مجتبی حبیبی

مجتبی حبیبی

مدرک تحصیلی: استادیار روانشناسی دانشکده علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روانپزشکی) دانشگاه علوم پزشکی ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۹۶ مورد.
۴۱.

رابطه انسجام و انعطاف پذیری خانواده و سبک های فرزندپروری با استرس فرزندپروری در مادران منطقه یک شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۱ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸۱)

کلیدواژه‌ها: انسجام و انعطاف پذیری خانواده سبک های فرزندپروری استرس فرزندپروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۹۴
هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه انسجام و انعطاف پذیری خانواده و سبک های فرزندپروری، با شدت استرس فرزندپروری مادران منطقه یک شهر تهران بود. روش : جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان 3 تا 6 ساله ای بود که فرزندان خود را به کودک سراهای منطقه یک تهران می سپردند. نمونه آماری از 192 نفر از این مادران تشکیل شد که به طور تصادفی از میان آنها انتخاب شدند و پرسشنامه شیوه های فرزندپروری بامریند، مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده و پرسشنامه استرس فرزندپروری مادران را تکمیل کردند. یافته ها : نتایج نشان داد که بین انسجام و انعطاف پذیری خانواده و سبک های فرزندپروری با شدت استرس فرزندپروری مادران ارتباط معنی داری وجود دارد (01/0 p< ). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که انسجام متوازن، انعطاف پذیری آشفته و فرزندپروری مستبدانه، بیشترین تأثیرگذاری را در پیش بینی استرس فرزندپروری مادران دارند. نتیجه گیری : انسجام و انعطاف پذیری خانواده و همچنین، سبک های فرزندپروری با شدت استرس فرزندپروری والدین ارتباط دارند.
۴۲.

میزان شیوع اختلالات رفتاری در کودکان پیش دبستانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال هفدهم شهریور و مهر ۱۳۹۴ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: شیوع کودکان اختلالات رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸۷ تعداد دانلود : ۹۸۷
مقدمه: ارزیابی دقیق مشکلات رفتاری کودکان بسیار حایز اهمیت است. بنابراین پژوهش حاضر با هدفبررسی مقایسه ای میزان شیوع اختلالات رفتاری دختران و پسران پیش از دبستان و ارایه ی راهکارهای کاهش آن انجام شد. روش کار: جامعه ی آماری این مطالعه ی توصیفی شامل تمام کودکان پیش از سن دبستان 7-5/1 ساله ی شهر تهران در سال 90-1389 بود که از این میان نمونه ای با حجم 2000 نفر با روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب و مقیاس مشکلات رفتاری کودکان در اختیار مادران آن ها قرار گرفت. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، مجذور خی و نرم افزار SPSS نسخه ی 18 تحلیل گردیدند. یافته ها: تعداد کل آزمودنی ها 1977 نفر بوده و 957 نفر (4/48%) پسر و 1020 نفر (6/51%) دختر بودند. شایع ترین اختلال در پسران مربوط به اختلال توجه (1/6%) و در دختران مربوط به مشکلات عاطفی-هیجانی واکنشی (2/17%) است. شایع ترین اختلال در دوره ی قبل از 5 سال مربوط به مشکلات عاطفی-هیجانی واکنشی (3/11%) و در دوره ی 7-5 سال مربوط به مشکلات عاطفی-هیجانی واکنشی (7/10%) و شکایات بدنی (3/10%) است. دختران در مقایسه با پسران در اغلب زیرمقیاس های مشکلات رفتاری، مشکلات بیشتری را تجربه کردند (001/0=P). نتیجه گیری: دختران پیش از دبستان در مقایسه با پسران در اغلب زیرمقیاس های مشکلات رفتاری، مشکلات بیشتری را تجربه کردند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که میزان شیوع اختلالات رفتاری در کودکان سنین پیش از دبستان در سطح نسبتا بالایی می باشد که لزوم توجه هرچه بیشتر مسئولان بهداشت روان را به این امر مشخص می سازد.
۴۳.

رابطه راهبردهای مقابله، تنش و سلامت روان با نگرش به اعتیاد نوجوانان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره دوازدهم ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۶)

