محمد جلیلی

روشهای کمی یکی از دو رویکرد اصلی در روش شناسی مطالعات مدیریت محسوب می شود. مطالعات کمی به بررسی علمی و نظام مند پدیده ها و داراییهای کمی و روابط بین آنها می پردازد و در علوم اجتماعی و طبیعی مانند فیزیک، بیولوژی، جامعه شناسی، مدیریت و حتی روزنامه نگاری بصورت وسیع مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از مطالعات کمی، ایجاد و بکارگیری مدلهای ریاضی، تئوری ها و فرضیات مرتبط با پدیده های طبیعی است. فرآیند اندازه گیری در راستای ایجاد ارتباط بنیادین بین مشاهدات تجربی و بیان ریاضی روابط کمی، نقطه محوری مطالعات کمی به شمار می رود. اصطلاح مطالعات کمی در مقایسه با مطالعات کیفی، در علوم اجتماعی و مدیریت کاربرد بسیار وسیع تری دارد. در روشهای کیفی برخلاف روشهای کمی، رفتار انسان و دلایل آن بصورت عمیق مورد مطالعه قرار می گیرد. در واقع تحقیق کیفی بر مبنای تحلیل علل رفتار شکل می گیرد. در روشهای کمی از کلمات استفهامی چه، کجا و کی استفاده می شود در حالیکه در روشهای کیفی چرایی و چگونگی تصمیم گیری بررسی می شود. در روشهای کمی از نمونه گیری تصادفی مشتمل بر تعداد زیادی مشاهدات استفاده می شود اما در روشهای کیفی نمونه ها بسیار کوچکتر هستند و بیشتر از مثال برای تبیین موضوع بهره گرفته می شود. در این مقاله بر مبنای مطالعه منابع مختلف و ادبیات نظری سعی می گردد مفاهیم، مبانی فلسفی، رویکردها و تکنیک های مرتبط با مطالعات کمی مورد بررسی قرار گیرد و ضمن مقایسه آن با مطالعات کیفی، راهنمای مناسبی برای محققین گرایش های مختلف دانش مدیریت فراهم گردد تا با بهره گیری از آن بتوانند چارچوب مفهومی جامعی برای کاربرد روشهای کمی در تحقیقات مدیریت مدنظر قرار دهند. بنابراین اهداف کلی مقاله عبارتند از: .1تعریف دقیق مفاهیم «مطالعات کمی» و «مطالعات کیفی» .2تشخیص ویژگیهای مبنایی و کاربردی مطالعات کمی از مطالعات کیفی .3تهیه و ارایه فهرستی از روشها و تکنیک های مرتبط با مطالعات کمی در حوزه های مختلف دانش مدیریت .4تبیین دلایل ضرورت استفاده از روشهای کمی در تحقیقات مدیریت

در سال های اخیر حاکمیت شرکتی به عنوان یک راهکار موثر در افزایش کیفیت گزارشگری مالی مطرح شده است و نتایج تحقیقات تجربی مختلف نشان می دهد که یک حاکمیت شرکتی مطلوب منجر به افزایش کیفیت سود می شود. تحقیق حاضر نیز تاثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1387-1383 را مورد بررسی قرار می دهد. سازوکارهای حاکمیت شرکتی که در این تحقیق مورد بررسی قرارگرفته است، درصد مالکیت سهامداران نهادی، تعداد بلوک سهامداران عمده، درصد مدیران غیر موظف در هیات مدیره، عدم وجود مدیرعامل به عنوان رییس یا نایب رییس هیات مدیره و اندازه حسابرس مستقل می باشد. آزمون فرضیه های تحقیق به کمک تحلیل پانلی و با استفاده از اطلاعات 94 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1383-1387 از طریق ترکیب داده های سری زمانی و مقطعی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه معنی دار مثبتی بین درصد مالکیت سهامداران نهادی، تعداد بلوک سهامداران عمده، درصد مدیران غیر موظف در ترکیب هیات مدیره، عدم وجود مدیر عامل شرکت به عنوان رییس یا نایب رییس هیات مدیره و اندازه حسابرس شرکت و کیفیت سود وجود دارد.

امروزه در صنعت بانکداری وام ها نقش اساسی دارند، به طوریکه بخش زیادی از دارایی های یک بانک از وام های پرداخت شده به افراد و شرکتها تشکیل می شود و در نتیجه با افزایش تعداد درخواست های وام از سوی افراد و با توجه به ریسک موجود در این فعالیت ها، ارایه روشی برای مدیریت این وام ها ضروری است. از جمله مخاطرات پیش روی بانک ها می توان به ریسک بازار، ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری و ریسک تجاری اشاره نمود که در این میان ریسک اعتباری از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد. بنابراین ریسک جزء ذاتی فعالیت های بانکی بوده و با توجه به محدودیت منابع مالی و تسهیلات در اختیار بانک، ارزیابی توان بازپرداخت مشتریان بانک پیش از اعطای تسهیلات، یکی از مهمترین چالش های پیش روی سیستم بانکی کشور است. یکی از راههای کمی سازی و اندازه گیری ریسک اعتباری و در نتیجه مدیریت مناسب آن استفاده از مدل های امتیاز دهی اعتباری(CS) است. این مدل بر اساس معیارهای کمی و کیفی، ویژگی ها و عملکرد وام های قبلی را مدلسازی می نماید تا عملکرد آتی وام هایی با وضعیت مشابه را پیش بینی کند. در این تحقیق به اعتبارسنجی مشتریان حقیقی در سیستم بانکی پرداخته می شود که ویژگی های کیفی و کمی مشتریان مانند سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات، شغل، مبلغ تسهیلات، وثیقه و ... به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. در این تحقیق سعی شده است تا رابطه بین نتایج بدست آمده از مدل با وضعیت اعتباری مشتریان حقیقی بررسی شود. با توجه به نتایج تحقیق متغیرهای سن و تحصیلات بر روی وضعیت اعتباری تاثیری نداشته و از مدل حذف شدند. در صورتیکه سایر متغیرها دارای رابطه معنادار با وضعیت اعتباری مشتریان بودند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که مدل لاجیت از پیش بینی خوبی برخوردار است.

بسیاری از کشورهای در حال توسعه با کمبود سرمایه و منابع مالی مواجه هستند. این کشورها از جمله ایران، برای جبران کمبود سرمایه و منابع مالی مورد نیاز خود، نیازمند جلب سرمایه های خارجی هستند. هدف از این پژوهش شناسایی روش های تامین مالی خارجی و ارزیابی و رتبه بندی آن ها بر اساس سه شاخص ریسک، هزینه سرمایه و مجموع ریسک و هزینه سرمایه می باشد. جامعه آماری در پژوهش حاضر عبارتست از کلیه مدیران و مسئولین قراردادهای نفتی و نیز کلیه صاحب نظران و اساتید حوزه تامین مالی و نمونه آماری به تعدد 96 نفر می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه و در مورد تجزیه و تحلیل داده ها برای رتبه بندی از تفکیک AHP و از روش آمار توصیفی برای توصیف داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیق از طریق نرم افزار Expert choice مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از رتبه بندی روش های تامین مالی خارجی مورد مطالعه به ترتیب بیع متقابل، BOT، FDI، خطوط اعتباری، وام های تضمینی، فاینانس و یوزانس تعیین گردید.