش از لحاظ روش، آمیخته، با توجه به هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، تحقیقی توصیفی - اکتشافی است. ابتدا عوامل مؤثر با روش مطالعه کتابخانه ای شناسایی، سپس جهت تأیید عوامل شناسایی شده از روش دلفی فازی استفاده شده است، در مرحله سوم داده های شناسایی شده، از طریق تکنیک تحلیل سلسله مراتبی، وزن دهی و رتبه بندی شده اند. نتایج نشان داده است که از بین عوامل اصلی، عامل عملیاتی بیشترین وزن و عوامل سازمانی، فردی و محیطی به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند. گرانباری و پیچیدگی شغل، از عوامل عملیاتی، امنیت شغلی از عوامل سازمانی، تاب آوری از عوامل فردی و فشار مخاطبان از عوامل محیطی بیشترین وزن و درنتیجه بیشترین تأثیر را در هر عامل داشته اند. درمجموع گرانباری و پیچیدگی شغلی با 0944/0 بیشترین و حمایت سازمانی با 0219/0 کمترین وزن را در بین عوامل مؤثر، داشته اند.

ه هدف: هدف این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر کار بدون استرس در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، طراحی مدل مفهومی و اعتبارسنجی مدل طراحی شده است. طراحی/ روش شناسی/رویکرد: برای رسیدن به اهداف پژوهش از رویکردهای کیفی و کمی استفاده شده است. در بخش کیفی با استفاده از دلفی، عوامل موثر شناسایی شد. در بخش کمی برای اعتبار سنجی مدل مفهومی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روش نمونه گیری در بخش کیفی غیراحتمالی از نوع گلوله برفی و در بخش کمی، نمونه گیری تصادفی در جامعه محدود بوده است. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 380 نفر تعیین شد. روایی پرسشنامه بخش کیفی و بخش کمی، روایی محتواست و پایایی بخش کمی با آلفای کرونباخ محاسبه شده است. برای تحلیل داده های تجربی، آزمون فرضیه ها و تایید همخوانی سازه نظری با سازه تجربی از تحلیل عاملی و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان داده است که عوامل فردی، عوامل عملیاتی، عوامل سازمانی و عوامل محیطی بر کار بدون استرس تاثیر دارند. از بین عوامل موثر، عوامل سازمانی، عملیاتی و محیطی با کار بدون استرس رابطه معکوس دارند ولی سازه عوامل فردی با کار بدون استرس رابطه مستقیم دارد. محدودیت ها و پیامدها: در مراحل اولیه، جامع نبودن نتایج پژوهش های پیشین، موجب ارائه مدل اولیه بر اساس استنباط پژوهشگران شد. پیامدهای عملی: با اجرای این الگو، علاوه بر افزایش بهره وری، تمایل افراد به ترک سازمان کاهش می یابد و انگیزه آنان برای افزایش اثربخشی بیشتر می شود. ابتکار یا ارزش مقاله برای طراحی مدل کار بدون استرس، به موازات بررسی عوامل موثر بر مدیریت استرس، عوامل موثر بر ایجاد استرس شغلی، بررسی شد؛ در نهایت با تلفیق این دو مقوله متفاوت، عوامل و شاخص های کار بدون استرس بر اساس استنباط پژوهشگر و نظر خبرگان، استخراج گردیده و سپس اعتبارسنجی شد؛ نتیجه طراحی و اعتبارسنجی، مدل جامع و جدیدی است که محیط، فرد و سازمان را در برمی گیرد.

توانمندسازی با پرورش کارکنانی با انگیزه و توانا به مدیران امکان خواهد داد تا در برابر پویایی های محیط رقابتی به سرعت و به طور مناسب عمل نموده، موجبات برتری رقابتی سازمانشان را فراهم آورند. لذا، مدیران سازمان ها با ایجاد سرمایه اجتماعی در سازمان های خود می توانند به توانمندسازی کارکنان خود بپردازند و برای آینده سازمان خود کارکنان توانمند تربیت کنند و رهبری سازمان را تا سطوح پایین سازمان توسعه دهند. نویسندگان این مقاله بر این باورند که سرمایه اجتماعی یکی از راهکارهای توانمندتر شدن کارکنان است؛ بنابراین، در این مقاله تلاش می شود تا نقش سرمایه اجتماعی در توانمندتر شدن کارکنان دانشگاه علوم تحقیقات تبیین شود. جامعه آماری این تحقیق شامل کارکنان دانشگاه علوم تحقیقات تهران است و از روش تحقیق توصیفی- پیمایشی استفاده شده است. یافته های مقاله حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و توانمندسازی کارکنان رابطه علی و معنا داری وجود دارد. همچنین بین عناصر ساختاری، شناختی و رابطه ای سرمایه اجتماعی و توانمندسازی کارکنان رابطه علی معنادار و مثبتی وجود دارد.                        

