داریوش مطلبی

نیاز به افزایش بهره وری در سازمان ها برای سودآوری بیشتر، امری اجتناب ناپذیر است و سالانه هزینه های زیادی صرف آن می شود. پژوهش حاضر با هدف واکاوی مؤلفه ها و شاخص های کسب وکار اینترنتی برای کارگزاران دانش با رویکرد افزایش بهره وری در کسب وکارها به سه روش فراترکیب، دلفی فازی و روش معادلات ساختاری به انجام رسیده است. جامعه آماری در بخش اول تعداد 10617 سند هست که از این میان تعداد 65 سند انتخاب شد. جامعه آماری در بخش دوم تعداد 20 نفر از خبرگان حاضر در رشته های مدیریت دانش، مدیریت فناوری و کسب وکار بوده اند که تعداد 10 نفر از آن ها به پرسشنامه پاسخ دادند. جامعه آماری در بخش سوم پژوهش نیز تعداد 155 کارگزار فناوری و دانشی تحت نظر معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، فن بازار ملی ایران و شبکه تبادل فناوری نانو بوده اند. یافته ها تعداد 149 شاخص ذیل 30 مؤلفه در قالب اجزای نه گانه مدل کسب وکار استروالدر را نشان می دهد. نتایج حاصل از انجام این پژوهش نشان می دهد احصاء مؤلفه ها و شاخص های کسب وکار اینترنتی برای کارگزاران دانش می تواند به کاهش شکاف اطلاعاتی میان پژوهشگران، سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان، ساختارها و نهادهای حکمرانی و ساختارها و نهادهای بخش عرضه و تقاضا کمک کند و منجر به افزایش بهره وری در کسب وکارها گردد.

هدف از این پژوهش، تحلیل مؤلفه ها و شاخص های نشر علمی در پایگاه های نشر علمی از منظر مؤلفه های دسترسی، ارتباطات، کنترل، زیرساخت، زبان، منابع اطلاعاتی(مواد)، پشتیبانی، فناوری، اقتصاد، ارزیابی ،آموزش، اخلاق و شاخص های آن ها بود. پژوهش حاضر از نوع کیفی بود و جامعه آن با استفاده از تحلیل محتوای متون علمی شناسایی شد. در مجموع 73 پایگاه نشر علمی شناسایی شد و نمونه آن بر اساس فراوانی و تأیید خبرگان به 12 پایگاه رسید که شامل پایگاه های آرشیو، دواج، الزویر، اشپرینگر،گوگل اسکالر، پاب مد، نیچر، وب او ساینس، اسکوپوس، مرکز اطلاعات سلامت، کنسرسیوم محتوای علمی اسپارک و آمازون (بخش منابع علمی) بود. ابزار این پژوهش شامل سیاهه وارسی بود که بر اساس مؤلفه ها و شاخص های نظام نشر علمی استخراج شد. یافته ها حاکی از این بود که تمامی مؤلفه های دسترسی، ارتباطات، کنترل، زیرساخت، زبان، منابع اطلاعاتی(مواد)، پشتیبانی، فناوری، اقتصاد، ارزیابی،آموزش و اخلاق در پایگاه های نشر علمی مورد توجه قرار گرفته اند و اختلاف پایگاه ها در کاربست شاخص های نشر علمی است. نتایج پژوهش نشان داد برخی مؤلفه هایی نظیر فناوری، پشتیبانی وکنترل و شاخص های آن ها دراین پایگاه ها اهمیت یکسانی دارند؛ در حالی که با توجه به نوع، قدمت و سیاست کلی هر پایگاه، در میزان اهمیت شاخص های برخی مؤلفه ها؛ مانند آموزش، اقتصاد و منابع اطلاعاتی؛ در میان پایگاه ها اختلاف هایی نظیر شیوه آموزش، تأمین منابع مالی و قالب های اطلاعاتی نیز مشاهده شد.

هدف: هدف پژوهش حاضر اولویت بندی شاخص های نظام نشر علمی برای پیاده سازی نظام نشر علمی در ایران است. روش: برای گردآوری اطلاعات از روش کیفی و برای تحلیل داده ها از تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه آماری، خبرگان حوزه نشر علمی است و نمونه آن 19 نفر است که با نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شده است. از مصاحبه نیمه ساختار یافته برای گردآوری اطلاعات، از تحلیل محتوای متن مصاحبه به روش کمی برای استخراج داده و از نرم افزار مکس کیود ا برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: در مؤلفه دسترسی، شاخص های نوع دسترسی و گستره دسترسی؛ در مؤلفه های ارتباطات و کنترل، شاخص قالب؛ در مؤلفه زیرساخت، شکل زیرساخت؛ در مؤلفه زبان، گستره زبان؛ در مؤلفه پشتیبانی، شاخص شکل و نوع پشتیبانی؛ در مؤلفه فناوری، شکل فناوری؛ در مؤلفه اقتصاد، تأمین مالی؛ در مؤلفه ارزیابی، شکل و قالب ارزیابی در اولویت پیاده سازی نظام نشر علمی کشور قرار دارند. نتایج: نتایج پژوهش حاکی از آن است که برای پیاده سازی نظام نشر علمی کشور، 21 شاخص از میان 39 شاخص، در اولویت قرار دارند. از میان 12 مؤلفه؛ مؤلفه های فناوری، آموزش، اخلاق و تمامی شاخص های آن بدون اولویت بندی در طراحی نظام باید در نظر گرفته شوند. با توجه به شرایط اقتصادی، فنی و فرهنگی کشور، اولویت بندی شاخص های شناسایی شده نظام نشر علمی کمک می کند تا جامعه مراحل اساسی برای تحقق و پیاده سازی نظام ملی نشر علمی را شروع نماید و از مزایای گسترده آن از جمله ارتقاء کیفت بروندادهای علمی، نظارت بر فرآیندهای نشر، رعایت اصول اخلاقی، توسعه ارتباطات علمی، دسترسی یکپارچه به تمامی بروندادهای علمی، شناسایی فرصت های سرمایه گذاری در نشر علمی، پیش بینی توسعه ها و بحران های آتی در ابعاد مختلف زیست بوم نشر علمی و کاهش هزینه ها برخوردار شود.

