مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی

مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی

مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال سوم بهار 1401 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی و تحلیل پیشران های کلیدی مؤثر در شکل گیری توسعه هوشمند روستایی با استفاده از مدل کیفی شوارتز (مورد مطالعه: شهرستان جوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۹۶
توسعه ی هوشمند تضمینی است در این که توسعه ی محلات، شهرها، مناطق و توسعه مسکن ازلحاظ اقتصادی دقیق، مسئول محیط زیست و حامی جامعه برای توسعه زیست پذیری است که نتیجه ی آن افزایش کیفیت زندگی می باشد. تحقیق حاضر با هدف تحلیل پیشران های کلیدی مؤثر در شکل گیری توسعه هوشمند روستایی با استفاده از مدل کیفی شوارتز در شهرستان جوین تدوین شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل کیفی شوارتز استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق به تفکیک ابعاد بدین صورت می باشد: در بعد اقتصاد خلاق روستایی: کاهش هزینه های خدمات رسانی به روستاها و امکانات و تأسیسات زیربنایی با توسعه فشرده، کاهش هزینه ها و حمل ونقل کارآمد در روستا، ایجاد جوامع خوداتکا با بهبود خدمات و امکانات موردنیاز در روستا، ایجاد شرکت ها و تشکل های مردم نهاد در روستا، راه اندازی و رشد کسب وکار محلی در روستا، جذب فعالیت های اقتصادی جدید در روستا، در بعد کالبدی فضایی: افزایش سهم و سرانه کاربری مسکونی (واحدهای جدید و بزرگ مقیاس) در روستا، افزایش سرانه فضای سبز و پارک ها در روستا، دسترسی به فضای باز و مناظر طبیعی متنوع در روستا، در بعد اجتماعی فرهنگی: افزایش تراکم خالص و ناخالص جمعیت و خانوار در محدوده خدماتی روستا، ایجاد توازن بین مشارکت بخش دولتی و خصوصی در فعالیت های عمرانی روستا، توسعه روابط متقابل روستا با بیرون (ارتباط با مؤسسات و شرکت های تجاری، جریان بازار کار و حرکت سرمایه به ویژه شهرهای بزرگ و میانی)، پیشران های کلیدی در شکل گیری توسعه هوشمند روستایی و پیشران های بحرانی اثرگذاری- عدم اطمینان توسعه هوشمند روستایی در افق1410 می باشند. نوآوری تحقیق حاضر در موضوع و همچنین مدل استفاده شده در تجزیه وتحلیل های تحقیق می باشد.
۲.

مفاهیم و بنیان های جدید فضای شهری هیبریدی در عصر اطلاعات (مورد مطالعه: کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
امروزه در حوزه شهر و شهرنشینی پارادایم جامعه اطلاعاتی بعنوان پارادایم نوین و مسلط مورد تأکید است و ماهیت خود را از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی اعمال می کند و شهر امروز را با دو ویژگی جدایی ناپذیر فیزیکی و مجازی برحسب جامعه اطلاعاتی تعریف نموده است. هدف از پژوهش حاضر در وهله اول ایجاد بینشی منطقی از دانش و چیستی عصر اطلاعات و تأثیرات احتمالی آن بر شهرها است و در وهله دوم بررسی وضعیت شهر تهران ازنظر شاخص های هیبریدی شدن است. روش تحقیق حاضر توصیفی و تحلیلی است؛ در این راستا ضمن تحلیل ماهیت عصر اطلاعات با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، این ماهیت از طریق روش میدانی (ارائه پرسشنامه به شهردار های مناطق 22 کانه) و تحلیل محتوای چهار مورد از طرح های بالادست شهر تهران به آزمون گذاشته شده است. نتایج مطالعات کتابخانه ای حاکی از این است که شهرها ازنظر محتوایی و فیزیکی در بخش های مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی دچار تحول و تغییرات بنیادی خواهند شد و فضای شهر به سوی هیبریدی شدن پیش خواهد رفت. نتایج مطالعات میدانی نشان می دهد که محتوای هیچ کدام از طرح های مرتبط باکلان شهر تهران متناسب با مولفه های عصر اطلاعات تدوین نشده اند؛ همچنین از نگاه شهرداری ها، مناطق 3، 1 و 22 ازنظر برخورداری از مولفه های عصر اطلاعات در رتبه های اول تا سوم قرار دارند.
۳.

