علیرضا شکیبایی

علیرضا شکیبایی

سمت: استادیار
مدرک تحصیلی: دکتری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۵ مورد از کل ۵۵ مورد.
۴۱.

بررسی نقش هدفمندی یارانه ها بر کارایی مصرف آب در بخش های ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کارایی رویکرد ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۳
اهمیت آب و اقتصاد آب هر روز بیشتر می شود. بسیاری از اقتصاددانان مهم ترین کالای اقتصادی کمیاب در جهان را آب می دانند. این موضوع در ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است، چون ایران یک کشور کم آب محسوب می شود و متوسط بارش در ایران ۳/۱ متوسط جهانی است، لذا در ایران به مسئله اقتصاد آب باید دو چندان توجه شود. هدفمندی یارانه ها و اصلاح قیمت آب یکی از ابزارهای مدیریت آب است. این روش از سال 1388 در ایران زیر عنوان هدفمندی یارانه ها در حال اجرا است. هدف این مقاله، مقایسه کارایی استان های کشور با یکدیگر در مصرف آب در مقطع زمانی قبل و بعد از هدفمند کردن یارانه ها است. برای انجام این پژوهش از روش BCC خروجی محور، که یکی از روش های ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها DEA است، استفاده شده است. کارایی استان های کشور به تفکیک روستایی و شهری در دو سال 85 و 90 به دست برآورد می شود و به مقایسه آن ها پرداخته می شود که سال 85 به عنوان سال قبل از هدفمند کردن یارانه ها و سال 90 به عنوان سال بعد از هدفمند کردن یارانه ها در نظر گرفته شده است. نتایج نشان می دهد مصرف خانگی روستاهای کشور کاراتر شده است، ولی این مسئله در شهرها صادق نیست که نشانگر حساسیت روستاها و عدم حساسیت شهرها به تغییرات قیمت است.
۴۲.

بررسی رابطه بین مصرف حامل های انرژی و رشد زیربخش های اقتصادی در ایران (1386-1346): رهیافت تصحیح خطای برداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رشد زیربخش های اقتصادی مصرف حامل های انرژی روش تصحیح خطای برداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۷۶۱
یکی از عوامل بسیار مهمی که به دلیل اهمیت بسیار زیاد آن به تدریج وارد توابع تولید شده، عامل انرژی است. این مقاله به بررسی رابطه بین مصرف حامل های انرژی و رشد زیربخش های اقتصادی در ایران برای دوره زمانی 1386-1346 می پردازد که در آن از روش تحقیق توصیفی استفاده می شود. برای این منظور، تکنیک هم انباشتگی و مدل تصحیح خطای برداری مورد استفاده قرار می گیرد. نتایج نشان می دهد که یک رابطه بلندمدت یک طرفه از مصرف برق بخش های صنعت و کشاورزی، به ترتیب به رشد ارزش افزوده بخش های صنعت و کشاورزی و هم چنین یک رابطه با استفاده از آزمون هم زمان از مصرف برق، نیروی کار و سرمایه بخش های کشاورزی و صنعت به رشد ارزش افزوده این بخش ها وجود دارد. به علاوه یک رابطه بلندمدت یک طرفه از مصرف گاز بخش صنعت به رشد ارزش افزوده این بخش و نیز یک رابطه با استفاده از آزمون هم زمان از ارزش افزوده، نیروی کار و سرمایه بخش خدمات به مصرف فرآورده های نفتی این بخش موجود است.
۴۳.

