علوم حرکتی و ورزش

علوم حرکتی و ورزش

علوم حرکتی و ورزش سال ششم بهار و تابستان 1387 شماره 11 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه نیروی برشی قدامی زانو در ناهنجاری پای چرخیده به داخل و خارج در حرکت فرود تک پا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیروی برشی قدامی زانو پای چرخیده به داخل پای چرخیده به خارج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 554 تعداد دانلود : 38
هدف از انجام مطالعه حاضر مقایسه نیروی برشی قدامی زانو در پای چرخیده به داخل و خارج و نرمال در حرکت فرود تک پا بود. آزمودنی های تحقیق را 30 نفر(15 مرد و 15 زن) از دانشجویان فاقد هرگونه آسیب (سن 73/1±00/22 سال و وزن 24/7±32/73 کیلوگرم و قد 34/5±08/175 سانتی متر) رشته تربیت بدنی تشکیل دادند. آزمودنی ها بر اساس تست افتادگی ناوی در هر جنس در سه گروه پای چرخیده به داخل و خارج و معمولی قرار گرفتند. آزمودنی ها از روی جعبه ای به ارتفاع 30 سانتی متر و به فاصله 15 سانتی متر از صفحه نیرو، به صورت تک پا روی مرکز صفحه نیرو فرود آمدند. اطلاعات مربوط به نیروها از طریق صفحه نیرو جمع آوری و بوسیله تقسیم کردن بر وزن افراد، نرمال و سپس فیلتر گردیدند. حداکثر نیروی عکس العمل زمین در جهت خلفی به عنوان نیروی برشی قدامی زانو(معادل فشار بر ACL) در نظر گرفته شد. جهت مقایسه سه گروه پای مردان و همینطور مقایسه سه گروه پای زنان از تحلیل واریانس یک راهه استفاده گردید. نتایج نشان داد گروه پای چرخیده به داخل زنان نسبت به دو گروه دیگر زنان تفاوت معناداری از لحاظ نیروی برشی قدامی زانو دارند. احتمالا زنانی که پای چرخیده به داخل دارند نسبت به دو گروه دیگر زنان بیشتر در معرض صدمه به ACL می باشند.
۲.

مقایسه پایداری پویا درناهنجاری پای چرخیده به داخل و خارج در حرکت پرش- فرود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پایداری پویا پای چرخیده به داخل و خارج حرکت پرش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 222 تعداد دانلود : 337
هدف از این مطالعه مقایسه پایداری پویا در ناهنجاری پای چرخیده به داخل و خارج در حرکت پرش- فرود بود. تعداد 27 نفر از دانشجویان پسر دانشکده تربیت بدنی دانشگاه تربیت معلم(سن 65/1± 29/23سال، وزن 77/7±17/70 کیلوگرم) که هیچ گونه آسیب دیدگی در اندام تحتانی و آسیب دیدگی مربوط به سر نداشتند، در این مطالعه شرکت کردند. با استفاده از آزمون شاخص افتادگی استخوان ناوی آزمودنی ها در سه گروه پای چرخیده به داخل(9 نفر)، پای چرخیده به خارج(9 نفر) و پای معمولی(9 نفر) قرار گرفتند. پایداری پویا آزمودنی ها با استفاده از آزمون زمان رسیدن به پایداری کسب شد که پایداری ورزشکار را در حرکت پرش- فرود(که از حرکات آسیب زا ورزشی می باشد) ارزیابی می کند. زمان رسیدن به پایداری آزمودنی در دو راستای جانبی(ML ) و قدامی- خلفی(AP ) محاسبه شد. پس از محاسبه زمان رسیدن به پایداری مربوط به هر آزمودنی داده های مربوطه با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری (MANOVA ) و تحلیل واریانس یک راهه(ANOVA ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در راستای جانبی میانگین زمان رسیدن به پایداری در گروه پای چرخیده به داخل با گروه پای چرخیده به خارج تفاوت معنی دار مشاهده شد. در حالی که اختلاف میانگین زمان رسیدن به پایداری بین گروه پای چرخیده به داخل با پای معمولی و همچنین پای چرخیده به خارج با پای معمولی معنی دار نبود. از بین سه گروه پا، گروه پای چرخیده به خارج در مقایسه با دو گروه دیگر دیرتر به پایداری رسیدند. کاهش پایداری در آزمودنی­های با پای چرخیده به خارج ممکن است به علت ساختار مکانیکی و ساختمان خاص پای چرخیده به خارج و همچنین نقص در گیرنده­های عمقی مفصل و استراتژی­های عضلانی این نوع پا باشد. اختلال در پایداری افراد دارای پای چرخیده به خارج ممکن است احتمال آسیب های مچ پا مانند اسپرین مچ پا و همچنین آسیب­های مربوط به زانو را افزایش دهد.
۳.