تحلیل روند و آشکارسازی تغییرات فصلی متغیرهای اقلیمی دما و بارش در محدوده کوهستانی حوضه آبریز قره قوم(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
استقرار سرزمین ایران در عرض های میانی نیمکره شمالی همراه با پیچیدگی شرایط توپوگرافی باعث حاکمیت آب و هوای متنوع درکشور همراه با تغییرات عناصر آب وهوایی در مقیاس محلی شده است. شرایط هیدرولوژیکی حوضه های آبریز به طور مستقیم و غیرمستقیم متاثر از روند تغییرات متغیرهای اقلیمی است. حوضه آبریز قره قوم در محدوده شمال شرق ایران در مرز ایران با افغانستان و ترکمنستان قرار گرفته و رودخانه های اصلی این حوضه شامل هریرود و کشف رود به ترتیب از کوههای هندوکش درافغانستان و بینالود در خراسان سرچشمه گرفته است و پس از جریان به کانال قره قوم می ریزد. در این تحقیق، حوضه آبریز قره قوم از منظر روند متغیرهای دما و بارش طی فصول مختلف سال و تاثیر آن بر مناطق بالادست کوهستانی حوضه مورد بررسی قرار گرفت. بمنظور آشکار سازی و تحلیل روند تغییرات دما و بارش در این حوضه طی سه دهه اخیر، از آزمون من کندال (MK) استفاده شد. بر اساس نتایج، کمینه روند معناداری ماهانه و فصلی برای کلیه ایستگاه ها مربوط به متغیر بارش و بیشینه روند معناداری ها به ترتیب مربوط به متغیر دمای کمینه و سپس دمای بیشینه است. این بدان معناست که در اثر تغییر اقلیم، دمای کمینه بسیار بیشتر تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفته و گرمایش زمین موجب روند افزایشی کمینه دماها و نیز بیشینه دماهای اکثر فصول و ماه های سال در نقاط مختلف حوضه آبریز شده است. بدنبال روند افزایشی کمینه دما، کاهش منابع برف و یخ مناطق کوهستانی و ذوب ذخایر برف و یخ بالادست حوضه ، دور از انتظار نیست. روندهای عمدتاٌ کاهشی در رفتار بارش فصلی و ماهانه در ایستگاه های حوضه آبریز در اکثر ماه ها و فصل ها از نظر آماری معنادار نیست و تقریبا تمام روندهای معنادار بارندگی، کاهشی و مربوط به فصل زمستان است. نتایج این مطالعه با تحقیقات انجام شده در مورد روند افزایشی سریع تر در دمای کمینه و پس از آن در مورد دمای بیشینه در اکثر نقاط عرض های میانه و نیز تغییرات در رفتار بارش و کاهش نسبی بارندگی و در معرض خطر قرار گرفتن منابع آبی مناطق کوهستانی بالادست حوضه های آبریز واقع در عرض های میانه؛ همخوانی خوبی دارد.
۴.

بررسی و مقایسه کارآیی مدل های ارزش اطلاعات و ضریب نسبت فراوانی و آنتروپی شانون در پهنه بندی خطر ریزش سنگ (مطالعه موردی: جاده زنجان- تهم- طارم)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
ریزش سنگ یکی از مهمترین مخاطرات ژئومورفولوژی در مناطق کوهستانی است که همواره خسارت های فراوان مالی و جانی، به ویژه برای خطوط ارتباطی (جاده ها و راه آهن) به بار می آورد. زنجان - تهم و طارم نیز یکی از خطرناک ترین جاده های کوهستانی در استان اردبیل است که خطر ریزش سنگ، به شدت جاده را تهدید می کند. بنابراین هدف از انجام این پژوهش شناسایی پهنه های خطر در مسیر این جاده است. بدین منظور ضمن بازدید میدانی از محدوده مورد نظر و استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست سنجنده OLI سال 2021، لایه ها و نقشه های مؤثر در ریزش سنگ، شامل: زمین شناسی، شیب، سطوح ارتفاعی، جهت شیب، کاربری اراضی و پوشش گیاهی، گسل، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، سطوح همبارش، همدما، داده یخبندان استفاده گردید. نقاط ریزشی برداشت شده با GPS دو فرکانس (ابزار نقشه برداری) در محیط نرم افزار ArcGis pro با معیارهای فوق الذکر بررسی گردید. سپس با استفاده از روش آماری ضریب نسبت فراوانی، روش ارزش اطلاعات و آنتروپی شانون که از داده های محیطی استفاده می کند، اقدام به پهنه بندی خطر ریزش از طریق تلفیق و جمع جبری نقشه ها در پنج طبقه خطر خیلی کم تا خیلی زیاد استخراج گردید. طبق نتایج به دست آمده در روش ارزش اطلاعات 23/64 درصد مساحت به پهنه های خطر زیاد تا خیلی زیاد تعلق گرفت. درصورتی که برای روش ضریب نسبت فراوانی این عدد 7/41 درصد و روش آنتروپی شانون 01/ 44 درصد حاصل شد. جهت ارزیابی و دقت پهنه بندی روش های مذکور از دو شاخص مجموع کیفیت و شاخص دقت (احتمال تجربی) استفاده گردید. ارزیابی مدلها نشان داد، در مدل ارزش اطلاعات، شاخص های مذکور به ترتیب 34/0 و 95/0 به دست آمد که نسبت به مدل های ضریب نسبت فراوانی و آنتروپی شانون از کیفیت و دقت بالاتری برخودار است.
۵.

