مصطفی خزایی

مصطفی خزایی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

سنجش تأثیر حس مکان بر میزان تاب آوری اجتماعی در شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهر جدید مهستان)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۲۴ 764 - 775

کلیدواژه‌ها: Sense of place Resilience social resilience Mehestan new town

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۵۹
حس مکان از فعالیت ها و تعاملات بین افراد و مکان ها و همچنین بین خود افراد در یک مکان خاص ناشی می شود. سطح بالای دلبستگی در میان ساکنان یک مکان، محله یا شهر بر اهمیت آن مکان برای افراد تاکید می کند، که منجر به افزایش مشارکت در فعالیت های مدنی و سیاسی و افزایش تعاملات اجتماعی شهروندان می شود. این ارتباطات عاطفی با مکان همچنین بر ظرفیت افراد برای پاسخ به تغییرات، درک خطرات و آماده شدن برای چالش های تاب آوری اجتماعی تأثیر می گذارد. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که تاثیر حس مکان بر تاب آوری اجتماعی در شهرستان مهستان چیست. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و توسعه ای و از نظر رویکرد توصیفی- تحلیلی است. داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (شامل توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار و ضریب پراکندگی) و نیز آمار استنباطی مانند مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از SPSS و AMOS استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان شهر جدید به تعداد 95746 نفر می باشد. نمونه ای متشکل از 380 نفر به صورت تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد که وضعیت متغیر حس فضایی در محدوده متوسط ​​2.51 تا 3.5 قرار می گیرد. به طور مشابه، وضعیت متغیر تاب آوری اجتماعی نیز در محدوده متوسط ​​2.51 تا 3.5 قرار می گیرد. تحلیل فرضیه ها با استفاده از نرم افزار AMOS نشان می دهد که تأثیر حس مکان بر تاب آوری اجتماعی در شهرستان مهستان در سطح خطای 05/0 معنادار است. همچنین ضریب مسیر مثبت (/276) بیانگر رابطه مستقیم و مثبت است.
۲.

تحلیلی بر مقوله کشاورزی شهری و امکان پیاده سازی آن در کلان شهر تهران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۲۴ 320 - 357

کلیدواژه‌ها: کشاورزی شهری کلان شهر تهران مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۳۶
با توجه به افزایش جمعیت شهرنشین جهان، نیاز به مواد غذایی بیش از پیش اهمیت یافته است. از این رو یکی از راهکارهای مؤثر در واکنش به افزایش جمعیت شهرنشینان به ویژه در کشورهای درحال توسعه، گسترش و ترویج کشاورزی شهری است. در واقع شهروندان جامعه می توانند از فضای اختصاص داده شده به کشاورزی شهری، نهایت بهره برداری را در قالب ظرفیت های زیست محیطی و اقتصادی ببرند. کشاورزان شهری از طریق مزارع شهری و تولید محلی خودمصرف، سوخت فسیلی مورد نیاز برای حمل ونقل، بسته بندی و فروش مواد غذایی را به میزان قابل توجهی کاهش می دهند. همچنین به دلیل نزدیکی به مصرف کنندگان، باعث گردش درآمد در سراسر یک منطقه می شود که این کار به سهم خود رشد اقتصادی را برای جامعه مورد نظر به همراه دارد. در این فضاها اغلب مردم با هدف تولید غذا، دورهم جمع می شوند و به فعالیت می پردازند، بنابراین توسعه مشارکت اجتماعی از دیگر مزایایی این پدیده است.لازم به ذکر است، کشاورزی شهری در کنار مزایای فوق، با موانع و چالش هایی نیز مواجه است. در واقع با مرور تجربه کشاورزی شهری در شهرهای مختلف دنیا به این نتیجه می رسیم که این پدیده باید توأم با بسترسازی در حوزه های فضایی و اجتماعی و فرهنگی صورت گیرد و در غیر این صورت، توسعه و ترویج کشاورزی شهری قطعاً با چالش هایی همراه است. در واقع برای دستیابی به منافع و مزایای کشاورزی شهری لازم است بر این چالش ها غلبه کرد. در واقع اگر می خواهیم کشاورزی شهری گسترده و کارآمدی داشته باشیم، نیاز به ایجاد قوانین و بسترهای لازمی از سوی حاکمیت داریم. در واقع باید هم زمان با توسعه و ترویج کشاورزی شهری، مقررات و قوانین شهرداری ها کاملاً مشخص و صریح در این مورد تدوین شود و همچنین واحدهای تولید محصولات کشاورزی شهری به ثبت برسند تا قابل نظارت و بر اساس اصول محیط زیستی باشند.
۳.

تحلیل و ارزیابی شاخص هایِ راهبرد توسعه شهری ملارد با استفاده از مدل کوداس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸۴ 57 - 70

کلیدواژه‌ها: توسعه شهری شهر ملارد برنامه ریزی راهبردی مدل کوداس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۱
طرح های CDS و برنامه ریزی های راهبردی آخرین مرحله از تکامل برنامه ریزی شهری می باشند که با رویکرد انعطاف پذیر و مشارکت جویانه درصدد ایجاد اجماع در بین شهروندان برای خلق چشم انداز آتی توسعه شهر هستند. تأکید راهبرد توسعه شهری بیشتر بر تقویت رقابت اقتصادی است، ولی کاهش فقر، بهبود ساختار مدیریت شهری و همچنین افزایش کیفیت جنبه های محیطی را نیز تحت پوشش قرار می دهد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی است. هدف اصلی این تحقیق، ارزیابی شاخص های راهبرد توسعه شهری ملارد در چهار بُعد(حکمروایی خوب شهری، زیست پذیری، بانک پذیری و رقابت پذیری) است. جامعه آماری این تحقیق منتخبی از شهروندان(380 نفر) و مدیران شهری ملارد (50 نفر از کارکنان شهرداری و شورای شهر) می باشد. داده های تحقیق بر اساس پرسشنامه گردآوری شده اند و برای ارزیابیِ پایایی ابزار پژوهش، از روش کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در بین شاخص هایِ ابعاد چهارگانه راهبرد توسعه شهری ملارد، شاخص «میزان امنیت در سیستم های بانکی درجهت ایجاد اعتماد بین شهروندان» با 3.73 دارای بالاترین امتیاز و شاخص «نظارت بر حفظ استاندارد زندگی(درآمد سرانه) و سرمایه» با 3.40 دارای کمترین امتیاز بوده اند. در قالب مقایسه مؤلفه های چهارگانه نیز، مشخص شد که مؤلفه "بانک پذیری" بهترین شرایط نسبی و مؤلفه "حکمروایی خوب شهری" بدترین شرایط را نسبت به سایر مؤلفه ها دارد.
۴.

روش های ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم های چند جزئی: یک بررسی جامع و کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت تولید و عملیات سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۴) 35 - 64

کلیدواژه‌ها: ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم های چند جزئی وابستگی بین اجزا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۷۲
ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم های چند جزئی در شرایط وابستگی بین اجزا، یکی از حوزه های مطالعاتی جذاب و با اهمیت در مهندسی قابلیت اطمینان است که محققان در سال های اخیر به صورت جدی به آن توجه کرده اند. معمولاً سیستم های موجود در دنیای واقعی، از اجزای متعددی تشکیل شده اند، به طوری که وابستگی و آثار متقابل بین این اجزا، قابلیت اطمینان کل سیستم را تحت تأثیر قرار می دهد. این مقاله در صدد است تا در یک بررسی جامع، ابعاد مختلف مطالعات انجام شده را برای شناسایی حوزه جدید به صورت ساختار یافته، تحلیل کند. در این مقاله ابتدا اهمیت ارزیابی قابلیت اطمینان سیستم تشریح و سپس انواع وابستگی بین اجزای سیستم ها و رویکردهای مختلف در نظر گرفتن وابستگی بین اجزای سیستم ها بررسی شده است. در این بررسی، روش های ارائه شده در پیشینه، در قالب یک ساختار منسجم و کاملاً جامع از دیدگاه توابع ریاضیاتی، فرض ها، اهداف و نتایج عملکردی، ضعف و قوت، به تفکیک انواع وابستگی بین اجزای سیستم تشریح می شود. در این مقاله ضمن دسته بندی مطالعات انجام شده با رویکردی جدید، بر مبنای نوع سیستم، وابستگی، روش در نظر گرفتن وابستگی و اهداف روش های پیشنهادی و چالش های مختلف برای انجام مطالعات آتی بررسی شده است.
۵.

Clarifying The Indicators of City Development S trategy with Approach Urban Good Governance (Case S tudy: Mallard City)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۱۳, Issue ۳ - Serial Number ۴۹, Summer ۲۰۲۳ 5 - 16

کلیدواژه‌ها: City development strategy Mallard City Sustainable Development Strategic Planning

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۳۶
S trategic planning, as the las t s tage of the development of urban planning, s trives to create consensus among citizens regarding urban development adaptability and participative techniques. Urban residents are recognized as s takeholders in the planning process and will take part in its final formulation. In addition to discussing issues like reducing poverty, city planning, and environmental problems, the CDS prioritizes increasing economic competitiveness. This s tudy measured good urban governance, livability, bankability, and competitiveness indicators for Mallard. A descriptive-analytical approach has been used to accomplish this. The mos t crucial feature of this s trategy is that it views cities as the engine of economic growth and directly affects governance, local economic growth, and poverty alleviation.The purpose of this article is to review and evaluate the components of the city development s trategy in Mallard. The data were processed using SPSS and AMOS software, one-sample T-tes ts, and other tools. The results show that while the components of bankability (2.20) and competitiveness (2.42) are in a somewhat better position than the other components, the components of livability (1.70) and good urban governance (18.82) are in a much poorer position.
۶.

بررسی فرایند کاربست توسعه راهبردیِ شهر ملارد با استفاده از مدل Meta SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره هجدهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 193 - 220

کلیدواژه‌ها: برنامه راهبردی توسعه پایدار شهری شهر ملارد مدل Meta SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۱۸۷
راهبرد توسعه شهری (CDS) با هدف کاهش فقر و توسعه پایدار و ارتقای مشارکت و ایجاد حکمروایی خوب شهری مطرح شده و در چند سال اخیر توجه بسیاری از محافل علمی ایران را نیز به خود معطوف کرده است. این رویکرد می تواند جایگزین برنامه های غیرمنعطف قبلی در بهبود بحران های پیش رو در همه شهرهای ایران شود. روشن است که در صورت عدم استفاده از راهبردهای نوین توسعه شهری و بهره گیری از روش ها و سیاست های قدیمی نمی توان مسائل و مشکلاتِ شهرهای کشورمان را حل کرد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و تحلیل وضع موجود شهر ملارد با استفاده از مدل Meta SWOT و ارائه راهبردهای مؤثر جهت توسعه پایدار این شهر است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از نظر هدف کاربردی مبتنی بر روش های کمّی و کیفی است. جامعه آماری این پژوهش 5۰ نفر از مسئولان و مدیران شهری ملارد است. بر اساس نتایج به دست آمده در قالب این مدل کاهش منابع آب و مهاجرت بی رویه و به خصوص افزایش جمعیت افغان ها در ترکیب جمعیت شهر و آسیب های اجتماعی مهم ترین موانع توسعه پایدار شهری ملارد هستند که باید در فرایند برنامه ریزیِ راهبردی توسعه این شهر مورد توجه قرار گیرند. همچنین در بین عوامل مؤثر بر توسعه پایدار شهر ملارد بسترهای مناسب فعالیت های کشاورزی و صنایع تبدیلی و تکمیلی و تنوع قومی و فرهنگی دارای تناسب راهبردی هستند.
۷.

مدیریت شبانه شهری؛ الگویی جدید در راستای حکمروایی خوب شهری

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 57 - 81

کلیدواژه‌ها: مدیریت شبانه شهر زندگی شبانه شهردار شب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵ تعداد دانلود : ۱۵۱
از زمان شکل گیری بلدیه بعنوان اصلی ترین نهاد متولی مدیریت شهری در ایران که بیش از صد سال از تاریخ شکل گیری آن می گذرد، همواره تامین نیازهای خدماتی و پاسخگویی بهینه به نیازهای شهروندان در هنگام شب، در قالب نقش و جایگاه های مختلفی تحت عناوین(عسس، گزمه، داروغه، شبگرد و....) مدیریت شبانه شهری، مطرح بوده است. در طول دو دهه گذشته در حوزه مدیریت شهری، بازیگری جدید با نام (شهردار شب) به میان آمده است و در بیش از 40 شهر دنیا، شهرداران شب یا افرادی که مسئولیت مدیریت شبانه را بر عهده دارند، تعیین شده اند. این پژوهش به طور خلاصه نتایج یک مطالعه کیفی را نشان می دهد که اطلاعاتی در مورد ریشه ها، روند ترویج، ماهیت و قلمرو این نقش و پراکندگی جغرافیایی جایگاه شهردار شب را در قالب مدیریت شبانه شهری و در مقیاس جهانی جمع آوری کرده است. داده ها نشان می دهد که اگرچه شهرها از نظر زیرساختی و مقررات تفاوت زیادی دارند، اما به نظر می رسد در مورد نیاز به ساختارهای دائمی و پایدار مدیریت شبانه، اجماع فزاینده ای وجود دارد. درواقع هدف این تحقیق، بررسی نقش و جایگاه شهردار شب در راستای مدیریت بهینه شهری در شهرهای مختلف جهان است. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی است، بدین گونه که با بررسی متون و اسناد مربوط به مدیریت شبانه شهر در دنیا، تلاش شده است که این مفهوم و مشتقات آن در قالب یک نوشتار علمی به مخاطبان ارائه شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که این پدیده جدید در مدیریت شهری در حال اصلاح نواقص عملکردی و آرمانی خود است و به طور حتم در آینده به عنوان یک امر کاملاً ضروری مورد پذیرش اکثر شهرهای دنیا خواهد شد.
۸.