بررسی مزیت نسبی و نقشه ریزی تجاری صادرات خرمای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مزیت نسبی آشکار شده خرما مزیت نسبی آشکار شده متقارن نقشه تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۱ تعداد دانلود : ۸۲۸
در این پژوهش، مزیت نسبی و موقعیت تجاری صادرات خرما ایران بررسی شده است. برای این منظور از شاخص های مزیت نسبی آشکارشده(RCA) مزیت نسبی آشکار شده متقارن(RSCA) ، هیلمن و نقشه ریزی تجاری (TM) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ایران طی دوره 2005- 1995 در صادرات خرما دارای مزیت نسبی بوده و متوسط شاخص های RCA و RSCA برای این دوره 7.32 و 0.74 است. در رتبه بندی مزیت نسبی صادراتی کشورهای عمده صادرکننده خرمای جهان نیز، ایران پس از تونس در رتبه دوم قرار دارد. هم چنین، در این مطالعه برای اولین بار نقشه ریزی تجاری یک محصول عمده کشاورزی کشور مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که در دوره 2005- 2000، هر چند بازار واردات خرمای جهان رو به رکود بوده، اما صادرات خرمای ایران، در این وضعیت سهم بیش تری از بازار را در اختیار گرفته است.
۴۴.

پتانسیل تجاری کشورهای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پتانسیل تجاری تجارت دو جانبه مدل جاذبه تعمیم یافته آسیای جنوب غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۲ تعداد دانلود : ۵۵۸
هدف اصلی این مقاله بررسی پتانسیل تجاری و تأثیر آن بر میزان افزایش تجارت دو جانبه بین کشورهای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی می باشد. بر این اساس مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که: آیا همکاری های تجاری اعضای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی می تواند به افزایش تجارت دو جانبه آن ها منجر شود؟ برای پاسخ به این سوال، از مدل جاذبه تعمیم یافته و برای تخمین آن از روش اقتصاد سنجی با داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای مستقل تولید ناخالص داخلی و فاصله جغرافیایی بین آنها تا حد زیادی همکاری های اقتصادی دوجانبه بین آن ها را توجیه می کند، که این می تواند زمینه ساز افزایش جریانات تجاری دو جانبه میان این کشورها باشد. نتایج برآورد، پتانسیل تجاری کشور ایران و یکپارچگی اقتصادی کشورهای عضو بلوک منطقه آسیای جنوب غربی در تجارت را مقدار 61 درصد نشان می دهد و بیان می کند، که حجم جریانات تجاری دوجانبه میان آنها افزایش می یابد.
۴۵.

پیش‌بینی عرضه نفت خام در یازده کشور تولیدکننده با استفاده از شبکه‌های عصبی و رگرسیون خطی (2006-1980)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیش بینی شبکه های عصبی عرضه نفت خام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۹۶۱
اغلب مدل های انحصار چندجانبه بازار نفت، با فرض وجود کارتلی به نام اوپک شروع می شوند. افزایش پی در پی قیمت های نفت در طی سال های اخیر و عدم توانایی اوپک در تنظیم بازار، امکان وجود رفتار رقابتی در بازار نفت را شدت می بخشد. حال با توجه به این نوسانات شدید در بازار نفت، پیش بینی عرضه نفت، برای سیاستگذاران و شرکت های نفتی بسیار حایز اهمیت می باشد. در سال های اخیر استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی در کنار روش های اقتصادسنجی در پیش بینی متغیرهای مهم اقتصادی مرسوم شده است. علت آن نیز در ویژگی های منحصر به فرد شبکه های عصبی از قبیل: آزادی از فرضیه های آماری و قابلیت حل مسائل غیر خطی پیچیده می باشد. در این مقاله سعی شده است علاوه بر پیش بینی تولید نفت خام در یازده کشور تولیدکننده، با استفاده از دو مدل رگرسیون خطی و شبکه های عصبی، نتایج به دست آمده در هر کشور به طور مجزا مقایسه شود. تخمین ها، حاکی از آن است که شبکه های عصبی پیش بینی های بهتری نسبت به مدل های رگرسیون خطی ارایه می کنند.
۴۶.

