پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوش هیجانی در دانش آموزان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت بر اساس حمایت اجتماعی ادراک شده و سبک های کنار آمدن با استرس با میانجیگری هوش هیجانی انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بود. حجم نمونه آماری براساس روش پیشنهادی شوماخر و لوماکس(2004) تعداد400 نفر محاسبه شد که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد نمونه، پرسش نامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، سوء مصرف مواد فرچاد و همکاران (1385)، هوش هیجانی برادبری– گریوز (2004)، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988) و راهبردهای مقابله ای لازاروس و فولکمن (1985) را تکمیل کردند. برای آزمون فرضیه ها، از معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای پیش بین حمایت اجتماعی (P≤0/05) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، به طور مستقیم گرایش به مصرف مواد را پیش بینی کردند همچنین حمایت اجتماعی (p <0/001) و راهبردهای مقابله با استرس (p <0/001)، به طور مستقیم اعتیاد به اینترنت را پیش بینی کردند. اما هوش هیجانی رابطه مستقیم مثبت معنی داری با گرایش به سوء مصرف مواد و اعتیاد به اینترنت نداشت. یافته دیگر پژوهش نشان داد که راهبردهای مقابله ای مساله مدار و حمایت اجتماعی از طریق هوش هیجانی بر گرایش به مواد اثر میانجیگری جزیی می گذارند ولی بر اعتیاد به اینترنت اثر معنی داری از طریق میانجیگری هوش هیجانی ندارند. نتیجه گیری: با گسترش شبکه های حمایت اجتماعی، آموزش راهبردهای مقابله ای کارآمد و ارتقای هوش هیجانی می توان از مواجهه نوجوانان با موقعیت های خطرساز مصرف مواد و وابستگی افراطی به اینترنت پیشگیری کرد. کلمات کلیدی: اعتیاد به اینترنت، حمایت اجتماعی، سبک های مقابله با استرس، سوء مصرف مواد، هوش هیجانی