این پژوهش در صدد است تا روابط اجتماعی به مثابه سرمایه اجتماعی را در نهج البلاغه مورد بررسی قرار دهد. با استناد به خطبه ها، نامه ها وکلمات قصار حضرت علی7روابط اجتماعی در سطوح خرد و کلان به روش تحلیل محتوای کیفی مضمونی، در کلام امام بررسی شده است. در سطح خرد، رابطه خانواده، خویشاوندان، همسایه ها و دوستان که مفهوم سرمایه اجتماعی درون گروهی است و در سطح کلان، روابط مسلمانان با یکدیگر و روابط زمامدار اسلامی با مسلمانان در جامعه اسلامی که به اعتماد فراگیر در سطح عمودی بین زمامدار و مردم و سطح افقی بین مردم با یکدیگر منتهی می شود، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روابط این سطح در کلام امام علی7 با لحاظ همبستگی و همگرایی انسان ها بر اساس تفاهم و همزیستی مسالمت آمیز، روابط گسترده انسان ها را با یکدیگر مطرح می کند که به تثبیت و تقویت سرمایه اجتماعی برون گروهی منجر می شود. حضرت با عنایت به اصل ایمان و حق طلبی در برقراری روابط اجتماعی، به روابط گرم، پیوسته و صمیمی تاکید دارد که به دور از منفعت طلبی و سودجویی های ابزاری و مادی به سرمایه اجتماعی گسترده منجر می شود که دستاوردهای آن شامل همه مومنان در جامعه اسلامی و همه انسان ها در جامعه بشری می گردد. بر اساس یافته های این بررسی، کلام و رهنمودهای امام خود سرمایه جاودانی است که از حیث گفتاری و کرداری می تواند تعیین کننده ای مهم برای حفظ و تقویت سرمایه اجتماعی باشد.
