علوم کتابداری

نمایش ۱۰۱ تا ۱۲۰ مورد از کل ۴٬۹۰۴ مورد.

۱۰۱.

دگرسنجه ها: راهی نو در علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مژده سلاجقه سجاد محمدیان

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۱

کلید واژه ها: علم سنجی دگرسنجه ها آلتمتریکس وب اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۸ تعداد دانلود : ۹۵۰

هدف: تبیین و توصیف مفاهیم پیرامون دگرسنجه ها (آلتمتریکس) است. روش/ رویکرد پژوهش: بررسی متون کتابخانه ای و استخراج و تحلیل مطالب مطرح شده مرتبط با اهداف است. یافته ها: برخلاف شاخص های استنادی علم سنجی که کاملاً کند و زمان بر هستند، دگرسنجه ها می تواند در بازه زمانی بسیار کوتاه حتی یک یا دوروزه به ارزیابی تولیدات علمی بپردازد، همچنین بسیار از تولیدات علمی که خارج از مجلات در محیط وب انتشار می یابند نیز قابل ارزیابی هستند. نتیجه گیری: اصلی ترین چالش فراروی این حوزه تردید در داشتن اعتبار علمی در حد حوزه علم سنجی است؛ زیرا مقالات مورد ارزیابی در علم سنجی از فیلترهای علمی بسیاری چون داوری و... عبور می کنند، اما آنچه مسلم است در ارزیابی های درون سازمانی آن هم در بازه زمانی کوتاه دگرسنجی می تواند بهترین شیوه باشد.

۱۰۲.

کارایی رسانه های اجتماعی در کتابخانه های دانشگاهی: مطالعة موردی دانشگاه های دولتی تهران

نویسنده: عاطفه زارعی محمدکریم بیات

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: تهران رسانه های اجتماعی کارایی رسانه های اجتماعی کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۰۷ تعداد دانلود : ۲۱۰۷

هدف این پژوهش شناسایی رسانه های اجتماعیِ مورد استفاده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی در شهر تهران و بررسی میزان کارایی و سودمندی آن ها برای کاربران و ارائة خدمات برای ارتقا و پیشبرد اطلاعات علمی و تبادلات علمی است. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش پیمایشی تحلیلی انجام شده و جامعة آماری آن کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران است. برای جمع آوری داده ها پرسشنامة الکترونیکی تهیه شد و تحلیل و بررسی داده ها نیز با استفاده از نرم افزار spss انجام گرفت. داده ها و اطلاعات به دست آمده نشان داد که بسیاری از رسانه های اجتماعی جایگاه مناسبی در کتابخانه های دانشگاهی ندارند و از آن ها استفادة چندانی نمی شود و حتی برخی از کتابخانه ها نیز اطلاع چندانی از کاربرد آن ها ندارند. این مسئله ممکن است به علت برخی محدودیت ها یا کمبود برخی زیرساخت ها باشد که باعث شده از انواع رسانه های اجتماعی مورد نظر در پژوهش اخیر به جز چند نوعِ شناخته شده استفادة چندانی در کتابخانه های دانشگاهی نشود و کارایی آن ها نیز چندان محرز نباشد. برای این مشکل پیشنهاد می شود که کتابداران شناخت بیشتری از رسانه های اجتماعی داشته باشند و برای تحقیقات علمی برخی محدودیت ها از این رسانه ها برداشته شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۱۰۳.

بررسی میزان بازیابی تصاویر بر اساس عملگر سایت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صالح رحیمی مهران فرهادی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: نمایه سازی تصاویر ذخیره و بازیابی تصاویر نمایه سازی مفهومی عملگر سایت موتور جستجوی گوگل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۸۹۱