تعیین کارایی برای تولیدکنندگان کلزا در شهرستان ساری

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ها کارایی کلزا شهرستان ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۳ تعداد دانلود : ۸۰۰
بررسی کارایی محصولات کشاورزی عاملی بسیار مهم و تاثیر گذار در افزایش تولید و عملکرد آن ها، بدون نیاز به هزینه ی اضافی می باشد. در این مطالعه، انواع کارایی فنی، اقتصادی، تخصیصی و مقیاس برای تولید کنندگان کلزای شهرستان ساری محاسبه شد. همچنین میزان بهینه ی نهاده ها برای دست یابی به بیشینه ی کارایی در تولید این محصول بررسی گردید. این پژوهش بر مبنای تحلیل پوششی داده ها بوده و آمار و داده ها از راه تکمیل 161 پرسشنامه در سال زارعی 88-1387جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد که میانگین کارایی های فنی، تخصیصی، اقتصادی و مقیاس بهره برداران کلزا در منطقه به ترتیب 7/80، 58، 5/46 و 77/13 درصد است. همچنین، بیش ترین میزان استفاده ی نابهینه از نهاده ها مربوط به سموم با 39/49 درصد ناکارایی در استفاده از این نهاده می باشد. کم ترین میزان ناکارایی در تخصیص منابع برای تولید کلزا نیز مربوط به نهاده های بذر و ماشین آلات می باشد، لذا بر حسب نتایج بدست آمده، با اجرای برنامه های افزایش کارایی تخصیصی کشاورزان، مانند برگزاری کلاس های ترویجی و آموزش های لازم در راستای استفاده ی درست از نهاده ها می توان تولید را افزایش و هزینه را کاهش داد.
۴۷.

همگرایی اقتصادی در منطقه آسیای جنوب غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همگرایی اقتصادی مدل جاذبه منطقه آسیای جنوب غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۰ تعداد دانلود : ۸۹۸
پدیده جهانی شدن، تحولات سریع و عمیق در ساختار مناسبات جهانی و شکل گیری قطب ها در جهان به ویژه طی نیم قرن گذشته، جستجوی تعریف جدیدی از تعاملات سازنده و مؤثر در روابط و همکاری های منطقه ای و شکل د هی به راهبرد توسعه ای در بخش جنوب غربی آسیا را ضروری نموده است. لذا ایران با درک شرایط جهانی برای همگرایی، منطقه آسیای جنوب غربی را به عنوان حوزه تعامل منطقه ای مورد تاکید قرار داده است.تشخیص موفقیت یا عدم موفقیت بلوک منطقه ای احتمالی برای ایران در منطقه آسیای جنوب غربی هدف اصلی این مطالعه است. در این مطالعه، مدل جاذبه مبنای الگوسازی برای برآورد اثرات تجاری قرار گرفته است تا با استفاده از امکانات این مدل (اقتصادسنجی با روش داده های تابلویی) برای دوره ی 2006-1995 تغییرات تجارت بین کشورهای عضو احتمالی و بین کشورهای عضو با سایر کشورهای جهان مورد بررسی قرار گیرد. نتایج برآورد، پتانسیل تجاری کشور ایران و یکپارچگی اقتصادی کشورهای عضو بلوک منطقه آسیای جنوب غربی را در تجارت دوجانبه مقدار 61 درصد نشان می دهد و بیان می کند، که حجم جریانات تجاری دوجانبه میان آنها افزایش می یابد. همچنین تخمین مدل بدون حضور ایران، همگراتر است و بلوک منطقه ای تجارت بین اعضای بلوک را به میزان 71 درصد افزایش خواهد داد.
۴۸.