هدف: صنعت نرم افزار نمودی از مهارت های نرم و تفکر انتزاعی انسانی. این پژوهش به منظور ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت دانش به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت های بهبوددهنده عملکرد در شرکت های نرم افزاری، بر مبنای رویکرد فراترکیب شده انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و با روش اسنادی و فراترکیب انجام شده است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش هفت مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که عوامل سازمانی (فرهنگ، حمایت مدیریت ارشد، استراتژی سازمان، ساختار سازمانی)، عوامل فردی (آموزش، مشارکت کارکنان، دانش و آگاهی نسبت به سیستم های مدیریت دانش، مقاومت در برابر تغییر)؛ عوامل زیرساخت فناوری (کاربرپسند بودن، امنیت داده و اطلاعات، روش های ارتباط و همکاری، میزان یکپارچگی سیستم های سازمانی، کیفیت دانش)؛ فرایند مدیریت دانش (اکتساب دانش، انتقال دانش، خلق دانش)؛ فواید اقتصادی / هزینه (هزینه سرمایه، هزینه عملیاتی) بر روی اریابی عملکرد مدیریت دانش در صنعت توسعه نرم افزار تأثیر می گذارند.

هدف : مدیریت دانش روشی برای کمک به سازمان ها به منظور استفاده مؤثر از دانش است که ممیزی دانش اغلب گام اولیه فعالیت در این حوزه است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی و اولویت بندی ابعاد ممیزی دانش در کتابخانه های دانشگاهی بود. روش پژوهش : روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی-پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران نهایی و مدیران بخش های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت  علوم تحقیقات و فناوری است. روش نمونه گیری کتابخانه ها، با توجه به پراکندگی آنها در کل کشور ابتدا به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و سپس به روش هدفمند کتابخانه مرکزی بزرگترین دانشگاه مرکز استان  بود. در نهایت تعداد 279 نفر از مدیران نهایی و مدیران بخش های کتابخانه های مرکزی دانشگاه های وابسته به وزارت  علوم تحقیقات و فناوری به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. پرسشنامه ی ممیزی دانش با 99 گویه تدوین شده است و شامل 14 بعد چشم انداز و اهداف سازمانی(7 گویه)، تحلیل داده ها و اطلاعات دانشی(6 گویه)، اندازه گیری دانش صریح و ضمنی (6 گویه)، ترسیم نقشه دانش (6 گویه)، شناسایی عناصر راهبردی سازمان (8 گویه)، تحلیل شکاف بین دانش موجود و مطلوب (5 گویه)، آماده سازی سازمان (6 گویه)، شناسایی فرآیند ممیزی دانش (7 گویه)، تشکیل کارگروه ممیزی دانش (8 گویه)، تحلیل جریان دانش (12 گویه)، شناسایی دارایی های با ارزش سازمان (6 گویه)، ارزیابی اطلاعات و دانش(6 گویه)، اندازه گیری سلامت دانش فعلی (9 گویه) و تحلیل کاربست دانش (7 گویه) می باشد.   یافته ها: براساس یافته های تحقیق مؤلفه های تحلیل جریان دانش (57/4)، اندازه گیری سلامت دانش فعلی(12/4)، تشکیل کارگروه ممیزی دانش(68/3) و شناسایی عناصر راهبردی سازمان (12/3) دارای میانگین رتبه بالاتری نسبت به سایر شاخص ها از لحاظ قابلیت وقوع و تأثیرگذاری در ممیزی دانش کتابخانه های دانشگاهی می باشد و دارای وضعیت مطلوب تری در کتابخانه های دانشگاهی می باشد و به همین ترتیب سایر شاخص ها در رتبه های بعدی قرار می گیرند.   نتیجه گیری : براساس نتایج پژوهش مشخص شد که مدیران می توانند از ممیزی دانش در ارتقای کیفی خدمات کتابخانه های دانشگاهی بهره ببرند. با بکارگیری ممیزی دانش مدیران به بازبینی، بررسی، سنجش و ارزیابی دارایی های فکری سازمان و ارزیابی ذخائر و جریان دانش کل سازمان می پردازند.

