احسان امینیان

در برداشتی کلی، این مقاله دربارة موسیقی و زوایای جامعه شناختی آن است. فرض اساسی این مقاله آن است که موسیقی و تحوّلات و مفاهیم آن در خلأ اجتماعی ـ فرهنگی تولید نمی شود، بلکه موسیقی به نحوی برساخته ای اجتماعی ـ فرهنگی است. در میان انواع گوناگون موسیقی که به نحوی گروه های اجتماعی به آن گرایش دارند، این مقاله به طور مشخص گرایش جوانان ایرانی را به موسیقی پاپ و همبسته ها و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن بررسی کرده است. برای نیل به این هدف، این مطالعه با اتخاذ یک رویکرد نظری تلفیقی و یک رویکردی روش شناختی کمّی و با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسش نامه 200 نفر از دانشجویان ورودی سال 1388 دانشگاه تربیت معلم را به صورت نمونه گیری طبقه ای چندمرحله ای انتخاب کرده و مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها و نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهند که میان مفهوم سرمایة فرهنگی و شاخص گرایش به موسیقی پاپ رابطة مثبت معنی داری وجود دارد. این در حالی است که رابطة آماری معنی داری میان دین داری و شاخص گرایش به موسیقی پاپ وجود ندارد. به علاوه، میان متغیر پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی (SES) و شاخص گرایش به موسیقی پاپ رابطة مستقیم معنی داری وجود دارد. همچنین، جنس دانشجویان تفاوت معنی داری در گرایش آن ها به موسیقی پاپ ایجاد نمی کند. نتایج این مطالعه همچنین مؤید آن است که در میان جوانان مورد بررسی، بیشترین میزان گرایش به موسیقی پاپ به ترتیب به موسیقی پاپ داخلی، موسیقی پاپ ضبط شده در خارج از کشور، و موسیقی پاپ خارجی بوده است.

هنجارهای اجتماعی، مقررات و انتظاراتی هستند که با آن جامعه رفتار اعضای خود را هدایت می کند و بر اساس فرآیند کنترل اجتماعی، مشروعیت سیاسی و رویه های اعمال عدالت در زمینه حاکمیت، نظم اجتماعی در جامعه تضمین می شود. در این پژوهش تأثیر متغیرهای مستقل مرتبط با سه زمینه کنترل اجتماعی، عدالت رویه ای و سرمایه اجتماعی بر متغیر وابسته یعنی هنجارگرایی و ابعاد چهارگانه آن (متعهدانه، مصلحت گرایانه، اجبارگرایانه و عادت گرایانه) در شهر تهران بررسی شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار استفاده شده پرسشنامه است. جمعیت آماری پژوهش، افراد بالای 18 سال ساکن شهر تهران بود که براساس فرمول کوکران و روش نمونه گیری احتمالی خوشه ای چند مرحله ای، درنهایت 400 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان داد میانگین رتبه ای هنجارگرایی 81/2 از 5 بوده است. متغیرهای مستقل سن، پایگاه اقتصادی اجتماعی، کنترل رسمی، کنترل غیررسمی، خودکنترلی، قطعیت مجازات، عدالت رویه ای، مشروعیت سیاسی، تعهد دینی، سرمایه اجتماعی و فردگرایی ارتباط معنادار با متغیر هنجارگرایی دارند. براساس نتایج تحلیل رگرسیون نیز متغیرهای مستقل تعهد دینی، خودکنترلی، فردگرایی، مشروعیت سیاسی، عدالت رویه ای و قطعیت مجازات به اندازه 429/0 از کل واریانس متغیر وابسته هنجارگرایی را در شهر تهران نشان می دهد.

پژوهش پیش رو به دنبال الگوبندی و تحلیل چگونگی بازنمایی کلیشه های جنسیتی در موسیقی رپ فارسی است. برای نیل به این هدف، این مطالعه با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و بررسی 95 آهنگ رپ فارسی به روش نمونه گیری هدفمند با استراتژی نمونه گیری حداکثر تغییرات، مقولات مرتبط با کلیشه جنسیتی بازنمایی شده در رپ فارسی را شناسایی و مورد تحلیل قرار داده است. در این زمینه سه مقوله اصلی و ده مقوله فرعی قابل شناسایی است. مقولات اصلی در بحث بازنمایی زنان در رپ فارسی «زن در موضع فرودست» (با مقولات فرعی مادرسنتی، دختر قربانی در شرایط حاد اجتماعی، ارجحیت نقش مردانه برای زنان و زن شکست خورده) و «زن فریبکار» (با مقولات فرعی دختر به عنوان سوژه جنسی و معشوق بی وفا) بوده و مردان نیز با مقوله اصلی «مرد در موضع فرادست» (با مقولات فرعی روابط دوستانه مبتنی بر مردانگی، نقش پدری در خانواده، اقتدار مردانه و مرد منفعت گرا بوده) در رپ فارسی بازنمایی شده و مضامین آنها در راستای کلیشه های جنسیتیِ موجود قابل تحلیل است. در یک تحلیل نهایی، فضای بسیاری از آهنگ های رپ فارسی مردانه بوده و مخاطب شان مردان هستند. در این اشعار، زن تحت فضای فکری پدرسالارانه و کلیشه های جنسیتی مسلط در جامعه، ناخودآگاه به عنوان یک هدف و سوژه نادیده گرفته می شود، و اصولاً زن، هویت و دغدغه هایش جایگاهی در این اشعار ندارد. حتی در بسیاری از آهنگ های سبک اجتماعی اعتراضی رپ فارسی نیز مسائل زنان جامعه ایران از چشم اندازی مردانه بیان شده که شاید بتوان گفت به بازتولید همان ساختارهای نابرابر اجتماعی در جامعه که علیه زنان است منجر می گردد.

نوشتارحاضر گزارشی است از کوششی که برای شناسایی تجربه زیسته تعدادی از شهروندان تهرانی در زمینه پیامدهای همه گیری کرونا در بعد سلامت و معیشت صورت گرفته است. به این منظور از روش نظریه زمینه ای و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته استفاده شده و بر اساس نمونه گیری هدفمند با 15 زن و مرد شاغل و ساکن شهر تهران مصاحبه شده است. پس از تحلیل داده ها، دوازده مقوله اصلی و یک مقوله مرکزی تحت نام «فرسایش سلامت و معیشت در بحران و ناکامی مدیریت تغییر» به دست آمد. نتایج پژوهش نشان می دهد همه گیری کرونا، کیفیت کسب معیشت و نظام سلامت افراد را تحت تأثیر قرار داده و در این دو حوزه پیامدهایی چون آسیب های جسمی و روانی-عاطفی و نیز آسیب پذیری فرصت های شغلی و امکان کسب معیشت به دنبال داشته است. همچنین شرایط علی و زمینه ای چون سازوکارهای درون شغلی، آگاهی از شیوه های پیشگیری و درمانی، تجربه درگیری بیماری، ارزیابی فرد از شیوه عملکرد دولت و میزان برخورداری از حمایت اجتماعی در مواجهه با این پیامدها موثر بوده است.    

موضوع اشتیاق شغلی در میان کارکنان ناجا بسیار حائز اهمیت است، اشتیاق شغلی مفهومی است که با پیامدهای مثبتی چون عملکرد شغلی، تقویت رفتارهای مدنی سازمانی و خوشنودی شغلی رابطه مثبت و با قصد ترک شغل رابطه منفی بالایی دارد.. از آنجایی که اشتیاق شغلی کارکنان ناجا می تواند تحت تاثیر عوامل مختلف درون و برون سازمانی از جمله رهبری باشد، لذا این مقاله در نظر داشته تاثیر رهبری خدمتگزار بر اشتیاق شغلی کارکنان فرماندهی انتظامی استان سمنان را مورد بررسی قرار دهد. سوال اصلی پژوهش حاضر این بود که آیا رهبری خدمتگزار بر اشتیاق شغلی کارکنان ف.ا.استان سمنان تاثیر دارد؟ روش پژوهش حاضر پیمایش و ابزار گرداوری داده ها در این پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کارکنان ف.ا.استان سمنان (914) است که از این بین در نهایت 300 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. بر اساس یافته ها و بر اساس معادله رگرسیون چند متغیره، از مجموع 4متغیر مستقل، 3 متغیر بر روی تغییرات متغیر وابسته اثرگذار بوده و علت اثرگذار بر روی آن محسوب می شوند. این 3 متغیر به ترتیب شدت اثرگذاری عبارتند از: قابلیت اعتماد (بتا: 0.435)، تواضع و فروتنی (بتا: 0.179)، مهرورزی (بتا: 0.124). همچنین مشخص گردید متغیر خدمت رسانی فاقد اثرگذاری بر متغیر اشتیاق شغلی است. میزان واریانس کل نیز 31.330 می باشد.