بررسی رابطه مدل بازاریابی گردشگری روستایی با ارزش ویژه برند مقصد (مطالعه موردی: روستاهای مناطق کوهستانی شهرستان رودسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۰۴
توسعه بخش گردشگری، به ویژه برای کشورهای در حال توسعه که با معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، اقتصاد تک محصولی و غیره مواجه هستند از اهمیت فراوانی برخوردار است. ارزش ویژه برند ابزاری برای اندازه گیری تاثیرگذاری تلاش های بازاریابی انجام شده در گذشته و حال و پیش بینی عملکرد برند در آینده را فرآهم می کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه مولفه های مدل بازاریابی گردشگری روستایی در شهرستان رودسر با ارزش ویژه برند مقصد بوده است. به منظور اجرای پژوهش از رویکرد کمی، مدل سازی معادلات ساختاری و پرسشنامه ارزش ویژه برند مطابق مدل آکر استفاده شده است. برای تکنیکهای آماری، با توجه به این که جامعه آماری مورد استفاده نامحدود است، با کمک از جدول کرجسی و مورگان برای جوامع با بیش از یکصد هزار نفر با سطح دقت 05/0 نمونه مورد نظر برابر 384 نفر می باشد، این نمونه شامل همه دست اندرکان و مرتبطین گردشگری روستایی و گردشگرانی که حداقل یک بار به مناطق روستایی استان گیلان سفر نموده اند می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد همه 11 مولفه مدل بازاریابی گردشگری روستایی در شهرستان رودسر که شامل: جاذبه ها، زیرساخت، فرهنگ، سرمایه گذاری، موقعیت زیست محیطی، قابلیت دسترسی به امکانات، نیروی انسانی ماهر، هزینه سفر، ترفیع، قوانین و مقررات و آموزش می باشد با ارزش ویژه برند مقصد رابطه مثبت و معناداری داشته و سرمایه گذاری با توجه به ضریب مسیر(73/0) و آماره t (12/8) و هزینه سفر با توجه به ضریب مسیر(42/0) و آماره t (24/5) به ترتیب مهم ترین و کم اهمیت ترین عوامل در ارزش ویژه برند مقصد شناسایی گردید.
۶.

تحلیل عوامل موثر در دستیابی به اصول پدافند غیرعامل در طرح های بازآفرینی با استفاده از تئوری زمینه ای (مطالعه موردی: شهر قرچک)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۳
بازآفرینی شهری از نگاه پدافند غیر عامل به معنای کاهش آسیب پذیری ساختمان ها، تاسیسات، تجهیزات و شریان های شهری و منطقه ای از طریق مدیریت مخاطرات طبیعی و بسیج اجتماعی (مشارکت مردمی) در کاهش آسیب های مربوط به بافت های ناکارآمد، می باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل عوامل موثر در دستیابی به اصول پدافند غیرعامل در طرح های بازآفرینی شهر قرچک با استفاده از تئوری زمینه ای می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، جزء پژوهش های بنیادی و دارای ماهیتی توصیفی، همچنین از نظر روش، در گروه پژوهش های کیفی قرار می گیرد. حجم نمونه برای مصاحبه از خبرگان در چارچوب اشباع نظری نهایی با استفاده از نمونه گیری هدفمند، 18 نفر از افراد خبره (متخصصان، اساتید دانشگاه و مدیران شهری قرچک) انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از روش گراند تئوری استفاده شد. حاصل نتایج مصاحبه با افراد خبره جهت تحلیل عوامل موثر در دستیابی به اصول پدافند غیرعامل در طرح های بازآفرینی در شهر قرچک با استفاده از تئوری زمینه ای، شامل 6 کد محوری (شرایط علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبرد ها، پیامد ها و موانع) است. شرایط علی از 5 مقوله و 16 مفهوم، شرایط زمینه ای از 4 مقوله و 15 مفهوم، شرایط مداخله گر از 5 مقوله و 13 مفوم، راهبرد ها از 3 مقوله و 11 مفهوم، پیامد ها از 5 مقوله و 14 مفهوم، و در نهایت موانع از 7 مقوله و 17 مفهوم تشکیل شده است.
۷.

سنجش و ارزیابی مدیریت پایدار جنگل های زاگرس میانی (مورد مطالعه: استان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۹۳
جنگل به عنوان یکی از منابع تجدید شونده نقش مهم و بستر مناسبی را برای فعالیت های اجتماعی و اقتصادی ایفا می کند. در این زمینه شناسایی عوامل موثر در توسعه پایدار جنگل و شناخت شاخص ها و معیار های مدیریتی این عرصه طبیعی و توجه به کاستی ها و تقویت توانایی ها یکی از ضروریات حال حاضر است، از این رو این پژوهش تلاش دارد تا میزان و سنجش مدیریت توسعه پایدار جنگل را بر اساس الگوی fmu با 6 شاخص و 48 معیار و در قالب پارادایم sfm در جنگل های استان ایلام، سطح مدیریتی توسعه پایدار جنگل را مشخص سازد. جامعه آماری در این پژوهش کارشناسان و متخصصان اداره منابع طبیعی بخصوص در بخش جنگلداری در استان ایلام می باشند و حجم نمونه از طریق روش گلوله برفی 15 نفر از کارشناسان نخبه حوزه جنگلداری در اداره منابع طبیعی وآبخیز داری شهرستان های استان ایلام مشخص گردید. نتایج نشان می دهند که از 6 شاخص اصلی مورد سنجش، شاخص های مدیریتی آب و خاک با 5/71 درصد و شاخص های قوانین و تشکیلات با 37/60 درصد در سطح نسبتاً مطلوب قرار دارند. شاخص های تنوع زیستی با 38/47 در سطح متوسط و شاخص اقتصادی - اجتماعی با 33/39 درصد، شاخص اکوسیستم با 92/38 درصد و شاخص مشارکت ذی نفعان با 6/30 درصد در سطح ضعیف قرار دارند که بر اساس نمودار سنجش و پایداری sfm که با ملاحضات انسانی و طبیعی صورت می گیرد عملکرد مدیریتی در بحث شاخص طبیعی 7/49 درصد و عملکرد شاخص انسانی در مدیریت جنگل های منطقه 5/43 درصد می باشد که این بیان کننده میزان دستیابی به اهداف مدیریتی توسعه پایدار در حد متوسط را نشان می دهد.
۸.

نقش اعتبارات بانک کشاورزی در پایداری کسب و کارهای خرد (مورد مطالعه: بخش شاندرمن، شهرستان ماسال)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۷۶
امروزه مهمترین راهکار توسعه اقتصاد روستایی در کشور های جهان سوم، توسعه کسب و کار های خرد می باشد. یکی از ملزومات اساسی برای ایجاد این نوع کسب و کارها تامین اعتبارات است. بانک کشاورزی در سال های اخیر توانسته از طریق ارائه اعتبارات خرد با بهره کم نقش بسزایی در پایداری کسب و کار های خرد در مناطق داشته باشد. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی نقش اعتبارات بانک کشاورزی در پایداری کسب و کار های خرد در منطقه شاندرمن پرداخت. مطالعه حاضر از نظر ماهیت کمی، از نظر هدف کاربردی و از جهت روش توصیفی و تحلیلی است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار SPSS و مدل های FARAS، FBMW استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین کسب و کار های ایجاد شده در منطقه شاندرمن در بخش کشاورزی است، و میزان استفاده کنندگان از اعتبارات بانک کشاورزی در ایجاد کسب و کار ها درصد بالایی را به خود اختصاص داده است. همچنین نتایج نشان داد بین اعتبارات بانک کشاورزی و پایداری کسب وکار های خرد ارتباط معنی دار وجود دارد علاوه بر این، بر طبق مدل FASAR، مولفه اشتغال زایی بیشترین میزان تاثیرپذیری را از اعتبارات بانک کشاورزی به خود اختصاص داده است و طبق مدل FBMW، در مولفه اشتغال زایی، شاخص های کمک در ایجاد خوداشتغالی و افزایش سرمایه گذاری، در مولفه توانمندسازی شاخص های الزام به بیمه کارکنان جهت تامین آتیه آینده، کاهش وابستگی اقتصادی به دیگران و افزایش امنیت شغلی، در مولفه رشد اقتصادی شاخص های افزایش تولید در بخش کشاورزی و تولیدی، تنوع در محصولات کشاورزی و تولیدی، در مولفه تناسب با محیط زیست، شاخص رونق گردشگری طبیعی و حفظ بافت های تاریخی و گردشگری، جلوگیری از آلودگی منابع آب (کیفیت آب)، در مولفه مدیریتی نیز، شاخص های مدیریت مشارکتی در کسب و کار و شاخص مدیریت دانش و اطلاعات در کسب و کار، بیشترین و کمترین میزان تاثیرپذیری را از اعتبارات بانک کشاورزی به خود اختصاص دادند.
۹.

تحلیل سطح تاب آوری اقتصادی و اجتماعی باغداران در برابر خشکسالی و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان ملکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۱۰۹
امروزه، تغییر اقلیم و بروز پدیده های آب و هوایی همچون خشکسالی، خسارات اقتصادی و اجتماعی فراوانی را در نواحی روستایی به دنبال داشته است و زندگی ساکنان روستاها را تحت تأثیر قرار داده است. با عنایت به این مسأله، هدف پژوهش حاضر سنجش و تحلیل سطح تاب آوری اقتصادی و اجتماعی باغداران روستاهای بخش مرکزی شهرستان ملکان در برابر خشکسالی و همچنین شناسایی عوامل مؤثر بر میزان تاب آوری آنان بود. این پژوهش از حیث هدف کاربردی و از نظر روش انجام توصیفی – تحلیلی (علّی) با ماهیتی کمی است. داده ها و اطلاعات بر مبنای دو روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع آوری گردید. واحد تحلیل پژوهش، باغداران ساکن در محدوده مورد مطالعه و افراد مطلع محلی بودند. همچنین جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از تکنیک کوپراس و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که باغداران روستاهای اروق و لکلر بالاترین و روستاهای سرمه لو، علی آباد قشلاق، یولقنلوی جدید، یولقنلوی قدیم و تازه کندخان کندی پایین ترین سطح تاب آوری را در برابر خشکسالی دارند. نتایج مدل سازی نیز نشانگر آن است که متغیر «اقدامات محلی» در حد آستانه متوسط، متغیر «سرمایه اجتماعی» در حد آستانه متوسط و نهایتاً متغیر «سیاست ها و حمایت های دولتی» در حد آستانه قابل توجه قرار دارند.
۱۰.

ارزیابی انواع تفرق ها و تأثیر بر مدیریت یکپارچه حریم کلان شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۱۴
مسئله ای که امروزه مدیریت حریم کلانشهرها با آن روبه رو هستند، وجود تفرق های مدیریت شهری، عدم هماهنگی بین سازمانهای خدماتی در عرصه های برنامه ریزی، سیاست گذاری، نظارت، اجرا و غیره است. در این راستا، مدیریت یکپارچه شهری به عنوان یک نهاد مدیریتی فراگیر و درگیر با موضوعات و پدیدههای بسیار گسترده و متنوع شهر و شهرنشینی ضروری است تا نهایتا دستیابی به توسعه پایدار در حریم کلانشهر مشهد میسر گردد، تا تفرق در سطوح مختلف سیاسی، فضای، عملکردی، اجتماعی، اقتصادی و غیره به حداقل ممکن برسد. این پژوهش به سبب اهمیت اساسی موضوع با روش توصیف- تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی تدوین شده است. هدف از این پژوهش بررسی انواع تفرق ها و تاثیر آنها بر مدیریت یکپارچه حریم کلانشهر مشهد می باشد. جامعه اماری مشتمل بر 35 از متخصصان، کارشناسان، اساتید دانشگاه و خبرگان جامعه بوده است. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از روش دیمتل و ویکور فازی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از تصمیم گیریهای چنده معیاره نشان میدهد که معیار تفرق در بسترها و امکانات مدیریت شهری با کسب امتیاز 0.491 به عنوان اثرگذارترین تفرق پیش روی مدیریت یکپارچه شناسایی شد و از سوی دیگر تفرق قلمرویی به عنوان اثرپذیرترین معیار پیش روی مدیریت یکپارچه حریم کلانشهر مشهد می باشد.
۱۱.

شناسایی عوامل موثر در موفقیت برندینگ شهری در راستای تحقق شهر خلاق (مورد مطالعه: شهر دامغان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۹
الگوی شهر خلاق مبتی بر ارتباط میان اقتصاد، فرهنگ، تولید مکان های خلاق و نوآور است که بهره گیری از فرصت های اقتصاد جهانی خلاق میتنی بر دانش در پی رقابت پذیر کردن مکان می باشد. الحاق شهرها به شبکه شهرهای خلاق هم راستا با افزایش توان اقتصادی یک برند مستقل برای خود به وجود می آورند. لذا، هدف پژوهش حاضر؛ شناسایی عوامل موثر در موفقیت برندینگ شهری در راستای تحقق شهر خلاق (مطالعه موردی: شهر دامغان) می باشد. رویکرد حاکم بر فضای تحقیق کیفی و نوع تحقیق کاربردی است و بر حسب روش انجام از نوع پیمایشی (مصاحبه) می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل (کلیه مدیران ارشد شهرداری، اعضای هیئت علمی گروه جغرافیا، هنر و شهرسازی، شورا های شهر و متخصصین حوزه مدیریت شهری دامغان) می باشند که با استفاده از روش دلفی 17 نفر به عنوان حجم نمونه، انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از روش گراندد تئوری استفاده شده است. از نتایج مصاحبه با افراد متخصص، جهت شناخت عوامل موثر در موفقیت برندینگ شهری در راستای تحقق شهر خلاق در دامغان، 56 مفهوم و 18 واحد معنایی و 7 مقوله ی (ارتقای محیط شهری، فضا های شکوفا کننده، تقویت جایگاه بین المللی شهر، مدیریت مستمر و هدفمند، تدوین چشم انداز، جذابیت و امنیت شهری، تثبیت جایگاه برندسازی)، استخراج شد.
۱۲.

اولویت بندی سکونتگاههای روستایی در معرض مخاطرات (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۸
شرایط خاص محیطی، اقلیمی و جغرافیایی کشور زمینه بروز انواع مخاطرات محیطی را به خصوص در مناطق روستایی فراهم نموده است. در همین راستا، با توجه به ماهیت سست عنصر بودن بافت کالبدی سکونتگاه های روستایی، زلزله مهمترین مخاطره طبیعی است که این گونه فضاهای زیستی را دچار چالش جدی نموده است. در همین ارتباط، عبور چندین گسل مهم و خطرناک از منطقه مورد مطالعه(شهرستان اردبیل) نیز باعث شده تا پتانسیل لرزه خیزی بالاتری نسبت به سایر پهنه های استان اردبیل داشته باشد. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از قابلیت های بیشتر مدل ویکور(Vikor) نسبت به سایر مدل های مطرح(تاپسیس و ...)کارایی و نحوه عملکرد این تکنیک را در تلفیق با سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) در جهت اولویت بندی 29 سکونتگاه روستایی نمونه در بخش مرکزی شهرستان اردبیل از نظر میزان آسیب پذیری در برابر خطر زلزله مورد بررسی قرار داده است. داده های موردنیاز پیرامون4 شاخص اصلی پژوهش (شامل:عمق زلزله رخ داده در محدوده؛ لیتولوژی ؛ فاصله از گسل؛ و شدت زلزله رخ داده) نیز به شیوه اسنادی گردآوری شده و وزن نهایی شاخص ها براساس نظرات 15 نفر از خبرگان مربوطه و با استفاده از روشAHP تعیین گردیده است. براساس خروجی نهایی حاصله از مدل ویکور، محدوده شمالی بخش مرکزی شهرستان اردبیل شامل: دهستان های ارشق شرقی و غربی که روستاهای نمونه خواجه بلاغی، گل تپه و آق قلعه را در برگرفته و در مجاورت گسل های اصلی می باشند بیشتر در معرض خطر زلزله قرار دارند؛ و در مراتب بعدی دهستان های سردابه و کلخوران و ... قرار گرفته اند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۶