پژوهش های روان شناسی اجتماعی
پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره 9 پاییز 1398 شماره 35 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی در هر جامعه ای امری ضروری و ح ائزاهمیت است. سرمایه اجتماعی متاثر از متغیرهای اجتماعی همچون عدالت و هنجاری موجود در اجتماع می باشد. عدالت درسازمان بیان کنندهبرابری وحفظ رفتاراخلاقی دریک سازمان است. از سوی دیگر الگوی هنجاری حاکم بین افراد می تواند نحوه تعامل افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این پژوهش باهدف بررسی تاثیرمداخله ای عدالت سازمانی ادراک شده وهنجارسازمانی برسرمایه اجتماعی معلمان انجام شد. بدین منظور از بین دبیران مقطع متوسطه اول اداره آموزش و پرورش شهرستان ورامین در سال تحصیلی 96-1395 120نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به تصادف در گروه های پژوهش گمارش شدند. ابزارهای سنجش شامل متن های کوتاه هالند، و پرسشنامه سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با سطح اطمینان 95 درصد تحلیل شد. نتایج نشان داد که عدالت سازمانی ادراک شده و هنجارسازمانی بر سرمایه اجتماعی رابطه ای و ساختاری معلمان تاثیر دارد. باتوجه به این نتیجه ،زمانی که معلمان ادراک مناسبی ازعدالت سازمانی وهنجارسازمانی داشته باشند،سرمایه اجتماعی بیشتری نشان می دهندوباعث هم افزایی درسازمان خود می شوند.
پیش بینی تمایل به خرید اینترنتی بر اساس ویژگی های شخصیتی: مدل صفات هگزاکو(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: ویژگی های شخصیتی همواره یکی از مهمترین پیش بینی کننده های رفتار مصرف کننده، به ویژه رفتارهای مرتبط با خرید به شمار می آمده است. با توجه به اهمیت ویژگی های شخصیت در پیش بینی رفتار خرید، مطالعه حاضر با هدف پیش بینی تمایل به خرید اینترنتی بر اساس ویژگی های شخصیتی افراد انجام شده است. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود جامعه آماری کلیه افراد 18 ساله شهر کرج بودکه از میان آنها (50 زن – 50 مرد) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به آزمون های خرید اینترنتی و پرسشنامه ویژگی های شخصیتی هگزاکو پاسخ دادند. در نهایت داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که برون گرایی و گشودگی به تجربه با تمایل به خرید اینترنتی رابطه مثبت معناداری دارد و سایر ویژگی های شخصیتی با تمایل به خرید اینترنتی رابطه معناداری ندارند. نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره نیز نشان داد که برون گرایی و گشودگی به تجربه، توانستند در مجموع 27 درصد از واریانس های تمایل به خرید اینترنتی را پیش بینی کنند (01/0≥P). نتیجه گیری: با توجه به رابطه ویژگیهای شخصیتی با تمایل به خرید اینترنتی افراد پیشنهاد می شود که برای جذب مشتریان اینترنتی و افزایش تمایل به خرید اینترنتی افراد، از راهکارهای متناسب با ویژگیهای شخصیتی استفاده شود. کلمات کلیدی: تمایل به خرید اینترنتی، ویژگی های شخصیتی، مدل صفات هگزاکو
اعتیاد به اینترنت و ارتباط آن بااحساس تنهایی هیجانی و اجتماعی در بین دانشجویان: کاربرد تحلیل خوشه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از مدرن ترین رفتارهای اعتیادگونه، پدیده اعتیاد به اینترنت است. اعتیادی رفتاری که به طور روزافزون در حال شیوع بیشتر است. پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ اعتیاد به اینترنت دانشجویان و تفاوت نیمرخ گروه های مختلف ازنظر تنهایی اجتماعی و تنهایی هیجانی انجام شد. روش: جامعه پژوهش حاضر را دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز تشکیل می دادند که 372 نفر (200 نفر پسر و 172 نفر دختر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، پرسشنامه تنهایی هیجانی (1986) و پرسشنامه تنهایی اجتماعی راسل (1996) به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. یافته ها: داده ها با استفاده از روش تحلیل خوشه ای، تحلیل واریانس چند متغیره MANOVA و آزمون های تعقیبی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل خوشه ها سه گروه دانشجویان دارای اعتیاد به اینترنت شدید (8/47=M)، اعتیاد به اینترنت متوسط (8/36=M) و اعتیاد به اینترنت خفیف (6/21=M) را مشخص کرد. همچنین تفاوت بین خوشه های اعتیاد به اینترنت سه گانه زیاد، متوسط و خفیف در مقیاس احساس تنهایی اجتماعی، {001/0 P <و (45/123)F} و تنهایی هیجانی، {001/0 P <و (50/130)F} معنی داری بود. نتیجه گیری: با توجه به اینکه درصد بالایی از دانشجویان، از اعتیاد به اینترنت و تنهایی هیجانی - اجتماعی رنج می برند، بنابراین لازم است پدیده اﻋﺘیﺎد ایﻨﺘﺮﻧﺘی به عنوان یک ﻣﺸکﻞ رواﻧی، توسط برنامه ریزان فرهنگی و آموزشی و نظام خانواده یک امر مهم در نظر گرفته شود و به منظور پیشگیری از این پدیده ضروری است در سطح جامعه در مورد نشانه ها و علائم اعتیاد به اینترنت، آگاهی های لازم ارائه شود. کلمات کلیدی: اعتیاد به اینترنت، تنهایی هیجانی، تنهایی اجتماعی، تحلیل خوشه ای
رابطه علی درونی سازی آرمان لاغری با نارضایتی از بدن: نقش واسطه ای مقایسه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه علی درونی سازی آرمان لاغری با نارضایتی از بدن با توجه به نقش واسطه ای مقایسه اجتماعی انجام گرفت. روش: 351 دانشجوی دختر مقطع کارشناسی دانشگاه کاشان که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند، در این پژوهش شرکت کردند. به منظور جمع آوری داده ها از مقیاس های جهت گیری مقایسه ای آیوا-نترلندز (INCOM)، مقیاس مقایسه ظاهر جسمانی نسخه تجدیدنظرشده (PACS-R)، مقیاس تجدیدنظرشده کلیشه سازی بدن آرمانی (IBIS-R) و پرسشنامه شکل بدنی (BSQ) استفاده شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS ویراست 21 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که الگوی پیشنهادی از برازش نسبتاً خوبی با داده ها برخوردار است. برازش بهتر از طریق همبسته کردن خطاهای یک مسیر حاصل شد. یافته ها همچنین حاکی از معنی داری روابط بین درونی سازی آرمان لاغری با مقایسه اجتماعی کل و مقایسه اجتماعی ظاهر بود. رابطه مقایسه اجتماعی ظاهر و مقایسه اجتماعی کل با نارضایتی از بدن نیز معنی دار بود. نتایج همچنین نقش واسطه ای مقایسه اجتماعی ظاهر را در رابطه بین درونی سازی آرمان لاغری با نارضایتی از بدن مورد تأیید قرار دادند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، بررسی عوامل علی زمینه ساز درونی سازی آرمان لاغری و مقایسه های اجتماعی مرتبط با ظاهر می تواند گامی در جهت پیشگیری از ایجاد نارضایتی از بدن باشد. کلمات کلیدی: درونی سازی آرمان لاغری، نارضایتی از بدن، مقایسه اجتماعی
مدل پیش بینی تنهایی اجتماعی بر اساس حساسیت بین فردی و هوش اجتماعی با میانجی گری خود انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: یکی از متغیر های نامطلوب رواشناختی که اثرات منفی بر فرد دارد، تنهایی اجتماعی است. هدف این پژوهش پیش بینی تنهایی اجتماعی بر اساس حساسیت بین فردی و هوش اجتماعی با میانجی گری خود انتقادی بود. روش: طرح پژوهش همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد تهران در سال 1397 بودند. تعداد نمونه این پژوهش 632 نفر بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه های تنهایی (راسل، 1996)، پرسشنامه حساسیت بین فردی (بویس و پاپکر، 1989)، پرسشنامه هوش اجتماعی (تت، 2008) و پرسشنامه مقیاس خود انتقادی (گیلبرت، همپل، مایلز و آیرونز، 2004) بود. روش تحلیل داده ها مدل یابی معادلات ساختاری بود. یافته ها: نتایج نشان داد متغیر های نشانگر دو متغیر خود انتقادی و حساسیت بین فردی به طور معناداری بر این دو سازه مکنون بار شده اند (T>1.96). اثر خود انتقادی بر تنهایی اجتماعی مثبت و معنادار، اثر حساسیت بین فردی و هوش اجتماعی بر تنهایی اجتماعی منفی و معنادار است. همچنین اثر حساسیت بین فردی بر تنهایی اجتماعی مثبت و معنادار و اثر هوش اجتماعی بر خود انتقادی منفی و معنادر است (T>1.96). اثر ساختار غیر مستقیم حساسیت بین فردی بر تنهایی اجتماعی به واسطه متغیر خود انتقادی مثبت و معنادار است، اما اثر ساختار غیر مستقیم هوش اجتماعی بر تنهایی اجتماعی به واسطه متغیر خود انتقادی و معنادار نیست. همچنین اثرات ساختاری کل حساسیت بین فردی بر تنهایی اجتماعی، مثبت و معنادار و اثرات ساختاری کل هوش اجتماعی بر تنهایی اجتماعی نیز منفی و معنادار است (T>1.96). نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، می توان از بازتوانی (رشد و افزایش مجدد) و حمایت از هوش اجتماعی از طریق آموزش های فردی، گروهی، کارگاهی و نیز با کاستن از حساسیت های بین فردی و متغیر خودانتقادی، برای کاهش تنهایی اجتماعی بهره برد. کلمات کلیدی: تنهایی اجتماعی، حساسیت بین فردی، هوش اجتماعی، خود انتقادی.
بررسی اثربخشی فرایند مربیگری بر خودکارآمدی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی اجرای فرایند مربیگری بر خودکارآمدی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کارمندان بود. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود و در قالب طرح پیش آزمون - پس آزمون - پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان یکی از ادارات فرهنگی شهرستان کرج در سال 1397 بود که از میان آنها 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه خودکارآمدی شغلی ریگز و نایت (1994)، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی اورگان و کانوسکی (1996) و مدل مربیگری GROW بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس آمیخته استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از افزایش معنی دار خودکارآمدی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی و مؤلفه های آنها در پس آزمون (001/0>p) در کارمندان بود. به علاوه، تحلیل های دوره پیگیری نشان داد که این افزایش ها با گذشت زمان پایدار هستند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، آموزش دوره های مربیگری جهت افزایش خودکارآمدی شغلی و رفتار شهروندی سازمانی کارمندان ادارات و سازمان ها در کلیه شهرهای ایران توصیه می شود. کلمات کلیدی: فرایند مربیگری، خودکارآمدی شغلی، رفتار شهروندی سازمانی، مدل GROW، کارمندان
پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوش هیجانی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوش هیجانی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود. حجم نمونه آماری براساس روش پیشنهادی شوماخر و لوماکس(2004) تعداد400 نفر محاسبه شد که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه، پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، سوء مصرف مواد فرچاد و همکاران (1385)، هوش هیجانی برادبری– گریوز (2004)، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1985) را تکمیل کردند. برای آزمون فرضیه ها، از معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین حمایت اجتماعی (P≤0/05) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، به طور مستقیم گرایش به مصرف مواد را پیش بینی کردند همچنین حمایت اجتماعی (p <0/001) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، به طور مستقیم اعتیاد به اینترنت را پیش بینی کردند. اما هوش هیجانی رابطه مستقیم مثبت معنی داری با گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت نداشت. یافته دیگر پژوهش نشان داد که راهبردهای مقابله ای مساله مدار و حمایت اجتماعی از طریق هوش هیجانی بر گرایش به مواد اثر میانجیگری جزیی می گذارند ولی بر اعتیاد به اینترنت اثر معنی داری از طریق میانجیگری هوش هیجانی ندارند. نتیجه گیری: با گسترش شبکه های حمایت اجتماعی، آموزش راهبردهای مقابله ای کارآمد و ارتقای هوش هیجانی می توان از مواجهه نوجوانان با موقعیت های خطرساز مصرف مواد و وابستگی افراطی به اینترنت پیشگیری کرد. کلمات کلیدی: اعتیاد به اینترنت، حمایت اجتماعی، سبک های مقابله با استرس، سوء مصرف مواد، هوش هیجانی