جامعه شناسی ارتباطات

وقتی در سازمان های ما صحبت از ارتباطات اجتماعی می شود، در معنای عام به دنبال برقرار ارتباط با مخاطبان و دیگران هستیم تا بدینوسیله بتوانیم نظرات و اندیشه های خود را به آنها بقبولانیم و یا از دیدگاه هایشان باخبر شویم. اما به اعتقاد من این نوع نگاه، نگاهی اقناعی به ارتباطات است که بیشتر در حوزه تبلیغات کاربرد دارد. اگر بر اساس آموزه های دانش ارتباطات اجتماعی، ارتباطات را فراگردی برای اشتراک عقاید، نظرات، اندیشه ها، احساسات و ایده های خود با دیگران به منظور کسب تفاهم در نظر بگیریم، در اینجا موضوع تفاهم و اشتراک عقیده به مراتب بالاتر از بیان عقیده و اظهار نظر معنا پیدا می کند. در ارتباطات قرار نیست ما نظرات خود را به دیگران بقبولانیم و یا «به خورد آنها بدهیم». قرار است دیگران و خود را در باورها، اندیشه ها و ایده های یکدیگر مشارکت دهیم تا دنیا را بهتر درک کنیم. در این مسیر ممکن است استفاده از دلایل منطقی و اخلاقی از سوی یکی از طرفین، جریان ارتباط را به همان سمت متمایل کند اما این الزامی نیست. در واقع می توان گفت در یک گفتگو و مفاهمه ارتباطی، آنقدر پیام های فرستنده و گیرنده به صورت ارسال بازخورد رد و بدل می شود تا هر دو طرف به یک ایده و درک مشترک از موضوع مورد بحث برسند و البته ممکن است در برخی موارد این اتفاق هم نیفتد...

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر رسانه های اجتماعی بر روابط عمومی سازمان های خدماتی است. با پیشرفت رسانه های اجتماعی، بخش های مختلفی از جمله روابط عمومی نیز تحت تأثیر قرار گرفته اند. به همین دلیل، تخصصی های روابط عمومی باید توانایی سازگاری با محیط دیجیتال را داشته باشند تا با تغییرات چشم گیر این فضا همراهی کنند. این پژوهش با هدف طراحی یک الگوی استفاده از رسانه های اجتماعی در بهبود اثربخشی روابط عمومی سازمان های خدماتی به صورت آمیخته (کیفی و کمی) انجام شده است. روش تحلیل پژوهش به صورت کاربردی و با رویکرد اکتشافی آمیخته بوده است. در مرحله اول، با استفاده از تحلیل محتوا و مصاحبه های عمیق، مؤلفه های الگو شناسایی شدند. شرکت کنندگان این مرحله از بین 16 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد شهردرای نهاوند به صورت هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم، با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، الگوی طراحی شده بررسی شد. نمونه آماری این پژوهش شامل 203 نفر از مدیران و کارشناسان شهرداری نهاوند بود که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی و پایایی آن تأیید شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شد. نتایج بخش کیفی نشان می دهد که رسانه های اجتماعی در سه جنبه ارتباطات رسانه ای، سهولت استفاده و اطلاع رسانی تأثیرگذار هستند. همچنین، ارتقای فعالیت های روابط عمومی سازمان با دو جنبه ارتباطات عمومی و توسعه روابط عمومی مرتبط است. در بخش کمی نیز مشخص شد که استفاده از رسانه های اجتماعی با ارتقای روابط عمومی سازمان های خدماتی رابطه ای معنادار دارد و الگوی طراحی شده متناسب است. از این رو، مدیران و سیاست گذاران روابط عمومی سازمان های خدماتی می توانند با بهره گیری از نتایج این پژوهش و استفاده از ظرفیت های رسانه های اجتماعی، بستر مناسبی را برای توسعه و بهبود اثربخشی فعالیت های روابط عمومی سازمان فراهم کنند و از طریق این راهبرد، عملکرد سازمان را بهبود بخشند و رضایت جامعه را ارتقا دهند.

این پژوهش با هدف بررسی "نقش فضای مجازی در ارتباطات میان فردی دانش آموزان با معلمان" و به منظور شناسایی رابطه بین متغیر های فضای مجازی (مولفه های: دردسترس بودن، فرامرزی بودن، سهولت استفاده و تعاملی بودن) با ارتباطات میان فردی دانش آموزان با معلمان انجام شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ شیوه اجرا پیمایشی-علّی، از طریق روش نمونه گیری خوشه ای و با بهره گیری ازابزار پرسشنامه استاندارد انجام گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان پسر دبیرستان های (دوره اول) خمینی شهر (اصفهان) که تعداد آنها 7508 نفر می باشد و با بهره گیری از فرمول کوکران 365 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده رابطه معناداری بین متغیرهای فضای مجازی(مولفه های: در دسترس بودن، فرامرزی بودن، سهولت استفاده و تعاملی بودن)و ارتباطات میان فردی در دبیرستان های خمینی شهر می باشد.