هدف از نگارش این مقاله بررسی تأثیر نمایه سازی مفهوم-محور بر بهینه سازی بازیابی تصاویر با استفاده از عملگر سایت است. با توجه به اهمیت روزافزون تصاویر در دنیای کنونی؛ این مقاله پیرامون ویژگی های مورد توجه عملگر سایت در بازیابی تصاویر بحث می کند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش کاربردی است و بر میزان بازیابی تصاویر در عملگر سایت تمرکز دارد. روش پژوهش مورد استفاده در آن از نوع پژوهش مبتنی بر فناوری و نیمه تجربی است. تعداد تصاویر بازیابی شده براساس عملگر سایت (site:) 151 تصویر از کل تصاویر مجموعه که تعداد 900 تصویر با 9 پیوند (صفحه) بوده است است. آماره خی دو جهت بررسی تفاوت فراوانی تعداد تصاویر بازیابی شده بر اساس کدهای مختلف معنی دار بوده است و نشان می دهد که تعداد تصاویر بازیابی شده در کدهای مختلف، متفاوت بوده است. تخصیص عنوان و شرح حاشیه تصویر به زبان فارسی به ترتیب باعت افزایش رتبه و تعداد بازیابی تصاویر در مرحله بازیابی از طریق عملگر فوق می شود. آزمون کروسکال والیس برای تفاوت میانگین رتبه های بازیابی تصاویر در 9 گروه معنی داری است و از این رو میانگین رتبه بازیابی تصاویر در گروه های نه گانه متفاوت است. بنابراین، توجه به برخی متغیرها، بر بهبود سازماندهی تصاویر یک وبگاه تاثیر دارد و لازم است نمایه سازان و مدیران وبگاه ها در استفاده از تصاویر آن ها را مد نظر قرار دهند. این مقاله با تاکید بر نمایه سازی مفهوم-محور تصاویر، ویژگی ها و محدودیت های نمایه سازی تصاویر از طریق عملگر سایت را مورد بررسی قرار داده است.

۱۰۴.

بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور: پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داریوش علیمحمدی نادر نقشینه

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۲

کلید واژه ها: موسیقی هارمونیکا ویبراتو ساز زهی ساز بادی سامانه زمزمه - محور بازیابی اطلاعات موسیقایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۷۰۵

هدف: با در نظر داشتن یک خلأ اساسی، پژوهش حاضر طرح پرسشی نو در ارتباط با کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در بازیابی اطلاعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور را هدف قرار داده است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش بر اساس مرور متون مرتبط با ویبراتوِ سازهای زهی و بادی شکل گرفته و از این حیث می تواند تابع روش سندی باشد. به اعتبار تحلیل محتوایی و استنباط ذهنی از نوشتارهای موجود نیز می توان رویکرد آن را کیفی دانست. یافته ها: در این مقاله و برای نخستین بار در حوزه علم اطلاعات تعریفی قابل درک از هارمونیکا به عنوان یک ساز بادی ارائه و مفهوم ویبراتو به عنوان تقویت کننده صدای ساز تشریح شده است. این پژوهش همچنین، مدل عمومی سامانه های زمزمه-محور بازیابی اطلاعات موسیقایی را عرضه کرده و در قلمرو کاربرد ویبراتوِ هارمونیکا در چنین سامانه هایی این پرسش نو را طرح می کند که آیا می توان ویبراتو را در جهت بازیابی قطعات موسیقایی از سامانه های زمزمه-محور به کار برد؟ نتیجه گیری: شایسته است سامانه زمزمه- محور جدیدی توسعه داده شود که قابلیت درک ویبراتو را داشته باشد و بتواند کاربران غیر متخصص را در بازیابی قطعات موسیقایی مورد نظرشان بیش از پیش یاری دهد.

۱۰۵.

نظریه شایستگی های کانونی: الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احسان گرایی غلامرضا حیدری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۸۲

کلید واژه ها: شایستگی های کانونی آموزش مبتنی بر شایستگی آموزش علم اطلاعات آموزش کتابداری.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۳ تعداد دانلود : ۴۵۲

