مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی
مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی دوره چهارم بهار و تابستان 1396 شماره 1
مقالات
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس سبک های تبادل اجتماعی در جمعیت ایرانی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان و مردان شهر تهران بود. شرکت کنندگان در پژوهش 470 نفر از این جامعه بودند که که به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس سبک های تبادل اجتماعی لیپمن و همکاران، پاسخ دادند. برای بررسی پایایی این مقیاس از ضریب آلفای کرونباخ و جهت بررسی روایی آن از روایی محتوایی و روش های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده (83/0) حاکی از پایایی بالای مقیاس و نتایج تحلیل های عاملی اکتشافی نشان دهنده وجود پنج عامل انصاف، منفعت طلبی، فردگرایی، پیگیری و سرمایه گذاری افراطی با تغییر در برخی گویه های اصلی و حذف گویه های 5، 6، 11، 12، 26، 27، 30، 32، 36، 40، 44، 51 و 53 بود. همچنین، نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان دهنده برازش نسبتاً خوب مدل 41 گویه ای بود. به علاوه، یافته های مربوط به هنجارسازی نشان داد که میانه نمرات انصاف، منفعت طلبی، فردگرایی، پیگیری و سرمایه گذاری افراطی در کل نمونه ایرانی به ترتیب برابر با 14، 32، 21، 27 و 13 می باشد.
نقش تعدیل کننده تاب آوری در رابطه بین بهزیستی روانشناختی و تعارض کار-خانواده، غنی سازی کار-خانواده و قصد ترک شغل
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تعدیل کننده تاب آوری در رابطه بین بهزیستی روانشناختی با تعارض کار-خانواده، غنی سازی کار-خانواده و قصد ترک شغل بود. نمونه این پژوهش شامل 363 نفر(222 مرد و 141 زن) از کارکنان شرکت ملی حفاری ایران بود که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه های تعارض کار-خانواده، غنی سازی کار-خانواده، تاب آوری ، قصد ترک شغل، خشنودی شغلی، خشنودی خانوادگی و سلامت روان استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون سلسه مراتبی تعدیلی استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان داد که بهزیستی روانشناختی رابطه منفی و معنی دار با تعارض کار-خانواده و قصد ترک شغل دارد و همچنین بهزیستی روانشناختی با غنی سازی کار-خانواده رابطه مثبت و معنی دار دارد. یافته های تحلیل رگرسیون تعدیلی، نقش تعدیل گر تاب آوری را در این روابط مورد تأیید قرار دادند.
بررسی تطبیقی روش های تحلیل شغل مبتنی بر شبکه اطلاعات شغلی و تحلیل عملکردی شغل در آشکارسازی الزامات فردی مشاغل
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی معیارهای فردمحور مرتبط با وظایف مجموعه ای از مشاغل و استفاده از آن ها به منظور تدوین سیستم ارزیابی عملکرد فرد محور انجام شد. جامعه آماری، تمام مشاغل موجود در شرکت توزیع برق استان اصفهان؛ شامل 98 شغل بود که به صورت تصادفی "واحد لوازم اندازه گیری" با 8 شغل به عنوان نمونه انتخاب گردید. در این پژوهش، مشاغل هدف با استفاده از روش تحلیل شغل مصاحبه ای مبتنی بر شبکه اطلاعات شغلی (اونت) شامل فهرستی از وظایف و ویژگی های فردی که به صورت کلی ارائه می شوند و روش تحلیل شغل کارکردی (اف جی ای) که به طور تفکیکی ویژگی های فردی مرتبط با هر وظیفه را مشخص می نماید، تحلیل شدند. تحلیل نتایج این پژوهش نشان می دهد که دو روش اونت و اف جی ای می توانند روش های مکمل مطلوبی برای تحلیل شغل باشند، با این وجود در صورت محدودیت زمان و هزینه و اهمیت مشاغل مورد بررسی پیشنهاد می شود که سازمان ها جهت دستیابی به نتایج مطلوب در خصوص تحلیل شغل و تعیین استانداردهای عملکردی فردمحور، برای مشاغل رده پایین سازمان از روش تحلیل شغل اونت و برای مشاغل رده بالا و دارای درجه اهمیت بالا از روش اف جی ای استفاده کنند
رابطه ابعاد سرمایه روانشناختی با عملکرد شغلی
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ابعاد سرمایه روانشناختی با عملکرد شغلی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان نظامی شرکت کننده در دوره آموزشی عالی رسته ای تشکیل دادند که تعداد 76 نفر از آن ها به طور تصادفی ساده به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های سرمایه روانشناختی لوتانز و پرسشنامه عملکرد شغلی پاترسون بودند. نتایج محاسبه ضرایب همبستگی ساده پیرسون نشان داد بین تمام ابعاد سرمایه روانشناختی با عملکرد شغلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از میان ابعاد خودکارآمدی، امیدواری، تاب آوری، خوش بینی تنها تاب آوری توانست به طور معناداری عملکرد شغلی را پیش بینی کند. 8/15 درصد از واریانس عملکرد شغلی توسط تاب آوری تبیین شد.
طراحی و آزمودن الگویی از برخی پیشایندها و پیامد های خشنودی شغلی
حوزه های تخصصی:
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی پیشایندها (اشتیاق شغلی، سلامت سازمانی و فرهنگ سازمانی) و پیامدهای خشنودی شغلی (عملکرد شغلی و تعهد سازمانی) بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان شهر مراغه بود که از بین آن ها تعداد 330 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش شامل پرسشنامه های خشنودی شغلی مینه سوتا، عملکرد شغلی معلمان پات، تعهد سازمانی می یر و آلن، سلامت سازمانی مدارس، فرهنگ سازمانی گلسر و همکاران و اشتیاق شغلی اترخت بودند. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزار SPSS-23 و AMOS-23 انجام گرفت. جهت آزمودن روابط واسطه ای در الگوی پیشنهادی از روش بوت استراپ استفاده شد. نتایج نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش قابل قبولی برخوردار است.
رابطه رفتارهای شهروندی سازمانی، معنویت سازمانی و سرمایه اجتماعی با رفتارهای ضد تولید کارکنان
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رفتارهای شهروندی سازمانی، معنویت سازمانی و سرمایه اجتماعی با رفتارهای ضد تولید کارکنان بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کارکنان کارخانه صنایع هفت الماس قزوین بود. از این جامعه 276 نفر به صورت در دسترس انتخاب و در پژوهش شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رفتارهای ضد تولید بنت و رابینسون، معنویت سازمانی میلیمن و همکاران، رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران و سرمایه اجتماعی سازمانی لادردال استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و ضریب رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که تمامی متغیرهای پیش بین با رفتارهای ضد تولید کارکنان رابطه دارند و حدود 10 درصد از واریانس رفتارهای ضد تولید را پیش بینی می کنند.