شهرهای هوشمند از فناوری برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان خود استفاده می کنند. این فناوری می تواند در زمینه های مختلف از جمله حمل و نقل، انرژی، ایمنی، سلامت و محیط زیست استفاده شود. روابط عمومی در این شهرها، عمل برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی برنامه هایی را انجام می دهد که هدف آن تاکید بر هوشمندسازی شهری به عنوان عاملی برای ارتقای سلامت و رفاه اجتماعی است. این مقاله بر اساس یک مطالعه کیفی، شامل مصاحبه با افراد در زمینه شهر هوشمند، روابط عمومی و سلامت اجتماعی است. مصاحبه شوندگان از طیف گسترده ای از زمینه ها، از جمله دولت، صنعت و دانشگاه بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که شهر هوشمند، روابط عمومی و سلامت اجتماعی ارتباط نزدیکی با هم دارند. شهر هوشمند می تواند به بهبود سلامت اجتماعی از طریق افزایش مشارکت شهروندی، کاهش جرم و جنایت و بهبود کیفیت محیط زیست کمک کند و روابط عمومی نیز می تواند به ترویج شهر هوشمند و ایجاد آگاهی در مورد مزایای آن کمک کند. بر اساس یافته های این مطالعه، ما پیشنهاد می کنیم که دولت ها و سازمان های خصوصی سرمایه گذاری بیشتری در شهر هوشمند انجام دهند و از ظرفیت متخصصان روابط عمومی برای ترویج برنامه ها و سیاست هایی که به بهبود سلامت اجتماعی در شهر هوشمند کمک می کنند، استفاده کرده و همچنین شهروندان را در برنامه ریزی و اجرای شهر هوشمند مشارکت دهند.

شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین وسایل ارتباط جمعی در دنیای امروز محسوب می شوند که امروزه به عنوان رسانه های فراگیر و در دسترس عموم فعالیت می کنند و بخش زیادی از فعالیت اطلاع رسانی رسانه ها و روابط عمومی از این طریق انجام می شود. در شرایطی که بسیاری از این شبکه های مجازی از چند سال پیش در ایران فیلتر شده اند و در حال حاضر نیز دسترسی به آنها همچنان محدود بوده و فقط با فیلترشکن امکان پذیر است، روابط عمومی های نهادها و سازمان های مختلف به ناچار از شیوه های جدید برای اطلاع رسانی استفاده می کنند. این پژوهش دنبال پاسخ به این سوال است که فیلترینگ بر چه تاثیری بر فعالیت اطلاع رسانی روابط عمومی ها گذاشته و روابط عمومی ها چه راهبردی برای عبور از این چالش در اطلاع رسانی به مخاطبان و جامعه هدف خود داشته اند. هدف از انجام پژوهش دستیابی به راهکارهای کاربردی در جذب مخاطب توسط روابط عمومی ها است. پژوهشگران در این تحقیق که به روش پیمایشی و با ابزار پرسش نامه انجام شده است، عملکرد اطلاع رسانی روابط عمومی های دستگاه های اجرایی در استان های بوشهر و فارس را مورد بررسی قرار داده اند. از نتایج این پژوهش می توان به استفاده همزمان روابط عمومی ها از شبکه های اجتماعی ایرانی و شبکه های اجتماعی فیلتر شده برای اطلاع رسانی، خلاقیت بیشتر در تولید محتوا، تنوع بخشی و پویاتر شدن محتواهای تولید شده و کاهش مخاطبان روابط عمومی ها اشاره کرد. روابط عمومی ها از شیوه های جایگزین برای اطلاع رسانی خود استفاده می کنند و فیلترینگ آنها را متوقف نمی کند.

توسعه سریع شهری در چند دهه اخیر بر ابعاد مختلف زندگی انسان تاثیر گذاشته است و سبب ناپایداری انسانها و محیط زیست گردیده است. در این مقاله درصدد بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای 25 سال استان خوزستان هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریه های پانتام، فوکویاما، کلمن و بوردیو استفاده گردیده است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونه آماری 384 نفری که با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب، جمع آوری و با کاربرد نرم افزار اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی، هنجارهای تعمیم یافته، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تاثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش با توسعه پایدار شهری معنادار شدند. نتایج یافته های این تحقیق تایید کننده پیشینه تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هر چه میزان سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مولفه های توسعه پایدار شهری می گردد.

ارتباطات یک عنصر کلیدی است که با فعال کردن روابط محیط زیست و انسان (HERs) محیط را تعریف و به فعلیت می رساند. الگوهای ارتباطی با سیستم های زندگی سازمان یافته تر و متراکم تر مانند محیط های شهری، افزایش یافته و تنوع بیشتری میابند. شایان ذکر است که چنین الگوهایی ایستا نبوده و تحت تأثیر تغییرات فناوری و اجتماعی قرار دارند. با اینکه در گذشته این الگوها تحت محدودیت های فیزیکی مانند زمان و مکان قرار داشتند، با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، این محدودیت ها شروع به از بین رفتن نمودند و منجر به تغییراتی در روابط محیط زیست و انسان HER)) و همچنین تغییر در جنبه های اجتماعی زندگی عمومی شهری شدند. تحقیق پیش رو، رویکردی نظری را برای نشان دادن نقش شیوه های ارتباطی در HER، به ویژه در فضاهای عمومی شهری و اینکه چگونه پیشرفت های موجود در زمینه ICT بر HER تأثیر می گذارد را بررسی می کند. در این زمینه، یک بررسی فشرده پیشینه پژوهش و تحلیل گفتمان انجام شد و دو شبکه روابط (WoR)، یکی برای بررسی رابطه ارتباطات و HER و دیگری برای بررسی تغییر در فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد شد، با یکدیگر مقایسه و درباره نتایج آنها بحث شد.