هدف: هدف این پژوهش بررسی مفاهیم آموزش مبتنی بر شایستگی و شایستگی های کانونی و به کارگیری این مفاهیم به عنوان الگویی برای برنامه ریزی آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی در ایران است. روش : این پژوهش به روش سندی انجام شده است. مرور مطالعات انجام شده در خصوص شایستگی های مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و نیز بیانیه های انجمن های کتابداری برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز به کار گرفته شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که شایستگی های کانونی مورد نیاز متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی را می توان در دو گروه کلی دسته بندی کرد. نخست، شایستگی های کانونی عمومی که به شایستگی های پایه مورد نیاز دانشجویان برای انجام فعالیت های شغلی شان، صرف ن ظر از این که در کجا مش غول به کار می شوند، اشاره دارد، و دوم شایستگی های کانونی تخصصی که با شایستگی های خاص مربوط به علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت فرایند اطلاعات در ارتباط است. ارزش/اصالت: الگوی شایستگی های کانونی در یک نظام آموزشی می تواند برای نیازسنجی آموزشی افراد، تهیه و ارزشیابی برنامه آموزشی، ارزشیابی کارآیی، ارزشیابی اثربخشی آموزشی و نهایتاً برنامه ریزی برای رشد و پیشرفت فرد به کار رود.

۱۰۶.

شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نورمحمد یعقوبی حمیدرضا جعفری جواد شکوهی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: سازمان های دولتی فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی عوامل ریسک رایانش ابری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۳۱ تعداد دانلود : ۱۱۲۴

با پیشرفت سریع فناوری های پردازشی و ذخیره سازی و موفقیت اینترنت، منابع رایانشی، ارزان تر، قوی تر و در دسترس تر از قبل شده اند. این روندِ فناوری تحقق یک مدل محاسباتی جدید به نام رایانش ابری را قادر ساخته است. اخیرا سازمان های دولتی شروع به بکارگیری معماری، بسترها و برنامه های رایانش ابری جهت تحویل خدمات و برآورده ساختن نیازهای زیرمجموعه خودکرده اند.با وجود مزایا و فرصت های بسیار فناوری رایانش ابری،ریسک های متعددی وجود دارند که سازمان های دولتی باید قبل از مهاجرت به سمت محیط ابری آنها را بشناسند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و رتبه بندی عوامل ریسک رایانش ابری در سازمان های دولتی با استفاده از دیدگاه خبرگان فناوری اطلاعات می باشد. ابتدا با مرور مقاله های کلیدی، لیست جامعی از ریسک ها استخراج و در دو دسته محسوس و غیرمحسوس طبقه بندی شدند. سپس از 6 نفر از خبرگان در خصوص این ریسک ها و تقسیم بندی شان، مصاحبه به عمل آمد و 10 ریسک شناسایی شد. پس از آن، با نظرسنجی از 52 خبره و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی این ریسک ها رتبه بندی گردیدند. نتایج نشان می دهد که خبرگان ریسک های نامحسوس را به عنوان مهم ترین ریسک ها در بکارگیری رایانش ابری در سازمان های دولتی شناسایی کرده اند. در این میان ریسک «محرمانگی داده» رتبه نخست را بدست آورده است.

۱۰۷.

تجزیه و تحلیل محدودیت های تکنیکی موثر بر نارضایتی کاربران سیستم های مدیریت دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آزاده فریدی اقدم محمود مرادی بهمن نوروزپور

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: سیستم های مدیریت دانش محدودیت های کیفیت سیستم محدودیت های کیفیت دانش محدودیت های کیفیت خدمات نارضایتی کاربران(93/10/29)

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۷۴ تعداد دانلود : ۵۳۸

بسیاری از سازمان ها به منظور بهره گیری از منافع سیستم های مدیریت دانش، این سیستم ها را به عنوان یک روش سیستماتیک برای به کارگیری فناوری اطلاعات در مدیریت دانش استفاده می نمایند تا قدرت رقابتی و کارایی شان افزایش یابد. به هرحال محدودیت هایی در دستیابی به اهداف این سیستم ها وجود دارد که منجر به عدم استفاده کامل از مزایای بالقوه این سیستم ها می گردد. مقاله حاضر به شناسایی محدودیت های مؤثر بر ناخشنودی کاربران در خلال یک مطالعه پیمایشی در سازمان های بهره بردار این سیستم می پردازد. این عوامل به سه دسته محدودیت-های کیفیت سیستم، کیفیت دانش و کیفیت خدمات دسته بندی شده و مدل مفهومی تحقیق ارائه می گردد. برای جمع آوری داده های مربوط به مدل ساختاری از پرسشنامه استفاده گردید و سپس جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارWarp PLS استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که محدودیت کیفیت دانش به صورت آماری مهم ترین فاکتور مؤثر بر روی ناخشنودی کاربران می باشد و بعد از آن محدودیت کیفیت خدمات و کیفیت دانش به ترتیب جایگاه دوم و سوم را به خود اختصاص داده اند.