اثر آموزش های پیش دبستانی بر مهارت های حرکتی پسران 6-5 ساله سنندج و مقایسه آن با هنجار موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش های پیش دبستانی مهارت های حرکت پایه آزمون توانایی حرکت های پایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 930 تعداد دانلود : 762
برنامه ریزی صحیح در دوران کودکی بویژه پیش از ورود به مدرسه می تواند روند تکاملی فرد را متحول سازد. بدین منظور هدف از این تحقیق بررسی اثر آموزش های پیش دبستانی بر مهارت های حرکتی پسران 6 - 5 ساله سنندج و مقایسه آن با هنجار موجود بود. تعداد 140 نفر از پسران ناحیه یک سنندج به صورت تصادفی ساده در دو گروه مجزا(گروه اول، افرادی که دوره پیش دبستانی را در مراکز خاص گذرانده و گروه دوم، افرادی که دوره پیش دبستانی را در منزل سپری کرده اند) قرار گرفتند. از پرسشنامه محقق ساخته و آزمون توانایی های حرکتی پایه BMAT استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها نیز از آزمون آماری t مستقل استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد که تفاوت معنی داری بین پسران در هر دو گروه از لحاظ تکامل مهارت های پایه وجود ندارد. آزمودنی های 6- 5 ساله در خرده آزمون های پریدن، حرکات ترکیبی، شنا با صندلی، انعطاف پذیری و تعادل ایستا نسبت به هنجار موجود ضعیف تر هستند ولی در خرده آزمون های ضربه زدن، چابکی و هدف گیری نسبت به هنجار موجود تفاوت قابل ملاحظه ای مشاهده نگردید. به طورکلی به نظر می رسد که اتخاذ برنامه های مرتبط با فعالیت های حرکتی کودکان در دوره پیش از دبستان سبب تسریع رشد حرکتی آنان در این محدوده سنی می شود.
۴.

سنجش عملکرد نوروسایکولوژیک حافظه در بوکسورهای آماتور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بوکس آماتور عملکرد نوروسایکولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902 تعداد دانلود : 780
اصابت ضربه به سر در ورزش بوکس، امری اجتناب ناپذیر است و بر این اساس در پژوهش حاضر عملکرد نوروسایکولوژیکی حافظه در بوکسور های آماتور مورد ارزیابی قرار می گیرد. جامعه آماری را سه گروه تشکیل می دادند. گروه اول 20 بوکسور آماتور شهرستان قم (گروه تجربی) که حداقل چهار سال در معرض ضربات سر قرار داشته و به روش تصادفی انتخاب شدند. گروه دوم 20 فوتبالیست لیگ دسته دوم شهرستان قم که به طور غیر مستقیم در مدت مشابه در معرض ضربات سر قرار داشته و به عنوان گروه کنترل اول بودند. 20 نفر غیر ورزشکار نیز به روش تصادفی در قالب گروه دیگر کنترل انتخاب شدند. برای درک اختلال مغزی، از روش مصاحبه بوسیله پزشک استفاده گردید. سپس آزمونهای بوناردل، حافظه بصری کیم کاراد و حافظه وکسلر (فرم الف)، انجام گرفت. تجانس واریانس های بین گروهی به روش آماری بدست آمد. آزمون تحلیل واریانس یک سویه میان وزن، قد، سن و تحصیلات گروه های حاضر تفاوت معنی داری نشان نداد (05/0
۵.

