نئوپریبندالیسم و معمای توسعه: درآمدی نظری بر اقتصاد سیاسی تعلیق توسعه در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درحالی که پرسش از نحوه و امکان توسعه در ایران همچنان یکی از اصلی ترین مسائلی است که اذهان محققان حوزه های مختلف علوم سیاسی و اجتماعی را در ایران به خود مشغول کرده، یافتن پاسخی مناسب هنوز محقق نشده است. این مقاله کوششی برای فهم مسئله توسعه نیافتگی در ایران پس از انقلاب از چشم انداز جدیدی است که تاکنون بدان پرداخته نشده است. نویسنده با الهام از ایده پریبندالیسم «ماکس وبر»، جامعه شناس آلمانی که در آثار «ریچارد جوزف» سیاست شناس آفریقایی-آمریکایی تداوم یافته است، نظریه نئوپریبندالیسم را برای فهم و توضیح دلایل توسعه نیافتگی ایران پیشنهاد می کند. نئوپریبندالیسم که به معنای تخصیص منابع عمومی به منافع خصوصی نخبگان سیاسی-اقتصادی است، شکل پیچیده تر، مبسوط و پیشرفته تر پریبندالیسم است که به نظر می رسد در ایران به شکلی نظام مند، نهادینه شده و قانونی از طریق سازوکاری مبتنی بر سه گانه «بانکوکراسی»، «جامعه بازار غیررقابتی» و «حقوق غیراستحقاقی قانونی شده» عمل می کند. این سازوکار از شکل گیری دولت توسعه خواه جلوگیری می کند و به بازتولید تعلیق توسعه در ایران منجر می شود.Neo-Prebendalism and Development Dilemma: A Theoretical Introduction for Understanding the Political Economy of Development Suspension in Iran
Although the question about paths and possibilities of development in Iran has been one of the main questions in the minds of Iranian social and political scientists, the answer has yet to be found. This paper examines Iran’s underdevelopment problem from a new perspective. The author adopts the term Prebendalism from Max Weber and Richard Joseph and develops it to the theory of neo-prebendalism for understanding causes of underdevelopment in Iran. Neo-prebendalism means allocation of public resources to the private interests of political-economic elites which act systematically, institutionally and legally through the triple of bankocracy, uncompetitive market society and undeserved legalized rights. This mechanism hinders the formation of developmental state and reproduces development suspension in Iran.