قابلیت اتکا

در این پژوهش به بررسی رابط بین سطح افشاء شامل سه متغیر قابلیت اتکای افشاء، به موقع بودن افشای و افشاء نهایی با هزینة حقوق صاحبان سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با نگرش بر دستورالمعل اجرایی ""افشاء اطلاعات شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار"" مصوب سال 1386 پرداخته شده است. هدف کلی از این پژوهش تعیین تأثیر اطلاعات ارائه شده توسط شرکت ها و لاجرم سطح افشای این اطلاعات بر انتظارات سرمایه گذاران و هزینه حقوق صاحبان سهام است. این پژوهش بر پایة چنین رویکردهایی، به دنبال بررسی و دستیابی به وجود چنین رابطه ای می باشد. دورة زمانی تحقیق مذکور از سال 1382 لغایت سال1391 بوده و تعداد 90 شرکت نمونه آماری تحقیق را تشکیل داده اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های مطرح شده نشان دهنده آن است که بین متغیرهای قابلیت اتکای افشاء، به موقع بودن افشاء و افشای نهایی با هزینة حقوق صاحبان سهام در گروه صنایع با فراوانی بیشتر رابطه معنی داری دیده می شود یا به طوریکه نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رابطة متغیرهای قابلیت اتکای افشاء و افشای نهایی با هزینة حقوق صاحبان سهام در صنایع مواد و محصولات شیمیایی و همچنین خودرو و ساخت قطعات معنی دار می باشد. همچنین رابطة متغیر به موقع بودن افشاء با هزینة حقوق صاحبان سهام در هر سه صنعت شامل صنعت مواد و محصولات شیمیایی، صنعت سایر محصولات و کانی های غیر فلزی و صنعت خودرو و ساخت قطعات نیز کاملاً معنی دار می باشد. با توجه به این امر به نظر می رسد همبستگی های درونی در صنایع مختلف باعث گردیده تا شرایط نسبتاً یکسانی درون هریک از صنایع برقرار باشد. با این حال این انسجام در سطح کلی صنایع به چشم نخورده و وضعیت متفاوتی را در آزمون های به عمل آمده، ایجاد می نماید.

وجود اطلاعات شفاف یکی از الزامات کارایی بازار سرمایه است. شفافیت و افشا از اجزای اساسی راهبری شرکتی است و شفافیت بالاتر و افشای بهتر، اطلاعات بیشتری را در خصوص نحوه اداره شرکت برای ذینفعان فراهم می کند. از آن جا که واحدهای اقتصادی هزینه افشای اطلاعات را تقبل می کنند، اطلاعات افشا شده، همواره کمتر از اطلاعاتی است که واقعاً وجود دارند. افشای بیشتر اطلاعات، عدم اطمینان کمتری به همراه دارد لیکن برای افشا نیز محدودیت هزینه- فایده باید لحاظ شود . در این تحقیق رابطه بین شفافیت و افشا با اندازه بررسی شده است. همچنین به دلیل تأثیر شفافیت بر هزینه سرمایه از یک جایگزین به نام ارزش بازار به ارزش دفتری شرکت ها، که در تحقیقات قبلی مورد تاکید بود،استفاده شده است و رابطه این دو نیز بررسی شده است. برای تعیین سطح شفافیت و افشای شرکت ها از مدل موسسه استاندارد اند پورز استفاده گردیده است. این مدل سطح شفافیت و افشای شرکت ها را در سه بخش ساختار مالکیتی و حقوق سرمایه گذاران، شفافیت مالی و افشای اطلاعات و فرایندها و ساختار مدیریت و هیئت مدیره اندازه گیری می کند. این تحقیق شامل نمونه ای به تعداد 70 شرکت بوده و برای ارزیابی نتایج، از اطلاعات سال مالی 1387 شرکت ها استفاده شده است . نتایج این تحقیق نشان داد که بین شفافیت و افشا با اندازه شرکت رابطه معنادار وجود داشته و جهت رابطه مستقیم است. اندازه توان تبیین شفافیت و افشا به میزان 17 درصد را دارد. همچنین مشخص شد بین شفافیت و افشا با نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری که معرف هزینه سرمایه است، رابطه معناداری وجود ندارد.

یکی از فرض های اساسی در ادبیات مدیریت مالی، حداکثر ساختن ثروت سهامداران است. به منظور دستیابی به این هدف مهم، مدیریت شرکت باید سعی کند تا همواره در پروژه های با خالص ارزش فعلی مثبت سرمایه گذاری نموده تا بدین شکل روند افزایش ثروت سهامدارن حفظ شود. شرکت ها منابع مالی مورد نیاز جهت سرمایه گذاری در پروژه ها را از محل منابع داخلی شرکت، استقراض و یا افزایش سرمایه تأمین می کنند. اما همه شرکت ها توانایی تأمین تمام وجوه مورد نیاز برای سرمایه گذاری در پروژه های خود را ندارند و در تأمین منابع مورد نیاز خود با محدودیت روبرو هستند که از این محدودیت ها با عنوان محدودیت (تنگنای) مالی یاد می شود. محدودیت های مالی محدودیت هایی هستند که مانع دستیابی و تأمین همه منابع مورد نیاز برای سرمایه گذاری های مطلوب شرکت می شود.

نفوذ مدیران به ویژه مدیرعامل شرکت می تواند در راستای کنترل تولید اطلاعات حسابداری به کارگرفته شود و موجب مدیریت بر زمان بندی افشای اطلاعات و کیفیت اطلاعات ارائه شده، هم راستا با منافع مدیریت گردد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی تأثیر نفو ذ مدیرعامل بر کیفیت افشای اطلاعات حسابداری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران صورت پذیرفته است. در این پژوهش، قدرت مدیریتی با استفاده از معیارهای دوره تصدی مدیر عامل، دوگانگی نقش مدیرعامل و استقلال هیأت مدیره اندازه گیری شده است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون چندمتغیره بهره گرفته شده است. نمونه مورد مطالعه ۱۲۲ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره های زمانی ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۶ را شامل می شود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش حاکی از آن بود که به موقع بودن اطلاعات حسابداری رابطه منفی و معناداری با قدرت مدیریتی دارد لیکن بین کیفیت افشای اطلاعات حسابداری و قابلیت اتکای اطلاعات حسابداری با قدرت مدیریتی رابطه معناداری یافت نشد. نتایج بیانگر این مطلب است که اگرچه مدیران از قدرت خویش در راستای زمان بندی افشای اطلاعات بهره می جویند، لیکن از این قدرت در راستای صدمه زدن به قابلیت اتکای اطلاعات حسابداری استفاده نمی کنند.

هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی رابطه اعتماد سازمانی و مؤلفه های آن با خلاقیت به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر آن بود که در ادارات ورزش و جوانان استان اردبیل ارزیابی شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود که به شکل میدانی اجرا شد. جامعه آماری، تمامی کارمندان اداره کل ورزش و جوانان استان و ادارات ورزش و جوانان واقع در شهرستان های استان اردبیل بودند که تعداد آنها 100 نفر بود و نمونه نیز برابر با تعداد جامعه به صورت تمام شمار در نظر گرفته شد.با توجه به اهداف پژوهش، از پرسشنامه اعتماد سازمانی وخلاقیتبرای گردآوری داده ها استفاده شد. پرسشنامه ها از پژوهششفیعی (1390) و نسیمی (1392) تهیه شد. روایی پرسشنامه ها با نظر استادان رشته مدیریت ورزشی تأیید و برای تعیین پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب پایایی اعتماد سازمانی 92/0 و خلاقیت 84/0 بود. برای تجزیه وتحلیل آماری داده ها از آمار توصیفی و استنباطی (کولموگروف- اسمیرنوف، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه) استفاده شد. در نهایت براساس یافته ها، مشخص شد که شاخص های قابلیت اتکا، تعهد سازمانی، شایستگی و صداقت از اعتماد سازمانی با خلاقیت نیروی انسانی رابطه مثبت و معنا داری دارند.

در این نوشتار رابطه بین کیفیت افشا (شامل قابلیت اتکا و به موقع بودن) بر ارزش سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی می شود که فرضیه اصلی پژوهش به شمار می رود، تأثیر قابلیت اتکا و به موقع بودن نیز فرضیه فرعی پژوهش هستند. در این راستا، تأثیر تورم نیز کنترل شده است. از آنجاکه با انتشار اطلاعات در بازار، حجم دادوستد اوراق بهادار افزایش می یابد، سرمایه گذاران می توانند به سبد سرمایه گذاری بهینه دست یابند که این امر، خود به افزایش ثروت و رفاه اقتصادی آنان می انجامد. برای سنجش متغیر کیفیت افشا، از امتیازهای متعلق به هر شرکت استفاده می شود، این امتیازها از سوی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران و از طریق اطلاعیه "کیفیت افشا و اطلاع رسانی مناسب" استخراج شده است. ارزش بازار سهام نیز پس از تورم زدایی، از داده های تاریخی کیفیت افشا سال های 1386- 1390 مربوط به پنجاه شرکت برتر بورس استفاده شده است. یافته های این پژوهش از طریق رگرسیون به روش اینتر  و با نرم افزار آماری اس.پی.اس.اس.، انجام شده است و به طور کلی نشان می دهد که بین کیفیت افشای شرکت ها و ارزش سهام تورم زدایی شده، رابطه معنادار وجود ندارد. هچنین یافته ها حاکی از عدم وجود رابطه معنادار بین قابلیت اتکا و به موقع بودن با ارزش سهام بازار تورم زدایی شده است.

در این پژوهش برخی باور های مبتنی بر مفاهیم نظری حسابداری، از جمله رابطه متناقض بین ویژگی های کیفی مربوط بودن و قابلیت اتکا و قابلیت اتکا و به موقع بودن آزمایش می شود. برای آزمون فرضیه های پژوهش، آزمون های آماری تی استیودنت اجرا شده است. با بررسی 100 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1389 - 1379، نتایج حاکی از آن است که شرکت هایی که اطلاعات قابل اتکاتری ارائه می کنند، میزان مربوط بودن اطلاعاتشان بیشتر است. همچنین شرکت هایی که اطلاعات خود را به موقع تر منتشر می کنند، اطلاعاتشان مربوط تر است. از یافته های دیگر این پژوهش می توان به همبستگی مثبت بین ویژگی های قابلیت اتکا و به موقع بودن اشاره کرد. به بیان دیگر، شرکت هایی که اطلاعات به موقع تری ارائه می کنند، اطلاعاتشان قابل اتکاتر است و شرکت هایی که اطلاعات قابل اتکاتری ارائه می کنند اطلاعاتشان به موقع تر است.

افشای اطلاعات و کیفیت ارائه آن، تحت تأثیر عوامل محیطی و سازمانی زیادی قرار دارد که فرهنگ سازمانی از مهم ترین آنها قلمداد می شود. فرهنگ سازمانیِ پاسخگو به پویایی محیط اطلاعاتی منجر می شود و به کیفیت افشای اطلاعات توسط واحد تجاری کمک می کند. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان تأثیرگذاری فرهنگ سازمانی بر کیفیت افشای اطلاعات است. به همین منظور از طریق پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون، اطلاعات مربوط به فرهنگ سازمانی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار در سال 1393، جمع آوری شد و همراه با امتیاز کیفیت افشای اعلامی سازمان بورس و اوراق بهادار مطالعه شدند. نتایج نشان می دهد برخی از گونه های فرهنگ سازمانی (سازگاری و رسالت مندی) بر کیفیت افشای اطلاعات شرکت ها مؤثرند. این درحالی است که هیچ ارتباطی بین فرهنگ سازمانی مبتنی بر درگیرشدن در کار و انطباق پذیری با کیفیت افشا و افراز آن کشف نشد. این نتایج می تواند برای مدیران ارشد از لحاظ چگونگی سیاست گذاری های فرهنگ سازمانی و بهبود اجرای روش های مسئولیت پاسخگویی مفید باشد و درنهایت به افزایش شفافیت اطلاعاتی شرکت ها منجر شود.

طبق تئوری نمایندگی، مالکان مدیریت و تصمیم گیری درباره ی دارایی و حقوق خود را به مدیریت تفویض می کند.لذا تصمیم گیری جوهر اصلی مدیریت است و مدیران با اخذ تصمیم در حوزه های مختلف نظیر سطح سرمایه گذاری، سطح نگهداشت وجه نقد، توزیع سود سهام و غیره مواجه هستند. اعطای اختیار تصمیم گیری، مسئولیت پاسخگویی برای مدیرایجاد می کند.مدیران برای ایفای این مسئولیت ملزم به ارائه صورت های مالی با کیفیت هستند که اطلاعات قابل اتکا و به موقع در اختیار مالکان و سایر ذینفعان قرار دهد. با توجه به اینکه ویژگی-های رفتاری و شخصیتی مدیران بر رویکردهای تصمیم گیری و کیفیت اطلاعات تاثیر دارد، هدف این پژوهش بررسی تاثیر سوگیری های رفتاری مدیران بر تصمیم گیری و کیفیت اطلاعات است. نمونه پژوهش شامل 161شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره ی زمانی 1392 تا1398 بوده است. برای آزمون فرضیه ها از روش رگرسوین چندمتغیره با داده های ترکیبی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد، بیش اطمینانی مدیران، سطح قابلیت اتکای اطلاعات مالی و ارائه به موقع اطلاعات را کاهش می دهد. خودشیفتگی مدیران نیز منجر به کاهش قابلیت اتکای صورتهای مالی شده و کاهش تاخیر در ارائه گزارش های مالی می شود. مدیران کوته بین نیز به این دلیل که موقعیت و امتیاز طلبی خود را در کوتاه مدت می بینند اقدام به دستکاری سود حسابداری نموده و منجر به کاهش قابلیت اتکای اطلاعات مالی می شوند ولی این ویژگی رفتاری تاثیری بر ارائه به موقع اطلاعات ندارد. همچنین یافته ها نشان داد، بیش اطمینانی مدیران با سطح نگهداشت وجه نقد و سرمایه گذاری بیش از حد رابطه مثبت و معناداری دارد. خودشیفتگی مدیران نیز منجر به افزایش سطح نگهداشت وجه نقد شده ولی بر سرمایه گذاری بیش از حد تاثیر معناداری ندارد. کوته بینی مدیران نیز تاثیر منفی و معناداری بر مخارج سرمایه گذاری دارد ولی بر سطح نگهداشت وجه نقد تاثیری ندارد.