تأثیر واقعی کردن قیمت انرژی بر کشش پذیری تقاضای انر ژی و برآورد کشش جانشینی نهادة انرژی در بخش صنعت در بلندمدت (مطالعة موردی: کارگاه های صنعتی 50نفر کارکن و بیشتر در دورة زمانی 1374-1385)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تابع هزینة ترانزلوگ قیمت های واقعی کشش های متقاطع کشش جانشینی موریشیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۵ تعداد دانلود : ۸۳۹
یکی از مسائل مهم و مورد بحث در اقتصاد ایران در چند سال اخیر، واقعی کردن قیمت انرژی و باز توزیع یارانه های آن است. در این بحث، واکنش بنگاه های صنعتی به واقعی کردن قیمت انرژی و تأثیر کشش پذیری تقاضای صنعت از آن، مهم است. در این مقاله با استفاده از تابع هزینه ترانزلاگ و لم شفارد، سهم هر کدام از عوامل تولید از هزینه کل تخمین زده شده و از نتایج این تخمین ها، کشش های خودی و متقاطع به دست آمده است. کشش های موریشیما(MES) نیز در این مقاله برآورد شده، که بیان کنندة درصد تغییر در نسبت عوامل به خاطر تغییر قیمت یکی از عوامل است؛ بنابراین، با کمک این کشش ها شکل به کارگیری این عوامل مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه با استفاده از سناریوسازی و افزایش 75 درصدی قیمت انرژی، به اثر آنها بر کشش های یاد شده پرداخته ایم. عوامل تولید مورد نظر در این مقاله، شامل سرمایه، نیروی کار و انرژی است. نتایج نشانگر آن است که سناریوی افزایش 75 درصدی قیمت انرژی باعث کاهش محسوس کشش خودقیمتی تقاضا و همچنین کشش های دیگر شده است.
۴۹.

برآورد کشش عرضه خدمات درمانی با استفاده از منطق فازی (FUZZY LOGIC)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: منطق فازی کشش قیمتی تقاضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۴
"تصمیم گیری در مورد انتخاب تعرفه مناسب برای خدمات بهداشت و درمانی مبتنی بر داشتن اطلاعات در مورد کشش یا حساسیت عرضه کنندگان و متقاضیان خدمات درمانی در واکنش به تغییرات قیمت خدمات (تعرفه) و درآمد است. در غیر این صورت هرگونه تصمیم گیری غیرعلمی و غیر کارشناسی به عدم کارایی و انحراف در تخصیص بهینه منابع جامعه منجر خواهد شد. این تحقیق با هدف تعیین استراتژی کاهش یا افزایش قیمت خدمات درمانی برای افزایش منابع درآمدی بیمارستان های کشور تنظیم شده، و به دنبال پاسخ دادن به این سؤال است: آیا عرضه خدمات درمانی، کم کشش یا با کشش است؟ در این مقاله از روش منطق فازی استفاده شده است. در این روش نظریات کارشناسان خبره در این باره بسیار نقش دارد با استفاده از این روش، کشش عرضه خدمات درمانی حدود 57/0 برآورد شده است. این عدد دارای علامت مثبت است؛ بدین معنی که بین عرضه خدمات درمانی و قیمت خدمات درمانی رابطه مستقیم وجود دارد. هم چنین بیانگر این موضوع است که با افزایش یک درصد قیمت خدمات درمانی فقط انتظار داریم 57/0 درصد مقدار عرضه خدمات درمانی افزایش یابد. "
۵۱.

بررسی روند تحولات اقتصاد سایه ای در ایران: رویکرد DYMIMIC(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کلیدواژگان: اقتصاد سایه ای؛ رویکرد پویا؛ شاخصهای چندگانه؛ معادله ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۰ تعداد دانلود : ۹۷۵
یکی از دغدغه های بسیاری از کشور ها روبرو بودن با برخی فعالیتهای اقتصادی است که عموماً از دید ناظران رسمی به دور می ماند. فعالیتهایی همچون تبادل کالاهای دزدی، تجارت موادمخدر، فساد، قماربازی وقاچاق کالا، نمونه هایی از فعالیتهای غیرقانونی و اموری مثل عدم گزارش درآمدهای تحقق یافته، مزایای شغلی، تخفیفات نقدی ویژه کارکنان و...از فعالیتهای قانونی اقتصادسایه ای می باشند. در دهه اخیر بخش گسترده تری از ادبیات اقتصادی به نتایج مطالعات صورت گرفته در رابطه با چگونگی اندازه گیری، تعیین و تعریف دامنه پوشش اقتصادسایه ای درجهان اختصاص یافته است. دراین مقاله با بهره گیری از" مدل سازی معادله ساختاری" و با استفاده از برخی شاخص ها وعلت های تصریح شده درادبیات اقتصادسایه ای به مطالعه موردی اقتصادسایه ای درایران پرداخته شده است. در این مطالعه روش “شاخص های چند گانه-علل چندگانه پویا3که ازجمله روشهای بررسی غیرمستقیم به شمار میرود و بواسطه بررسی اثرات همزمان تمامی متغیرها بریکدیگر ازمحدودیتهای بسیارکمتری نسبت به سایرروشها برخوردار است، برای اندازه گیری حجم و روند تحولات اقتصاد سایه ای در ایران بکار برده شده است. نتایج حاصل ازاین پژوهش بر گسترش این پدیده درایران دلالت دارند و زنگ خطری برای سیاستگذاران تلقی می شوند.
۵۲.