تاثیر تمرین استقامتی و بی تمرینی بر پراکسیداسیون لیپید ودستگاه ضد اکسایشی موشهای ویستار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مالون دی آلدئید دستگاه ضد اکسایشی تمرین استقامتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 113
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر فعالیت ورزشی استقامتی و یک دوره بی تمرینی متعاقب آن، بر میزان پراکسیداسیون لیپید (MDA ) و پاسخ دستگاه ضد اکسایشی (FRAP ، اسید اوریک، بیلی روبین و پروتئین تام) بود. بدین منظور 35 سر مـوش نر 3 ماهه به صـورت تصادفی در 2 گروه تمـرین استقامتی (20 n= ) و کنترل (15n= ، بدون هیچ گونه برنامه تمرینی) قرار گرفتند. آزمودنیهای گروه تمرینی به مدت 12 هفته ، هفته ای 3 جلسه، با مدت و شدت مشخص تمرین کردند (از هفته هشتم تا دوازدهم 5 سر موش از آزمودنی های این گروه، بی تمرینی را تجربه کردند تا اثرات بی تمرینی بررسی شود). آزمودنیها به صورت جداگانه در آزمایشگاه حیوانات با شرایط کنترل شده [دما، رطوبت و چرخه روشنایی – تاریکی (12:12 ساعت)] نگهداری شده و از غذای استاندارد موش استفاده کردند. ارزیابی متغیرهای MDA و FRAP به صورت دستی، و ارزیابی سایر متغیرها توسط کیت انجام گرفت. پس از سه مرحله خونگیری [24 ساعت پس از اولین جلسه تمرینی، در انتهای هفته هشتم و انتهای هفته دوازدهم] نتایج حاصل از آنالیز واریانس دو راهه با اندازه گیریهای مکرر نشان داد دو گروه در مراحل مختلف ارزیابی در هیچ یک از متغیرهای مورد نظر با یکدیگر تفاوت معنی داری نداشته اند. اما ، در گروه استقامتی طی زمانهای مختلف اندازه گیری به لحاظ شاخصهای اسید اوریک (000/0P= ) و بیلی روبین (000/0P= ) تفاوت معناداری مشاهده شد. در کل، این تحقیق نشان می دهد یک دوره تمرین استقامتی باعث ایجاد استرس اکسایشی قابل ملاحظه ای (اکسایش لیپید) نشده است، هرچند سازگاریهای نسبی در دستگاه ضد اکسایشی موشها به وجود آمد.
۶.

