مطالعات ترجمه

مطالعات ترجمه

مطالعات ترجمه تابستان 1387 شماره 22 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

برخورد با هم آیی ها در ترجمه های انگلیسی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه با هم آیی برخورد با هم آیی ه معادل یادگیری زبان خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۸
عموما این موضوع مورد قبول است که مشکلات با هم آیی در فرایند یادگیری زبان خارجی وجود دارد، و نقش مهمی در فرایند یادگیری زبان دوم و همچنین ترجمه ایفا می کند. به رغم اینکه اکثر فراگیران زبان انگلیسی دانش خوبی از دستور زبان و واژگان انگلیسی دارند، از دانش لازم در الگوهای باهم آیی بی بهره هستند.
۲.

بررسی استعاره در قالب نقش زیباشناختی زبان در ترجمه انگلیسی دیوان حافظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: استعاره راهکار ترجمه ترجمه تحت الفظی نقش زیباشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۳
تحقیق حاضر با بررسی ترجمه استعاره در دیوان حافظ سعی دارد کارایی راهکارهای مختلف مترجم را در یاری رساندن به مخاطبان ترجمه برای درک معانی ضمنی استعارات مشخص کند. در این تحقیق از ترجمه ویلبرفرس کلارک (1881) استفاده شده است.
۳.

بررسی انسجام متنی در ترجمه همزمان: مطالعه ای مبتنی بر پیکره موازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بافت همزمان انسجام متنی سخنران مترجم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۰
مقاله حاضر یکی از مفاهیم گفتمان را تحت عنوان انسجام متنی، که یکی از معیارهای بافت متنی برای ارزیابی صحت ترجمه به حساب می آید، مورد بررسی قرار می دهد.
۴.

بررسی مقابله ایی فرهنگهای لغات انگلیسی- فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدخل فرهنگ لغت دوزبانه انتخاب معادل حیطه معنایی گستره معادلها تحلیل مقابله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۸
تغییرات اجتناب ناپذیری که در تمام ابعاد زبانی اتفاق می افتد هشیاری مضاعف فرهنگ لغت نویسان، به ویژه نویسندگان فرهنگهای دوزبانه را، به منظور همگام بودن با تحولات روز می طلبد. هر فرهنگ لغت به طور غیر مستقیم شیوه و سبک گردآورنده خود، دانش گردآورنده از زبان مبدا و زبان مقصد، و آگاهی وی از علم گردآوری فرهنگ لغت را نشان می دهد. مقاله حاضر کوششی است در حد وسع خود در جهت بررسی مقابله ایی چهار فرهنگ انگلیسی- فارسی آریان پور (1377)، باطنی (1369)، جعفری (1383) و حق شناس (1381). این مقایسه در سه حیطه انجام خواهد شد و مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت: -1 طبقه بندی معانی، دقت در انتخاب معادلها، گستره معادلها، -2 استفاده از علایم اختصاری و دستوری، و -3 تلفظهای ارایه شده. در پایان هر بخش نیز ارزیابی مختصری از آثار مذکور ارایه شده است. ضرورت بهنگام بودن این لغت نامه ها و گستره کاربرد آنها توسط زبان آموزان ایرانی، دانشجویان، محققان و به ویژه مترجمان بررسی هایی از این قبیل را اجتناب ناپذیر می نماید. پیشاپیش باید اذعان کرد که این مقاله به دنبال خرده گیری از فرهنگهای مذکور نیست چرا که عظمت این آثار و زحمات توان فرسایی که برای گردآوری آنها کشیده شده است بر کسی پوشیده نیست.
۵.

ترجمه ادبیات داستانی: رویکرد نشانه شناسی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه ادبیات داستانی رویکرد نشانه شناسی اجتماعی جویس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۲
هدف از این مقاله بررسی ویژگی ترجمه ادبیات داستانی و تجزیه و تحلیل تاثیر رویکرد نشانه شناسی اجتماعی بر این نوع ترجمه است. کاربرد رویکرد نشانه شناسی اجتماعی بر ترجمه ادبیات داستانی از دو جنبه بررسی می شود: نظری و عملی. چهار استاد فرهیخته با مدرک دکترا در گرایشهای آموزش زبان انگلیسی، زبانشناسی و ادبیات زبان انگلیسی با سابقه کار در امر ترجمه در این تحقیق شرکت جسته اند. از آنها خواسته شد تا سه ترجمه از داستان کوتاه «بازار»، اثر جیمز جویس، را با در نظر گرفتن عوامل زیر بررسی نمایند. عنوان داستان، نوع ادبی، موقعیت داستان، زاویه دید، لحن، نمادگرایی، تجلی، تلمیح، صور خیال و بینامتنیت. یافته های تحقیق تاثیرات مهمی را نشان داد. می توان این گونه نتیجه گرفت که این نوع روش ترجمه در راستای پیشرفت در سایر علوم درخور توجه چشمگیری است.
۶.

راهبردهای ترجمه مفردات قرآن در یک واژه نامه کهن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای ترجمه مفردات قرآنی برابر نهاده های فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۲
ایرانیان نخستین قوم غیر عرب بوده اند که به ترجمه کل قرآن و برگردان واژگان مفرد آن دست یازیده اند. ایشان در تهیه و تنظیم فرهنگ های قرآنی به فارسی از قرون اولیه اسلامی اقدامات در خور ستایشی به انجام رسانده اند.
۷.

نقد و نظری بر «تکرار» و «توازن» در متون ادبی از منظر تحلیل گفتمان و ترجمه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان توازن تکرارهای ادبی ترجمه تکرار تکرار و توازن در نقد ادبی تکرار و توازن در گفتمان مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۹
با نگرشی بر پیشینه تاریخی و فلسفی پدیده «تکرار» در مغرب زمین، این مقاله نخست به جایگاه و نقش تکرار در متون ادبی از دیدگاه گفتمانی و نقد ادبی می پردازد و پس از طرح مساله ترجمه عناصر تکراری در متون و نقش آن در انتقال معنا، سبک و شیوه بیان متن مبدا به مقصد از دید تحلیل گفتمانی و ارایه نمونه هایی از تکرار در قلمرو سخنوری، گفتمان مذهبی، و متون ادبی، سرانجام، فرازهایی از چند متن ادبی، به ویژه گوشه هایی از چند نمایشنامه ویلیام شکسپیر را- که در بردارنده نمونه هایی از تکرار به مثابه یک صنعت بلاغی هستند- از منظر چند و چون انتقال و بازتاب تکرارهای متن اصلی در متن ترجمه های فارسی منتشر شده از آنها مورد نقد و بررسی قرار می دهد.
۸.

نقش ایدئولوژی در ترجمه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایدئولوژی انتخاب اجزای زبانی تحلیل انتقادی کلام، پس زمینه عوامل فرازبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸۶
ترجمه در همه سطوح زبانی (واژگان، نحو، آوا، ...) تحت تاثیر فرازبان است. ایدئولوژی یکی از عوامل فرازبانی است که در پس زمینه، انتخابهای زبانی را کنترل می کند و ترجمه های گوناگون از یک متن واحد را باعث می شود. در ترجمه، علاوه بر زبان، استنتاجهای فرازبانی نیز تحت تاثیر ایدئولوژی و همسو با آن تعیین می شوند. با وجود این، لازم به توضیح است که زبان، و سطوح گوناگون آن، و در نتیجه ترجمه، ایدئولوژیک نیستند، بلکه فقط منعکس کننده ایدئولوژی هستند. این مقاله نیز به چگونگی تاثیر ایدئولوژی بر ترجمه های قرآنی می پردازد و تنوع در ترجمه ها را ناشی از انتخاب یا عدم انتخابها به موازات ایدئولوژی ها می داند که دیدگاههای انتقادی کلام به لحاظ تئوریک مجهز به توجیه آن هستند.