هدف این پژوهش تحلیل یکی از مهمترین سیاست های پذیرش دانشجو در ایران یعنی سیاست سهمیه بندی و ایجاد سهمیه برای برخی داوطلبان از منظر عدالت است. برای رسیدن به این هدف، از روش توصیفی_ تحلیلی بهره برده شد؛ شیوه گردآوری داده ها نیز مطالعات کتابخانه ای (مطالعه اسناد و ادبیات) بود؛ سپس برای تحلیل آن اسناد از دو نظریه مهم عدالت یعنی نظریه های جان رالز و آمارتیاسن استفاده شد. برای به دست آوردن اعتمادپذیری پژوهش نیز، جزئیات مربوط به چگونگی استخراج مفاهیم ودلالت ها از دو نظریه یادشده نشان داده شد، جزئیات داده ها ذکر شد، مثال های فراوان آورده شد و در پایان نیز نتایج پژوهش با پژوهش های پیشین مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج تحلیل به طور کلی نشان می دهند که از آن جهت که جان رالز افزون بر برابری در فرایند، برابری در نتایج را هم لازم می دانست، طبق شرایطی بر اساس نظریه او ایجاد سهمیه عادلانه است؛ برخلاف آمارتیاسن که تأکید بیشترش بر برابری در فرایند است تا برابری در نتایج؛ بنابراین بر اساس نظریه آمارتیاسن، توانمندسازی و ایجاد قابلیت به جای دادن سهمیه توصیه می شود. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهند که بر اساس کاربست نظریه عدالت به مثابه انصاف جان رالز، ایجاد سهمیه زمانی عادلانه خواهد بود که مصداق تبعیض روا باشد و در غیر این صورت، از آن جهت که اصل فرصت برابر داوطلبین برای ورود به دانشگاه ها را نقض می کند، موجب بی عدالتی در جامعه می شود. افزون بر این، زمانی می توان از منصفانه و عادلانه بودن سهمیه اطمینان حاصل کرد که مسئله تعارض منافع در نظام تصمیم گیری و سیاست گذاری پذیرش دانشجو حل شود.

امروزه، دستیابی و تصاحب بازار با وجود رقبای قدرتمند نیاز به نوآوری، یادگیری از رقبا و محیط و بسیاری از عوامل دیگر خواهد داشت که اگر شرکت ها به آن توجه لازم را نداشته باشند از صحنه رقابت حذف می شوند؛ زیرا بازار گرایی و نیل به کسب بازار را از دست خواهند داد؛ هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر جهت گیری بازار بر رضایت مشتریان شرکت ها (شرکت سبز گلشن) بوده است. روش تحقیق حاضر توصیفی است که به روش پیمایش انجام شده است و از حیث هدف جزء تحقیقات کاربردی بشمار می رود؛ ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه می باشد که روایی آن به تائید اساتید راهنما و مشاور و خبرگان بازاریابی شرکت سبز گلشن رسیده است و پایایی آن نیز برای هر متغیر بیشتر از 0.7 بوده است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران و کارشناسان ارشد شرکت سبز گلشن می باشد که 95 نفر می باشد؛ این شرکت دارای زمینه بازاریابی صنایع سبز بوده است؛ نمونه آماری تحقیق با توجه به جدول مورگان 76 نفر انتخاب شده است و به دلیل ناهمگونی؛ نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه ای متناسب بوده است؛ تجزیه و تحلیل اطلاعات با توجه به تحلیل مدلسازی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار PLS نسخه دوم انجام شده است و نتایج نشان از تاثیر مثبت و معنادار جهت گیری بازار و ابعاد آن در قالب فرضیات تحقیق داشته است.

پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی تأثیر راهبردهای توسعه کارآفرینی بر کاهش فقر؛ با در نظر گرفتن نقش میانجی سرمایه اجتماعی صورت پذیرفته است. این پژوهش بر اساس معیار هدف در گروه پژوهش های کاربردی، بر اساس معیار زمان گردآوری داده ها در گروه پژوهش های پیمایشی و  یک پژوهش کمی می باشد. اصلی ترین ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش سه پرسشنامه (توسعه کارآفرینی، کاهش فقر، سرمایه اجتماعی) است، طیف مورداستفاده در پرسشنامه طیف لیکرت بوده و جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی شهر شیراز می باشد. حجم نمونه در این پژوهش با استفاده از نرم افزار نمونه گیری سمپل پاور[1] برابر با 315 نفر و شیوه نمونه گیری در این پژوهش نمونه گیری در دسترس می باشد. ابزار تجزیه وتحلیل اطلاعات پرسشنامه ای این پژوهش نرم افزار آماری اس پی اس اس[2] و ایموس[3] است. به منظور تعیین وجود یا عدم وجود تأثیر بین متغیرها و برآورد و تعمیم نتایج به دست آمده از حجم نمونه به جامعه آماری از مدل رگرسیونی با متغیر پنهان و مدل میانجی جهت ارزیابی فرضیه های پژوهش استفاده شده است. با توجه به یافته های پژوهش، 39 درصد واریانس کاهش فقر توسط راهبردهای توسعه کارآفرینی تبیین شده است، بنابراین، می توان کاهش فقر را بر اساس راهبردهای توسعه کارآفرینی پیش بینی کرد. متغیرسرمایه اجتماعی نیز بر کاهش فقر تأثیر معناداری داشته است، 30 درصد واریانس کاهش فقر توسط سرمایه اجتماعی و 66 درصد واریانس سرمایه اجتماعی توسط راهبردهای توسعه کارآفرینی تبیین شده است، لذا می توان سرمایه اجتماعی را بر اساس راهبردهای توسعه کارآفرینی در جامعه آماری پیش بینی کرد. همچنین، در تأثیر راهبردهای توسعه کارآفرینی بر کاهش فقر؛ سرمایه اجتماعی نقش میانجی جزئی داشته است.