کلیدواژه‌ها: سلامت عمومی سبک های مقابله با تنش نگرش به اعتیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۹ تعداد دانلود : ۵۸۸
زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطه سبک های مقابله با تنش و سلامت روان با نگرش به اعتیاد دانش آموزان انجام شده است. مواد و روش ها: با استفاده از یک طرح پس رویدادی تعداد 600 دانش آموز مقطع متوسطه شهر شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند که به ابزارهای پرسش نامه راهبردهای مقابله ای کارور، سلامت عمومی و پرسش نامه نگرش به اعتیاد پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری t ، همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی گام به گام تحلیل شدند. یافته ها: این مطالعه نشان داد که بین دانش آموزان برخوردار از سلامت روانی بهتر و دانش آموزانی که از سلامت روانی کمتری برخوردار هستند و در متغیر نگرش به اعتیاد تفاوت معنی داری وجود دارد. علاوه بر این بین سبک مقابله ای مسأله مدار و نگرش منفی به اعتیاد همبستگی مثبت معنی دار و بین سبک مقابله ای ناکارامد و نگرش منفی به اعتیاد همبستگی منفی معنی داری مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که سبک مقابله ای ناکارامد بهترین پیش بین نگرش مثبت به اعتیاد است. نتیجه گیری: می توان گفت که سبک های مقابله ای و مؤلفه های سلامت عمومی در دانش آموزان، از اهمیت زیادی در غربالگری و مداخلات پیشگیری مربوط به خطر مصرف مواد برخوردار است.
۴۴.

کاربرد روش دلفی در تحقیقات علوم رفتاری و پزشکی: مروری بر مزایا، تنگناها و روش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه آموزش عالی سال ۷ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶ 131 - 154

کلیدواژه‌ها: روش دلفی آینده پژوهی متخصصان پیش بینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۶
دلفی روشی برای پیش بینی، تصمیم گیری و تولید دانش تخصصی حاصل از اجماع متخصصان است. اگر چه این روش در ابتدا بر اساس حدس و قضاوت کارشناسان و به منظور بررسی علمی نظرات کارشناسان نظامی مطرح گردید، اما با رعایت اسلوب و قواعد علمی، به تدریج وارد حوزه روش شناسی علمی شد. در روش دلفی، متخصصان تلاش می کنند تا با استناد به نظرات شهودی و استفاده از روش های پرسشنامه ای، دادن بازخوردهای مکرر و حفظ اصل گمنامی، در یک حوزه خاص یا در حل یک مسأله مشخص به اجماع برسند. در نگاه اول، به نظر می رسد که این روش شناسی، تنها نوعی قضاوت ذهنی و فاعلی جمعی از متخصصان باشد؛ اما در مقایسه با اظهارات فردی از اعتبار بالاتری برخوردار است و نتایج عینی تر و کاربردی تری را فراهم می کند؛ به علاوه، این روش در پیش بینی موضوعات مربوط به آینده، رسیدن به اجماع، ایجاد ایده های خلاقانه و پیش بینی تصمیمات استراتژیک دراز مدت در حوزه های مختلفی، از جمله علوم پزشکی، اجتماعی، رفتاری، مدیریتی و اقتصادی، قابل استفاده است. در پژوهش حاضر، ریشه های تاریخی، فرایند تحول، مزایا، تنگناها و روش شناسی این روش علمی مورد بررسی قرار گرفته است.
۴۵.

بررسی رابطه بین روابط جنسی پیش از ازدواج با نگرش به روابط فرازناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۸ 255-267

کلیدواژه‌ها: رابطه جنسی پیش از ازدواج نگرش به روابط فرازناشویی شرکای جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۲ تعداد دانلود : ۷۲۴
هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین نگرش به روابط فرازناشویی و تعداد شرکای جنسی در مردان متأهل با و بدون سابقه رابطه جنسی پیش از ازدواج با همسر یا فردی غیر از همسر فعلی بود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع بنیادی و به لحاظ نحوه جمع آوری اطلاعات از نوع توصیفی مقایسه ای بود. از جامعه آماری مردان متأهل زیر 45 سال، تعداد 144 نفر از مردان متأهل ساکن شهر تهران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه نگرش به روابط فرازناشویی و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس یک راهه، تی مستقل و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که میزان نگرش به روابط فرازناشویی در مردان متأهل با سابقه رابطه جنسی پیش از ازدواج با همسر یا فردی غیر از همسر آینده تفاوت معناداری داشت. هم چنین بین تعداد شرکای جنسی پیش از ازدواج و نگرش به روابط فرازناشویی رابطه معناداری وجود داشت. این تحقیق مؤید آن است که مردان متأهل دارای سابقه رابطه جنسی پیش از ازدواج با همسر یا غیر همسر و با تعداد شرکای جنسی بیشتر، از نگرش به روابط فرازناشویی سهل گیرانه تری برخوردار بودند.
۴۶.

بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی و تفاوت های جنسیتی در مصالحه برای انتخاب همسر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره دوازدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۳۸)
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵۵ تعداد دانلود : ۶۷۶
مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی با مصالحه در انتخاب همسر انجام شده است. روش کار: تعداد 375 دانشجو (168 پسر و 207 دختر) به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه شخصیت نئو و پرسشنامه ملاک های انتخاب همسر باس ( مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های پژوهش با استفاده از روش های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی تحلیل شد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن بود که بین جنسیت و ویژگی های شخصیتی، سازه برون گرایی، گشودگی به تجربه و وظیفه شناسی با مصالحه در انتخاب همسر رابطه معنی داری وجود داشت و این ویژگی های شخصیتی اثر معنی داری در پیش بینی مصالحه در انتخاب همسر داشتند.
۴۷.

