مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی
مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی دوره اول پاییز و زمستان 1393 شماره 2
مقالات
حوزه های تخصصی:
خشنودی شغلی حالت عاطفی مثبتی است که کارکنان نسبت به شغل خود دارند و تعهد سازمانی از احساس مثبت آنان نسبت به سازمان ناشی می شود. در پژوهش حاضر رابطه بین این دو متغیر و الگوی مسیر ابعاد این متغیرها بررسی شد. نمونه شامل 404 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی بود که به روش تصادفی ساده اتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که دو پرسشنامه تعهد سازمانی و خشنودی شغلی بودند، پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش خوبی با داده ها برخوردار است. نتایج هم چنین حاکی از رابطه مثبت خشنودی از خود شغل، خشنودی از ارتقاء و خشنودی از پرداخت با تعهد پیوستگی و خشنودی از خود شغل، خشنودی از سرپرست، خشنودی از خط مشی و خشنودی از همکاران با تعهد همانندسازی شده و نیز رابطه مثبت تعهد پیوستگی و تعهد مبادله ای با تعهد مبادله ای بودند. با توجه به یافته ها، سازمان ها باید شرایط خشنود کننده را فراهم کنند و از این طریق تعهد سازمانی کارکنان را بالا ببرند.
رابطه استقلال در کار و رفتارهای مدنی سازمانی با توجه به نقش میانجی گر تعادل کار-خانواده
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف تعیین نقش میانجی گری تعادل کار-خانواده در رابطه بین استقلال در کار و رفتارهای مدنی سازمانی طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش توصیفی و از نوع رابطه ای بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان یک سازمان دولتی در شهر اصفهان بود که در نیمه دوم سال 1392 در این سازمان مشغول به کار بودند. تعداد 150 نفر از اعضای جامعه آماری به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزارهای به کار رفته شامل پرسشنامه تعادل کار خانواده (کارلسون، 2009)، پرسشنامه رفتار مدنی سازمانی (ویلیامز، 1991) و پرسشنامه ویژگی های شغلی (سیمز، 1976) است که ویژگی های روان سنجی آن ها مطلوب به دست آمد. پایایی این پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با تعادل کار-خانواده 832/0، رفتار مدنی سازمانی معطوف به فرد 612/0 رفتار مدنی سازمانی معطوف به سازمان 697/0 و استقلال در کار 606/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از الگو سازی معادلات ساختاری (SEM) استفاده گردید. نتایج نشان داد که تعادل کار-خانواده میانجی کامل رابطه بین استقلال در کار با رفتار مدنی سازمانی معطوف به فرد می باشد. در حالی که این متغیر میانجی کننده جزیی استقلال و رفتار مدنی سازمانی معطوف به سازمان است. در یک نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که با افزایش استقلال، افراد توانایی بیشتری در برقراری تعادل وظایف شغلی و خانوادگی پیدا کرده و در نتیجه میزان رفتارهای مدنی سازمانی بیشتری می شود.
رابطه رهبری اخلاق مدار، شادی در کار و احساس انرژی با رفتار شهروندی سازمانی
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین رابطه بین متغیرهای رهبری اخلاق مدار، شادی در کار و احساس انرژی با رفتار شهروندی سازمانی در پرستاران شهر اصفهان بود. شرکت کنندگان در پژوهش 254 نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان های اصفهان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های شادی در کار، رهبری اخلاقی، رفتارهای شهروندی سازمانی بودند. طرح پژوهش همبستگی بود و داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان دادند بین رهبر ی اخلاقی، شادی در کار و احساس انرژی با رفتارهای شهروندی سازمانی رابطه ی مثبت معنی داری وجود دارد. بدین معنا که بالا بودن رهبری اخلاقی در مدیران، شادی در کار و احساس انرژی با رفتارهای شهروندی سازمانی همراه است. با توجه به رابطه معنادار متغیر احساس انرژی و شادی در کار به عنوان متغیرهای مرتبط با رفتار شهروندی سازمانی به خصوص در فضای پر استرس شغل پرستاری انجام اقداماتی در ایجاد جوی شاد و پرانرژی و هم چنین کارگاه های آموزش روان شناسی شادی و شادی در کار پیشنهاد می گردد.
آزمودن الگوئی از رابطه تعارض کار-خانواده و بهزیستی کاری با میانجی گیری فشارهای روان شناختی
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر آزمودن الگو رابطه تعارض کار-خانواده و بهزیستی کاری با میانجی گیری فشارهای روان شناختی در کارکنان سازمان های دولتی شهر اهواز بود. جامعه پژوهش کلیه کارکنان متأهل سازمان های دولتی شهر اهواز بود و اعضای نمونه شامل 203 نفر کارمند زن بود که به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند و به پرشسنامه های سلامت عمومی، بهزیستی کار و تعارض کار-خانواده پاسخ دادند. داده ها به روش الگویابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که مسیرهای مستقیم انواع تعارض کار-خانواده به فشار روان شناختی و بهزیستی کاری و نیز مسیر غیر مستقیم تعارض کار-خانواده مبتنی بر فشار روان شناختی به بهزیستی کاری از طریق فشارهای روان شناختی معنی دار بودند.
نقش تعدیل گر بهزیستی حرفه ای در رابطه خشنودی شغلی و سرمایه روان شناختی با خلاقیت سازمانی
حوزه های تخصصی:
امروزه، مثبت نگری یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر نگرش ها و رفتارهای کارکنان در محیط کار است. یکی از رفتارهایی که اهمیت بسیار زیادی برای سازمان ها دارد، خلاقیت سازمانی است. لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بهزیستی حرفه ای به عنوان تعدیل گر رابطه بین خشنودی شغلی و سرمایه های روان شناختی با خلاقیت سازمانی می باشد. شرکت کنندگان در پژوهش 222 نفر از کارکنان یک شرکت صنعتی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب گردیدند و به پرسشنامه های خلاقیت سازمانی، خشنودی شغلی و سرمایه های روان شناختی پاسخ دادند. به منظور آزمون اثر تعدیل کننده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که همبستگی ها، بهزیستی حرفه ای رابطه بین خشنودی شغلی و سرمایه های روان شناختی با خلاقیت سازمانی را تعدیل می کند. براساس یافته های به دست آمده پیشنهاد می شود که به منظور ارتقاء خلاقیت سازمانی، سازمان ها شرایطی را برای افزایش خشنودی شغلی، سرمایه های روان شناختی و بهزیستی حرفه ای کارکنان فراهم آورند.
تأثیر ویژگی های شغل بر قصد ترک شغل: نقش میانجی گر فرسودگی عاطفی و خشنودی شغلی
حوزه های تخصصی:
انگیزش، نیرویی درونی است که جهت، شدت و پایداری رفتار فردی را تحت تأثیر قرار می دهد. گرچه به نظر می رسد وجود انگیزش، تضمینی برای عملکرد بالا یا موفقیت نیست، اما به طور حتم فقدان آن به مشکلات بلند مدت، همچون، از دست رفتن علاقه و انگیزه مؤثر سرمایه های انسانی منجر می شود. در این پژوهش هدف اصلی بررسی عوامل انگیزشی مؤثر بر قصد ترک شغل 80 کارمند دانشور (خبره و متخصص) یک شرکت فنی تخصصی، براساس نظریه انگیزش درونی مبتنی بر الگوی ویژگی های شغل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های قصد ترک شغل، فرسودگی عاطفی، خشنودی شغلی و ویژگی های شغل استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری (SEM) انجام گرفت. نتایج نشان دادند که الگوی پیشنهادی پژوهش برازش مناسبی با داده ها دارد و ویژگی های شغل با میانجی گری کامل خشنودی شغلی و فرسودگی عاطفی بر قصد ترک شغل تأثیر دارند.
رابطه رفتارهای توانمندساز مدیران با میل ماندن در شغل در کارکنان: یک الگوی چند میانجی گر
حوزه های تخصصی:
این پژوهش به منظور بررسی رابطه بین رفتارهای توانمندساز مدیران با میل ماندن در شغل در کارکنان با توجه به نقش واسطه ای توانمندسازی روا ن شناختی، خشنودی شغلی و تعهد عاطفی انجام شد. به این منظور 150 نفر از تمامی کارکنان یک شرکت صنعتی به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق شامل پرسشنامه های رفتارهای توانمندساز رهبر، توانمندسازی روان شناختی، خشنودی شغلی، تعهد عاطفی و میل ماندن در شغلبودند. داده ها از طریق همبستگی ساده، الگوی معادلات ساختاری (SEM) و تحلیل واسطه ای تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند، الگوی پیشنهادی در همه شاخص های برازندگی دارای برازش نسبتاً خوبی می باشد. هم چنین ضرایب مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم به طور کامل معنی دار به دست آمدند.