لپتین، بیماری قلبی و فعالیت ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چاقی بیماری کرونر قلب لپتبن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 212 تعداد دانلود : 998
چاقی عارضه پیچیده ای است که با تجمع بیش از حد بافت چربی مشخص می شود. چاقی با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله بیماری های عروقی مرتبط است.کشف هورمون لپتین باعث پیشرفت هر چه بیشتر تحقیقات در زمینه چاقی شد. دلیل عمده این پیشرفت آن بود که نشان داد از بافت چربی سیگنال های آوران به سیستم عصبی مرکزی صادر می شود. لپتین که توسط ژن چاقی تولید می شود یک هورمون پروتئینی است با توده مولکولی kDa 16 که به طور عمده از بافت چربی ترشح می شود در تنظیم وزن بدن نقش کلیدی داشته باشد. بهتر است بگوییم که لپتین به عنوان یک مکانیزم هشدار دهنده برای تنظیم محتوای چربی بدن عمل می کند. این هورمون با افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و لیپولیز موجب بالا رفتن انرژی مصرفی می گردد. لپتین با تاثیر بر گیرنده های هیپوتالاموسی اشتها را نیز مهار می کند. بنابر این اثر خالص عملکرد لپتین در جهت کاهش وزن است، اما کمبود این هورمون و یا مقاومت نسبت به اثرات آن، هر دو می تواند سبب افزایش وزن شود. مقاومت لپتین که با افزایش آن در خون همراه است، در چاقی انسان بسیار شایع تر از کمبود این هورمون می باشد. در سال های اخیر پژوهش های فراوانی بر همراهی لپتین با افزایش فشار خون شریانی و ضربان قلب تاکید کرده اند. لپتین مستقل ازCRP ، که خود یک نشانگر التهابی است، با بیماری های عروقی مرتبط است و این یافته اشاره بر اهمیت میزان چربی بدن در بروز مشکلات قلبی عروقی دارد. گیرنده های لپتین بر روی دیواره اندوتلیوم و سلول های عضلات صاف عروق وجود دارد. به همین دلیل لپتین اثرات واسطه ای گیرنده ای را بر توان و رشد عروقی اعمال می کند. در سطح سلولی لپتین عضلات صاف عروق را برای پرولیفریشن تحریک می کند. کلسیفه شدن عروقی نیز در مدل های تجربی به وسیله لپتین شتاب گرفته است. این هورمون فشار اکسیداتیو در دیواره عروق را افزایش می دهد که موجب آسیب آنها می گردد. بنابراین در یک جمع بندی کلی می توان به این نتیجه رسید که میزان لپتین در خون، با سلامت قلبی عروقی مرتبط است.بیشتر تحقیقات نشان داده اند که رژیم غذایی متعادل وکم چرب و تمرین بدنی، سطوح لپتین را در خون کاهش می دهند، حتی اگر کاهش وزن قابل ملاحظه ای نیز رخ ندهد.کاهش لپتین از طریق ورزش، با تغییرات تعادل انرژی، بهبود حساسیت انسولین و تغییرات مناسب لیپید های خون همراه است. بررسی تغییرات لپتین همراه با فعالیت بدنی از مباحثی است که به خصوص در چاقی نوجوانی و جوانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این زمان هنوز دیگر فاکتور های خطر بیماری های عروقی خود نمایی نمی کنند، در حالی که مطالعات بسیاری بر آغاز روند خشکی و آسیب عروقی در سنین نوجوانی تاکید دارند.
۷.

نیاز سنجی ورزشی بانوان شاغل در دانشگاه الزهراء و ارایه راهکارهای کاربردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نیازسنجی ورزش فعالیت های حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 74 تعداد دانلود : 473
نیاز سنجی یکی از مباحث متنوعی است که با مفاهیمی از جمله برنامه ریزی و پیش بینی اهداف و مقاصد سروکار دارد. مطالعات نشان داده است که نیازسنجی جایگاه مهمی در ارایه خدمات اجتماعی دارد. تربیت بدنی نیز به عنوان شاخه ای از علم تعلیم و تربیت ارایه دهنده خدمات متنوع آموزشی به افراد جامعه است که کاملا در ارتباط با نیازهای افراد می باشد. کشورهایی که در اشاعه ورزش های همگانی موفق هستند، توانسته اند فعالیت های ورزشی تفریحی را از طریق تشخیص نیازها و علایق مردم خود و پاسخگویی مناسب بدانها، توسعه دهند، و از آنجایی که نیازهای مردم در طول زمان تحت تاثیر تغییرات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تغییر می کند، لذا ضروری است که برنامه های ورزش همگانی نیز سازگار با آن تغییرات دچار تغییر گردد. از اینرو هدف اصلی این تحقیق، یافتن نیازهای ورزشی و حرکتی بانوان شاغل در دانشگاه الزهرا بوده است، به طوری که محقق به دنبال یافتن میزان رضایت بانوان تحت بررسی از وضعیت موجود خدمات ورزشی در دانشگاه، همچنین دستیابی به نیازهای ورزشی ابراز شده از سوی آنان بوده تا بتواند بر پایه اطلاعات حاصله همچنین با به کارگیری اصول علمی نیازسنجی، راهکارهای کاربردی را در این زمینه ارایه نماید. جامعه آماری این تحقیق را 230 زن شاغل در دانشگاه الزهرا به قرار 91 عضو هیئت علمی و 139 پرسنل اداری و خدماتی از 8 دانشکده و ساختمان های اداری دانشگاه تشکیل می داد که دامنه تغییرات سن آنها بین 20 تا 60 سال گزارش شده بود. روش انجام تحقیق بدین ترتیب بود که پرسشنامه ای براساس اهداف اصلی و ویژه تحقیق تنظیم گردید که شامل عناوینی مبتنی بر تشخیص وضعیت موجود خدمات ورزشی در دانشگاه، تشخیص نیازها و علایق ورزشی و حرکتی بانوان مورد مطالعه و همچنین دستیابی به انتظارات بانوان تحت بررسی در خصوص دریافت خدمات ورزشی از دانشگاه بود. پرسشنامه مذکور پس از انجام مطالعه آزمایشی بر روی 30 پرسنل زن شاغل در دانشگاه و همچنین نظرخواهی از اساتید اهل فن نیازسنجی، مورد اصلاحات لازم قرار گرفت و پس از اطمینان از روایی و اعتبار آن، پرسشنامه نهایی در بین جامعه آماری اصلی توزیع و جمع آوری گردید. محقق پس از استخراج و تحلیل نتایج به دست آمده، و با تکیه بر مبانی نظری موجود در نیازسنجی، راهکارهای کاربردی که قابلیت اجرا در دانشگاه را داشته باشد، از جمله راه ندازی کمیته ورزش و تندرستی بانوان در دانشگاه الزهرا را پیش بینی و پیشنهاد نموده است.
۸.

توسعه هندبال تیمی به عنوان یک ورزش قهرمانی از دیدگاه ورزشکاران و مربیان دانشگاهی مرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: موسسات آموزش عالی هندبال قهرمانی بازیکنان هندبال دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 607
هدف تحقیق حاضر یافتن عوامل موثر در رشد و توسعه هندبال تیمی در دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران بود. بدین منظور از دو پرسشنامه محقق ساخته، به سبک لیکرت، که با نظر متخصصین اعتباریابی گردید، استفاده به عمل آمد و اطلاعات لازم از 145 مربی سرپرست و ورزشکار شرکت کننده در لیگ دسته یک هندبال قهرمانی دانشگاه ها سال 1383 تهران جمع آوری گردید. نتایج آماری انسانی دادند 69 درصد مربیان دارای تحصیلات پائین تر از ورزشکاران بودند و 72 درصد آنها یا کارت مربی گری نداشتند و یا مربی در جه 3 بودند و هشتاد و نه درصد آنها به صورت قرارداد کوتاه مدت تا پایان مسابقات در خدمت دانشگاه بودند. آزمونهایt در گروه های مستقل، در سطح معنی داری 05/0 نشان دادند که بین ورزشکار با مربی / سرپرست روی عدم صلاحیت فنی مربیان، کمبود انگیزه و علاقمندی دانشجویان به هندبال، ناکافی بودن بودجه و سرمایه گذاری دانشگاه برای هندبال، نامناسب بودن برنامه ریزی و زمان بندی برای تمرین و مسابقات اتفاق نظر وجود دارد. از سوی دیگر نظر جامعه های شرکت کننده در تحقیق روی کفایت امکانات و تاسیسات و سرمایه گذاری دانشگاه برای کسب مقام در سطح معنی داری 05/0 متفاوت بوده است. دلایل اصلی عدم پیشرفت هندبال در دانشگاه ها را ورزشکاران غیر موثر بودن فعالیت های تبلیغاتی و معرفی هندبال در بین دانشجویان (20%) و پائین بودن اولویت هندبال بین فعالیت های ورزشی دانشگاه (22%) دانسته اند. از نظر مربی/ سرپرست این دلایل به ترتیب کمبود اطلاعات فنی مربیان درباره هندبال(36%) و ناکافی بودن بودجه (23%) بوده است. به منظور بهبود وضعیت عمومی هندبال در موسسات آموزش عالی، شرکت کنندگان در تحقیق برگزاری بیشتر مسابقات درون و بیرون دانشگاهی، بهبود امکانات، استفاده از مربیان بهتر، افزایش بودجه برای هندبال و عوامل انگیزشی اثر بخش بیشتر را لازم دانسته اند.