برآورد کششهای تقاضای خدمات درمانی با استفاده از مدل سیستم تقاضای تقریبا ایده آل (AIDS)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کشش قیمتی تقاضا کشش درآمدی تقاضا سیستم تقاضای تقریباً ایده آل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۰۱
تصمیم گیری در مورد انتخاب تعرفه مناسب برای خدمات بهداشتی و درمانی مبتنی بر داشتن اطلاعات در مورد کشش عرضه کنندگان و متقاضیان خدمات درمانی در واکنش به تغییرات قیمت خدمات (تعرفه) و درآمد می باشد. به این منظور، این تحقیق به دنبال محاسبه کشش تقاضای خدمات درمانی در ایران است. این مقاله، روش تخمین سیستمی AIDS برای سه زیر بخش دارو، ویزیت پزشک و خدمات بستری در بیمارستان برای سه گروه درآمدی در دوره 1350 تا 1380 به کار گرفته شد. یکی از نتایج مقاله، این است که خدمات درمانی برای همه گروههای درآمدی یک کالای ضروری می باشد. همچنین نتایج کشش های متقاطع نشان داد که بهداشت یا خدمات درمانی با مسکن و پوشاک رابطه مکملی دارند. کشش قیمتی خدمات بستری درمانی برای گروههای درآمد، درآمد متوسط و درآمد بالا به ترتیب، 0.52-، 0.53- و 0.62- برآورد شد. این نتایج بیانگر کم کشش بودن خدمات بستری درمانی است که فرضیه تحقیق مبنی بر کم کشش بودن خدمات درمانی را مورد تایید قرار می دهد.
۵۳.

مدل سازى اقتصاد زیرزمینى با روش منطق فازى(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: منطق فازى اقتصاد زیرزمینى نظریه فازى نرخ مؤثر مالیاتى درجه مقررات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۴ تعداد دانلود : ۹۱۱
دسترسى به اطلاعات حجم اقتصاد زیرزمینى براى سیاست هاى کلان اقتصادى مهم است. ما در این مقاله از مجموعه و منطق فازى براى ایجاد یک سرى زمانى سالانه براى اقتصاد زیرزمینى (غیر قابل مشاهده) در ایران براى دوره زمانى 378 1-343 1 استفاده مى کنیم. دو متغیر ورودى (نهاده) مورد استفاده، نرخ مؤثر مالیات و شاخص مقررات هستند. نتایج این سرى زمانى با تحقیقات دیگرکه با مدل MIMIC انجام شده است مقایسه شدند. دو روش، نتایج قابل دفاع، اما متفاوت از تصویر اقتصاد زیرزمینى در ایران دادند. رویکرد منطق فازى براى مسئله اندازه گیرى تا حدى ذهنى است اما نتایج کاملا محکم و قابل إنتخاب است.
۵۴.

نقش ساختار صنعت نساجی و استراتژیهای تجاری بر قاچاق پارچه و بررسی سازمان قاچاق پارچه در استان سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان