فاطمه بصیری

ادبیات گسترده ای از تکانشگری به عنوان یک عامل خطر مهم در وقوع جرم حمایت می کند. جوانانی که تکانشگری بیشتری دارند، ممکن است رفتارهای خطرناکی از خود نشان دهند. در این مطالعه، تأثیر یک برنامه ی هشت هفته ای یوگا بر میزان تکانشگری و خطر پذیری مردان جوان مجرم بررسی شده است. 61 مرد جوان مجرم به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت هشت هفته در برنامه ی توانبخشی معمول به علاوه تمرین های یوگا و گروه کنترل فقط در برنامه ی توان بخشی معمول شرکت کردند. دو گروه در ابتدای مطالعه و همچنین پس از 10 هفته با استفاده از آزمون برو/نرو و تکلیف قمار IOWA مورد ارزیابی قرار گرفتند. دو گروه از نظر ویژگی های جمعیت شناختی تفاوت معنی داری نداشتند. آزمون ANOVA و آزمون تعقیبی توکی عملکرد بهتری را برای گروه مداخله در تمامی خرده مقیاس های آزمون های قمار برو/ نرو و IOWA در مراحل بعد از مداخله و قبل و بعد از مداخله نشان دادند. میانگین زمان واکنش در آزمون برو-نرو و میانگین زمان کل تکلیف قمار آیوا در گروه مداخله پس از مداخله به میزان قابل توجهی افزایش یافت. نتایج نشان داد برنامه ی مداخله ی یوگا می تواند برای کاهش تکانشگری و تصمیم گیری پرخطر در مردان جوان مجرم سودمند باشد.

مفهوم «دیگری» به وسیله میخائیل باختین به حوزه ادبیات و نظریه های ادبی وارد شد. باختین در میان انواع ادبی، تنها نوع ادبی رمان آن هم رمان های داستایفسکی را واجد شرایط گفت وگویی و حضور «دیگری» می پنداشت. بر همین اساس، باختین ژانر حماسی و تراژیک را همچون رمان های تولستوی فاقد خصلت مکالمه ای می داند. او معتقد است بنیاد آثار حماسی بر پایه حذف و طرد دیگری استوارست. در مقاله حاضر کوشیدیم با رویکردی سلبی و ساختارشکنانه به رأی باختین در باب آثار حماسی، نمودهای «دیگری» در شاهنامه را نشان دهیم. این نمودها را در ساحت های متفاوتی می توان بررسی کرد که عبارت اند از: 1) آفرینش شاهنامه به مثابه نمود صدایی دیگر در برابر صدای حاکم؛ 2) شاهنامه تلاقی ژانرهای مختلف در کنار هم؛ 3) نهاد پهلوانی در برابر نهاد شاهی؛ 4) ازدواج با بیگانگان. همه این مؤلفه ها گواهی بر حضور دیگری و وجود چندصدایی و گفت وشنود در شاهنامه است.