رسانه و بسیچ سیاسی: نقش برنامه های سیما در همراه سازی مخاطبان برای شرکت در راهپیمایی های سراسری (موردمطالعه :راهپیمایی 22بهمن و روز قدس) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

نقش آفرینی صداوسیما در عرصه های مختلف سیاسی اجتماعی در ایران این روزها بیش از پیش مورد توجه پژوهشگران است. راهپیمایی های سالانه 22 بهمن و روز قدس از جمله رویدادهای جمعی مهمی است که نحوه نقش آفرینی این رسانه در آنها در قالب تولید و ارسال پیام به منظور همراه سازی مخاطبان کمتر مورد مطالعه علمی قرار گرفته است. به نظر می رسد خلاء مطالعات جدی و علمی در این باره سبب تداوم برخی رویه های سنتی رسانه ای و به ویژه تلویزیونی شده است.مطالعه علمی این موضوع نیز می تواند سبب شناخت بهتر و ارائه راهکارها به منظور بهبود عملکرد رسانه ها در این مناسبت ها بشود. از این رو پرسش اصلی پژوهش این است که "مسئولان صداو سیما از کدام الگو، محتوا، تکنیک و نیز شیوه های رسانه ای ( و در اینجا تلویزیون ) برای همراه سازی مردم در راهپیمایی های سالانه بهره می گیرند؟" فرضیه ای که به آزمون گذاشته خواهد شد این است که" تلویزیون در ارسال پیام برای این دو مناسبت تقریبا به یک شکل عمل می کند و تولید و ارسال پیام های همراه کننده با توجه به ویژگی های مخاطبان این دو رویداد نیست". پژوهش به دو روش اسنادی (برای داده های بخش نظری) و تحلیل محتوا (برای مطالعه محتوای برنامه های تلویزیون) انجام شده است. داده ها نیز با نرم افزار پردازش شده اند. توجه بیشتر برنامه های سیما به راهپیمایی 22 بهمن به نسبت روز قدس، غلبه قالب های غیر تبیینی ساخت برنامه و ارسال پیام در دو راهپیمایی، غلبه شیوه های مستقیم و ترغیبی انتقال پیام بر شیوه های غیر مستقیم و اقناعی،کم توجهی به علایق، ویژگی ها و سلایق مخاطب در تولید و ارسال پیام و بهره گیری نامتوازن از موضوعات و شرایط سیاسی روز مهمترین یافته های پژوهش اند.