تجربه جوانی و تولید فضای اجتماعی: مردم نگاری انتقادی پرسه زنی جوانان در فضاهای شهری (مورد مطالعه: خیابان پاسداران شهر سنندج) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سیطره ی سرمایه داری بر زندگی روزمره و میل آن به سامان دهی حیات عمومی/خصوصی همواره از رهگذر سازماندهی فضا تحقق یافته است. ازجمله فضاهای سازماندهی شده فضاهای شهری اند که هویت یابی، لذت جویی، معناسازی و کلاً تعامل های روزمره ی افراد را تنظیم و کنترل می کنند. در شهر سنندج خیابان پاسداران یگانه خیابانی است که دارای حال وهوایی متفاوت است. پژوهش حاضر کوشیده است تا این تولید فضای شهری را با تکیه بر دستگاه مفهومی لوفور و به کارگیری روش مردم نگاری انتقادی تحلیل کند. برای انجام این کار از چند مجرا وارد میدان مطالعه شده ایم: مصاحبه ی عمیق و فوکوس گروپ با پرسه زنان (جوانان ۱۸-۳۰ سال)، مشاهده ی مستقیم فضا و مشاهده ی مشارکتی. تحلیل تماتیک داده ها نشان گر آن است که پراکتیس ها، قواعد و بازنمایی های فضایی حاکم بر این خیابان از پرسه زنانِ جوان «سوژه هایی مدگرا» ساخته و عمل فراخواندن جوانان به پذیرش گفتار مصرف گرایی را با موفقیت انجام می دهد. این فضا با «اِعمال تدابیر خُرد انضباطی» بر جوانان آنها را غرق در زندگی روزمره ی خیابانی می کند که تماماً متناسب با قواعد خود فضا شکل گرفته است. جوانان در متن این نوع ساختارها و سامانه های فرهنگی حاکم به عمل «نمایش جوانی» (نمایش مردانگی و نمایش زنانگی) دست می زنند؛ اما این عمل گویای هیچ گونه مقاومت رادیکالی در برابر قواعد فضا نیست. به علاوه، این نمایش جوانی پیوندی ناگسستنی با سن وسال جوانان دارد و همین نشان می دهد که «تجربه کردن زندگی» در این فضا به هیچ رو دال بر گشودگی خود فضا نیست. آنچه بر این فضا سیطره دارد ساختارهای اجتماعیِ «مناسبات سرمایه » است که به میانجی ساختارهای فرهنگی حاکم، تجربه جوانی را تولید و بازتولید می نماید.The expeience of the youth and the production of social space: critical ethnography of the flanour in urban spaces (case study: Sanandaj)
According to Lefebvre’s theory of space, the dominance of capitalism on everyday life and its tendency to organize private/public life, leisure time, consumptive activities and symbolic interactions has always been actualized through managing spaces. The most obvious organized spaces in late modernity are urban spaces which can regulate and control the processes of sense-making, identification, getting pleasure and all the usual interactions of people. In Sanandaj, Pasdaran is the only street that owes these attributes and has a different atmosphere. This research attempts to analyze this special difference through relying on Lefebvre theory and using critical ethnography. For doing this and to describe the everyday experiences of flaneurs, we have used various techniques: deep interviews with flaneurs (18-26 age), direct observation, participatory observation and semiotic analysis of some images. The thematic analysis of data, gathered through interviews and participatory observation along with semiotic analysis of some images, show that practices, regulations and special representations in this street make individuals “subjects of emulation”, means that urban space as ideology has been successful in interpllating the youth to accept consumption discourse. This space, through “imposing micro disciplines”, makes the youth to accept a kind of everydayness that is structured according to the special regulations thoroughly. The youth “represent youth” in the context of this everyday life, but this is not a kind of resistance to the special practices and regulations. This space is dominated by capitalistic images and is not at all an open space.