هدف. هدف اصلی این پژوهش ترسیم شبکه های علمی پژوهش های حوزه موضوعی امام رضا (ع) با روش های علم سنجی است. روش شناسی. پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با استفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان و تکنیک تحلیل شبکه ای به بررسی و شناسایی روابط مفهومی میان آثار پژوهشی منتشر شده در موضوع امام رضا (ع) پرداخته است. برای تحلیل مقاله ها، کتاب ها و پایان نامه های این حوزه از نرم افزارهایی چون راور ماتریس، یو.سی.آی.نت و نت.دراو استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را 4372 اثر پژوهشی مرتبط با امام رضا (ع) شامل 2423 کتاب، 1305 مقاله و 644 پایان نامه تشکیل داده است. اطلاعات توصیفی گردآوری شده با استفاده از سیاهه وارسی، جهت یکدست سازی و ترسیم نمودارها وارد نرم افزار اکسل شدند. برای ترسیم نقشه های هم رخدادی از نرم افزار راورماتریس استفاده شد. یافته ها. یافته های پژوهش نشان داد که بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع)، بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی، آستان قدس رضوی سازمان فعال در تولید آثار با محوریت موضوعی امام رضا (ع) هستند و عمده آثار را مردان منتشر کرده اند. نخستین کنگره جهانی حضرت رضا (ع)، محمدبن علی ابن بابویه، محسن صادقی و غلامرضا اکبری زیبدی از محبوب ترین نویسندگان در زمینه موضوعی امام رضا (ع) هستند. انتشارات انصاری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی، دانشگاه پیام نور و دانشگاه علوم اسلامی رضوی با داشتن بیشترین میزان مرکزیت درجه از محبوب ترین سازمان ها و مؤسسات در انتشار آثار هستند. همچنین به ترتیب موضوعات امام، اهل بیت، زائرسرا، آستان قدس رضوی و پزشکی اسلامی از محبوبترین موضوعات هستند.

هدف اصلی پژوهش حاضر، ترسیم شبکه علمی مقالات پژوهشی حوزه موضوعی امام رضا (ع) بود. پژوهش حاضر با رویکرد علم سنجی و با استفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان و روش تحلیل شبکه ای به بررسی و شناسایی روابط مفهومی میان آثار پژوهشی منتشر شده در موضوع امام رضا (ع) انجام شد. با بررسی های جامع صورت گرفته درنهایت 1305 مقاله به محوریت امام رضا (ع) شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. اطلاعات توصیفی گردآوری شده با استفاده از سیاهه وارسی، جهت یکدست سازی و ترسیم نمودارها وارد نرم افزار اکسل شدند. جهت تهیه ماتریس های متقارن برای ترسیم نقشه های هم رخدادی از نرم افزار راورماتریس استفاده شد. ماتریس ها برای محاسبات سنجه های مرکزیت درجه و بینیت وارد نرم افزار یوسی آی.نت شدند. به منظور مصورسازی نقشه ها نیز از نرم افزار وی اُاِس ویوور استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که نویسندگانی مانند خلیل بیگ زاده و زهرا قاسم نژاد در رتبه نخست پرکارترین نویسندگان قرار دارند. دانشگاه فردوسی مشهد نیز در رتبه اول مشارکت در انتشار مقالات با موضوع امام رضا (ع) قرار دارد. علاوه بر این، پژوهشگرانی که دارای رتبه علمی استادیاری هستند بیشترین مشارکت را در انتشار مقاله داشته اند. رشته زبان و ادبیات فارسی نیز فعال ترین پژوهشگران را در انتشار مقاله دارد. نویسندگانی مانند منصوره فصیح رامندی، حسین بهروان، و سیدابراهیم مرتضوی به دلیل داشتن بیشترین میزان مرکزیت بینیت از توانایی بالایی برای انتقال اطلاعات و دانش در شبکه برخوردارند. رشته های علمی مانند علوم تربیتی، پژوهش اجتماعی، و دین پژوهی با داشتن بیشترین میزان مرکزیت درجه از محبوب ترین رشته ها در شبکه همکاری بین رشته ای هستند. همچنین دانشگاه هایی مانند علوم انتظامی امین، پیام نور، و دانشگاه آزاد اسلامی مشهد از محبوب ترین سازمان های فعال در شبکه همکاری میان مؤسسات علمی حامی انتشار مقالات هستند. واژگانی مانند امام، گونه شناسی حدیث، و عقاید اسلامی از محبوب ترین واژگان در مقالات هستند. نتایج پژوهش در حوزه موضوعی امام رضا (ع) به دلیل ویژگی های بارز شخصیتی، علمی، فرهنگی و مذهبی ایشان نشان داد که این موضوع مورد توجه جدی پژوهشگران به ویژه پژوهشگران حوزه شخصیت و فرهنگ قرار دارد. تحلیل انجام گرفته در مقالات نیز نشان داد که حوزویان و پژوهشگران دینی در این زمینه کم تر فعال هستند و مؤسسات کاملاً مرتبط کم تر به انتشار مقالات و حمایت از انتشار آن ها همت گماشته اند.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی عملکرد کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان بر اساس استاندارد ایزو 11620 است. روش پژوهش:   این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، پیمایشی است. جامعه آماری، کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان  شامل 29 نفر است. برای سنجش عملکرد کتابخانه، از پرسشنامه محقق ساخته براساس استاندارد ایزو 11620 به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد و برای آزمون فرضیه از آزمون های t استیودنت یک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه و دانکن استفاده شد، نرم افزار آماری مورد استفاده SPSS  ویرایش 22 بوده است. یافته ها: عملکرد کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان از منظر منابع و زیرساخت ها با میانگین89/1،  پایین تر از سطح متوسط است. عملکرد کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان از منظرکاربرد با میانگین 67/2، پایین تر از سطح متوسط است. همچنین از منظر کارآمدی با میانگین 18/2، عملکرد کتابخانه های دانشگاهی پایین تر از سطح متوسط است. کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان تنها از منظر پتانسیل ها و توسعه با میانگین 27/3، بالا تر از سطح متوسط بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که میزان عملکرد کتابخانه های دانشگاهی شهر سمنان بر اساس استاندارد 11620 پایین تر از سطح متوسط است. آزمون فرضیه برای مقایسه عملکردها در ابعاد مختلف استاندارد نشان داد که  از نظر عملکرد در شاخص منابع دسترسی و زیرساخت، کاربرد یا استفاده، و پتانسیل ها و توسعه تفاوت معناداری بین عملکرد کتابخانه های  مورد بررسی وجود نداشت و عملکرد کتابخانه ها در زمینه منابع دسترسی و زیرساخت، کاربرد  و پتانسیل ها و توسعه بین هر سه دانشگاه یکسان و ضعیف است.

هدف: هدف پژوهش حاضر فراتحلیل مطالعات رفتار اطلاع یابی دانشجویان و اعضاء هیئت علمی در پایگاه های اطلاعاتی ISC و Proquest و همچنین کشف میزان عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی و تعیین اثرگذاری متغیرهای تعدیل گر است. روش شناسی: این مقاله با روش فراتحلیل کوپر (1994) انجام شد. 44 مقاله در زمینه رفتار اطلاع یابی از دو پایگاه علمی ISC و ProQuest انتخاب شد و وارد فراتحلیل شدند. پژوهش های انتخاب شده به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسش نامه در جوامع متفاوت و برحسب سنجه های پایا انجام شدند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار جامع فراتحلیل نسخه 2 انجام شد. یافته ه ا: تعداد 16 مؤلفه و عامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی برای دانشجویان و اعضای هیئت علمی در پژوهش های این حوزه شناسایی شدند. نتایج کلی فراتحلیل نشان داد که اندازه اثر یا ضریب تأثیر مؤلفه ها و عوامل موثر بر رفتار اطلاع یابی 593/0 است که برحسب نظام تفسیری کوهن، در حد زیاد ارزیابی می شود. همچنین، میزان اندازه اثر متغیرها و عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی بر اساس دو متغیر گروه نمونه (دانشجویان و اعضای هیئت علمی) و میدان مطالعه (پژوهش های داخلی و خارجی) متفاوت است و این دو متغیر، متغیرهای تعدیلگر عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع یابی هستند. نتیجه گیری: مقاله حاضر به دنبال فراتحلیل پژوهش های پیشین و ارائه شواهد لازم برای عملکرد مبتنی بر شواهد در حوزه مطالعات رفتار اطلاع یابی است. یافته های این پژوهش در کل نشان داد مؤلفه هایی وجود دارند که رفتار اطلاع یابی را تحت تأثیر قرار می دهند و اثرات این مؤلفه ها با توجه به گروه های مختلف جامعه و بافت محلی متفاوت است.

هدف مطالعه حاضر شناسایی آسیب های برگزاری جایزه کتاب سال به منظور بهبود سیاست ها، شیوه برگزاری، ارتقاء فرایند داوری و تأثیرگذاری بیشتر آن در جامعه نشر است. پژوهش از نظر رویکرد از نوع کیفی و از نظر روش اجرا از نوع موردکاوی است. جامعه مورد مطالعه، نوشته های مرتبط با جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، اساتید دانشگاه، متخصصان و ذی نفعان درگیر در برگزاری و اجرای جشنواره و ناقدان و متخصصان مطلع در حوزه کتاب سال است که از تکنیک نمونه گیری متخصص برای انتخاب نمونه استفاده شده است. برای گردآوری داده ها از بررسی نوشته ها، مصاحبه و گروه کانونی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده های کیفی در دو مرحله انجام شده است؛ دور اول کدگذاری و دور دوم الگویابی. در دور اول کدگذاری، سعی شد به هر تکه ای از داده یک برچسب (همان کد) داده شود؛ در دور دوم، الگوهایی از این کدها استخراج شد. برای پیشبرد فرایند کدگذاری ابزارهای گوناگونی ازجمله انجام فرایند با مداد و کاغذ گرفته تا استفاده از برنامه های رایانه مکس کیو.دی. ای (ویرایش 11) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد مسائل و مشکلات کتاب سال را می توان در حوزه های سیاست گذاری و برنامه ریزی، روندهای اجرایی و داوری دسته بندی کرد. همپوشانی جایزه کتاب سال با جوایز دیگر و مشخص نبودن جایگاه آن نسبت به جوایز دیگر، سبب کاهش شأن کتاب سال شده است. وابستگی بیش از حد جایزه به بدنه دولت هم از نظر مادی و هم از نظر سیاست گذاری، انتخاب دبیر علمی، داوران و... سبب شده تا در دوره های محدودی، شاهد دخالت های مسئولان فرهنگی در رأی و نظر داوران و همچنین معرفی برگزیدگان باشیم. اعتماد به جشنواره ها و جوایز مهم ترین اتفاقی است که می تواند در رشد و بالندگی و تأثیرگذاری آن ها مؤثر باشد و ضمن اقبال مردم و متولیان امر به جوایز، در ارتقا صنعت نشر تأثیرگذار باشد و مسئولان نهاد کتاب سال باید در این خصوص برنامه ریزی و سرمایه گذاری مناسب تری داشته باشند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی میزان آگاهی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام(ره) شهر ری با مفاهیم و مصادیق سوءرفتار پژوهشی و ارائه راه کارهایی برای کاهش آن است. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجراء، پیمایشی است. داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری شد. روایی پرسش نامه به وسیله جمعی از استادان متخصص تأیید و پایایی آن با آلفای کرونباخ 788/. محاسبه شد. جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام شهر ری، که به صورت تمام وقت با این واحد دانشگاهی همکاری دارند، است. با توجه به کثرت اعضای هیئت علمی، نمونه مورد مطالعه با استفاده از فرمول کوکران به تفکیک حوزه تخصص اعضای هیئت علمی محاسبه و با توجه به ماهیت مسئله و فرضیه های پژوهش، از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کروسکال والیس) با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس. ویرایش 20 صورت گرفت. یافته ها: بر اساس یافته ها، میزان آگاهی اعضای هیئت علمی با مفاهیم و مصادیق سوء رفتار علمی (جعل، تحریف، سرقت علمی و ادبی) بالاتر از حد متوسط و در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارد؛ اما از میان این سه مؤلفه، آگاهی شان نسبت به مفهوم جعل نسبت به دو مؤلفه دیگر کمتر بود. بر اساس یافته ها، تفاوت معناداری بین شناخت مفاهیم و مصادیق سوءرفتارهای پژوهشی (جعل، تحریف، سرقت علمی-ادبی) با حوزه های تخصص و رتبه علمی و دانشگاهی اعضای هیئت علمی وجود ندارد. نتیجه گیری: افزایش میزان آگاهی اعضای هیئت علمی از مصادیق سوءرفتار علمی، نه تنها به کاهش رفتارهای غیرعلمی در میان اعضای هیئت علمی منجر می شود، بلکه جایگاه ایران در سطح بین المللی در این حوزه را که در سال های اخیر با مشکلاتی همراه بوده، ارتقاء می دهد. مهمترین راهکار پیشنهادی برای کاهش سوءرفتار علمی، راه اندازی و برگزاری دوره های آموزشی اجباری برای آشنایی اعضای هیئت علمی و دانشجویان با مفاهیم و مصادیق سوءرفتار پژوهشی می دانند.

هدف: پژوهش شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانه های مرکزی و عوامل موثر بر آن در شرایط بحرانی و بهبود و تخمین ارزش اقتصادی کل خدمات کتابخانه از نظر کاربران مورد بررسی است. روش: ارزش گذاری مشروط و تکنیک تمایل به پرداخت که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هستند، استفاده شد.جامعه آماری پژوهش کاربران کتابخانه های مرکزی اعم از دانشجویان ، اعضای هیات علمی و کارکنان دانشگاههای زیر نظر وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری هستند. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای ، تعداد10 کتابخانه مرکزی انتخاب شد.حجم نمونه با استفاده از فرمول میشل وکارسون درسطح10درصد854 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته دو بعدی با 40سؤال که برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری مانند، آمار توصیفی و رگرسیون خطی و لجستیک استفاده شده است. یافته ها : میانگین تمایل به پرداخت برای هرنفر در استفاده ماهیانه از خدمات کتابخانه های مرکزی در شرایط بهبود برابر84100 ریال و درشرایط بحرانی برای حفظ خدمات کتابخانه تقریباً مبلغ 101560 ریال است. 6/17 درصد تمایل به پرداخت مبلغی در شرایط بحرانی نداشتند. نتایج نشان می دهد متغیرهای شغل، تحصیلات و میزان درآمد کاربران دارای تاثیر مثبت و معنی دار اما متغیر جنسیت افراد تاثیری در تمایل به پرداخت بیشتر برای استفاده سالیانه از خدمات کتابخانه مرکزی ندارد.مقدار میانگین تمایل به پرداخت ماهیانه برای هر فرد جهت استفاده از خدمات کلی کتابخانه مرکزی با استفاده از انتگرال تمایل به پرداخت برابر 92830 ریال به دست آمد.

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی رابطه بین استرس فناوری و تعهد سازمانی در بین کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است و در آن ازروش همبستگی استفاده شده است. جامعه آماری، تمامی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز بوده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های استرس فناوری راگوناتان و همکاران (2002) و تعهد سازمانی آلن و می یر (1997) است. یافته ها: بین استرس فناوری و ویژگی های جمعیت شناختی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز رابطه ای وجود ندارد. بین تعهد سازمانی و ویژگی های جمعیت شناختی در کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز رابطه ای وجود ندارد و تنها متغیر تحصیلات با تعهد سازمانی رابطه دارد. بین استرس فناوری و تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر تبریز، رابطه معنا دار و مثبتی وجود دارد. اصالت پژوهش: گسترش فناوری های اطلاعاتی سبب شکل گیری استرس فناوری در میان کارکنان سازمان ها می شود؛ استرس فناوری بر کاهش تعهد سازمانی (به عنوان شاخص مهم و اثربخشی در مدیریت نیروی انسانی) مؤثر است و بررسی رابطه آنها در میان کتابداران به دلیل حضور روزافزون فناوری در کتابخانه ضروری است و مطالعه پژوهش های انجام گرفته نشان می دهد که هیچ پژوهشی در ایران، رابطه بین استرس فناوری و تعهد سازمانی را بررسی نکرده است.

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت دانش در صنعت نرم افزار با استفاده از شبکه عصبی است. روش پژوهش بر اساس هدف از نوع کاربردی است و برای گردآوری داده ها از روش آمیخته با رویکرد اکتشافی استفاده شده است. ابتدا از روش کیفی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و مرور پیشینه های پژوهش در ارزیابی عملکرد مدیریت دانش نسبت به استخراج شاخص های مختلف پرداخته شده است. در مرحله دوم بر اساس داده های گردآوری شده، مطالعه ای کمی برای تائید و تصدیق یافته های به دست آمده از مرحله کیفی انجام شد. برای مطالعه اکتشافی و استخراج مقوله های مربوطه به عوامل ارزیابی از روش فراترکیب (الگوی سندلوسکی و باروسو) استفاده شد. با روش دلفی فازی، با ابزار پرسشنامه و نظرسنجی از خبرگان به اعتبارسنجی و ارائه شاخص های نهایی پرداخته شد. روش پژوهش در قسمت کمی توصیفی -پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارشناسان توسعه دهنده نرم افزار و خبرگان حوزه نرم افزار در دانشگاه ها و شرکت ها تشکیل دادند. حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده با فرمول کوکران 186 نفر انتخاب شد. به منظور گردآوری داده های کمی از پرسشنامه محقق ساخته (40 گویه ای) استفاده شد که گویه های آن برگرفته از نتایج تحلیل فراترکیب در مرحله اول بود. پایایی پرسش نامه ها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب برای عوامل زیرساخت 89/0 و عوامل کارکردی 88/0 برآورد شد. جهت تحلیل داده ها در قسمت کمی از روش های تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. 7 مقوله اصلی شامل عوامل فردی، عوامل سازمانی، فناوری و زیرساخت، عوامل کارکردی، ابزارهای مدیرت دانش، عوامل اقتصادی، ابزارهای مدیریت دانش و 29 مقوله فرعی شناسایی شدند. نوآوری پژوهش ساخت مدلی با استفاده از الگوریتم های شبکه عصبی است که توانایی پیش بینی شاخص ارزیابی عملکرد سیستم مدیریت دانش و تأثیر هر یک از شاخص ها با استفاده از شبکه عصبی در حوزه نرم افزار را دارد. نتایج به دست آماده از پرسش نامه برای ورودی مدل شبکه استفاده شده است، نتایج نشان داد که مؤلفه هایی مانند عوامل زیرساخت فناوری و عوامل کارکردی بر روی ارزیابی عملکرد مدیریت دانش در توسعه نرم افزار تأثیر بیشتری می گذارند.

هدف: اشاعه اطلاعات از مهم ترین خدمات هر کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی است. دلیل اهمیت آن فزونی انفجارگونه اطلاعات، لزوم روزآمد نگاه داشتن دانش متخصصان حوزه های مختلف علمی، توجه به صرفه جویی در وقت و هزینه استفاده کنندگان، تلاش به منظور افزایش تقاضا و بازاریابی برای خدمات اطلاع رسانی و کسب منابع مالی برای کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، افزایش مرغوبیت ارائه خدمات در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، افزایش مهارت کارکنان کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، ارائه خدمات مرجع مدار در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، تغییر مفاهیم کتابخانه و کتابداران از منظر داخلی و خارجی، استفاده خلاقانه و ابتکاری از منابع در دسترس، اشتراک منابع با استفاده از فناوری و ابزارهای اطلاعاتی است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه ها و شاخص های اشاعه اطلاعات دیجیتالی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بود.روش: پژوهش ازنظر نوع داده، کیفی و ازنظر روش اجرا، فرامطالعه و به روش فراترکیب (متاسنتز) و مبتنی بر هفت گام ساندلوسکی و باروسو انجام شده است. این روش یکی از روش های مدرن تحلیل داده های کیفی است که با استفاده از فنون آماری، نتایج چندین مطالعه مرتبط را باهم ترکیب می کند و به ایجاد یک دیدگاه جامع و یکپارچه از موضوع موردمطالعه می پردازد. جامعه پژوهش شامل مقالات فارسی و انگلیسی مرتبط با موضوع و منتشرشده در پایگاه های علمی داخلی و خارجی بود که در جستجوی اولیه تعداد 5116 مقاله بازیابی شد و با استفاده از روش برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی، تعداد 37 مقاله کاملاً مرتبط جهت تحلیل انتخاب شد. سپس با استفاده از تحلیل محتوا و کدگذاری باز و محوری منابع منتخب مورد تحلیل قرار گرفت، جهت بررسی قابلیت اعتبار یافته ها، از طریق توافق بین دو کدگذار استفاده شد که مقدار توافق،77/. به دست آمد که این مقدار نشان دهنده سطح بالای اعتبار و روایی یافته های پژوهش است.یافته ها: براساس یافته های فراترکیب 7 مؤلفه و 34 شاخص و زیرشاخص درحوزه اشاعه اطلاعات دیجیتالی شناسایی شد. مؤلفه های اصلی عبارت اند از: پرونده پژوهشی، منابع اطلاعاتی، مجموعه سازی، استانداردسازی، خدمات اطلاع رسانی، ابزارهای اشاعه و ارزیابی. پرونده پژوهشی شامل شاخص هایی مانند اطلاعات فردی، علاقه مندی ها و نوع منبع مورد تقاضای پژوهش است. منابع اطلاعاتی شامل شاخص هایی مانند منابع دیجیتالی و منابع دیجیتال شده است. مجموعه سازی شامل شاخص هایی مانند گردآوری، حفظ و نگهداری، سازمان دهی، اشتراک منابع و روزآمدسازی منابع اطلاعاتی است. استانداردسازی شامل شاخص هایی مانند استاندارد خدمات، استاندارد نیروی انسانی، استاندارد منابع دیجیتالی، استاندارد کتابخانه های دیجیتالی و استاندارد کتابشناختی است. خدمات اطلاع رسانی شامل شاخص هایی مانند خدمات امانی، خدمات گزینشی اطلاعات، آگاهی رسانی جاری، خدمات مرجع، خدمات اطلاعی، نمایش و نمایشگاه، همایش الکترونیکی، تحویل الکترونیکی منابع دیجیتال و پایگاه های اطلاعاتی است. ابزارهای اطلاع رسانی شامل شاخص هایی مانند پست الکترونیکی، شبکه جهانی وب، ابزارهای تلفن همراه، سرویس ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات چندرسانه ای است. ارزیابی شامل شاخص هایی مانند سیاهه وارسی ارزیابی، شیوه نامه ارزیابی، بازخورد، بازنگری، فرم نظرسنجی و امتیازدهی است.ن تیجه گیری: تحلیل مؤلفه ها و شاخص های شناسایی شده به درک عمیق تر از جوانب مختلف اشاعه اطلاعات دیجیتالی کمک می کند. مهم ترین دستاورد این پژوهش ایجاد یک فرهنگ اطلاعاتی جدید که قابل استفاده برای ارزیابی وضعیت خدمات این حوزه است. این اطلاعات به کتابخانه ها امکان می دهد تا سطح کیفی خدمات را بهبود بخشند و ضمن ارتقاء خدمات اطلاعاتی، اشاعه دانش را گسترش دهند. این پژوهش می تواند برای پژوهشگران، کتابداران، مدیران و سیاست گذاران حوزه اشاعه اطلاعات دیجیتالی مفید واقع شود.

هدف: این پژوهش وضعیت کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی تهران را در توسعه اقتصاد مبتنی بر دانش مورد بررسی قرار داده است. روش: پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری را 400 نفر از پژوهشگران و اساتید در 6 واحد دانشگاهی در 6 دانشکده فنی و مهندسی و 6 کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی در شهر تهران تشکیل می دادند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته شامل 25 سئوال بود که بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، پایایی آن 96/0 برآورد گردید. تعداد 400 پرسشنامه بین جامعه پژوهش توزیع گردید که تمام 400 پرسشنامه دریافت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزارSPSS 20 استفاده شده است. یافته ها: در این تحقیق از طریق آزمون t مولفه خلق دانش مورد بررسی قرار گرفت که مقدار آن، 144/17- به دست آمد. دو مولفه دیگر از طریق آزمون دو جمله ای بررسی شد که در مولفه انتشار دانش پاسخ ها کمتر از 3 (خیلی کم و کم و متوسط) است و پاسخ های مولفه کاربرد دانش نیز کمتر از 3 (خیلی کم و کم و متوسط) است. در کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران مولفه های خلق دانش و انتشار دانش و کاربرد دانش در حد کم محقق شده است. بنابراین کتابخانه های دانشگاهی در توسعه اقتصاد دانش مبتنی بر دانش نقش کمی ایفا می کنند.

هدف: عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تاثیرگذار بر اقتصاد نشر کتاب ایران از دیدگاه ناشران با هدف شناسایی خلاء ها، مشکلات و راه کارهای توسعه اقتصاد نشر مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی: برای مطالعه دیدگاه ها و نظرات ناشران از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 264 ناشر خصوصی است که 98 ناشر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شد? منظم انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگرساخته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون آماری فریدمن استفاده شده است. یافته ها: افزایش میزان جمعیت با سواد بیشترین تاثیر مثبت و فقر اقتصادی بیشترین تاثیر منفی را در عرضه کتاب از دیدگاه ناشران داشته اند. اطلاع رسانی کتاب از طریق مطبوعات، توزیع مطلوب کتاب بیشترین تاثیر مثبت و افزایش نرخ بیکاری بیشترین تاثیر منفی را بر تقاضای کتاب داشته اند. نتایج: مطالعه متغیرهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مرتبط با عرضه و تقاضای کتاب نشان می دهد در مجموع ناشران تاثیر این متغیرها را مثبت ارزیابی کرده اند؛ همچنین ناشران تاثیر اقدامات نظارتی و حمایت های ترویجی و مالی دولت بر عرضه و تقاضای کتاب را مثبت ارزیابی کرده اند و ممیزی را بزرگترین مشکل در این حوزه مطرح کرده اند. فرضیه اول و دوم مبنی بر «تاثیر مثبت تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در عرضه و تقاضای کتاب» و فرضیه سوم «تاثیر مثبت سیاست های دولت در بهبود اقتصاد نشر» از دیدگاه ناشران با اطمینان 99 درصد تایید شده است.

هدف: در این پژوهش، هدف در گام نخست مطالعه عوامل مؤثر بر نشر حرفه ای و در گام بعد، ارائه الگوی نشر حرفه ای کتاب در ایران است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. جامعه آماری مدیران نشر حرفه ای کشور با تعداد 581 ناشر بود که براساس فرمول کوکران، 231 ناشر به عنوان نمونه انتخاب شد. در نهایت 211 پرسشنامه تکمیل شد. برای پردازش داده ها از نرم افزار آماری اس پی اس اس و از آزمون های آماری تحلیل عامل اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته ها: بر پایه تحلیل عاملی اکتشافی، 9 عامل اقتصاد نشر، عرضه و نمایش محصولات نشر، حمایت و پشتیبانی دولت، رعایت حق مؤلف، ارزیابی و ممیزی نشر، تبلیغات، بازاریابی و برندسازی برای نشر، مدیریت نشر، پدیدآوری نشر، و آموزش و ارتقای توانمندی فعالان نشر را می توان عوامل مؤثر بر نشر حرفه ای در نظر گرفت. پنج عامل عناصر فنی، محافل و مراکز فرهنگی و ادبی، پدیدآور و مخاطب، سامانه های الکترونیکی، و عناصر توزیع و بازاریابی نیز در حکم ابعاد نشر حرفه ای شناسایی شد و در نهایت، در مدل رگرسیونی، تعداد پنج متغیر مستقل به علت داشتن سطح معناداری کمتر از 05/0 به معادله وارد شدند. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق به ارتقای آگاهی و فهم مخاطبان از فرآیندهای نشر و شناخت ناشران و مدیران صنعت نشر از روندهای موفق و چالش های موجود در این حوزه و نیز تدوین سیاست ها و راهبردهای حمایتی از نشر توسط مسئولان کمک می کند.

اسلامی شدن دانشگاه های کشور، حاکم شدن ارزش های اسلامی در محیط و ابعاد مختلف دانشگاه و تأثیر فرهنگی و تربیتی معلمان و استادان و ایفای نقش آنها در تغییر و تحولات و حل مسائل اجتماعی همواره مورد تأکید مقام معظم رهبری بوده است؛ در عین حال بسیاری از استادان، آشنایی کافی با وظایف فرهنگی - اجتماعی استادان از این دیدگاه را ندارند و پیش از این مطالعه ای در این زمینه انجام نشده است. هدف مقاله حاضر تعیین وظایف فرهنگی اجتماعی از دیدگاه آیت الله خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران است. به این منظور سخنرانی های ایشان از آغاز مسئولیت رهبری تا پایان سال 1398 تحلیل شدهاست. منابع اصلی بررسی شده شامل کتب روشنای علم، سایه سار ولایت در هفت جلد و سخنرانی های مندرج در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری و پایگاه حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه ای بوده است. برای استخراج وظایف فرهنگی- اجتماعی استادان، در مجموع تعداد 108سخنرانی مرتبط شناسایی و با استفاده از روش تحلیل مضمون بررسی شد. نتایج نشان داد که مهم ترین وظایف فرهنگی- اجتماعی استادان شامل «هویت-بخشی و ایجاد انگیزه»؛ حضور در میدان عمل»؛ «مطالبه و پرسشگری»؛ «مدیریت مسائل فرهنگی» ؛ «تحقق بخشیدن به مسائل» و «امید داشتن» می باشد