پیش بینی رضایت شغلی بر اساس باورهای خودکارآمدی، خودکارآمدی تدریس، استرس شغلی و سطح نیازهای معلمان استثنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال چهاردهم ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶)

کلیدواژه‌ها: رضایت شغلی استرس شغلی سلسله مراتب نیازهای مازلو باورهای خودکارآمدی خودکارآمدی تدریس معلمان کودکان استثنایی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۵۴
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه و ارزیابی الگویی است که در قالب آن پیش بینی رضایت شغلی بر اساس باورهای خودکارآمدی، خودکارآمدی تدریس، استرس شغلی و سطح نیازهای معلمان استثنایی، مورد بررسی قرار گیرد. روش: بدین منظور 165 نفر (99 زن و 66 مرد)، از جمعیت معلمان مدارس استثنایی مقطع ابتدایی، در استان لرستان به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های رضایت شغلی (JDI)، خودکارآمدی عمومی شرر (SGSES)، خودکارآمدی تدریس (TSES) و سلسله مراتب نیازهای مازلو، پاسخ دادند. یافته ها: یافته ها نشان داد رضایت شغلی افراد پایین تر از متوسط است. در مرحله اول نتایج تحلیل مسیر نشان دهنده عدم برازش مدل بود، اما استخراج شاخص های برازش در خصوص مدل اصلاح شده همسانی بین مدل اصلاح شده و مدل پیش بینی شده را مورد تایید قرار می دهند. بر اساس ضرایب مسیر استاندارد شده، اثر خودکارآمدی عمومی بر کارآمدی تدریس، و اثر خودکارآمدی تدریس و سطح نیازها بر رضایت شغلی تأیید شد. همچنین رابطه معناداری بین رضایت شغلی و نیازهای ایمنی و اجتماعی مشاهده شد. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که رضایت شغلی معلمان گروه کم توان ذهنی بیشتر از معلمان گروه ناشنوا است اما بین سن، تحصیلات و سنوات شغلی با هیچ یک از ابعاد رضایت شغلی رابطه معنادار یافت نشد و رابطه ی جنسیت با رضایت شغلی صرفاً در بعد رضایت از همکار معنادار بود. تفاوت بین زنان و مردان در متغیرهای خودکارآمدی تدریس و نیازهای انگیزشی (به جز نیاز ایمنی) معنادار بود اما در خودکارآمدی عمومی و استرس شغلی بین دو گروه تفاوت معنادار یافت نشد. نتایج: می توان نتیجه گرفت که رضایت شغلی یک مفهوم چند بعدی است که تنها یک عامل در آن دخیل نیست.
۴۸.

مقایسه انتظار از نتیجه درمان جراحی ماستکتومی و پیامد درمانی ادراک شده بر اساس میزان خودکارآمدی در زنان مبتلا به سرطان سینه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)

کلیدواژه‌ها: خودکارآمدی سرطان سینه انتظار از نتیجه درمان پیامد درمانی ادراک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۴۱۲
هدف:ابتلا به سرطان سینه نگرانی هایی را در افراد مبتلا در مورد درمان، عوارض جانبی، بستری های بیمارستانی و هزینه های درمان به وجود می آورد که این نگرانی ها شایع است. از آنجا که خودکارآمدی یکی از فاکتورهای شخصی منحصر به فرد است، می تواند بر توانایی فردی افراد و درک بهتر از این که چه انتظاری باید قبل، در طول، و بعد از عمل جراحی در سرطان سینه داشته باشند تاثیر گذارد. تحقیق حاضر به مقایسه انتظار از نتیجه درمان جراحی ماستکتومی و پیامد درمانی ادراک شده بر اساس میزان خودکارآمدی در زنان مبتلا به سرطان سینه می پردازد. روش: در این پژوهش ٣۰۰ زن مبتلا به سرطان سینه، قبل و بعد از عمل ماستکتومی با استفاده از پرسشنامه های خودکارآمدی عمومی و ناهمخوانی بین انتظار و پیامد جراحی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد بین بیماران با خودکارآمدی بالاو پایین، بین سطح پیشرفت بیماری و نیز بین اندازه ی تومور سینه، بر اساس انتظار از نتیجه جراحی و پیامد درمانی ادارک شده تفاوت معنی دار وجود داشت. بین میزان خودکارآمدی زنان در دو گروه مسن و غیرمسن، تفاوت معنادار بود. نتیجه گیری: خودکارآمدی بالا می تواند بعد از عمل جراحی در ایجاد سازگاری اجتماعی اولیه مفید واقع شود، اما از طرفی منجر به ناچیز پنداشتن اثرات منفی جراحی می شود و ممکن است سازگاری روانی را مختل کند. بنابراین خودکارآمدی بالا به طور غیر مستقیم نقش قابل توجهی در افزایش مشکلات بعد از عمل جراحی ماستکتومی دارد.
۴۹.

نقش ویژگی های شخصیتی در ملاک های انتخاب همسر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال شانزدهم مهر و آبان ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۳)

کلیدواژه‌ها: جنسیت ازدواج شخصیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۷۴۵
مقدمه: با توجه به اهمیت بررسی همسرگزینی به عنوان سنگ بنای اولیه ی تشکیل خانواده و اهمیت ملاک های این انتخاب بر روی موفقیت یا شکست بعدی در زندگی زناشویی، پژوهش حاضر بررسی رابطه ی بین ویژگی های شخصیتی با ملاک های انتخاب همسر را هدف خود قرار داده است. روش کار: جامعه ی آماری این مطالعه ی تحلیلی-مقطعی شامل تمام دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی مشغول به تحصیل در نیم سال دوم سال تحصیلی91-1390 بودند. از میان این جامعه، 375 نفر (168 پسر و 207 دختر) به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از پرسش نامه های شخصیت نئو و ملاک های انتخاب همسر باس، ارزیابی گردیدند. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه ی 16 و روش های همبستگی اسپیرمن و پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بین تعدادی از ویژگی های شخصیتی از جمله برون گرایی (01/0>P)، گشودگی به تجربه (01/0>P) و وظیفه شناسی با ترجیح عوامل انتخاب همسر، رابطه ی معنی داری وجود داشت (01/0>P) و این ویژگی ها سهم معنی داری در پیش بینی عوامل انتخاب همسر داشتند. نتیجه گیری: اگر چه ویژگی های شخصیتی نقش مهمی در پیش بینی ملاک های انتخاب همسر دارند، ولی به نظر می رسد که توان پیش بینی زمانی می تواند بیشتر باشد که فرد واقعا قصد ازدواج داشته باشد و به طور جدی در فرایند انتخاب همسر درگیر شود.
۵۰.

مقایسه هویت قومی و بهزیستی ذهنی در اقوام ایرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۳ شماره ۵۲ 158-135

کلیدواژه‌ها: بهزیستی ‏ذهنی قومیت هویت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۵۷
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه هویت قومی و بهزیستی ذهنی در دانشجویان اقوام ایرانی انجام شد. جامعه ایرانی، اقوام متنوع و متکثری با ویژگی های خاصی دارد که بر روابط بین فردی، نگرش، سلامت و تربیت اعضای خانواده، خصوصاً جوانان، تأثیر می گذارد. به همین دلیل، این پژوهش وضعیت مؤلفه های مذکور را در بین اقوام ایرانی بررسی کرده است. روش: جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی ۹۲-۱۳۹۱ هستند که به هریک از اقوام ترک، کرد، لر و فارس تعلق دارند. انتخاب نمونه ها به روش در دسترس و حجم نمونه ۴۲۶ نفر بود. در این پژوهش، برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های مقیاس هویت قومی چندگانه (MEIM)، مقیاس عاطفه مثبت و منفی (PANAS) و مقیاس رضایت از زندگی (SWLS) استفاده شد. دادهها با استفاده از آزمون تحلیل پراکنش چندمتغیره، آزمون تی مستقل و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین گروه های قومی در مقیاس های هویت قومی و بهزیستی ذهنی و خرده مقیاس رضایت از زندگی، تفاوت معنی داری به لحاظ آماری وجود دارد. همچنین بین میانگین نمرات هویت قومی و بهزیستی ذهنی در دانشجویان دختر و پسر، تفاوت معنی داری مشاهده شد و میانگین نمره هویت قومی پسران، بالاتر از دختران و میانگین نمره بهزیستی ذهنی دختران بالاتر از پسران بود. بحث: یافته ها برمبنای پیشینه پژوهشی و نظری هویت قومی و بهزیستی ذهنی بررسی شده اند. این بررسی نشان می دهد که هویت قومی و بهزیستی ذهنی در بین اقوام ایرانی متفاوت است. در تبیین این نتایج، چرایی این تفاوت نیز بررسی شده است
۵۱.

هنجاریابی و ساختار عاملی مقیاس تعاملات خانوادگی (FCS) و رضایت خانوادگی (FSS): در خانواده های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال دهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳۹ 313-329

کلیدواژه‌ها: تعامل خانوادگی رضایت خانوادگی ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۶۵۸
هدف پژوهش حاضر بررسی ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس های تکمیلی انسجام و سازگاری خانواده (FACES-IV)، یعنی؛ مقیاس تعاملات خ ان وادگ ی (FCS) و مقیاس رضایت خ ان وادگی (FSS) در جامعه خانواده های ایرانی بود. این پژوهش یک مطالعه توصیفی و مقطعی است که برای این منظور 1652 آزمودنی از اعضاء خانواده های هفت است ان تهران، مشهد، ت ب ری ز، کرمانشاه، یزد، شیراز و اصفهان (558 پدر، 576 مادر و 518 فرزند) مقیاس های تعاملات و رضایت خانوادگی را تکمیل نمودند. برای بررسی روایی همگرا و واگ را از مقی اس سلامت خلقی (DASS)، پرسش نامه مشکلات رفت اری ک ودک ان (YSR)، فرم کوتاه مقیاس است رس فرزندپروری (PSI-SF) و فهرست وقایع زندگی (LE) استفاده گردید. نتایج آلفای کرونباخ حاکی از آن بود که میزان اعتبار مقیاس تعاملات خانوادگی برای پدران، مادران و فرزندان خانواده به ترتیب 0/88، 0/87 و 0/89 و مقیاس رضایت خانوادگی برای پدران، مادران و فرزندان خانواده به ترتیب 0/90، 0/88، 0/89 به دست آمد. بررسی روایی همگرا و واگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس تعاملات و رضایت خانوادگی با مقیاس DASS، YSR، PSI-SF و LE رضایت بخش بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که الگوی دو عاملی وابسته به هم تحت عناوین دو زیرمقیاس تعاملات و رضایت خانوادگی، برازش خوبی با داده ها دارد. در بررسی ساختار عاملی، نتایج پژوهش از مدل دو عاملی متمایل حمایت کرد. بر اساس نتایج، مقیاس های تعاملات و رضایت خانوادگی واجد ویژگی های روان سنجی برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی خانواده های ایرانی است.
۵۲.

کارایی بالینی مقیاس های اعتباری و بالینی پرسش نامه ی شخصیتی چندوجهی مینه سوتا نوجوانی ( MMPI-A ): مقایسه ی نیم رخ روانی در گروه بالینی با هنجار و تعیین نمره ی برش(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: اصول بهداشت روانی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۰)

کلیدواژه‌ها: نوجوان اعتبار شخصیت مقیاس بالینی حوادث زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰۰ تعداد دانلود : ۶۹۹
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه­ی نیم­رخ گروه­های هنجار و بالینی در مقیاس های اعتباری و بالینی پرسش­نامه­ی شخصیتی چندوجهی مینه­سوتا-نوجوانی (MMPI-A)، فرم حوادث ناگوار زندگی و تعیین نمره­ی برش برای نوجوانان ایرانی انجام شده است. روش­کار: در این مطالعه­ی پیمایشی-کاربردی نسخه­ی نهایی پرسش­نامه روی نمونه­ی هنجاری 2018 نفر (975 پسر و 1043 دختر نوجوان) به روش خوشه­ای چندمرحله­ای در مراکز استان­های تهران، خراسان رضوی، فارس، اصفهان و آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 89-1388 اجرا شد. نمونه­ی بالینی 73 بیمار 18-14 ساله بودند که با مصاحبه­ی بالینی با پرسش­نامه­ی اختلالات عاطفی و اسکیزوفرنیا برای کودکان سنین مدرسه و بر اساس چهارمین ویراست راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی تشخیص­گذاری شدند. داده­ها با تحلیل واریانس چندمتغیره و روش منحنی ویژگی عملیاتی تحلیل شدند. یافته­ها: بین گروه هنجار و بالینی در مقیاس­های اعتباری ناهماهنگی پاسخ متغیر، ناهماهنگی پاسخ صحیح، نابسامدی نوع یک و دو، نابسامدی، دروغ­گویی و در مقیاس­های بالینی خودبیمارانگاری، افسردگی، هیستری، سایکوپاتی، مردانگی-زنانگی، پارانویا، ضعف روانی، اسکیزوفرنیا، مانیک و درون­گرایی اجتماعی و فرم حوادث ناگوار زندگی، تفاوت معنی­داری مشاهده شد (P>0.01). برای تفکیک دو گروه بالینی و هنجار به روش منحنی ویژگی عملیاتی برای هر یک از مقیاس­های اعتباری و بالینی بین دو گروه هنجار و بالینی، نمره­ی برش بهینه­ای تعیین شد. نتیجه­گیری: بر اساس نتایج، روایی تشخیصی مقیاس­های اعتباری و بالینی MMPI-A و فرم حوادث ناگوار زندگی در گروه بالینی و هنجار در حد رضایت­بخشی است. نمره­ی برش برابر با نمره­ی استاندارد تی 65، دارای حساسیت و ویژگی بهینه برای تمییز دو گروه و کارایی بالینی قابل قبول است.
۵۳.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده (FACES-IV)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۱۹ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۵)

کلیدواژه‌ها: پایایی روایی ساختار عاملی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۳۲۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی نسخه فارسی مقیاس انسجام و انعطاف پذیری خانواده (FACES-IV) در جامعه خانواده های ایرانی انجام شد. روش: ابتدا مقیاس FACES-IVبه وسیله چهار روانشناس ترجمه و به وسیله متخصص زبان انگلیسی ترجمه وارون شد. پس از اجرای مقدماتی روی 30 آزمودنی، اصلاحات لازم انجام شد. سپس 1652 آزمودنی از اعضای خانواده های هفت استان کشور (558 پدر، 576 مادر و 518 فرزند) به FACES-IV پاسخ دادند. پرسش نامه اضطراب، افسردگی، استرس (DASS)، مقیاس خودگزارشی نوجوانان(YSR)، فرم کوتاه مقیاس استرس فرزندپروری (PSI-SF)، فهرست وقایع زندگی (LE)، مقیاس تعاملات خانواده (FCS) و مقیاس رضایت خانواده (FSS) نیز برای بررسی روایی همگرا و واگرا روی گروه نمونه اجرا شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: ضریب آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس FACES-IV و خرده مقیاس های انسجام متوازن، انعطاف پذیری متوازن، گسسته، به هم تنیده، نامنعطف و آشفته برای پدران به ترتیب 74/0، 71/0، 6/0، 70/0، 60/0 و 58/0، برای مادران به ترتیب 72/0، 72/0، 69/0، 69/0، 56/0 و 62/0 و برای فرزندان خانواده به ترتیب 59/0، 77/0، 69/0، 74/0، 52/0 و 55/0 به دست آمد. بررسی روایی همگرا و واگرا از طریق محاسبه ضریب همبستگی مقیاس FACES-IV با مقیاس های DASS، YSR، PSI-SF و LE رضایت بخش بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشانگر برازش الگوی شش عاملی (بعد انسجام شامل سه خرده مقیاس گسسته، انسجام متوازن و به هم تنیده و بعد انعطاف پذیری شامل سه خرده مقیاس نامنعطف، انعطاف پذیری متوازن و آشفته) با داده ها بود. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس FACES-IV واجد ویژگی های روان سنجی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهش های روان شناختی و تشخیص های بالینی است.
۵۴.

اثر بخشی درمان ذهن آگاهی بر ارتقاء کیفیت زندگی سوءمصرف کنندگان مواد مخدر(تریاک): بهبود سلامت جسمانی و روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال دوم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی اعتیاد ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۴ تعداد دانلود : ۹۹۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر ارتقاء کیفیت زندگی معتادان در ابعاد سلامت جسمانی و روانشناختی طراحی شده است. روش: تعداد 60 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل، گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس و ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی قرار گرفتند، در حالی که در این مدت گروه کنترل مداخله ای را دریافت نکردند. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس نشان داد که آموزش ذهن آگاهی در گروه آزمایش، نمرات مقیاس های سلامت جسمانی و روانشناختی را به طور معنی داری افزایش داد. بحث و نتیجه گیری: برنامه آموزش گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در سطوح جمعیت عمومی و گروه های معتادان قرار گیرد و از طریق ارتقاء کیفیت زندگی مشکلات این قشر آسیب پذیر را تخفیف دهد.
۵۵.

ارزشیابی درونی کیفیت برنامه های گروه روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران: بررسی وضعیت موجود، تنگناها و جهت گیری ها از دیدگاه دانشجویان و اساتید(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره یازدهم ۱۳۹۲ شماره ۶ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: روان شناسی بالینی ارزشیابی درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۶ تعداد دانلود : ۷۶۵
زمینه و هدف: هدف این تحقیق، ارزشیابی درونی کیفیت اجرای برنامه های درسی گروه روان شناسی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران بوده است. مواد و روش ها: این مطالعه موردی از نوع پژوهش های توصیفی است. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار اندازه گیری پرسش نامه استفاده شده است و جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی، اساتید گروه روان شناسی بالینی انستیتو روان پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال تحصیلی 1389-1388 بودند. یافته ها: نتایج این پژوهش بیانگر آن بود که در حوزه های مدیریت و سازماندهی، دانشجویان و سنجش و ارزیابی گروه در حد مطلوب و در حوزه های رسالت و اهداف آموزشی، برنامه آموزشی، هیأت علمی، منابع آموزشی و پژوهشی گروه در حد نسبتاً مطلوب ارزشیابی شده است. اولویت های گروه به ترتیب: 1- توجه بیشتر به آموزش مبتنی بر برنامه درسی 2- برنامه دقیق تر، اختصاص امکانات مالی و نیروی انسانی بیشتر جهت ارتقا وضعیت پژوهش گروه؛ 3– برنامه ریزی جهت ارتقا وضعیت استخدامی اعضا هیأت علمی؛ 4- ایجاد امکانات رفاهی و خدماتی اعضا هیأت علمی؛ 5- برآوردن نیازهای دانشجویان از نظر مسکن و کمک هزینه تحصیل لازم جهت جلوگیری از انجام کارهای غیرآموزشی برای امرار معاش؛ 6- برگزاری جلسات سالیانه گروه با مسؤولین دانشکده و دانشگاه جهت تعامل بیشتر و حل مسایل گروه. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که نتایج پژوهش حاضر به عنوان مطالعه مقدماتی جهت ارزیابی سایر گروه های آموزشی مشابه در کل کشور قلمداد شده و تجارب عملی لازم به گروه های دیگر منتقل گردد.
۵۶.

ضرورت تک بعدی بودن نشانگرها در اندازه گیری های علوم رفتاری و پزشکی: کاربرد مدل سازی معادلات ساختاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره یازدهم ۱۳۹۲ شماره ۶ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: معادلات ساختاری تک بعدی بودن فضای مکنون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰۵ تعداد دانلود : ۹۵۲
زمینه و هدف: ویژگی تک بعدی بودن نشانگرهای یک سازه در نظریه کلاسیک اندازه گیری ریشه داشته و در بافت این نظریه اصطلاح متجانس بودن سؤال هایی که یک سازه را اندازه گیری می کنند به طور غیرمستقیم به این موضوع اشاره دارد. برداشت های نادرست از این اصطلاح باعث شد، بسیاری از پژوهشگران برای بررسی و تعیین این ویژگی، از روش هایی مثل آلفای کرونباخ یا تحلیل عاملی اکتشافی استفاده کنند. این در حالی است که هیچ یک از آن ها برای این منظور طراحی نشده اند. مواد و روش ها: در قالب یک طرح زمینه یابی کاربردی، از بین جامعه مادران کودکان عادی به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 468 مادر پرسش نامه PSI-SF را تکمیل نمودند. داده ها با روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار LISREL تحلیل شدند. یافته ها:با استفاده از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای مربوطه که امکان بررسی توزیع مانده ها را فراهم می کنند، می توان وجود یا عدم وجود این ویژگی را در نشانگرهای مربوط به یک سازه بررسی کرد. بحث و نتیجه گیری: پژوهش حاضر علاوه بر مباحث نظری با یک نمونه داده تجربی این موضوع را از نقطه نظر مدل سازی معادلات ساختاری مورد بررسی قرار است.
۵۷.

پیامدهای روان شناختی درد مزمن: با تاکید بر افکار خودکشی گرا و مداخلات روان شناختی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره یازدهم ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات روانی ناشی از اختلال طبی کلی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی خودکشی
تعداد بازدید : ۲۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۱۰۲
خطر افکار و اقدام به خودکشی، به خصوص زمانی شدت می یابد که با وجود مراجعات مکرر و درمان های متعدد پزشکی درد همچنان به قوت خود باقی است و بیمار یاد گرفته که این درد متفاوت از سایر دردها است. در نهایت تنها دو راه حل در برابر این موقعیت وجود دارد. اول، تسلیم شدن در برابر درد و درماندگی آموخته شده و دوم، خاتمه دادن به زندگی به دور از لذت و همراه درد. اهمیت توجه به افکار و اقدام به خودکشی در بین بیماران مبتلا به دردهای مزمن زمانی روشن تر می شود اگر بدانید که در امریکا خودکشی، دومین علت مرگ و میر در بین بیماران مزمن است. در مطالعات بسیاری به نقش برجسته درد توانگاه و تسلیم شدن در برابر درد به عنوان یک سرنوشت و اقدام به خودکشی در بیماران مزمن تاکید شده است. با توجه به اهمیت زندگی انسانها برای جوامع پزشکی، روان پزشکی و روان شناسی در اولویت اول و حفظ سلامت جسمی و روانی در اولویت دوم، باید گفت که تمام تلاش های جامعه خدمات بهداشتی در جهت حفظ سلامت افراد بشر است. اما باید توجه داشت که با وجود تلاش زیاد و هم دلانه جامعه پزشکی در درمان بیماران مبتلا به درد مزمن ممکن است که در وسط فرایند درمان، بیمار تحمل و ظرفیت لازم را برای ادامه زندگی همراه با درد مزمن را نداشته باشد و اقدام به خودکشی نماید و تمام تلاش جامعه پزشکی و زحمات خود بیمار و هزینه های هنگفت متحمل شده برای درمان یک باره به هدر رود. در این مقاله کوشش شده است ضمن بررسی رابطه بیماری های مزمن با افکار و اقدام خودکشی به ابعاد روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی آن پرداخته شود.
۵۸.

اثربخشی درمان فراشناختی در بیماران اختلال تنیدگی پس از سانحه: مورد پژوهی سه بیمار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: افسردگی اضطراب درمان فراشناختی مدل فراشناختی اختلال تنیدگی پس از سانحه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۸ تعداد دانلود : ۷۸۹
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر کاهش علائم افسردگی و اضطراب در بیماران دارای اختلال تنیدگی پس از سانحه، با استفاده از طرح مطالعه موردی است. روش: در یک بررسی تک موردی آزمایشی از نوع خط پایه چندگانه فرایند درمان بر روی سه آزمودنی انجام شد. سه بیمار سرپایی مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه، پیش از درمان، حین درمان و پس از درمان با استفاده از مقیاس تأثیر رویداد- ویرایش شده، پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم، پرسشنامه اضطراب بک و مقیاس واحدهای ذهنی ناراحتی ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که این درمان به کاهش نشانه های اختلال، کاهش اضطراب و افسردگی، ناراحتی کلی منجر شد. رویکرد درمانی مبتنی بر مدل فراشناختی در درمان اختلال تنیدگی پس از سانحه مؤثر است. نتیجه گیری: نتایج بررسی این سه آزمودنی، حاکی از اثربخشی بالینی درمان فراشناختی در فرهنگی متفاوت از فرهنگ اولیه سازنده این پروتکل درمانی بود. هر چند که این مطالعه فاقد گروه کنترل بود، اما یافته های پژوهش حاضر دلالت بر تعمیم پذیری بالای یافته های مربوط به فراشناخت است. در نهایت، می توان گفت که این روش درمانی، رضایت بخش بوده و برای بررسی بیشتر اثربخشی آن، مطالعات ارزیابی کنترل شده ای در جهت رسیدن به یک نتیجه قطعی لازم است.
۵۹.

اثربخشی مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری بر کاهش اضطراب، استرس و افسردگی زنان سرپرست خانوار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره یازدهم ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلیدواژه‌ها: مدیریت استرس زنان سرپرست خانوار روش شناختی- رفتاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط خانواده
تعداد بازدید : ۲۹۷۳ تعداد دانلود : ۱۴۷۶
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری بر اضطراب، استرس و افسردگی زنان سرپرست خانوار کمیته امداد امام خمینی طراحی شده است. مواد و روش ها: تعداد 40 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه شاهد و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری قرار گرفت، در حالی که در این مدت گروه شاهد مداخله ای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس اضطراب، استرس و افسردگی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیره نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنی دار وجود ندارد، اما آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری در گروه آزمایش، نمرات اضطراب، استرس و افسردگی را به طور معنی داری کاهش داد. بحث و نتیجه گیری: برنامه آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در سطوح جمعیت عمومی و گروه های هدف خود معرف یا تحت پوشش درمانی کمیته امداد امام خمینی قرار گیرد و از طریق کاهش اضطراب، استرس و افسردگی مشکلات این قشر آسیب پذیر را تخفیف دهد.
۶۰.

اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر ارتقای بهزیستی روان شناختی، عاطفی و اجتماعی دانشجویان دارای احساس غربت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال پنجم بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۷)

کلیدواژه‌ها: احساس غربت دانشجویان بهزیستی مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۳۴
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر ارتقای بهزیستی روان شناختی، عاطفی و اجتماعی دانشجویان غیر بومی سال اول دارای احساس غربت طراحی شده است. روش: با استفاده از یک غربالگری اولیه، 228 دانشجوی سال اول دانشگاه، 2 هفته بعد از آغاز سال تحصیلی از طریق پرسشنامه احساس غربت ارزیابی شدند. از این تعداد 88 دانشجو بر اساس اکتساب نمره 1 انحراف معیار بالاتر از میانگین، دچار احساس غربت تشخیص داده شدند که از بین آنها تعداد 40 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت شیوه های آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری قرار گرفت، در حالی که در این مدت گروه کنترل هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس های بهزیستی روان شناختی، بهزیستی عاطفی و بهزیستی اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنی دار وجود نداشت، اما آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری در گروه آزمایش، نمرات بهزیستی روان شناختی، عاطفی و اجتماعی را به طور معنی داری افزایش داد. نتیجه گیری: برنامه آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در گروه های هدف و جمعیت عمومی مراکز مشاوره دانشگاه ها قرار گیرد تا از طریق افزایش بهزیستی روان شناختی عاطفی و اجتماعی دانشجویان، به افزایش بهره وری محیط آموزشی دانشگاه کمک نماید.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان