سعید شفیعی

سعید شفیعی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

قاعده زرین اخلاق در ادیان و خاستگاه آن در روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 165 - 180

کلیدواژه‌ها: ادیان روایات اسلامی عقل فطرت قاعده زرین اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۱۸
قاعده زرین اخلاق، که اغلب با عبارت «آن چه برای خود می پسندی، برای دیگران نیز بپسند» شناخته می شود، از دیرباز در ادیان و فرهنگ های مختلف مطرح و مورد توجه قرار گرفته است. از میان تعاریف ارائه شده در فرهنگ های مختلف و به زبان های گوناگون، تعریفی که هری ج. گنسلر در کتابش، اخلاق و قاعده زرین، ارائه کرده است، جامع تر و مقبول تر می نماید: «با دیگران فقط به-گونه ای رفتار کنید که رضایت دارید با شما در شرایط مشابه، همان گونه رفتار شود». مسأله مطالعه پیش رو، این است که خاستگاه این قاعده اخلاقی چیست و چه خصوصیتی در این قاعده وجود دارد که سبب شده است، صرف نظر از نوع دین، فرهنگ و دوران زندگی، مورد توجه مخاطبان و موافقان بسیاری قرار بگیرد. در این مقاله، به روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی منابع اسلامی، روایات موجود در این حوزه و دسته بندی آن ها، در می یابیم که علت پویایی و بقای این قاعده اخلاقی در ادیان و مکاتب گوناگون، تمایل عقل و فطرت به مفاهیمی مانند عدالت، تواضع و انصاف است که طبق روایات اسلامی، این مفاهیم، خاستگاه رعایت قاعده زرین اخلاق هستند و در نهایت نتیجه گرفته می شود که خاستگاه قاعده زرین اخلاق طبق روایات، فطرت انسان و پذیرش عقلی این قاعده است و از میان گزاره های طرح شده توسط جاناتان هایت در مورد ریشه مسائل اخلاقی، این مطالعه بر رویکرد ذات گرا تأکید می کند.
۲.

سریانی گرایی در مطالعات قرآنی معاصر غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال نوزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 157 - 188

کلیدواژه‌ها: سریانی گرایی سیدنی گریفیت یوزف ویتستوم عمران اقبال البدوی ایلکا لیندشتِدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۸۲
از آغاز سده بیست ویکم آثاری از سوی برخی پژوهشگران غربی درباره قرآن منتشر شده است که آنها را می توان متمایل به منابع سریانی یا «سریانی گرا» نامید. سریانی گراها معتقدند که گویش سریانی در اندیشه جهان مسیحیت عربی رایج بوده است وقرآن عربی نیز در این جهان پدید آمد. بنابراین، قرآن، احادیث وباورهای نخستین اسلامی باید در پرتو منابع سریانیِ پیش از اسلام ومعاصر با پیدایش این متون و باورها تفسیر شوند.براساس این رویکرد، قرآن واحادیث اسلامی در بافت منابع سریانی – نسبت به دیگر منابع پیش از اسلام و منابع عربی پس از اسلام – بهتر فهم و تفسیر می شوند. در این مقاله پس از اشاره به پیشینه بحث و جریان شناسی قرآن پژوهان غربی دو سده گذشته در این زمینه و نیز دلیل اهمیت سریانی در فهم و تفسیر قرآن، چهار نمونه از پژوهش های سریانی گراها معرفی شده است که به ترتیب عبارتند از: دو تعبیر ثالثُ ثَلاثَهٍ و شُبِّهَ لَهُم در قرآن از سیدنی گریفیت؛ «مطالعه تطبیقی داستان حضرت یوسف با منابع سریانی» از یوزف ویتستوم؛ «نکوهش های قرآن در مقایسه با انجیل سریانی متّی»، نوشته عمران اقبال البدوی؛ و سرانجام، مقاله ای از ایلکا لیندشتِدت درباره وقایع آخرالزمانی در سده نخست هجری. براساس نتیجه مطالعه، علی رغم اینکه می توان پذیرفت شاید این منابع زمینه شفاهی داستانهای بایبلی را فراهم آورده باشند، و بنابراین، گاهی فهم بهتری از آیات قرآن – به ویژه در زمینه داستانهای پیامبران – به دست می دهند، اما نمی توان به بهانه اشکالاتی در منابع اسلامی، آنها را به کلی کنار گذاشت و یکسره به سراغ منابعی رفت که خود محل بحث و تردیدند.
۳.

هرمنوتیک و خوانش زنانه قرآن: تحلیل و بررسی آراء آمنه ودود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 557 - 575

کلیدواژه‌ها: تفسیر هرمنوتیک جنسیت خوانش زنانه آمنه ودود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۲
تأثیر هرمنوتیک و نیز «خوانش زنانه» در فهم و تفسیر از مباحثی است که در دهه های اخیر در حوزه تفسیر متون دینی مطرح شده است. در این مطالعه در صدد آن ایم که این نگاه در فهم قرآن را بر اساس دیدگاه های آمنه ودود تحلیل و بررسی نماییم. وی تلاش می کند به روشی که آن را «هرمنوتیک توحیدی» نامیده است، آیات قرآن درباره زن را بازخوانی کند. ودود قرآن را کلام خدا و تاریخی اخلاقی می داند. او معتقد است که به جز مناسک و آیین های عبادی که غیر قابل تغییرند، لزوماً نباید از بخش های دیگر قرآن که مربوط به بافت های خاص است تقلید کرد، مگر اینکه بعدها بتوان یک چارچوب عام و نظام مند ساخت و از آن مبانی برای هدایت عام استفاده کرد. ودود ، همچون نوگرایان معاصر، آیات متشابه را به «تمثیلی» تفسیر می کند و معنای متن را ثابت نمی بیند و معتقد است که هیچ یک از روش های تفسیری عینی و اُبژکتیو نیستند. همچنین، اعتقاد دارد در فهم وحی باید به بافت مکانی و زمانی و فرهنگ عصر نزول و زمینه های نزول آیات توجه کنیم.
۴.

تاریخ گذاری روایات رجعت: پژوهشی تطبیقی میان اقوال رجالیان و اسانید روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم قرآن و حدیث سال پنجاه و سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۰۶ 161 - 184

کلیدواژه‌ها: تاریخ گذاری روایات رجعت تحلیل اسناد-متن اقوال رجالیان اسانید روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
مسأله مطالعه حاضر این است که چه فرد یا گروهی نظریه رجعت را در منابع حدیثی امامیه شکل داده یا تکامل بخشیده اند. این کار نیازمند تاریخ گذاری روایات است. روش تاریخ گذاری روایات در این مقاله، تحلیل إسناد-متن است؛ یعنی تغییرات متنی و سندی روایات از راوی نخست تا منبع مکتوب کنونی بررسی می شود و براساس حلقه های مشترک اصلی و فرعی، زمان تقریبی شکل گیری روایت تعیین می گردد. در این مقاله، در کنار تحلیل اسانید و متون روایات، اقوال رجالیان همچون ابزاری برای تحلیل متن به کار رفته است. براساس نتیجه مطالعه، به لحاظ اطلاعات رجالی، تعدادی از معتقدان به رجعت همچون ابوالطفیل عامربن واثله، رشید هجری، کثیر عزّه، سید حمیری و حیان سراج، در نیمه دوم قرن اول فعالیت داشته و اعتقاد به رجعت را شکل داده اند. اما بنا بر اسانید روایات، عمده آنچه درباره رجعت در این زمان مطرح بوده، از بین رفته و روایات با شرایط قرن دوم سازگار است. نیمه اول قرن دوم را می توان زمانی دانست که نظریه رجعت در میان گروهی از شیعیان رواج پیدا کرد و گسترش یافت. جابر بن یزید جُعفی و راویان او از مهم ترین کسانی هستند که تأثیر مهمی بر بسط نظریه رجعت در منابع حدیثی امامیه داشته اند. پس از آن، مفضّل بن عمر و شاگرد او، نام محمد بن سنان، بیشترین تأثیر را در تکامل این عقیده برعهده دارند. به نظر می رسد که نامهایی همچون اصبغ بن نباته و تعدادی از راویان شیعه قرن دوم از جمله ابوبصیر، زراره و دیگران، نتیجه "تکثیر اسانید" باشد.
۵.

روش شناسی نقد آرای مفسران در تفسیر تسنیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تفسیر و زبان قرآن سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 133 - 146

کلیدواژه‌ها: روش شناسی نقد تفسیرتسنیم جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۹
تفسیر تسنیم، پدیدآمده توسط آیت الله جوادی آملی، ازجمله تفاسیر اجتهادی قرآن در دوران معاصر محسوب می شود که به اقتفای تفسیر المیزان عمدتاً از روش قرآن به قرآن بهره گرفته است. نگارنده این تفسیر در مقام بیان معارف آیات کریمه، همت خود را مصروف تفسیری مستدل و روشمند از آیات کتاب الهی نموده و بر این پایه به آرای دیگر مفسران عنایت داشته و به نقد اندیشه های تفسیری آنان پرداخته است. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی -تحلیلی، با بررسی نمونه هایی از تفسیر تسنیم با محوریت روش نقد، نشان می دهد که آیت الله جوادی آملی، ضمن رعایت اخلاق، به نقدی هدفمند از طریق به کارگیری قواعد تفسیری مورد قبول طرفین و احیاناً نقد این قواعد در اندیشه تفسیری دیگر مفسران، اقدام کرده و با استدلالات عقلی و استنادات نقلی، مطابق با معیارهایی همچون: موافقت با دیگر آیات همسو، حجیت ظواهر، هماهنگی با سیاق آیات و مطابقت با عقل برهانی، نادرستی آرای برخی مفسران را تبیین نموده است. ایشان در تفسیر تسنیم با تحلیل نادرستی دلایل آن ها، برداشت های ناصواب آنان را نفی و مراد واقعی خداوند از آیات قرآن کریم را بیان می کند.
۶.

مخاطبان مسیحی قرآن از منظر قرآن پژوهان غربی؛ بمطالعه موردی دیدگاه سیدنی گریفیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآن و حدیث سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 255 - 278

کلیدواژه‌ها: مخاطبان مسیحی قرآن فرقه های یهودی - مسیحی سیدنی گریفیت نستوریان یعقوبیان ملکانیان سی. جان بلوک سه خدایی فیلوپونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۸۴
یکی از مباحثی که در تفسیر تاریخی قرآن مطرح می شود، شناخت مخاطبان این کتاب آسمانی است. در این زمینه، قرآن پژوهان غربی به مخاطبان مسیحی قرآن بیشتر پرداخته اند: آیا قرآن با فرقه یا گروه خاصی از مسیحیان گفتگو می کند؟ اگر چنین است، کدام فرقه؟ در مقاله حاضر، دیدگاه های تعدادی از قرآن پژوهان غربی در سه محور بررسی و بر دیدگاه سیدنی گریفیت تأکید شده است. وی معتقد است که مخاطبان مسیحی قرآن باید همان فرقه های آشنا در منابع اسلامی یعنی «نستوریان»، «یعقوبیان» یا «ملکانیان» باشند؛ نه گروه های یهودی-مسیحی که برخی دیگر از پژوهشگران غربی مطرح کرده اند. از دیدگاه گریفیت، قرآن دیدگاه های مسیحیان را که اغلب به صورت شفاهی در محیط آن رواج داشته است طرح می کند و موضع انتقادی به آنها می گیرد. بنابراین، نمی توان گفت قرآن از آنها اثر پذیرفته یا وام گرفته است. به نظر می رسد که دیدگاه گریفیت به ویژه از این جهت – که مبتنی بر فرضیه اثرپذیری قرآن از منابع پیشین نیست – و نیز بدین سبب که مخاطبان قرآن را گروه هایی شناخته شده و معاصر با ظهور اسلام می داند، نسبت به دیدگاه های کسانی که فرقه های یهودی-مسیحی پدیدآمده در مسیحیت متقدم را مخاطب قرآن می دانند، و نیز باورمندان به سه خدایی فیلوپونی در نجران که از سوی سی. جان بلوک مطرح شده، به نظرات مسلمانان نزدیک تر است.
۷.

بررسی تاثیر رفتارهای مهرورزانه توسط والدین در انجام اینگونه رفتارها توسط فرزندان آنها

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم خرداد ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 128 - 93

کلیدواژه‌ها: عملکرد خانواده رفتارهای مهرورزانه دانش آموزان آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۱
هدف از پژوهش حاضر برسی رابطه بین عملکرد خانواده و انجام رفتارهای مهرورزانه دانش آموزان مقطع متوسطه می باشد. نمونه پژوهش شامل 150 نفر(100 پسر 50 دختر) از دانش آموزان دبیرستان های عشایری استان کهگیلویه و بویراحمد بود که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه سنجش کارایی خانواده و پرسشنامه انجام رفتارهای مهرورزانه استفاده شد نتایج نشان داد که کارایی خانواده پیش بینی کننده مناسبی برای انجام رفتارهای مهرورزانه است وبین این دو متغیر همبستگی معنی دار و مثبت به میزان(62 r=/ وجود دارد. همچنین بین خرده مقیاس های آزمون و نمره رفتار های مهرورزانه همبستگی مثبت ومعنی دار به میزان (731 / (r = ، ( 51 /= r ( ،57r =/ وجود دارد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارspss ویرایش5 /12 استفاده شد.
۸.

بازخوانی روابط معنایی واژه «العالَمین» براساس روش تحلیل مؤلفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم قرآن و حدیث سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 51 - 81

کلیدواژه‌ها: روابط معنایی العالَمین تحلیل مؤلفه ای معنی شناسی درزمانی معنی شناسی همزمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۵۰۵
در مورد واژه «العالَمین» سؤالاتی وجود دارد که پاسخ های درخوری نیافته است؛ مثلاً اینکه چرا ماده ای از ریشه «عِلم» برای معنای «جهانیان» یا «جهان ها» به کار رفته است. لغویان مسلمان واژه «العالَمین» را عربی، و قرآن پژوهان غربی آن را عبری یا سریانی دانسته اند، اما هیچ کدام تفسیر روشنی برای معنای آن ارائه نکرده اند. روش این مطالعه ، تحلیل واژه براساس مؤلفه های معنایی است؛ نخست، «العالَمین» براساس مؤلفه های آن در فرهنگ های عربی و غیرعربی به مثابه معنا شناسی تاریخی (درزمانی) تحلیل شده و سپس این کار به عنوان معنا شناسی همزمانی در بافت قرآنی پیش رفته است. در پایان میان این دو روش مقایسه شده تا روشن شود آیا نتیجه تحلیل درزمانی درباره «العالَمین» با تحلیل همزمانی همخوانی دارد. براساس نتیجه تحقیق، واژه «العالَمین» در اصل با زبان های سبایی و فینیقی، و نیز עלם در آرامی و ܥܠܡ در سریانی ارتباط دارد و در زبان عربی به واژه «غُلام» نزدیک است. بهترین معنا برای واژه در بسیاری از آیات قرآن «انسان ها»، گاهی «جوان ها» (پسران)، و در برخی آیات «آفریدگان» است؛ اما افزودن مؤلفه مکانی و پدیدآمدن معنای «جهان» برداشتی متأخر از آیات قرآن است. همچنین، برخلاف دیدگاه برخی مستشرقان، این واژه ارتباطی با منابع یهودی یا مسیحی ندارد
۹.

«صُحُف انبیاء» در منابع اسلامی و مجموعه زدوپیگرافا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادیان و عرفان سال ۵۰ بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 75 - 101

کلیدواژه‌ها: روایات اسلامی صحف انبیاء قرآن کریم مجموعه زدوپیگرافا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۲۴۲
در منابع اسلامی و به ویژه روایات شیعه، از منابعی موسوم به «صُحُف» منتسب به انبیای بنی اسرائیلی پیشین یاد شده است؛ آثاری که دربردارنده مباحثی همچون اخلاقیات و برخی مسائل اعتقادی و پیش گویی های انبیا از حوادثی است که در جامعه اسلامی رخ خواهد داد. در میان منابع غیر رسمی عهد قدیم نیز آثاری به پیامبران و اولیای بزرگ همچون آدم، خَنوخ، نوح، ابراهیم و موسی منتسب شده است. این پژوهش در پی این مسئله است که آیا روایات اسلامی در این مباحث با آثار یهودی ارتباطی دارند یا خیر؟ مجموعه «زدوپیگرافا» که عمدتاً از دو قرن پیش از میلاد تاریخ گزاری می شود، از حدود یکصد سال پیش نخست به برخی زبان های لاتین و سپس به عربی منتشر شده است. نتیجه تحقیق بیانگر بی ارتباط بودن محتوای روایات اسلامی با آثار بنی اسرائیلی است؛ اما برخی از مؤلفان مسلمان در نقل روایات و داستان ها، با الگو گرفتن از منابع عهد قدیم، داستان های پندآموزی را در قالب باورهای خود پرداخته و آنها را به انبیای پیشین منسوب کرده اند.
۱۰.

اثرات نااطمینانی نسبت به مخارج دولت بر مخارج مصرفی خانوارها در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رشد و توسعه پایدار سال هفدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: مصرف نااطمینانی هزینه های دولت نوسان پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۹ تعداد دانلود : ۵۲۱
بر اساس نظریه های اقتصادی، افزایش نااطمینانی سبب کاهش رشد مخارج مصرفی خانوارها می شود. هدف این تحقیق، مطالعه چگونگی تغییر مخارج مصرفی خانوارها در ایران در اثر افزایش نااطمینانی نسبت به هزینه های دولت است. برای این منظور، با استفاده از داده های سالانه 91-1357 ابتدا شاخصی برای سنجش نااطمینانی نسبت به هزینه های دولت معرفی شد و سپس اثرات این شاخص بر رفتار مصرفی خانوارها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که نااطمینانی نسبت به هزینه های دولت، اثر منفی و معنی داری بر رشد مخارج مصرفی خانوارها دارد. از طرف دیگر، اثرات افزایش نااطمینانی نسبت به هزینه های دولت بر مخارج مصرفی کالاهای بادوام نشان می دهد که بر خلاف نظریه های مرسوم اقتصادی، اثر نااطمینانی نسبت به هزینه های دولت بر رشد مخارج مصرفی کالاهای بادوام مثبت است. به عبارت دیگر، خانوارها در شرایط اقتصاد ایران در صورت افزایش نااطمینانی، با افزایش رشد مخارج مصرفی کالاهای با دوام خود مواجه می شوند. بنابراین، لازم است دولت با ایجاد شفافیت در سیاست های مالی خود، نااطمینانی خانوارها نسبت به این سیاست ها را تا حد ممکن کاهش دهند.
۱۱.

نهج البلاغه و نقد تاریخی (پژوهش موردی: وجود و عدم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال ۵۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 251 - 274

کلیدواژه‌ها: فلسفه یونان معتزله مناظره های دینی نقد تاریخی نهج البلاغه وجود و عدم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
در نهج البلاغه الفاظ و تعبیرهایی به کار رفته است که معانی متأخر کلامی فلسفی دارد و با شرایط تاریخی قرن اول هجری همخوان نیست. برخی مؤلفان این ناهمخوانی را نپذیرفته اند و معتقدند که امام علی(ع) واضع این الفاظ و تعبیرها بوده است. گروهی دیگر کوشیده اند شواهد تاریخی بر وجود بافت تاریخی مناسب ارائه کنند اما آنچه مطرح می شود تنها امکان وجود چنین مباحثی را نشان می دهد نه اینکه شاهدی تاریخی در اثبات آن ارائه دهد. برخی دیگر سعی کرده اند نشان دهند که بخشی از موارد مشکوک، سخنانی از شخصیت های دینی متأخرتر، از جمله امامان شیعه از قرن دوم به بعد است. با این حال، در این روش نیز بافت تاریخی نصوص، بازسازی نشده و درباره آغاز بحث و تحولات آن سخنی به میان نیامده است. در مقاله حاضر تلاش بر این است که ریشه های تاریخی موضوع وجود و عدم در قرآن، روایات، منابع کلامی و فلسفی و مناظره های مسلمانان با پیروان دیگر ادیان در قرن های دوم و سوم هجری، بررسی و تحلیل شوند و پاسخ بهتری برای این مسئله بیان گردد.
۱۳.

بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و سلامت سازمانی در کارکنان ستاد شرکت ملی نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت سال هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۷ 123-141

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی سلامت سازمانی ستاد شرکت ملی نفت پرسشنامه هوی و فیلدمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۵۴۴
هدف از تحقیق حاضر بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی با سلامت سازمانی در کارکنان شرکت ملی نفت ایران می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی پیمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری، کارکنان شرکت ملی نفت ایران شاغل در شهر تهران است که270 نفر از آنان از طریق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده و با روش نمونه گیری طبقه ای که به صورت تصادفی صورت گرفت، مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سلامت سازمانی هوی و فیلدمن و پرسشنامه سرمایه اجتماعی هوف و هایسمن می باشد. توصیف داده ها با استفاده از آماره های توصیفی و شاخص های مرکزی، میانگین و انحراف معیار صورت گرفته و از آزمون همبستگی پیرسون به منظور سنجش فرضیات استفاده شد. نتایج نشان می دهد بین سرمایه اجتماعی با سلامت سازمانی کارکنان شرکت ملی نفت ایران شاغل در ستاد تهران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. پیشنهاد می گردد سیاست گذاران و برنامه ریزان در سازمانها به منظور بهبود سلامت سازمانی در سازمان شان به مقوله سرمایه اجتماعی توجه ویژه ای داشته باشند.
۱۴.

نااطمینانی نسبت به سیاست های پولی و آثار اقتصادی آن: ترکیب رهیافت های GARCH و VAR(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد مقداری دوره ۱۳ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 69 - 96

کلیدواژه‌ها: نااطمینانی سیاست پولی GARCH VAR

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۱۹
اهمیت شفافیت در سیاست های پولی بانک مرکزی در مطالعات مختلف مورد تأکید قرار گرفته است. اما معمولاً بانک های مرکزی به منظور دستیابی به اهداف خود سیاست های پولی را به گونه ای اعمال می نمایند که از دید فعالان اقتصادی جامعه پنهان بماند. این موضوع باعث افزایش نااطمینانی در سیاست های پولی شده که به نوبه خود می تواند نرخ رشد اقتصادی، تورم و بیکاری را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه آثار اقتصادی نااطمینانی در سیاست های پولی مورد بررسی قرار می گیرد. برای این منظور، با استفاده از داده های فصلی مربوط به سال های 90-1372 آثار نااطمینانی در سیاست های پولی بر نرخ رشد اقتصادی، نرخ تورم و نرخ بیکاری در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که افزایش نااطمینانی در سیاست های پولی، افزایش نوسانات در این متغیرهای اقتصادی را به دنبال خواهد داشت.
۱۵.

تاریخ گذاری حدیث «علیکم بسنّتی و سنّه الخلفاء الراشدین» (روش تاریخ گذاریِ سند متن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: حدیث تاریخ گذاری تحلیل صوری روش سند متن روایت «علیکم بسنتی و سنه الخلفاء الراشدین»

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۱۹۵۶ تعداد دانلود : ۶۳۳
تاریخ گذاری حدیث یعنی تعیین تقریبیِ زمان، مکان، پدیدآورنده و سیر تغییرات یک روایت در بستر تاریخ. دانشمندان غربی اغلب به جنبه تاریخی حدیث توجه دارند و آن را منبعی برای بازسازی تاریخ اسلام به شمار می آورند، یعنی تاریخ وقایع، تاریخ فقه، تاریخ عقاید و سازمان های دینی، تاریخ تفسیر قرآن و... . آنان در تحلیل متون و تاریخ گذاری احادیث اسلامی از روش «نقد تاریخی» بهره می گیرند که شاخه ای از نقد صوری است و فهم «جهان ورای متن» را از طریق کاوش در منابع متون کهن دنبال می کند. هدف اصلی نقد تاریخی نیز کشف معنای نخستین یا اصلی متن در بافت تاریخی اولیه آن است. در دهه هفتاد قرن بیستم میلادی، روش تحلیل صوری که ا ساساً در مطالعات کتب مقدس پدید آمده بود، به مطالعات اسلامی وارد شد. آلبرشت نُت و شاگردان مکتب او، نوعی از تحلیل صوری بر مبنای تغییرات متن را در پژوهش های خود به کار گرفتند که در آن، تغییرات روایات در سیر از راوی نخست تا گردآورنده روایت بررسی و بر این اساس، زمان تقریبی پیدایی روایت تعیین می گردد. این روش از تحلیل تاریخی روایات، پیشینه ای طولانی در تحقیقات منتقدان مسلمان نیز داشته و حدیث شناسان از قدیم به این موارد اشاره کرده اند. با این حال، توجه به این امور چندان در تعیین زمان صدور حدیث مؤثر نبوده و به شکل یک روش تحلیل سازمان یافته و روشمند درنیامده است. تحلیل سند متن براساس رهیافت آلبرشت نُت که با پژوهش های برخی شاگردان نُت، همچون شولر و موتسکی، تکامل یافته، شیوه ای درخور توجه برای تحلیل تاریخی متون و تاریخ گذاری آن هاست. از آنجا که بهترین روش برای ارزیابی یک فرضیه، سنجش آن از طریق نمونه های مستقل و بیرونی است، در این تحقیق روش مذکور بر نمونه ای از روایات آزموده شده است. این نمونه، روایت «علیکم بسنتی و سنه الخلفاء الراشدین» است که توسط عرباض بن ساریه نقل شده است.
۱۶.

نقد و بررسی نظریه گلدتسیهر درباره تقدم نقد سند حدیث بر نقد متن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: حدیث پژوهی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: حدیث اهل حدیث نقد متن گلدتسیهر نقد اِسناد عقل گرایان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث
تعداد بازدید : ۲۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۴۲
ایگناتس گلدتسیهر، از مشهورترین خاورشناسان غربی، معتقد است که روش مسلمانان در نقد روایات عمدتاً محدود به نقد إسناد حدیث بود و داوری درباره ارزش محتوای روایات نیز به صحت إسناد بستگی داشت. پس از گلدتسیهر نیز، برخی از خاورشناسان به نتایجی مشابه دست یافتند و نظریات او را تأیید کردند. محققان مسلمان در نقد این نظریات، قواعدی را ذکر کرده اند که دالّ بر نقد متن است و معتقدند که محدثان اهل سنت از قرن اول در کنار نقد و بررسی اسناد روایات، به نقد متن نیز توجه داشتند. در این مقاله، دیدگاه گلدتسیهر، منتقدان مسلمان و نیز دیدگاه جاناتان براون، از محققان مسلمان معاصر در غرب، در این مبحث بررسی شده و نکات قوت و ضعف آن ها نشان داده شده است. براون معتقد است که نقد متن تا قرن چهارم به شکل پنهان و در لفافه نقد سند انجام می شد و پس از تألیف منابع اصلی حدیث و از قرن پنجم و ششم بود که برخی علما به نقد متنی صریح روی آوردند. با این حال، به نظر می رسد که نقد متن حدیث در میان برخی محدثان قدیم نیز صراحتاً رایج بوده و نیازی به پنهان کردن آن نمی دیدند. در پایان مقاله، جهت تکمیل و تأیید بحث، به نمونه هایی از روایات اشاره شده و نتایج یک پژوهش نو در جهان غرب درباره مبحثی تاریخی در صحیح بخاری و صحیح مسلم، که به روش نقد متن انجام شده، گزارش شده است.
۱۸.

معرفی «ابزار خاکستری ارزیابی فرهنگ سازمانی GOCAI» و پیاده سازی آن در معاونت مهندسی ساختار و بهره وری شرکت ملی نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت و منابع انسانی در صنعت نفت زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سازمانی مدل کامرون و کویین ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی OCAI تئوری سیستم های خاکستری (GOCAI)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳۴ تعداد دانلود : ۱۴۰۸
در محیط به سرعت در حال تغییر امروز، شناخت و ارزیابی فرهنگ به عنوان بستر ایجاد تغییرات سازمانی، نقشی کلیدی در موفقیت سازمان ها بازی می کند. از میان مدل های مختلفی که تاکنون برای شناخت و ارزیابی فرهنگ سازمانی ارائه شده است. مدل کامرون و کویین با توجه به ویژگی های آن، نظیر جامع بودن معیارها، جدید و پرکاربرد بودن، امکان ترسیم و تحلیل گرافیکی نتایج و نیز تعیین نوع فرهنگ جاری و مطلوب حاکم بر سازمان، به عنوان الگوی نظری این پژوهش انتخاب شده است. «ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی «OCAI به عنوان یکی از روش های مطرح مبتنی بر مدل کامرون و کویین، کاربرد گسترده ای در ارزیابی و شناخت فرهنگ سازمانی داشته است. به منظور مرتفع نمودن محدودیت های موحود در «ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی» و نیز بهره گیری از توانمندی تئوری سیستم های خاکستری در ارزیابی و تحلیل معیارهای کیفی در شرایط عدم قطعیت، هدف اصلی این پژوهش، معرفی و ارائه ابزار ترکیبی جدید با عنوان «ابزار خاکستری ارزیابی فرهنگ سازمانی GOCAI» است که گام به گام ارائه و روابط ریاضی آن تشریح شده است. علاوه بر آن، ابزار خاکستری ارزیابی فرهنگ سازمانی برای شناخت و ارزیابی فرهنگ جاری و مطلوب معاونت مهندسی ساختار و بهره وری شرکت ملی نفت ایران و به کار گرفته شده و نتایج آن ارائه گردیده است.
۱۹.

تاثیر سیاست های پولی بر توزیع درآمد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد مقداری پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۲)

کلیدواژه‌ها: توزیع درآمد سیاست پولی ضریب جینی الگوی خود توضیح برداری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد خرد رفاه،درمان،آموزش رفاه سیاست گذاری،گستره و اثرات برنامه های دولت
  2. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد کلان و اقتصاد پولی سیاست پولی و بانک مرکزی،عرضه پول و اعتبار بانک مرکزی وسیاست ها
تعداد بازدید : ۳۰۲۷ تعداد دانلود : ۱۳۵۲
توزیع نامناسب درآمد و به دنبال آن فقر، موضوعی است که امروزه اقتصاددانان بیش از ثروت، نگران آن هستند.امروزه اهمیت توزیع درآمد در جامعه به حدی است که تقریبا تمامی اقتصاددانان یکی از اهداف و وظایف عمده دولت را توزیع درآمد ذکر می کنند. این تحقیق به دنبال بررسی تاثیرات سیاست های پولی بر توزیع درآمد در ایران است. نتایج تحقیق با استفاده از یک الگوی خودتوضیح برداری VAR نشان می دهد که تاثیر سیاست پولی بر توزیع درآمد در ایران در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت متفاوت است. افزایش حجم پول به عنوان معیار سیاست پولی، بلافاصله موجب افزایش نابرابری درآمدی نمی شود، بلکه از سال دوم به بعد اثرات تشدید کننده نابرابری سیاست انبساطی پولی آغاز می شود و در دوره های بعد تداوم می یابد.
۲۰.

ارزیابی و نقد نظری اعجاز عددی قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث پاییز و زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: اعجاز قرآن نظم ریاضی قرآن شگفتی در تناسب اعداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۸ تعداد دانلود : ۱۴۰۴
فراگیر شدن رایانه ها و برنامه های نرم افزاری، در پژوهشها و مطالعات دینی نیز، تحول بزرگی پدید آورد. برای اولین بار، این استاد عبدالرزاق نوفل (ت 1984) بود که واژه«اعجاز» را در زمینه تناسب اعداد در قرآن به کار برد و در کتاب الاسلام دین و دنیا چنین آورد که دو واژه دین و دنیا در قرآن به تعداد برابر به کار رفته اند؛ اما پر سر و صداترین پژوهشها را دکتر محمدرشاد خلیفه، شیمیدان مصری مقیم آمریکا (ت 1990) انجام داد و با استفاده از رایانه، مدت 4 سال به پژوهش درباره کلمات قرآن پرداخت. بر این نظریه، در هر دو قسم صغروی و کبروی، اشکالات بسیاری وارد است؛ اشکالاتی که مختص عدد خاصی مانند عدد 19 نیست و مربوط به همه اعداد است؛ زیرا هر فرد یا گروهی، بسته به علاقه خود می تواند عددی مثل 5 و 6و 7 و 12 و... را معیار قرار دهد و به نتایجی دست یابد؛ بنابراین اطلاق اعجاز برای این نظریه، صحیح به نظر نمی رسد و تنها می توان آن را شگفتی در تناسب اعداد نامید. باید افزود که انتظار اعجاز عددی از قرآن، توقعی نابجاست و نمی توان پذیرفت که خدای متعال با بندگان خود از طریقی عوام فریبانه سخن گفته باشد. اعجاز قرآن در نگاه نخست و برای اعراب جاهلی صدر اسلام و مردمان هنرجوی دورانهای بعد، در زیبایی های شگفت آور ظاهری و تاثیرگذار آن، اعم از بلاغت و هماهنگی های صوتی و عددی و... است؛ و در نگاه عمیق و موشکافانه، معارف و دانشهای والای الهی آن.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان