مهدی عبدالحمید
| مدرک تحصیلی: دکترای تصمیم گیری و خط مشی گذاری، استادیار گروه مدیریت و فلسفه علم و فناوری، دانشکده مهندسی پیشرفت، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران |
| پست الکترونیکی: mahdi_abdolhamid@iust.ac.ir |
مطالب
فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۰ مورد.
تبیین ویژگیهای مانایی و پایداری در سازمانهای متمایل به ایثار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
سازمانها به مثابه یکی از مهمترین عوامل مؤثر بر تحول جامعه، سالیان درازی است که در جامعه انسانی نقشهای مهمی را برعهده گرفته، و بتدریج آن را به سوی جامعه سازمانی سوق داده اند؛ بدین ترتیب سازمانهایی بی روح، که همراه کارکردهای خاص خود، کژکارکردهای بسیاری را به جامعه تحمیل می کنند بر جوامع انسانی حاکم شده اند. تأکید بر عقلانیت ابزاری و مغفول ماندن عقلانیت جوهری در سازمانها موجب شده است که در عصر کنونی، بقا به مهمترین دغدغه و هدف این سازمانها تبدیل شود و آنها را به سامانه های اجتماعی منفعلی مبدّل سازد که خود را با محیط تطبیق می دهند تا باقی بمانند. در این میان، انگاره سازمان ایثارگر با بهره گیری از مبانی اعتقادی متفاوت از سازمانهای روزمره کنونی، می تواند در جامعه نقش برجسته ای ایفا کند و جامعه انسانی را در دستیابی به اهداف اصیل خود یاری رساند. در فرهنگ سازمان ایثارگر، تعهد به توحید، آزادی، کنترل درونی، خدمت گذاری، استقامت و انعطاف پذیری و نوآوری، نهادینه شده است.
در این مقاله تلاش شده است تا ضمن بررسی کژکارکردهای سازمانهای کنونی با تبیین مفروضات بنیادین سازمانهای متمایل به ایثار، کارکردها و ویژگیهای منحصر به فرد آنها با رویکردی اصل موضوعی به منظور پایدار ساختن تاثیرات این سازمانها در جامعه تبیین شود.
الگوی مفهومی خط مشی های فراگیر نظام فرهنگی- اجتماعی مبتنی بر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۸)
337 - 364
هدف: با نظرداشت اهمیت ارزشهای عمومی در نظام خط مشی گذاری و نیز عرصه فرهنگی- اجتماعی،هدف محققان از این پژوهش، کشف الگوی مفهومی خط مشی های قرآنی فراگیر فرهنگی- اجتماعی بود. روش: رویکرد این پژوهش، کیفی و اکتشافی بود. برای گردآوری داده ها، با تلاوت تمام قرآن با رویکرد روش تحقیق موضوعی قرآن کریم و مطالعه آثار مرتبط، آیات سیاستی این عرصه استخراج شد. یافته ها: در تحلیل داده ها، علاوه بر رویکرد پیشین، از روش نظریه پردازی داده بنیاد برای مفهوم نویسی نظام مند از آیات و طبقه بندی و مقوله بندی آنها به منظور دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی بهره گرفته شد. برای اعتباریابی، ضمن بهره مندی از مقایسه های مستمر با مراجعه به خبرگان در قالب روش ممیّزی بیرونی، الگوی مفهومی و گزاره های فراگیر سیاستی اعتباریابی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر پس از تحلیل آیات، دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی کلان فرهنگی- اجتماعی و استخراج گزاره های فراگیر قرآنی بر اساس آن چارچوب بود. در نظام فرهنگی- اجتماعی، علاوه بر گزاره های ناظر به عقلانیت و اصول کلان حاکم هستی شناسی، انسان شناسی، خداشناسی و سنّت شناسی، خط مشی های فراگیر فرهنگی- اجتماعی در قالب گزاره های تجویزی و سیاستی ارائه شد.
ارائه الگوی ساختاری تفسیری رهبری جهادی مبتنی بر دیدگاه آیت الله خامنه ای در بستر نقد رهبری کوانتومی(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف: پژوهش پیش رو، با هدف ارائه الگوی ساختاری تفسیری رهبری جهادی مبتنی بر دیدگاه آیت الله خامنه ای انجام شده است. در این راستا، ضمن توصیف وضعیت آشفته حال نظریات رهبری سازمان، به نقد نظریه رهبری کوانتومی به عنوان آخرین راهکار مطرح، پرداخته شد. : روش: بیانات آیت الله خامنه ای به عنوان منبع پژوهش، از طریق روش تحلیل محتوا، تحلیل و مفاهیم فرعی و کلی خط مشی های مطلوب رهبری در قالب نظریه رهبری جهادی ارائه شد. در ادامه، از طریق کاربست روش شناسی مدلسازی ساختاری تفسیری و در قالب رجوع به خبرگان، الگوی نهایی رهبری جهادی ارائه شد. : یافته ها: نتایج پژوهش حاضر، به صورت الگوی ساختاری تفسیری رهبری جهادی در قالب خط مشی های هفت گانه خط مشی ظلم ستیز، خط مشی کریمه، خط مشی بصیرت بخش، خط مشی عزت مدار، خط مشی هویت بخش، خط مشی درون زا و خط مشی جذاب ارائه شده است. : نتیجه گیری: نتایج پژوهش، حاکی از جایگاه والای خط مشی های بصیرت بخش و پس از آن، خط مشی های هویت بخش در الگوی نهایی خط مشی های رهبری جهادی است.
ارائه الگوی خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
اشتغال زنان به عنوان موضوعی چالشی در سطح جامعه مطرح است و همین موضوع، عامل مدخلیت علم خط مشی گذاری عمومی است که متکفل شناسایی و حل مشکلات عمومی می باشد. در بستر فهم تمایز احساس و ادراک مشکل در خط مشی گذاری عمومی، در خصوص اشتغال زنان، ادراک مشکل، گویای وجود یک جو عمومی در اجتماع که جهت ده انتخاب زنان و هدایتگر اختیار ایشان است که این جریان، عامل ایجاد کننده اضطرار اجتماعی جهت اشتغال زنان، درون جامعه می باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر درصدد تبیین خط مشی های اشتغال زنان از منظر اضطرار اجتماعی است. جهت دستیابی به خط مشی های اشتغال زنان، از روش پژوهش آمیخته کمک گرفته شد؛ در این راستا، در مرحله نخست، از روش کتابخانه ای و مصاحبه در قالب گروه کانونی و در مرحله دوم از تکنیک مدل سازی ساختاری-تفسیری جهت ارائه الگوی نهایی خط مشی های اشتغال زنان بهره گرفته شد. یافته های پژوهش حکایت از هفت خط مشی تعدیل تقاضا؛ گفتمان سازی خانه داری به عنوان شغل؛ ترویج مشاغل خانگی؛ پرهیز از جوزدگی در انتخاب شغل؛ مدح کنش آگاهانه؛ تبیین حسن فعلی؛ حذف عوامل ایجادکننده اضطرار اجتماعی دارد. نتایج حاصل از ماتریس تحلیل قدرت نفوذ-وابستگی نشان از این دارد که اثرگذارترین مؤلفه در الگوی خط مشی های اشتغال زنان، تبیین حسن فعلی می باشد که مبیّن ارجحیت خط مشی های نرم به نسبت خط مشی های دیگر در عرصه اشتغال زنان است.
ارائه الگوی عوامل مؤثر بر مشارکت نخبگان در فرایند تدوین خط مشی های عمومی نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مدیریت عمومی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶
37 - 67
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر، با هدف ارتقاء عقلانیت خط مشی گذاری عمومی در نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق مشارکت نخبگان در تدوین خط مشی های عمومی صورت گرفته است. بر این اساس، سؤال از چیستی الگوی عوامل مؤثر بر مشارکت نخبگان در فرایند تدوین خط مشی های عمومی نظام جمهوری اسلامی ایران، مسأله اصلی این پژوهش بوده که از طریق کاربست پژوهش آمیخته به صورت کیفی-کمّی بدان پاسخ داده شده است. در ابتدا و در مقام گردآوری داده، پژوهشگران از طریق مطالعات کتابخانه ای و پس از آن با تحلیل محتوای مطالعات پیشین، 18 عامل مؤثر بر مشارکت نخبگان در فرایند تدوین خط مشی های عمومی را استخراج کردند. پس از آن و در گام دوم تحلیل، پژوهشگران، از طریق استخدام روش دیمتل به 15 خبره زیسته در نظام جمهوری اسلامی ایران مراجعه کرده که در نتیجه آن رابطه عوامل با یکدیگر و شدت اثر آنها بر هم مشخص گردید. یافته های پژوهش نشان از این دارد که ایجاد شبکه های آموزشی و پژوهشی و فن آوری بین دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی و سازمان های اجرایی کشور، تأثیرگذارترین عامل و اصلاح رفتار سیاسی- اجتماعی در سطح ملی، تأثیرپذیرترین عامل در بین عوامل احصا شده است. پژوهش حاضر می تواند مبنای عمل خط مشی گذاران جهت جلب مشارکت نخبگان در نظام خط مشی گذاری عمومی کشور قرار گیرد.