مطالعه پتروگرافی سفال های عصرمفرغ قدیم (کورا-ارس) و مفرغ میانی تپه کلار کلاردشت

نویسنده:
منبع: مطالعات باستان شناسی پارسه سال پنجم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۵ ۷۳-۹۳

کلیدواژه‌ها: کورا-ارس مفرغ میانی تپه کلار پتروگرافی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۷ تعداد دانلود : ۳۵۰
در آغاز هزاره سوم پیش ازمیلاد، شواهدی از گسترش فرهنگی جدید در ایران پدیدار گشت که ریشه آن به منطقه قفقاز بازمی گردد. رایج ترین نام این فرهنگ «کورا-ارس» است که اشاره به منطقه اولیه شکل گیری این فرهنگ دارد. شواهد این فرهنگ از شمال فلات ایران و سواحل جنوبی دریای مازندران تا سواحل شرقی دریای مدیترانه ثبت و گزارش شده اند. برخی برای توجیه این شواهد همگون به تبیین عللی همچون تجارت و تقلید آثار متوسل شده اند. کلاردشت یکی از شرقی ترین مناطق حوزه گسترش این فرهنگ است که شواهد آن از تپه کلار و در یک کاوش باستان شناسی به دست آمد. نمونه های سفالی به دست آمده از تپه کلار که در دورترین نقطه از مبدأ این فرهنگ قرار دارد، فرصتی برای پاسخ به برخی پرسش ها را فراهم کرد. پرسش های این پژوهش عبارتنداز: 1- باتوجه به کانی های موجود در سفال های فرهنگ کورا-ارس و مفرغ میانی، چه میزان شباهت یا تفاوت بین آن ها وجود دارد؟ 2- براساس مطالعه پتروگرافی نمونه سفال های تپه کلار می توان کدام یک از نظرات پیرامون نحوه گسترش فرهنگ کورا-ارس را برای ظهور این فرهنگ در تپه کلار منطقی تر دانست؟ در این پژوهش 15 نمونه قطعه سفال از داده های کاوش انتخاب شد؛ 10 نمونه متعلق به فرهنگ کورا-ارس (مفرغ قدیم) و 5 نمونه از مفرغ میانی. نتایج پتروگرافی و داده های نقشه زمین شناسی منطقه نشان می دهند که سفال های کورا-ارس (مفرغ قدیم) و سفال های مفرغ میانی با ساختار منطقه البرز مرکزی همخوانی دارد، و وجود کانی کمیاب نفلین (Na,K) AlSiO4 (کانی تحت اشباع از سیلیس) و هم چنین دانه های یاقوت در بافت برخی سفال ها و ساختار زمین شناسی منطقه موجب تقویت این عقیده شد که سفال های کورا-ارس و مفرغ میانی تپه کلار، تولید محلی و منطقه ای هستند (وارداتی از قفقاز یا نواحی دوردست نیست)؛ اگرچه در کیفیت سفال به لحاظ بافت سفال تفاوت وجود دارد. نتایج این پژوهش ثابت کرد که سفال های کورا-ارس به علل دیگری به غیر از تجارت به محوطه کلار وارد شده اند.
۹.

تحلیلی بر "شهر دوستدار زن" در ایران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ 50 - 62

کلیدواژه‌ها: شهر زنان فضای شهری شهر دوستدار زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۳۰۳
زنان و مردان متناسب با نقش و مسئولیتشان از فضاهای شهری به شیوه های گوناگون استفاده می کنند. در این میان، زنان همواره به طور مستقیم با خانواده و جامعه در ارتباط بوده اند و می باید در کانون فرایند برنامه ریزی و ساخت فضاهای شهری قرار گیرند. اما تاکنون روند غالب در تدوین برنامه ریزی های شهری از حاکمیت نگرش مردانه و درک نیاز های آنها از شهر حکایت می کند. شهر دوستدار زن اشاره به شهری مطلوب و مناسب دارد که در ابعاد وسیع و همه جانبه مسائل و نیازهای زنان را شناسایی و در راستای حل مشکلات و کاستی های موجود برنامه ریزی داشته باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با تحلیل منابع اسنادی و کتابخانه ای صورت گرفت، نتایج مطالعات و تحلیل ها به این نکته اشاره داشت که مفهوم و مقوله شهر دوستدار زن نه در بعد نظری و نه در بعد عملی به صورت کامل درک نشده و در راستای تحقق آن برنامه ریزی دقیق و مشخصی صورت نگرفته است.
۱۰.

تحلیلی بر"شهر دوستدار کودک"

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۶ 220 - 232

کلیدواژه‌ها: شهر شهر دوستدار کودک فضای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۴۴۷
برای اولین بار در تاریخ، اکثر جمعیت کره زمین در مراکز شهری زندگی می کنند. از 7.6 میلیارد جمعیت فعلی کره زمین، تقریبا یک سوم شهرنشینان را کودکان تشکیل می دهند. تخمین زده می شود که تا سال 2050، تقریبا 70 درصد از کودکان جهان ساکن مناطق شهری خواهند بود. به گزارش یونیسف؛ امروزه میلیون ها نفر از کودکان شهری در فقر شدید و محیط های پرخطر برای زندگی به سر می برند. در این راستا برنامه ریزان شهری و اجتماعی و نهادهای مسئول باید در رأس تصمیم گیری های خود به کودکان توجه کنند. میلیون کودک در شهرها از خدمات اجتماعیِ اساسی نظیر؛ آموزش و بهداشت محروم اند. این کودکان مستحق زندگی در محیط ایمن هستند و به کسانی احتیاج دارند تا آنها را از استثمار و سوء استفاده ها محافظت کند. مفهوم «شهر دوستدار کودک» به طور کل به این معنی است که دولت مردان چگونه این شهرها را بر اساس علایق بچه ها اداره می کنند و نیز به شهرهایی گفته می شود که در آن، حقوق اساسی کودکان مثل سلامت، حمل و نقل، آموزش و فرهنگ رعایت می شود. بر این اساس، کودکان به عنوان شهروندانی تعریف شده اند که حقوقی دارند و حق دارند نظراتشان را ابراز کنند. شهر دوستدار کودک تنها یک شهر خوب برای کودک نیست؛ بلکه شهری است که به وسیله کودکان ساخته می شود.
۱۱.

گردشگری شهری و توسعه شهریِ پایدار

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ زمستان ۱۳۹۸ ویژه نامه زمستان 280 - 291

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری شهری توسعه پایدار شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۶۱
به طورکلی توسعه پایدار شهر مرهون تعاملات پایدار و سازنده انسان با انسان و انسان با محیط می باشد. تعاملاتی که بر اثر آن در طول زمان، شهر از نظر زیست محیطی قابل سکونت، از نظر اقتصادی بادوام، از نظر اجتماعی همبسته و از نظر کالبدی زیبا و دیدنی می گردد. بر پایه وجود ارتباط دوطرفه توسعه پایدار و گردشگری پایدار، برای آن که گردشگری بتواند به توسعه پایدار شهر کمک کند، باید اثرات آن در شهر شناسایی شده و مورد توجه خاص قرار گرفته شود. هدف این تحقیق بررسیِ تحلیلی مناسبات گردشگری و توسعه پایدار شهری می باشد. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها به صورت اسنادی - کتابخانه ای می باشد. در واقع با مطالعه و بررسی آثار علمی داخلی و خارجی که در مورد گردشگری و توسعه پایدار شهری انتشار یافته، سعی در استنتاج این مطالعات در قالب یک مقاله کاربری نمودیم. امید است که بتواند در راستای فهم دقیق این موضوع به مخاطبین خود مطالب درخوری را ارائه نماید. واژگان کلیدی: گردشگری، گردشگری شهری، توسعه پایدار شهری.
۱۲.

ارایه مدلی برای بررسی و تعیین حداقل تقاضای پارکینگ در بستر سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه 13 شهرداری شهر تهران)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ 384 - 400

کلیدواژه‌ها: حداقل تقاضای پارکینگ ITE GIS منطقه 13 شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۲۱۰
با افزایش مالکیت وسیله نقلیه و سهم استفاده از آن در سفرهای شهری و عدم فرهنگ سازی و ایجاد ساختارهای متناسب حمل و نقل همگانی به منظور کاهش تقاضای سفر وسایل نقلیه شخصی، باعث شده تا مشکلات مربوط به تأمین پارکینگ به گونه های مختلف نمایان شود. در این پژوهش تلاش شد، مدلی برای برآورد حداقل تقاضای پارکینگ ارایه شود. در پایان مدل پیشنهادی بر روی داده های منطقه 13 شهرداری تهران پیاده شد. برای نیل به این هدف اقدام به برآورد حداقل پارکینگ مورد نیاز بر مبنای نوع فعالیت و کاربری اراضی شهری، گردآوری اطلاعات و پیاده سازی این روش در محیط سیتم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. روش مورد نظر در این پژوهش بر پایه استاندارد نرخ سفر سازی (Trip Generation) موسسه مهندسی حمل و نقل ایالات متحده امریکا بوده است. یافته ها و خروجی این مدل که در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل شده است، به صورت نقشه و جدول ارایه شد. یافته های این پژوهش مشخص نمود که مجموع حداقل تقاضا پارکینگ در کل منطقه 85465 فای پارک است. در پایان با توجه به نیاز مبرم به تامین پارکینگ در منطقه برای ساماندهی ترافیکی پیشنهاد شد، پژوهشی برای مکان یابی پارکینگ طبقاتی که از جمله اهداف مطالعات پارکینگ است، انجام شود.
۱۳.

بافت فرسوده؛ فرصت یا تهدید مدیریت شهری (نمونه موردی: بافت فرسوده شهر نهاوند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 101 - 126

کلیدواژه‌ها: بافت فرسوده شهر نهاوند فرصت و تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۰۷
بهسازی و نوسازی در بافت های فرسوده شهری از جمله چالش های مهم فراروی مدیریت شهری در کشورهای درحال توسعه می باشد. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافت ها به منظور برنامه ریزی و مدیریت و نگهداری آنها از اقدامات اولیه و مهمی است که باید صورت پذیرد. بافت فرسوده شهر نهاوند با مساحت حدود 166 هکتار و متشکل از هفده محله از جمله این بافت ها می باشد. محدوده مورد نظر، علی رغم وجود قابلیت هایی در زمینه های کالبدی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی - تاریخی، دارای نارسایی هایی در زمینه های مذکور می باشد. در این پژوهش از روش تحلیلی SWOT در راستای سنجش وضعیت کلان بافت فرسوده شهر نهاوند بهره گرفته ایم. روش تحقیقی که در این مقاله استفاده شده است، روش توصیفی و تحلیلی است که با مطالعه اسنادی– کتابخانه ای و مشاهدات میدانی از محدوده بافت صورت گرفته است. آنچه از نتایج این تحقیق حاصل شد بیان این مطلب بود که بافت فرسوده شهر نهاوند در پی بی توجهی مسئولین و مدیران شهری به صورت یک معضل و مسئله در شهر جلوه می کند و در زمینه های مختلف اجتماعی و اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی شرایط نابسامانی را تجربه می کند، و مدیریت شهری نیز نگاه شایسته و عالمانه ای(برنامه ریزی منسجم و کارآمدی) برای معضلات این بافت نداشته است. این در حالی است که با تغییر رویکرد مسئولین و مدیران شهری به این بافت با ارزش و تاریخی(نه به عنوان تهدید بلکه به عنوان فرصت)، می توان ضمن مرتفع کردن معضلات موجود، در راستای استفاده بهینه از قابلیت های وافر این مناطق در راستای توسعه همه جانبه شهر نهاوند گام های اساسی برداشت.
۱۴.

سنجش پایداری توسعه شهر تبریز با روش جای پای اکولوژیکی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 479 - 495

کلیدواژه‌ها: جای پای اکولوژیکی شهر تبریز توسعه شهری ظرفیت زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
شهرها پس از انقلاب صنعتی به سرعت رشد یافتند و این رشد و توسعه، پیامدهای بسیاری با خود به همراه داشت. عمده ی آثار این پیامدها بر محیط زیست و کیفیت زندگی مردم این جوامع وارد شده است. یکی از روش های ارزیابی میزان ارتباط انسان با طبیعت روش جای پای اکولوژیک است. این روش، کیفیت نیازهای یک گروه انسانی را که با مقدار مشخصی از سطح زمین و آب، به تولید منابع مصرفی و دفع مواد زائد حاصل از زندگی خود اقدام می کند، اندازه گیری می نماید. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی جای پای اکولوژیکی شهر تبریز می پردازد و تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد: آیا فضای بوم شناسی شهر تبریز توان حمایت و برآوردن نیازهای اساسی جمعیت شهر را دارد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی شهر تبریز در گروه های مصرفی مواد غذایی، حمل ونقل، گرمایش گازهای طبیعی، آب، برق و زمین مورد نیاز برای دفع مواد زائد 30/3 هکتار بوده است. این امر بیانگر این است که شهر تبریز برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متّکی به منطقه ای فراتر از استان آذربایجان شرقی است. نگاهی به میزان مواد مصرفی شهر تبریز، نشان می دهد که سهم مواد غذایی با 73/2 هکتار، بیشترین سهم را در بین سایر موارد دارد. کمترین میزان مربوط به زمین مورد نیاز برای دفع زباله 07/0 متر مربع به ازای هر نفر بوده است. از آنجایی که ظرفیت زیستی ایران 8/0 هکتار است. جای پای اکولوژیکی 30/3 هکتاری شهر تبریز بدان معناست که 125/4 برابر بیش از سهم خود، از ظرفیت زیستی قابل تحمل کشور را به خود اختصاص داده است.
۱۵.

تحلیل و ارزیابی شاخص های حمل و نقل پایدار شهری

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 424 - 436

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل پایدار برنامه ریزی حمل و نقل شاخص های حمل و نقل پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷۳ تعداد دانلود : ۸۰۰
حمل و نقل پایدار شهری در واقع حرکت روان وسایل نقلیه٬ مردم و کالاهاست که مستلزم آسایش مردم و پایداری محیط با مطلوبترین هزینه و تلاش است. برنامه ریزی حمل ونقل پایدار اثرات توسعه حمل و نقل را روی کارآیی اقتصادی، موضوعات زیست محیطی، مصرف منابع، کاربری اراضی و عدالت اجتماعی مورد توجه قرار می دهد و به کاهش اثرات زیست محیطی، افزایش بازدهی سیستم حمل ونقل و بهبود وضعیت زندگی اجتماعی کمک می کند و هدف آن افزایش کارآیی سیستم و جابه جایی کالاها، خدمات و افراد با حداقل مشکلات دسترسی است. با توجه به این مسائل در پژوهش حاضر سعی شده است که به تفضیل به اهداف و شاخص های حمل و نقل پایدار از ابعاد مختلف و شرح ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی پرداخته شود. برای برنامه ریزی پایدار و جامع سیستم حمل و نقل بهتر آن است که مجموعه ای متوازن از شاخص ها که ترکیبی از اهداف اقتصادی٬ اجتماعی و زیست محیطی باشد را در نظر بگیریم. همچنین می تواند از شاخص ها به عنوان اطلاعات پایه در سیاستگزاری های حمل و نقل و پایش نتایج استفاده نمود. مزیت بسیار مفید دیگر توسعه شاخص ها استفاده از آنها در برای مقایسه معنادار وضعیت حمل و نقل با سایر شهرها می باشد. روش کار توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای و اسنادی است. در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺎ در ﻧﻈﺮﮔﯿﺮی ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ ﺷﻬﺮی، ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﯿﻞ در اﻣﺮ ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی دﺳﺖاﻧﺪرﮐﺎر ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ، ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی و ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ ﺷﻬﺮی اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
۱۶.

تحلیلی بر شهر دوستدار معلول

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 769 - 787

کلیدواژه‌ها: معلول فضای شهری شهر شهر دوستدار معلول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۱ تعداد دانلود : ۳۵۰
فضای شهری کاربران متفاوتی را در خود جای می دهد. این کاربر از لحاظ سن، توان و خصوصیات با یکدیگر متفاوت بوده و هر کدام نیازهای خاص خود را می طلبند. دسته ای از آن ها افراد با ناتوانایی های جسمی می باشند. اساساً شهرها، بناها و خدمات شهری بدون توجه به وضع معلولین طراحی شده و این بخش از فعالان کشور، به سبب "معلول بودن شهر"، از فعالیت، کار، زندگی و استراحت متناسب با نیازهای خود بی بهره اند. در شهرها ناتوانان جسمی- حرکتی از همان بدو خروج از منزل با مشکلات و موانع متعددی روبرو می شوند و از داشتن حقوق مساوی با سایر شهروندان بی بهره اند. هدف این تحقیق بررسی و تحلیل مبانی علمی شهر دوستدار معلول است که می تواند سرآغازی باشد برای توجه هر بیشتر به این موضوع مهم در طراحی و برنامه ریزی شهری کشورمان. روش تحقیق؛ توصیفی و تحلیلی می باشد که با تکنیک کتابخانه ای مطالب گرداوری شده است. در پایان باید اشاره شود که هنوز به شکل کامل و جامعی مدیریت شهری کشورمان برنامه ریزی و طراحی شهر دوستدار معلول را نتوانسته پیاده کند و در نتیجه نیاز این قشر از جامعه در فضاهای شهری مغفول مانده است. واژگان کلیدی: معلول، فضای شهری، شهر، شهر دوستدار معلول.
۱۷.

تحلیلی بر شهر دوستدار سالمند در ایران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 876 - 890

کلیدواژه‌ها: شهر سالمند فضای شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۱ تعداد دانلود : ۴۸۹
شهر دوستدار سالمند به عنوان رویکردی جدید در شهرسازی از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. بر اساس رویکرد این سازمان، شهرهای دوستدار سالمند شامل آن دسته از فضاهای شهری می شوند که توزیع خدمات عمومی در آن ها به گونه ای است که حداکثر تناسب با نیازها و محدودیت های افراد سالمند را دارد. علاوه بر این، در چنین شهرهایی توجه به نیازهای افراد سالخورده به مثابه ضرورتی در شاخص های فرهنگی و تعاملات بین فردی، مدنظر قرار می گیرد. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع علمی موجود درصدد بررسی و تحلیل مفهوم شهر دوستدار سالمند شدیم. با توجه به تحلیل مطالب موجود در این تحقیق به نظر می رسد که در راستای تحقق شهر دوستدار سالمند در ایران تلاش هایی صورت گرفته ولی هنوز تا ساخت و ایجاد کامل فضاهای شهریِ متناسب با سالمندان، فاصله ای وجود دارد که باید هر چه سریع تر این شکاف پر گردد. واژگان کلیدی: شهر، سالمند، فضای شهر.
۱۸.

ارزیابی ایمنی فضای شهر کاشمر با تأکید بر شاخص های پدافند غیرعامل

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 439 - 457

کلیدواژه‌ها: فضای شهر ایمنی شهری پدافند غیرعامل مدیریت بحران کاشمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۲۴۶
پدافند غیرعامل شامل مجموعه ای از اقدامات است که بدون درگیری مستقیم اثر تهدیدات محتمل را کاهش می دهد. بنابراین اقداماتی که تحت عنوان پدافند غیرعامل نام گرفته اند بیشتر در حوزه اقدامات پیشگیرانه، اقدامات مقابله ای و اقداماتی برای بازگرداندن وضعیت ناحیه به شرایط قبل از حادثه می باشد. با نگاهی به ساختار و فضای سیاسی موجود و پارادایم های نظامی در فضاهای شهری لازم به نظر می رسد تا در بستر نگاهی جامع، اقدامات سیستم دفاع غیرعامل مورد توجه قرار گیرد، تا افزایش توان و اقتدار نظام و کاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی، امکان وقوع یابد. پدافند غیرعامل و ضرورت توجه به آن در نظام شهرسازی و فرآیند توسعه شهرهای کشور با توجه به وجود انواع تهدیدها، امری ضروری می نماید. در حال حاضر عمده ترین هدف پدافند غیرعامل، ایمن سازی و کاهش آسیب پذیری زیرساخت های مورد نیاز مردم است تا شرایط ایمن را برای مردم فراهم سازد. پژوهش حاضر با هدف بررسی ایمنی فضاهای شهری در سطح شهر کاشمر با توجه به اصول پدافند غیرعامل و شناسایی و از بین بردن عوامل کاهش دهنده ایمنی در سطح شهر انجام گرفته است. روش تحقیق برای تبیین وضع موجود و یافتن پاسخی برای سؤالات تحقیق، روش توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای روش کتابخانه ای و نیز میدانی بوده و تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از روش TOPSIS انجام گرفته است. در نهایت یافته های حاصل از روش تاپسیس نشان می دهند که، اصولاً شهر کاشمر از نظر اصول پدافند غیر عامل در شرایط مناسبی قرار ندارد و با توجه به شاخص ها و اصول پدافند غیرعامل و تحلیل ساختار فضای شهر، نسبتاً ضعیف می باشد. در پایان نیز پیشنهاد ها و راهکارهای لازم جهت رعایت پیشگیرانه اصول پدافند غیرعامل در شهر کاشمر ارائه گردیده است.
۱۹.

امکان سنجی توسعه پایدار گردشگری در شهر یاسوج با استفاده از مدلSWOT

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۰ 73 - 90

کلیدواژه‌ها: شهر یاسوج گردشگری توسعه پایدار شهری مدلSWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۸۰
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی توانایی ها و پتانسیل های گردشگری شهر یاسوج و تحلیل نقاط قوت و ضعف و شناسایی موارد تهدیدی است، که در ارتباط با جاذبه های گردشگری این شهر وجود دارد. و تلاش در جهت تبدیل این تهدیدها به فرصت مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و ارائه راهبردهایی برای تقویت آن در راستای توسعه پایدار شهری است. روش انجام این پژوهش به صورت پیمایشی، توصیفی و براساس تحلیل محتوا می باشد. یافته های پژوهشی که از روند بررسی جاذبه های توریستی در شهر یاسوج دریافت شد، حاکی از این واقعیت است که این شهر علی رغم داشتن جاذبه های گردشگری فراوان، و وجود فرصت هایی برای تقویت این نقاط، برای جذب گردشگر، این شهر نتوانسته است از پتانسیل های موجود خود در این زمینه استفاده کرده و گامهایی را در جهت توسعه خود بردارد. و این امر حاکی از این است که مدیریت اصولی و توام با آینده نگری توسط مدیران و سازمان های متولی صنعت توریسم در این شهر وجود نداشته است. لذا پژوهش حاضر سعی دارد، در حد توان خود به ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار گردشگری در این شهر بپردازد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان