فضای گردشگری

فضای گردشگری

فضای گردشگری سال سوم بهار 1393 شماره 10

مقالات

۱.

برآورد حجم تقاضای گردشگری در استان خوزستان با استفاده از تحلیل رگرسیون

کلید واژه ها: گردشگری پیش بینی تعداد گردشگر گردشگر داخلی گردشگر خارجی تحلیل رگرسیون استان خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 527 تعداد دانلود : 682
نخستین دلیل توسعه صنعت گردشگری، در اغلب کشورها، بهره برداری از منافع اقتصادی آن است، اگر چه دلایل دیگری نیز در این مورد، ارائه می گردد. صنعت گردشگری، می تواند تأثیر مهمی بر افزایش اشتغال، درآمدهای مرتبط با مکان های اقامتی، و نیز درآمدهای دولتی کشورها داشته باشد. از جمله موضوعات بحث برانگیز در زمینه فعالیت گردشگری، میزان جذب گردشگر است. از این بابت که تأثیر مستقیمی بر وضعیت درآمد منطقه دارد. پژوهش حاضر بر اساس چنین چارچوبی، به بررسی وضعیت جذب گردشگری در استان خوزستان، با روش تجزیه و تحلیل کمی - آماری (تحلیل رگرسیونی) می پردازد. مدل رگرسیونی، از بین چندین روش مختلف پیش بینی حجم تقاضای گردشگر، انتخاب شده است. و متغیرهای مختلف را جهت جذب گردشگر، در استان خوزستان، بررسی نموده است. تحلیل میزان اثرگذاری متغیرهای انتخابی مداخله گر، میزان تغییرات فصلی را به عنوان مهم ترین عامل در نوسان جذب گردشگر از طریق تأثیر بر تعداد جذب گردشگر، به اثبات می رساند. از این رو عمده مصائب و مسائل، مربوط به فصول گرم سال می باشد. لذا مدیران بخش گردشگری در استان خوزستان، با آگاهی از میزان دقیق کشش هر یک از فصول سال و رابطه آن با سایر مؤلفه های اثرگذار می توانند، برنامه های توسعه فعالیت گردشگری خود را به طور دقیق تر تدوین، و به مرحله اجرا درآورند. نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش تحقیق، اسنادی و تحلیلی- علّی می باشد. همچنین جهت تحلیل داده های آماریاز نرم افزار Spss، و جهت ترسیم نمودارها از نرم افزار Excel، استفاده شده است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که پیش بینی می شود،از سال 1393 تا سال 1400 به ترتیب: 1539717، 1626527، 1713337، 1800147، 1886957، 1973767، 2060577 و 2147387 نفر گردشگر داخلی از استان خوزستان، بازدید می کنند. همچنین پیش بینی می شود که حجم گردشگران خارجی استان خوزستان، از سال 1393 تا 1400 به ترتیب: 31287، 32654، 34021، 36388، 36755، 38122، 39489 و 40856 نفر گردشگر، باشد. نخستین دلیل توسعه صنعت گردشگری، در اغلب کشورها، بهره برداری از منافع اقتصادی آن است، اگر چه دلایل دیگری نیز در این مورد، ارائه می گردد. صنعت گردشگری، می تواند تأثیر مهمی بر افزایش اشتغال، درآمدهای مرتبط با مکان های اقامتی، و نیز درآمدهای دولتی کشورها داشته باشد. از جمله موضوعات بحث برانگیز در زمینه فعالیت گردشگری، میزان جذب گردشگر است. از این بابت که تأثیر مستقیمی بر وضعیت درآمد منطقه دارد. پژوهش حاضر بر اساس چنین چارچوبی، به بررسی وضعیت جذب گردشگری در استان خوزستان، با روش تجزیه و تحلیل کمی - آماری (تحلیل رگرسیونی) می پردازد. مدل رگرسیونی، از بین چندین روش مختلف پیش بینی حجم تقاضای گردشگر، انتخاب شده است. و متغیرهای مختلف را جهت جذب گردشگر، در استان خوزستان، بررسی نموده است. تحلیل میزان اثرگذاری متغیرهای انتخابی مداخله گر، میزان تغییرات فصلی را به عنوان مهم ترین عامل در نوسان جذب گردشگر از طریق تأثیر بر تعداد جذب گردشگر، به اثبات می رساند. از این رو عمده مصائب و مسائل، مربوط به فصول گرم سال می باشد. لذا مدیران بخش گردشگری در استان خوزستان، با آگاهی از میزان دقیق کشش هر یک از فصول سال و رابطه آن با سایر مؤلفه های اثرگذار می توانند، برنامه های توسعه فعالیت گردشگری خود را به طور دقیق تر تدوین، و به مرحله اجرا درآورند. نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای و روش تحقیق، اسنادی و تحلیلی- علّی می باشد. همچنین جهت تحلیل داده های آماریاز نرم افزار Spss، و جهت ترسیم نمودارها از نرم افزار Excel، استفاده شده است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که پیش بینی می شود،از سال 1393 تا سال 1400 به ترتیب: 1539717، 1626527، 1713337، 1800147، 1886957، 1973767، 2060577 و 2147387 نفر گردشگر داخلی از استان خوزستان، بازدید می کنند. همچنین پیش بینی می شود که حجم گردشگران خارجی استان خوزستان، از سال 1393 تا 1400 به ترتیب: 31287، 32654، 34021، 36388، 36755، 38122، 39489 و 40856 نفر گردشگر، باشد.
۲.

شناسایی عوامل تاثیرگذار در توسعه گردشگری ورزشی با استفاده از مدل SWOT (مطالعه موردی: زورخانه های شهر اصفهان)

کلید واژه ها: گردشگری ورزشی زورخ‍ان‍ه اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 177 تعداد دانلود : 161
صنعت گردشگری در قرن حاضر، به عنوان یکی از پر رونق ترین صنایع، و نیرو محرکه توسعه اقتصاد جهانی، شناخته می شود. این صنعت نو ظهور، توانسته با تاثیرگذاری خود روی دیگر صنایع، نظر بسیاری از دست اندر کاران صنایع را به خود جلب کند. ورزش نیز به عنوان یکی از صنایع بزرگ و با اهمیت در دنیای کنونی، مطرح می باشد. که از تلفیق آنها یکی از شگفت انگیزترین صنایع خدماتی مدرن به نام صنعت "گردشگری ورزشی" به وجود آمده است. این شاخه از گردشگری، درچند دهه اخیر، رشد فراوانی داشته است. و بسیاری از کشورها، دراین زمینه، اقدام به پژوهش، برنامه ریزی، سرمایه گذاری و بازاریابی کرده و از این محل، توانسته اند گردشگری را در کشور خود توسعه داده وازفواید زیاد آن در زمینه های اقتصادی بهره مند گردند. اصفهان نیز، با دارا بودن منابع و جاذبه های متعدد طبیعی و انسانی، یکی از شهر های اثرگذار در زمینه توسعه گردشگری ورزشی می باشد. اما متأسفانه، فقدان شناخت کافی، عدم مدیریت و نبود استراتژی های مدون و مشخص باعث غفلت از این حوزه و از دست رفتن فرصت های منحصربه فرد موجود در این شهر، شده است.هدف این پژوهش، بررسی نقش زورخانه ها در توسعه گردشگری ورزشی،در شهر اصفهان می باشد. واز مدل SWOT برای تحلیل آن استفاده شده است. روش پژوهش براساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی – موردی است. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه وآمارهای توصیفی(میانگین وانحراف معیار) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داده عامل نبود افراد متخصص در حوزه گردشگری ورزشی، کمبود امکانات رفاهی وحمل ونقل مناسب برای گردشگران ورزشی، تبلیغات بسیار کم در این زمینه، قدیمی بودن ساختمان زورخانه ها و آشنایی نداشتن مردم با زورخانه ها، در ضعف توسعه گردشگری ورزشی زورخانه های شهر اصفهان، نقش دارند.
۳.

بررسی نقش فرهنگ بازارگرایی در توسعه صنعت گردشگری

کلید واژه ها: بازارگرایی مشتری گرایی رقیب گرایی هماهنگی بین بخشی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 626
با توجه به توانمندیهایایراندرزمینهگردشگری،لازم است بهجایگاهشایسته ای دراینصنعتدستیابد .ازجملهعواملیکهمی تواندصنعتگردشگریکشورراتوسعهوبهبودبخشد، بکارگیریابزارهاوپارامترهایموثربازاریابی و از آن جمله بازارگراییاست. این پژوهش به منظور بررسی نقش بازارگرایی، در توسعه صنعت گردشگری در سطح استان لرستان، انجام شده است. از این رو به منظور بررسی فرضیه هایی که مبتنی بر مدل این پژوهش می باشند، پرسشنامه ساخته شده پس از تایید روایی و پایایی، بین کلیه مدیران سازمان های گردشگری استان لرستان که شامل 50 مدیر می باشند، به عنوان جامعه آماری توزیع گردید. تحلیل داده های احصایی از پرسشنامه ها، مبتنی بر روش تحلیل مسیر می باشد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها، حاکی از آن بود که بازارگرایی اثر بسزایی بر توسعه صنعت گردشگری دارد.
۴.

بررسی و تحلیل توسعه گردشگری در استان سمنان با تاکید بر مجتمع آب درمانی (آبگرم مهدیشهر)

کلید واژه ها: ژئوتوریسم آب درمانی اکوتوریسم چشمه ی آبگرم سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 863 تعداد دانلود : 790
استفاده از آب، در موارد درمانی و رفع خستگی در انسان ها  و به دست آوردن آرامش جسمی و روحی، قدمتی معادل قدمت زندگی بشر دارد. در عصر حاضر عواملی چون رشد جمعیت، شهرنشینی فزاینده و مشکلات زندگی شهری و در نتیجه، انواع بیماری های عصبی و  روانی در بین شهرنشینان، رشد ارتباطات و فن آوری و رشد و توسعه حمل و نقل و افزایش اوقات فراغت و همچنین افزایش درآمدها، همه و همه زمینه را برای سیر و سفر و گردشگری افراد فراهم کرده است. گردشگری در اشکال مختلفی انجام می شود که یک نوع آن اکوتوریسم و توریسم درمانی است. توریسم آب درمانی دربسیاری از کشورها نقش مهمی در ارزآوری دارد؛ امّا در ایران این صنعت جایگاه خود را بازنیافته و گام های نخستین را طی می کند. در ایران، بخصوص استان سمنان، دارای چشمه های آب معدنی فراوانی است. که هر کدام دارای خواص درمانی متفاوتی هستند. و قابلیت های بالایی در جذب افراد، از گوشه وکنار این مرز و بوم را دارند. منطقهآبگرمدرقسمتغربیشهرستانمهدیشهرودر دلرشتهکوه هایجنوبی البرزقرارگرفتهوبابهره گیریازچشمه هایآب گرمِ متعددوفاصه کم،یکیازمناطق جذب توریسم آب درمانی مهدیشهراست،کهدارایپتانسیلبالاییبرای توسعهازطریقگردشگری،بهویژهاکوتوریسممی باشد. هدف کلی این مقاله، شناسایی این منطقه در استان سمنان است که خواص این آب و توان های بالقوه آن در زمینه برنامه ریزی توسعه گردشگری با تأکید بر مجتمع آب درمانی در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفته است که روش تحقیق به صورت توصیقی – پیمایشی بوده واز روش کتابخانه ای با استفاده از منابع معتبر موجود و با حضور در محیط مورد تحقیق، به جمع آوری اطلاعات پرداخته ایم. نتایج به دست آمده، نشان داد، از بیماری هایی که با آب درمانیِ چشمه های آبگرم  مداوا می شوند، می توان به: روماتیسم، نقرس، ریزش موی سر، ضعف اعصاب، انواع بیماری های پوستی، دیسک کمر،آرتروز، دردهای مزمنِ ستون فقرات، انواع دمل ها و زخم های عفونی، میگرن ها  وبیماری های دیگر و بطور کلی،  پاکسازی عمیق جسم از تمام سموم، اشاره نمود. همچنین در زمینه گردشگری چنانچه سرمایه گذاری مناسبی برای رفاه حال گردشگران انجام پذیرد، و مدیریت برنامه ریزی توسعه گردشگری نیز جدی گرفته شود، علاوه بر داشتن منافع اقتصادی، موجب ایجاد زمینه های شغلی فراوانی می شود.
۵.

امکان سنجی توسعه پایدار گردشگری در شهر یاسوج با استفاده از مدلSWOT

کلید واژه ها: شهر یاسوج گردشگری توسعه پایدار شهری مدلSWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 282 تعداد دانلود : 24
هدف از انجام این پژوهش، شناسایی توانایی ها و پتانسیل های گردشگری شهر یاسوج و تحلیل نقاط قوت و ضعف و شناسایی موارد تهدیدی است، که در ارتباط با جاذبه های گردشگری این شهر وجود دارد. و تلاش در جهت تبدیل این تهدیدها به فرصت مناسب برای توسعه صنعت گردشگری و ارائه راهبردهایی برای تقویت آن در راستای توسعه پایدار شهری است. روش انجام این پژوهش به صورت پیمایشی، توصیفی و براساس تحلیل محتوا می باشد. یافته های پژوهشی که از روند بررسی جاذبه های توریستی در شهر یاسوج دریافت شد، حاکی از این واقعیت است که این شهر علی رغم داشتن جاذبه های گردشگری فراوان، و وجود فرصت هایی برای تقویت این نقاط، برای جذب گردشگر، این شهر نتوانسته است از پتانسیل های موجود خود در این زمینه استفاده کرده و گامهایی را در جهت توسعه خود بردارد. و این امر حاکی از این است که مدیریت اصولی و توام با آینده نگری توسط مدیران و سازمان های متولی صنعت توریسم در این شهر وجود نداشته است. لذا پژوهش حاضر سعی دارد، در حد توان خود به ارائه راهکارهایی در جهت توسعه پایدار گردشگری در این شهر بپردازد.
۶.

ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری شهر مشهد با استفاده از شاخصهای کمی آسایش حرارتی

کلید واژه ها: اقلیم گردشگری مشهد شاخصهای آسایش حرارتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 570 تعداد دانلود : 173
اقلیم مناسب، منبع طبیعی و ثروت عظیم اقتصادی برای گردشگری است و عنصری است که جاذبه هایی را برای گردشگران فراهم می آورد و از این طریق موجب رضایتمندی و افزایش گردشگران می شود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر مشهد واقع در استان خراسان رضوی انجام گرفته است. روش تحقیق به کار رفته توصیفی -  تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای بوده است. در این  پژوهش با استفاده از شاخصهای آسایش حرارتی بیکر (CPI)، دمای مؤثر (ET) و الگوی اوانز، اقلیم گردشگری شهر مشهد مورد ارزیابی قرار گرفته است. جهت محاسبه هر یک از شاخصهای یاد شده در مقیاس زمانی ماهانه، از پارامترهای دما، رطوبت نسبی و باد ایستگاه سینوپتیک مشهد، طی سالهای 1380 تا 1390 استفاده گردیده است. نتایج بررسی نشان می دهد که طبق الگوی اوانز شرایط اقلیمی روزانه ماههای تیر و مرداد گرم و شرایط اقلیمی شبانه ماههای فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان، آذر، دی، بهمن و اسفند در شهر مشهد سرد است. در فروردین، اردیبهشت، خرداد، شهریور و مهر در طول روز  و خرداد، تیر و مرداد  در طول شب، در شهر مشهد آسایش دمایی حاکم است، طبق این الگو خرداد ماه با شرایط اقلیمی راحت ( آسایش) در طول روز و شب بهترین زمان برای گردشگری است. در شاخص دمای مؤثر ماههای اردیبهشت، خرداد، مرداد و شهریور و در شاخص بیوکلیمای انسانی بیکر ماههای فروردین، اردیبهشت، خرداد، مرداد و شهریور درشرایط آسایش محیطی قرار دارند، مناسب برای گردشگری در شهر مشهد هستند. در مجموع با مقایسه کلی شاخصهای بررسی شده در این پژوهش،می توان گفت که در طول سال در شهر مشهد، ماههای فروردین، اردیبهشت، خرداد، مرداد و شهریور مناسب ترین شرایط را برای گردشگری و گذران اوقات فراغت دارند.
۷.

بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری عشایری با استفاده از تکنیکSWOT (مطالعه موردی: ایل بختیاری)

کلید واژه ها: گردشگری عشایری ایل بختیاری راهبردهای توسعه تکنیکSWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 78
گردشگری در قالب الگوهای فضایی خاص به وجود می آید. یکی از این الگوها، گردشگری عشایر است. توسعه گردشگری عشایری، امکان افزایش درآمد خانوارهای عشایری، اشتغال زایی و جلوگیری از مهاجرت های عشایری را در بستر بهبود کیفیت زندگی و توزیع متعادل خدمات و تسهیلات رفاهی در مناطق عشایری، فراهم می کند. قلمرو ایل بختیاری با جاذبه های طبیعی، منابع و پتانسیل های سنتی، فرهنگی و زیست محیطی، فرصت بزرگی در توسعه گردشگری عشایری،در ایران به شمار می رود. مقاله حاضر، پژوهشی به منظور تدوین راهبردهای توسعه گردشگری عشایری با استفاده از SWOT می باشد. با استفاده از این مدل، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصتها و تهدیدهادر قالب 4 جدول تدوین شد. در نهایت 15 راهبرد در 4 سطح راهبردهای تهاجمی، اقتضایی، انطباقی و تدافعی برای توسعه گردشگری عشایری ارائه گردید. از میان راهبردهای ارائه شده، نتایج نشان داد کهتهیه طرح های جامع گردشگری عشایری باید با تاکید بر بازشناسی زمینه طبیعی و ژئومورفولوژیک در منطقه زاگرس باشد. همچنین واگذاری مدیریت گردشگری به ایل بختیاری می تواند، باعث تقویت بنیان های اقتصادی عشایر و افزایش نظارت آنها بر محیط زیست در منطقه شود
۸.

توسعه پایدار و اشتغال در گردشگری روستایی نمونه موردی شیلات پالنگان

کلید واژه ها: گردشگری روستایی توسعه پایدار روستایی اشتغال زایی روستا پالنگان کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 996 تعداد دانلود : 621
یکی از زمینه های توسعه روستاییگردشگری روستایی می باشد که می تواند فرصت ها و امکاناتی را بویژه برای اشتغال و درآمد روستاییان فراهم سازد و نقش مهمی در احیاء و نوسازی و باز زنده سازی نواحی روستایی ایفا نماید. گردشگری را می توان رو به رشد ترین صنعت اشتغال زا در دنیا دانست، که در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. در واقع برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه گردشگری را به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار بیان می کنند. صنعت گردشگری زمینه رشد فوق العاده ای در مناطق روستایی دارد. گردشگری روستایی امروزه یکی از بخش های مهم فعالیتهای اقتصادی محسوب می شود. روستاها و ساکنین آن از به دو صورت با صنعت توریسم در ارتباط هستند، در مرحله اول: محیط های روستایی به عنوان اماکن ییلاقی محل مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت توریست ها و بویژه جهانگردان داخلی به شمار می آیند و در مرحله دوم: تولیدات آنها اعم از مواد خوراکی و صنایع دستی به توریست ها عرضه می شود و این موارد از عواملی هستند که به اقتصاد معیشتی آنها کمک می کند. این مقاله از طریق مطالعه کتابخانه ای و بررسی میدانی در مورد روستای پالنگان در کردستان، ضمن معرفی زمینه اشتغالات کوچک و متوسط در بخش گردشگری روستایی، استراتژی و راهکارهای کاربردی را در خصوص نحوه مدیریت و توسعه اقتصادی به شکلی که بیشترین منافع حاصل از حضور گردشگر را برای ساکنان روستایی در پی داشته، دنبال می کند. در نتیجه می توان با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسایی مزیت ها و محدودیت های گردشگری روستایی، نقش مؤثری در توسعه این مناطق و در نتیجه توسعه ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی ایفا نموده و زمینه اشتغال زایی را در روستاها ایجاد خواهند نمود. توسعه این صنعت که با هزینه قابل توجهی همراه نیست، در حاشیه خود باعث توسعه کسب و کار های فراوان، افزایش در تولید و توزیع و حل مشکل نیروی کار اضافی خواهد شد، و نیز موجب تنوع سازی اشتغال و افزایش درآمد روستایی، و پاسخگویی به تقاضای مربوط به صنایع و هنرهای دستی روستایی، اشاعه فرهنگ بومی و منطقه ای و ملی، خوداتکایی در عرصه تولید و اقتصاد و توسعه فرهنگ کار جمعی از طریق شبکه های تولیدی و خدماتی خواهد شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۰