کشف و استخراج مؤلفه ها و خرده نظام های دانشکده حکمرانی از طریق کاربست مطالعه تطبیقی دانشکده های حکمرانی منتخب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت دولتی دوره ۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳
359 - 378
حوزه‌های تخصصی:
طی سال های اخیر به منظور مطالعه تخصصی مسائل حکومتی و ارائه راه حل در کشورهای مختلف، دانشکده های حکمرانی رواج یافته اند. پژوهش حاضر با فهم ضرورت شکل گیری این دانشکده ها در کشور، درصدد بررسی تطبیقی دانشکده های حکمرانی منتخب و استخراج خرده نظام های این دانشکده هاست. روش های داده یابی، کتابخانه ای و روش داده کاوی، تحلیل محتوا بوده و اعتباریابی نتایج از طریق تأیید خبرگان انجام گرفته است. طبق نتایج پژوهش، خرده نظام ها و فعالیت های دانشکده حکمرانی در قالب دو دسته فعالیت های اصلی و حمایتی شناسایی شدند. مقوله های اصلی شامل چهار مقوله نظام آموزشی، نظام پژوهشی، نظام تربیتی و نظام دستور کارگزاری بوده و گفتمان سازی و شبکه سازی در قالب 39 مقوله فرعی فرایندهای اصلی دانشکده های حکمرانی است. فرایندهای حمایتی و پشتیبانی دانشکده های حکمرانی نیز در قالب چهار مقوله اصلی معماری و ساخت فیزیکی دانشکده، ساخت اجتماعی و الگوی اداره، نظام تأمین مالی و بودجه، نظام حمایت های مالی و پشتیبانی تحصیلی با 28 مقوله فرعی احصا شد.
ساختاردهی به مسئله عدم مشارکت نخبگان در تدوین سیاست های عمومی نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست های راهبردی و کلان سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶
748 - 772
حوزه‌های تخصصی:
مرحله تدوین سیاست در موفقیت سیاست های عمومی نقش بسزایی دارد. یکی از مهم ترین ذی نفعان هر کشور از موفقیت تدوین سیاست های عمومی، نخبگان هستند که مشارکت فعالی در این زمینه ندارند. از این رو این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل پدیدآورنده چالش مذکور در کشور است. این پژوهش از نوع آمیخته بوده است که در بخش کیفی، داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با 26 نفر از خبرگان گردآوری شد و از طریق کاربست تحلیل محتوای کیفی، در قالب 47 مفهوم اولیه و 9 مقوله اصلی سامان دهی گردید. در بخش کمّی نیز، از پرسش نامه ماحصل کار کیفی و بهره گیری از نظرات 20 خبره برای تجزیه و تحلیل یافته ها، در کنار مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان دهنده بیشترین تأثیر موانع سه گانه «ضعف فرهنگ تحمل مخالف و تضارب آرا در کشور»، «فقدان فرهنگ شایسته سالاری» و «سیاست زدگی مفرط در حکمرانی» در شبکه مسائل مشارکت نخبگان است.
شناسایی و اولویت بندی راهبردهای استقرار تکنولوژی های دو منظوره در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های مدیریت عمومی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۱
175 - 199
حوزه‌های تخصصی:
این پژوهش با هدف ارایه الگوی خط مشی های استقرار تکنولوژی دومنظوره در ایران صورت گرفته است. بر این مبنا، مساله ی اصلی، شناسایی خط مشی ها و اولویت بندی اجرای خط مشی های مذکور است. در پژوهش حاضر، با روش آمیخته (کیفی-کمّی)، از طریق مطالعات کتابخانه ای، و کاربست روش نمونه گیری نظری، منابع مرتبط شناسایی و سپس با استفاده از روش تحلیل مضمون، ابتدا به 85 مضمون پایه، سپس 58 مضمون سازمان دهنده و در نهایت 21 مضمون فراگیر در قالب خط مشی های استقرار تکنولوژی های دومنظوره منتج گردید. در مرحله دوم، از طریق استفاده از نمونه گیری گلوله برفی، 22 خبره شناسایی گردید و بر مبنای نظرات آنان، با استفاده از روش تحلیل اهمیت عملکرد، خط مشی های شناسایی شده، اولویت بندی شدند. پژوهش نشان می دهد که خط مشی ((چابک سازی ساختار سازمانی و کاهش بوروکراسی اداری بخش نظامی)) در اولویت اول، خط مشی ((سرمایه گذاری و تسهیل انجام معاملات و پرداخت های مالی در حوزه دومنظوره سازی)) در اولویت دوم، خط مشی ((یکپارچه سازی سیستم های پیچیده در بخش نظامی)) در الویت ماقبل آخر و خط مشی ((افزایش سطح داخلی سازی تجهیزات نظامی و کاهش وابستگی به خارج از کشور)) علیرغم دارا بودن بیشترین اهمیت از نظر خبرگان، با توجه به عملکرد مطلوب کشور، در اولویت آخر برای تمرکز و بهبود قرار گرفت. پژوهش حاضر، برای کشورهایی که درصدد استقرار تکنولوژی دو منظوره هستند، می تواند مفید باشد.
الگوی نظام حکمرانی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
با توجه به جایگاه حکمرانی در شکل گیری الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، پژوهش حاضر با هدف کمک به شکل گیری الگوی نظام حکمرانی جمهوری اسلامی ایران تدوین شده است. برای این منظور ضمن بررسی بیانیه گام دوم انقلاب با استفاده از روش داده بنیاد و رویکرد نظام مند، ابعاد الگو، استخراج و با استفاده از نظر 30 خبره اعتبارسنجی شده است. در ادامه به کمک نظر 384 کارشناس مرتبط و با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی، مدل آزمون و براساس وضعیت موجود نظام حکمرانی جمهوری اسلامی ایران نهایی و ارائه شده است. مؤلفه های اصلی حاصل آمده در این الگو عبارت اند از: اتکا به خود و استقلال؛ انتخاب و تربیت مسئولان مبتنی بر ارزش ها، باورها و هویت؛ بهره برداری از کلیه منابع و ظرفیت ها؛ بهره گیری از تجارب دیگران؛ بهره گیری از خلاقیت و نوآوری؛ بهره گیری از مشارکت همه مردم و بالاخره بهره گیری از عقلانیت و منطق
مدل سازی ساختاری تفسیری ابعاد فردی مدیریت جهادی؛ واکاوی هدایت و وابستگی مؤلفه ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۰)
435 - 464
هدف: پژوهش حاضر، در بستر فهم لزوم همسازی ارکان نظامات و سیستم ها در فرایند نظام سازی شکل گرفت. یکی از مهم ترین ارکان هر سیستم اجتماعی، عاملان و بازیگران انسانی سیستم اند و در این میان، مدیران سیستم اجتماعی از دیگر بازیگران مؤثرترند. بر این مبنا، این پژوهش، در جهت مدل سازی ساختاری- تفسیری و تحلیل قدرت نفوذ بین مؤلفه های فردی مدیریت جهادی سازمان داده شد؛ علاوه بر آن، معیارهای استخراج شده، تعیین سطح شد و تحلیلی از میزان وابستگی متغیّرهای سیستم ارائه شد. روش : در گام اول برای دستیابی به مؤلفه های مدیریت جهادی به سراغ روش تحلیل مضمون رفته و از مصاحبه با خبرگان این حوزه اطلاعات اولیه حاصل شد، داده های حاصل از مصاحبه ها تحلیل شد و در نهایت، مؤلفه های فردی مدیریت جهادی ارائه شد. در گام بعد به منظور بررسی رابطه این مفاهیم با یکدیگر و سطح بندی آنها روش مدل سازی ساختاری- تفسیری انتخاب، همچنین برای درک و تحلیل بهتر روابط، از تکنیک تحلیل ساختاری و نرم افزار میک ماک استفاده شد. یافته ها: بر این اساس، بعد فردی مدیریت جهادی از 10 مؤلفه تشکیل و در شش سطح دسته بندی شد. نتیجه گیری : بر این مبنا، مؤلفه های «آخرت گرایی و جهان بینی توحیدی»، «ولایتمداری» و «توکل بر خدا» به عنوان اثرگذارترین مؤلفه مشخص شد.
ارائه الگوی حکمرانی مجاهدانه مبتنی بر زیست بوم ارزشی و ملّی نظام جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
الگوی حکمرانی بیان کننده بنیان، رویکرد، روش و ابزارهای اداره جامعه در جهت اهداف مشخص شده است. بر این مبنا هر حکومتی بر اساس نظام ارزشی پذیرفته شده باید الگوی حکمرانی مختص به خود را داشته باشد. پژوهش حاضر درصدد ارائه الگوی بومی حکمرانی متناسب با نظام جمهوری اسلامی ایران است؛ الگویی که می توان آن را در اندیشه آیت الله خامنه ای، حکمرانی مجاهدانه [جهادی] نام گذاری کرد. پژوهشگران، به منظور رونمایی از الگوی حکمرانی مجاهدانه در ابتدا و در مراحل داده یابی و داده کاوی با مراجعه به منبع پژوهش (بیانات آیت الله خامنه ای) از طریق کاربست روش تحلیل مضمون، مضامین اصلی و فرعی را شناسایی و دسته بندی کرده و پس از آن، در مرحله اعتباریابی نتایج پژوهش از روش های متعدد و چندگانه ای همچون مقایسه مستمر و ممیزی بیرونی استفاده کرده اند. در روش ممیزی بیرونی در قالب روش دلفی فازی به خبرگان رجوع شده و نظرهای آن ها گرفته شده است. نتایج پژوهش در زمینه الگوی حکمرانی مجاهدانه و در قالب ۱۴۷ مضمون پایه، ۱۰ مضمون سازمان دهنده و 2 مضمون فراگیر دولت جهادی، خط مشی های جهادی، همچنین رابطه مبتنی بر اعتماد بین اجزای الگوی حکمرانی (اعم از بخش خصوصی، سازمان های مردم نهاد، نیروهای نظامی و ...) و در قالب همکاری های متقابل ارائه شده است.
ارائه مدل خط مشی گذاری شواهدمحور برای پیشگیری از انتشار کرونا ویروس (نمونه کاوی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت دولتی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
212 - 232
حوزه‌های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش، پیشنهاد مداخله خط مشی به نهادهای مسئول، به منظور پیشگیری از انتشار ویروس کروناست. پاندمی کووید 19 اثرگذارترین بیماری از ابتدای سال 2020 است که علاوه بر مرگ ومیر بسیار، اثرهای اقتصادی و اجتماعی زیادی نیز در پی داشته است. پژوهشگران بسیاری برای درمان و تهیه واکسن آن تلاش می کنند؛ اما یکی از اقدام های اساسی، پیشگیری از آن است؛ زیرا پیشگیری سریع ترین راه کاهش مرگ ومیر و تبعات منفی آن محسوب می شود.
روش: با حداکثر استفاده از داده های حداقلی در کشور و در نظرگرفتن قواعد جدید حاکم بر رفتار این ویروس، از رویکرد خط مشی گذاری شواهدمحور و مدل سازی عامل مبنا استفاده شده است که چهار مرحله ساخت شبیه ساز، کالیبره کردن آن، اعتبارسنجی و استفاده از آن برای تخمین چگونگی تکامل بیماری همه گیر را شامل می شود.
یافته ها: به منظور تعیین عوامل اصلی مؤثر بر پیشگیری، چهار سناریو سیاستی، شامل قرنطینه عمومی، عدم مداخله، مداخله منفعل و مداخله هوشمند بررسی شد. در شبیه سازی سناریوهای سیاستی، عامل های میزان حرکت و میزان سرایت، به نسبت تغییر می کند. نتایج شبیه سازی نشان داد که کاهش 50درصدی میزان حرکت، کاهش بیش از ۸۰ درصد تعداد مبتلایان را در پی خواهد داشت و کاهش ۱۰درصد سرایت در قالب مداخله هوشمند، به کاهش 30 درصدی تعداد مبتلایان منجر خواهد شد.
نتیجه گیری: در نهایت، دو عامل میزان حرکت و میزان سرایت، به عنوان عوامل مهم انتشار ویروس کرونا شناسایی شد. از این رو، پیشنهاد می شود که نهادهای مسئول برای کاهش سریع تر میزان شیوع کرونا، بر طراحی مداخله هوشمند مرتبط با کاهش این دو عامل تمرکز کنند.
ارائه راهکارهای ارتقاء کیفی تولیدات علمی حوزه مدیریت دولتی در ایران بر مبنای تحلیل محتوای نشریه ی چشم انداز مدیریت دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
چشم انداز مدیریت دولتی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲
97 - 126
حوزه‌های تخصصی:
هدف: علم مدیریت دولتی، مدعی ارائه طریق برای دولت و حکومت است و سرگشتگی دانشمندان آن، خسارتی مضاعف را برای جامعه به ارمغان می آورد. بر این اساس، لزوم راهبری صحیح علم مدیریت دولتی دوچندان است؛ یکی از نشانگرهای ناظر به راه طی شده یک رشته یا حوزه تخصصی، نشریه های تخصصی آن حوزه هستند که تجمع نویسندگان و عناوین پژوهشی در اطراف یک حوزه پژوهشی جدید را نشان می دهند. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر با نظرداشت اهمیت این موضوع، در یکی از سرچشمه های علم مدیریت دولتی در ایران (فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی دانشگاه شهید بهشتی) از طریق کاوش داده های کتاب سنجی، انجام شده است؛ به این صورت که بر مبنای قضاوت حاصل از حساسیت نظری مؤلفان در یک مسیر پژوهشی رفت و برگشتی با استفاده از دو روش آمیخته (تحلیل محتوای کمّی و کیفی) و با رویکرد علم سنجی، تحلیل داده ها انجام شده است. جامعه پژوهش، سابقه نشر هشت ساله (از ابتدای انتشار تا پایان سال 1397) فصلنامه چشم انداز مدیریت دولتی «دانشگاه شهید بهشتی» است که به صورت سرشماری انتخاب شده اند. یافته های پژوهش: یافته ها حاکی از این است که از مجموع 247 مقاله منتشرشده، اغلب نویسندگان، مرد و از دانشگاه شهید بهشتی بوده اند. در حوزه طرح پژوهش، روش های گردآوری، اغلب پرسشنامه و رویکرد عمده پژوهش ها، کمّی و نوع اغلب پژوهش ها، کاربردی بوده است. در حوزه موضوعی، عمده تمرکز بر مدیریت دانش، فناوری اطلاعات و منابع انسانی و سطح پژوهش ها، اغلب در سطح سازمانی و فردی بوده است. بر این مبنا، راهکارهایی برای ارتقای کیفی تولیدات علمی مبتنی بر رعایت عدالت جنسیتی، جغرافیایی و روش شناختی ارائه شده است.
ارائه الگوی ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
پژوهش حاضر، با دغدغه ی رفع ابهام موجود در مفاهیم ارزشیابی و موفقیت خط مشی، شکل گرفته و با هدف تعیین شاخص های موفقیت سامانه ی سیاسی جمهوری اسلامی ایران ادامه پیدا کرده است. با این فرض که در شرایط موجود، ابهام قابل توجهی در شاخص های ارزیابی وجود دارد، ابهامی که به موجب اداراکات گوناگون انواع گروه های ذی نفع از موفقیت و شکست خط مشی های عمومی یک سامانه ی سیاسی، ممکن است نوعی تنیدگی بن بست گونه را سبب ساز شده، و در نتیجه به سلب اعتماد عمومی از سامانه ی سیاسی بینجامد. پژوهش حاضر با نظرداشت این مهم، ضمن بررسی مدل های موجود ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی، با رجوع به بیانات آیت الله خامنه ای، درصدد تبیین شاخص های ناظر برموفقیت عملکرد حکومت برآمده است. روش تحقیق حاضر، در قالب روش تحقیق کیفی، و با هدفی توسعه ای، سامان گرفته است. نمونه گیری نظری، راهبرد داده یابی پژوهش بوده و تحلیل محتوای قیاسی و تحلیل مضمون، راهبرد های داده کاوی این پژوهش بوده اند. در مرحله اعتباریابی نیز از روش مقایسه های مستمر و رجوع به خبرگان (19 نفر) در قالب روش دلفی فازی بهره گرفته شده است. در نهایت 126 مؤلفه مورد اجماع قرار گرفت؛ که در قالب چهار مضمون کلی پیامدهای سیاسی (27 مؤلفه)، پیامدهای توزیعی (16 مؤلفه)، فراگرد (31 مؤلفه)، و اهداف (52 مؤلفه) دسته بندی شده است.
شناسایی چالش ها و موانع پیاده سازی حکمرانی مشارکتی در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف : حکمرانی مشارکتی در آموزش عالی بر مشارکت فعال ذی نفعان مختلف در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی ها تأکید دارد. در عرصه اجرا، پیاده سازی حکمرانی مشارکتی به سادگی امکان پذیر نیست و به خصوص در نظام های بوروکراتیک موانع و چالش های زیادی بر سر راه آن وجود دارد. روش: پژوهش حاضر با بهره گیری از روش فراترکیب، به دنبال ارائه دسته بندی جامعی از چالش های پیاده سازی حکمرانی مشارکتی در آموزش عالی بر اساس مطالعات این حوزه و تحلیل آن ها بود. روش پژوهش حاضر کیفی با رویکرد اکتشافی بود. یافته ها: در این روش با بهره گیری از روش فراترکیب و انتخاب حدود 150 مقاله و پژوهش مرتبط که اکثراً از سال 2010 تا 2020 است و از پایگاه های علمی معتبر مختلفی جمع آوری شده که نهایتاً با استفاده از این روش 100 مقاله منتخب شناسایی و چالش های پیاده سازی حکمرانی مشارکتی شناسایی شدند . نتیجه گیری : چالش های پیاده سازی در حکمرانی آموزش عالی شامل هشت مقولة،1- چالش های ساختاری، 2- مدیریتی، 3- کلان و فراسازمانی، 4- سیاسی، 5- فرهنگی و اجتماعی، 6- برنامه ریزی، 7- اقتصادی و مالی و 8- چالش های ابزاری است که هرکدام از زیر مؤلفه هایی تشکیل شده اند.
صورت بندی مسئله نظارت در امر حکمرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
راهبرد سال ۳۱ زمستان۱۴۰۱ شماره ۱۰۵
585 - 608
حوزه‌های تخصصی:
مهم ترین اقدام در حل مسئله، صورت بندی مسئله اس ت؛ بدون صورت بندی صحیح از مسئله، ارائه راهکار مطلوب، ممکن نیست. در همین راستا مسائل نظارتی یکی از مهم ترین مسائل در نظام حکمرانی است که ضعف در صورت بندی این مسائل، موجب ناکارآمدی راه حل های مطرح شده در حوزه نظارت شده و در نهایت، کاهش سرمایه اجتماعی، فساد و ناکارآمدی نظام حکمرانی را به همراه خواهد داشت. ازاین رو، پژوهش حاضر، در جهت صورت بندی مسئله نظارت در امر حکمرانی سامان داده شده است. برای جمع آوری داده ها، علاوه بر مطالعه 13 سند، 24 مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با صاحب نظران (شامل 18 کارگزار دولت و 6 عضو هیئت علمی) صورت گرفت. برای تحلیل داده های کیفی جمع آوری شده از روش تحلیل مضمون استفاده شده است که حاصل آن، 97 مضمون پایه، 34 مضمون سازمان دهنده و 9 مضمون فراگیر بوده است. مضامین فراگیر شامل: فقدان اثربخشی سیستم های نظارتی، عدم اجرا و تدوین صحیح قوانین، نبود نظارت بر حسن جریان امور، عدم پاسخگویی و مسئولیت پذیری، فقدان شفافیت، عدم انسجام و یکپارچگی، فقدان شایسته سالاری و شایسته گزینی، عدم نظارت درونی و خودکنترلی، و فقدان تصمیم گیری جمعی شناسایی شد که بیان کننده عوامل ضعف در دستگاه های نظارتی و کاستی های موجود در قوانین و مقررات حاکم است.
الگوی پیاده سازی مدیریت منابع انسانی در پرتو تعالیم اسلامی با محوریت نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات مدیریت انتظامی سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲
311 - 336
حوزه‌های تخصصی:
زمینه و هدف: این پژوهش با سؤال از قابلیت تعالیم اسلامی در ارائه راهکارهای اجرایی مرتبط به حوزه مسائل منابع انسانی آغاز شده و با سؤالاتی از چیستی مفاهیم اسلامی منابع انسانی و چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر راهبری شده است. هدف این پژوهش، طراحی الگوی راهکارهای مدیریت منابع انسانی در پرتو تعالیم اسلامی با محوریت نهج البلاغه است.روش: پژوهش حاضر توسعه ای - کاربردی بوده و در مسیر استنباط مفاهیم از روش تحلیل محتوا و در استخراج روابط میان مفاهیم و طراحی الگو، از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شده است. در قالب روش مذکور از پانزده نفر خبرگان صاحب نظر در حوزه مدیریت اسلامی منابع انسانی که از طریق روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، بهره گرفته شده است.یافته ها: نتیجه این پژوهش که در قامت الگویی متشکل از 9 معیار، در پنج سطحِ شایستگی های درونی؛ شایستگی های تعاملی؛ شایستگی های رفتاری، و تنظیم رابطه شغل و شاغل؛ ارزیابی عملکرد، و مردم داری و مشورت؛ الزامات تنظیم مقررات، گزینش و انتخاب، و جبران خدمات به همراه روابط معیارها ارائه شده است، بینشی منحصر به فرد نسبت به ماهیت دستورالعمل ها و خط مشی های منابع انسانی ارائه می کند. نتایج: بر اساس یافته ها، مهم ترین رهنمود پژوهش حاضر، درونی سازی تعالیم اسلامی در حوزه منابع انسانی است که بر مبنای آن، باید راهکارهای منابع انسانی بر اساس تعالیم اسلامی و شایستگی هایی که متوجه فرد و شایستگی های درونی او است، تنظیم و تدوین شود. در این راهکارها باید پیش از هر چیز، بر خودسازی و تقوای فردی تاکید شود که در نتیجه آن، کژکارکردهایی که کشورهای مسلمان بدان مبتلا هستند، برطرف خواهد شد.
متا خط مشی های اشتغال زنان با تکیه بر مبانی فلسفهقانون و فلسفه اخلاق
منبع:
زن و فرهنگ سال سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۱
9-30
حوزه‌های تخصصی:
اشتغال زنان، در طول تاریخ امری مناقشه برانگیز بوده است. جوانب متفاوتی که در نوع نگاه به این مسئله وجود دارد مواضع متعددی را در نفی یا اثبات آن به دست داده است. آنچه باید در پرداختن به موضوع مهم اشتغال زنان بیش از همه چیز مورد توجه قرار گیرد شناسایی مشکلات موجود در این حوزه و تدوین خط مشی برای رفع این مشکلات با تکیه بر جنس زن و مبانی اخلاقی و حقوقی موجود در اسلام است که در قالب دو فلسفه مضاف قانون و اخلاق نُضج می یابد. فلسفه قانون با نگاهی واقع گرایانه که تابع مصالح و مفاسد نفس الامری است و متناسب با وسع و طاقت زنان، با تطبیق قوانین موضوعه و طبیعی، سعی در اثبات اباحه اشتغال زنان دارد. در مقابل فلسفه اخلاق در یک مقام، اشتغال زنان در مشاغل اجرایی را محل بحث دانسته و اجراییات را از دوش ایشان وامی نهد لکن در صورت عدم تعارض آن با ایفای دیگر نقش زنان در خانواده و تناسب مشاغل با صفات ذاتی زنان، این امر را جواز داده بلکه در بستر مدیریت عاطفی جامعه جهت داده است. مبتنی بر دو فلسفه قانون و اخلاق، ضرورت دارد خط مشی هایی را جهت رفع مشکلات زنان در حوزه اشتغال در مشاغل اجتماعی تدوین نمود. این خط مشی ها مبتنی بر اصولی چون ضرورت استکمال انسان، تحقق بصیرت اجتماعی، سیاسی، حفظ کیان خانواده، صیانت از هویت زنان، پاکدامنی، مدیریت عاطفی خانواده و اجتماع بنیان، نهاده شده است.
بررسی تأثیر کیفیت خدمات بر میزان رضایت کاربران کتابخانه های عمومی بر اساس مدل کانو و تحلیل عملکرد تأثیر نامتقارن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه‌های تخصصی:
مقدمه: کتابخانه های عمومی را می توان یکی از مهم ترین کانون های فرهنگی اجتماعی جوامع مترقی بر شمرد که رضایت کاربران این نهادهای عمومی، می تواند بر مرجعیت این نهادها بیافزاید؛ یکی از مؤلفه ها مهم و اثرگذار بر رضایت کاربران کتابخانه های عمومی، کیفیت خدمات است. در امتداد موضوع پیش گفته، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر کیفیت خدمات بر میزان رضایت کاربران کتابخانه های عمومی شهرستان قائمشهر از دیدگاه کاربران کتابخانه می باشد. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه کیفیت خدمات لیب کوآل و رضایتمندی کاربران استفاده شده است. در این پژوهش تعداد 5 واحد کتابخانه مورد بررسی بوده که درنهایت 300 پرسشنامه در این تعداد واحد نام برده پخش شد. جامعه آماری با استفاده از آزمون آماری و نیز فرمول تبدیل طیف لیکرت به مدل کانو و نیز فرمول های تأثیر عملکرد نامتقارن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: رتبه بندی مؤلفه های متغیر کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی شهرستان قائمشهر معنادار است. مؤلفه تأثیر خدمات کتابخانه در رتبه اول و مؤلفه های مکان کتابخانه و کنترل اطلاعات در رتبه های بعدی قرار دارند و همچنین مؤلفه تأثیر خدمات جزء گروه خدمات انگیزشی با عملکرد بالا می باشد مؤلفه کنترل اطلاعات جزء گروه خدمات انگیزشی و دارای عملکرد پایین است مؤلفه های مکان کتابخانه جزء گروه خدمات عملکردی است. نتیجه: یافته های پژوهش به طور کلی حاکی از مطلوبیت تأثیر خدمات و کنترل اطلاعاتی است و فضا و مکان کتابخانه در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. رضایت عمومی از کیفیت کتابخانه های عمومی قائم شهر نسبتاً مطلوب است. سطح رضایت برای سه مؤلفه خوب و برای سه مؤلفه در حد متوسط بود.