۱۰۸.

چگونگی ارزیابی نرم افزارهای مخزن سازمانی: تجربه ای از یک مورد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهری پریرخ مهدی زاهدی نوقابی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: معیارهای ارزیابی سیستم مدیریت اطلاعات دانشگاه فردوسی مشهد ساعد مخزن سازمانی ارزیابی سیستم مدیریت اطلاعات نرم افزار مخازن سازمانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۱ تعداد دانلود : ۶۴۶

یکی از چالش های دهه اخیر برای مدیران دانشگاهی مدیریت اطلاعات در دانشگاه ها بوده است. بسترهای گوناگونی برای این امر توسعه و پیشنهاد شده اند. وب سایت های دانشگاه ها (و دانشکده ها، بخش ها و گروه ها) یکی از این راه حل ها بوده اند. اما اتکاء به صفحات وب سایت برای درج منابع دانشی و استفاده از آن بنابه دلایلی هم چون عدم روزآمدی رضایت بخش نیست. به این ترتیب، در طی سال های اخیر بسیاری از دانشگاه ها برای آگاهی از فعالیت های کارکنان و گردآوری دارایی های فکری خود، اقدام به طراحی سیستم های مدیریت اطلاعات دیجیتال کرده اند. دانشگاه فردوسی مشهد به عنوان یکی از دانشگاه های مادر و برتر کشور، با توجه به حجم انتشارات و ضرورت مدیریت آن، سیستمی را با هدف مدیریت اطلاعات پژوهشی در دانشگاه طراحی کرده است. سیستم اطلاعات علمی دانشگاه فردوسی مشهد یا ساعد، توسط معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1385 طراحی و اجرا گردید. هدف اصلی این پژوهش بررسی فنی نرم افزار مخزن سازمانی دانشگاه فردوسی مشهد است. این پژوهش کاربردی و از نوع ارزیابانه بوده و با روش مطالعه موردی انجام شد. برای بررسی سیستم نرم افزاری مورد استفاده برای مخزن سازمانی دانشگاه از سیاهه وارسی محقق ساخته استفاده شد. یافته ها نشان داد که وضعیت ""ساعد"" از لحاظ ویژگی های فنی در حد متوسط است. با این وجود، ضعف در برخی از قسمت ها مانند مدیریت محتوا و دسترس پذیری بر کارآرایی سیستم تأثیر دارند. از اینرو باید تمرکز بیشتری بر ویژگیهای کاربرمدار سیستم صورت گیرد. همچنین ویژگی های آرشیو و پشتیبانی از سیستم در وضعیت متوسط هستند که با توجه به استفاده روز افزون از سیستم، می توانند در آینده چالش برانگیز باشند.

۱۰۹.

بررسی نگرش کارکنان کتابخانه های عمومی استان خوزستان در خصوص کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده پیتر سنگه در کتابخانه های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور کوهی رستمی ابوذر علیزاده

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸۳

کلید واژه ها: استان خوزستان سازمان یادگیرنده کتابخانه های عمومی پیتر سنگه چشم انداز مشترک.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۷ تعداد دانلود : ۵۲۷

هدف: هدف اصلی این پژوهش تعیین میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های عمومی استان خوزستان از دیدگاه کارکنان کتابخانه های استان است. روش: در این پژوهش که نوعی نگرش سنجی به شمار می رود، از پیمایش توصیفی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 200 نفر از کارکنان دارای مدرک کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد کتابخانه های عمومی استان خوزستان بوده است. ابزار گردآوری داده پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی از قبیل آزمون t تک گروهی، آزمون t برای گروه های مستقل و آزمون F استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که از نظر کارکنان، میزان به کارگیری مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های عمومی استان خوزستان در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. از بین مؤلفه های سازمان یادگیرنده تنها مؤلفه «چشم انداز مشترک» بالاتر از میانگین قرار داشت. همچنین تفاوت معنی داری بین مدرک تحصیل، رشته تحصیلی، نوع مسؤلیت و جنسیت کارکنان و نظرشان در خصوص به کارگیری مؤلفه های سازمان یادگیرنده وجود نداشت. اصالت/ارزش: امروزه کتابخانه های عمومی با ظهور فن آوری های اطلاعاتی و تغییرات اجتماعی وسیع با تغییرات اساسی مواجه شده اند. در چنین وضعیتی، کتابخانه های عمومی باید یاد بگیرند در محیط پر از تغییرات وسیع اجتماعی، پیشرفت های پرشتاب فن آوری و رقابت فزاینده به طور موفق عمل کنند. این مقاله سعی دارد ضمن پرداختن به موضوع سازمان یادگیرنده که در مباحث مدیریتی کتابخانه های عمومی کمتر بدان پرداخته شده است، نقاط ضعف و قوت کتابخانه های عمومی برای تبدیل شدن به یک سازمان یادگیرنده را روشن کند.

۱۱۰.

بررسی شکاف مهارتی در استفاده از رسانه های اجتماعی - تعاملی توسط کتابداران کتابخانة مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران

نویسنده: مهناز ریزان علیرضا اسفندیاری مقدم

منبع: کتاب مهر پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۷ و ۱۸

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی کتابداران دانشگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران رسانه های اجتماعی - تعاملی شکاف مهارتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۲۰ تعداد دانلود : ۱۸۶۴

پژوهش حاضر با هدف آگاهی از میزان شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته است. پرسشنامه دارای 45 سؤال است و چهار مؤلفه: «مهارت ارتباطی»، «مهارت اطلاعاتی»، «مهارت اینترنتی» و «مهارت رایانه ای». نخست کلیة عناصر مربوط به مهارت های مورد نیاز کتابداران از منابع و متون مرتبط و تحقیقات انجام شده در این حوزه جمع آوری شد. سپس، با نظرخواهی از استادان و صاحب نظران، عناصر همسو با این پژوهش انتخاب شد. جامعة آماری شامل 220 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزیِ سیزده دانشگاه دولتی شهر تهران است. از 220 پرسشنامة توزیع شده 190 پرسشنامه (86 درصد) عودت شد. نتایج نشان می دهد وضعیت مهارتی کتابداران در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/3 در رتبة اول و در مهارت اینترنتی با میانگین 44/2 در رتبة چهارم قرار دارد. بیشترین شکاف مهارتی بین وضعیت موجود و مطلوب مهارتی کتابداران در استفاده از رسانه های اجتماعی- تعاملی در زمینة مهارت اینترنتی با میانگین 70/3 و کمترین شکاف در زمینة مهارت رایانه ای با میانگین 33/2 است. شکاف معنی دار در همة ابعاد مهارتی کتابداران، به ویژه مهارت اینترنتی، نشان دهندة ضعف مهارتی کتابداران در استفادة تخصصی و حرفه ای از رسانه های اجتماعی- تعاملی است. در صورتی که شکاف بین مهارت های موجود و مطلوب کتابداران به موقع و صحیح پُر نشود، می تواند به کاهش جایگاه حرفه ای و اجتماعی کتابداران در عرصه های دیجیتالی و مجازی منجر شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.

۱۱۱.

لایه های روش شناختیِ منطق استفهامی و کاربرد آن در تحلیل نظام های رده بندی دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد خندان غلامرضا فدایی محمدرضا وصفی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ بهار ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۸۱)

کلید واژه ها: روش شناسی روش رهایی بخشی رده بندی دانش منطق استفهامی منطق استقرائی منطق قیاسی منطق پس کاوی برساخت انگاری اجتماعی درخودنگری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۲۸ تعداد دانلود : ۳۱۳۲

در این مقاله، بر مفهوم «روش شناسی» و تفاوت آن با «روش» تأکید می شود و در چارچوب این تفاوت گذاری، لایه های دخیل در پژوهشِ استفهامی مشخص می گردد. هدف آن است که با مشخص کردنِ این لایه ها، زمینه کاربردِ منطقِ استفهامی در تحلیلِ نظام های رده بندی دانش، به عنوان بدیلی برای منطق استقرائی و قیاسی که نوعاً منطق اغلبِ پژوهش ها در این حوزه هستند، ارائه شود. روش: تحلیل مفهومی. یافته ها: منطق استفهامی به دنبالِ تبیینِ واقعیتِ مستقل از کنشگرانِ اجتماعی نیست، بلکه قصد فهمِ نحوه برساختِ پدیدارهای اجتماعیِ این کنشگران را دارد. این مواجهه تفسیرانگارانه و برساخت انگارانه کمک می کند رده بندی دانش را به عنوان یک برساخت اجتماعی تحلیل کنیم. چنین تحلیلی نشان می دهد که نظام های رده بندی، نظام های عینیِ مطلقِ استعلایافته از زمان و مکان نیستند، بلکه نظام هایی هستند که شرایطِ فرهنگی و اجتماعیِ حاکم بر تولیدشان، آنها را مقید و مشروط می سازد. هر نظامِ رده بندیِ دانش، محدود به حدودِ هستی شناختی و معرفت شناختی خاص خودش است و باید رده بندی های «دیگر»، مبتنی بر حدود هستی شناختی و معرفت شناختیِ «دیگر» را نیز به رسمیت شناخت و برایشان حق حیات قائل شد. اصالت/ارزش: از طریق معرفی لایه های روش شناختی منطق استفهامی، راه های بدیل و جدیدی را برای بررسی و تحلیل نظام های رده بندی دانش، به عنوان سازه هایی تفسیری و معنایی، پیش پای متخصصان و حرفه مندان کتابداری و اطلاع رسانی می گذارد.

۱۱۲.

دوگان سازی کامل در زبان فارسی: بررسی پیکره بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز محمودی بختیاری زهره ذوالفقار کندری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: ساختواژه تکرار کامل لغتنامه ی دهخدا زبانشناسی پیکره ای صورت و معنا

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۷۲۶

فرایند تکرار یکی از فرایند های صرفی زایا ست که درباره ی آن در زبانهای مختلف و در چهار چوب نظریات مختلف زبانشناختی (دستور زایشی ، نظریه بهینگی و برنامه کمینگی ) مطالعات جامعی صورت گرفته است.اکنون با رشد زبانشناسی پیکره ای و مطالعات پیکره بنیاد می توان پژوهش های صرفی از این دست را دقیق تر به سامان رساند. تکرار در دونوع کامل و ناقص از سوی زبانشناسان (شقاقی 1389، هسپلمت 2002 و بائر 2003) بررسی شده است. تکرار کامل به معنای تکرار کامل یک پایه موسوم به جزء دو گانی است و تکرار ناقص به معنای افزودن جزئی به آغاز یا پایان یکی از پایه هاست. در این مقاله نوع کامل این فرایند زایای صرفی رادر زبان فارسی مورد بررسی قرار داده ایم تا به معانی و ساختار های غالب حاصل از آن و ویژگی های معنایی جزء دوگانی دست یابیم. برای دستیابی به این ویژگی ها به کمک زبانشناسی پیکره ای به پیکره ای جامع و قابل قبول در زبان فارسی نیاز بود که برای برای پژوهش حاضر لغتنامه متوسط دهخدا انتخاب شد. نخست کلیه ی دوگانی های کامل موجود در فرهنگ متوسط دهخدا به همراه توضیحات مربوط به ساخت آنها و معانی اشان استخراج شدند. تعداد دوگانی ها ی استخراج شده 299 مورد بود و آنگاه این داده ها بر اساس ساختار ، معنا و ویژگی های جزء دوگانی دسته بندی شدند. پس از بررسی معانی و ساختار ها نتایج جالبی به دست آمد. نتایج حاصل از بررسی و طبقه بندی داده ها نشان می دهند که به غیر از اصوات ساخت غالب در دوگان سازی ها قید است و به لحاظ معنا ، معنای غالب معنای قلت است و درصد غالب ساختها از عناصر معنا دار تشکیل شده اند. دیگر آنکه حتی اجزاء بی معنا نیز در ایجاد ساخت دو گانی شرکت کرده اند و در موارد متعددی معنای ساخت حاصل ربطی به معنای اجزاء دو گانی ندارد و معنایی کاملا جدید و متفاوت ایجاد شده است. در این میان تعداد نام آواها یا اصوات یک سوم ساختهارا تشکیل می دهند که حتی اصوات نیز نوعی معنا از خود ارائه می دهند و همه ی آنها فاقد معنا نیستند.نتایج حاصل از این پژوهش پیکره بنیاد در آموزش زبان فارسی ، تهیه پیکره های دوزبانه و نیز تسهیل فرایند ترجمه ماشینی کار آمد باشد و نخستین حاصل آن پیکره ای نسبتا جامع از دو گانی های کامل در زبان فارسی است که در شبکه های واژگانی بسیار کار آمد است.

۱۱۳.

مدل دو مرحله ای شکاف- گلچین برای نمایه سازی خودکار متون فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد توکلی زاده راوری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۱ بهار ۱۳۹۴ شماره ۸۰

کلید واژه ها: زبان فارسی نمایه سازی خودکار مدل شکاف – گلچین.

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم کتابداری علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی

تعداد بازدید : ۸۶۱ تعداد دانلود : ۳۷۳

هدف: به علت خاص بودن برخی از مسائل زبانی، لازم است که مدل های بومی نمایه سازی خودکار را با توجه به ویژگی های هر زبان طراحی کرد. این مدل ها باید به گونه ای طراحی شود که جامعیت و مانعیت نمایه سازی مورد توجه باشد. هدف این مقاله معرفی و سنجش توانمندی مدل دو مرحله ای شکاف – گلچین برای نمایه سازی خودکار مقالات فارسی است. ابتدا الگوریتم کار به تفصیل توضیح داده می شود و سپس همخوانی نتایج حاصل از این الگوریتم با کلیدواژه های نویسنده سنجیده خواهد شد. روش: مدل نمایه سازی خودکار فارسی به همراه توضیح مراحل و مسائل مرتبط با آن معرفی خواهد شد. ارزیابی مدل از طریق شاخص دربردارندگی انجام می شود که برای تعیین درصد همخوانی بین نمایه سازان مورد استفاده قرار می گیرد. برای این کار، میزان همخوانی اصطلاحات نمایه ای که از پیاده سازی الگوریتم این مدل حاصل شده اند، با کلیدواژه های نویسندگان مقالات بررسی می گردد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در 90 درصد از موارد، اصطلاحی که این مدل در یک مقاله به عنوان پروزن ترین اصطلاح تشخیص داده است، مشابه اولین کلیدواژه نویسنده آن مقاله است. در کل، بین نتایج این مدل و کلیدواژه های نویسندگان 76 درصد همخوانی وجود داشت که در مقایسه با کارهای قبلی، قابل قبول به نظر می رسد. اصالت/ارزش: ارزش اولیه این کار پرداختن به نمایه سازی خودکار با توجه به ویژگی های زبان فارسی است. برای پیاده سازی مدل ارائه شده، فرض بر استفاده از زبان عبارات الگودار است که توسط بسیاری از زبان های برنامه نویسی پشتیبانی می شود و نیاز به نصب و استفاده از جدول های بانک اطلاعاتی را برای پردازش متن کاهش می دهد. همچنین، مشکل تعیین آستانه بالایی اصطلاحات اصلی را حل می کند. علاوه بر آن، با الگوریتمی خاص، حد پایینی را نیز تعیین می کند؛ به گونه ای که دیگر تعداد اصطلاحات گلچین شده به طول متن بستگی ندارد. این امکان، جامعیت و مانعیت نمایه سازی را تضمین می کند.

۱۱۴.

شناسایی و تعیین چهریزه ها در شبکه روابط همبسته درون و برون حوزه ای اصطلاحنامه اخلاق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رقیه محمدی پیله رود عصمت مؤمنی سید مهدی طاهری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۸۲)

کلید واژه ها: تعیین چهریزه ها اصطلاحنامه اخلاق اسلامی روابط همبسته درون حوزه ای روابط همبسته برون حوزه ای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم کتابداری علوم کتابداری نمایه سازی و چکیده نویسی اصطلاح نامه ها و هستی شناسی ها

تعداد بازدید : ۷۷۸ تعداد دانلود : ۶۸۷

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تعیین چهریزه ها در شبکه روابط همبسته درون و برون حوزه ای اصطلاحنامه اخلاق اسلامی با روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعه پژوهش را 3316 اصطلاح منتشر شده در اصطلاحنامه اخلاق اسلامی تشکیل می دادند که با یکدیگر رابطه همبسته دارند و روش گردآوری داده ها، روش اسنادی (کتابخانه ای) بود. بر اساس یافته های پژوهش چهریزه ""ماهیت و ذات"" با 23 چهریزه فرعی و زیرمجموعه، و 78.55 درصد استفاده، بیشترین کاربرد در روابط همبسته اصطلاحنامه اخلاق اسلامی را دارد؛ و چهریزه مکان بدون چهریزه زیرمجموعه و 0.05 درصد استفاده، کمترین کاربرد در روابط همبسته اصطلاحنامه اخلاق اسلامی را دارد. در نتیجه می توان بیان کرد که چهریزه ""ماهیت و ذات"" بیشترین بسامد، و چهریزه مکان کمترین بسامد را در میان چهریزه های شبکه روابط همبسته میان مفاهیم درون و برون حوزه ای اصطلاحنامه اخلاق اسلامی دارند. در این پژوهش مطابق با نیاز اصطلاحنامه اخلاق اسلامی 6 چهریزه تعریف شد که عبارتند از چهریزه حب و دوستی، چهریزه پایه و اساس/رکن، چهریزه آفت ها و آسیب ها، چهریزه صفات درونی/ احساس، و چهریزه علایم و نشانه ها.

۱۱۵.

بررسی تأثیر قابلیت های مهارتی بر شکل گیری رفتار راهنمایابی کاربران در فرایند اطلاع یابی از کتابخانه دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد زره ساز سید رحمت الله فتاحی اعظم صنعت جو

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: سواد اطلاعاتی راهنمایابی کتابخانه دیجیتال سواد رایانه ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۷ تعداد دانلود : ۵۶۱

چکیده هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه و تأثیر قابلیت های مهارتی کاربران کتابخانه های دیجیتال بر متغیرهای مرتبط با رفتار راهنمایابی آنها است. روش شناسی: این پژوهش به روش ترکیبی انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند طبقه ای، 38 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و از ابزارهای مختلفی همچون پرسشنامه، پروتکل بلنداندیشی و نرم افزار مورائه برای گردآوری و تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش بطور کلی نشان داد که در مدل تحلیل مسیر، سواد اطلاعاتی نسبت به سواد رایانه ای متغیر قوی تری بوده و توانسته رابطه و تأثیر بیشتری بر متغیرهای مرتبط با رفتار راهنمایابی بگذارد. داده های روش تحلیل مسیر همچنین تأیید کرد که سواد رایانه ای و سواد اطلاعاتی تأثیر معکوسی بر فراوانی موقعیت های راهنمایابی و همچنین فراوانی استفاده از منابع راهنما گذاشته اند. همچنین سواد اطلاعاتی در رقابت با متغیر سواد رایانه ای موفق شده به تنهایی تأثیر معکوسی بر فراوانی تقاضاهای راهنمایی و کمک شرکت کنندگان در پژوهش بگذارد. نتیجه گیری: یافته ها بطور کلی نشان داد که قابلیت های مهارتی و مجموعه پیش داشته های دانشی شرکت کنندگان نقش مؤثری در کاهش نشانه های راهنمایابی آنها در فرایند اطلاع یابی دارد. از این رو می توان به اهمیت ارائه آموزش ها و عرضه دانش لازم در حوزه سواد رایانه ای و اطلاعاتی به کاربران کتابخانه دیجیتال (به ویژه در همان زمان دچار مشکل شدن در فرایند اطلاع یابی) به منظور کسب مهارت های لازم برای انجام این فرایند و حتی استفاده از منابع و قابلیت های راهنما بیش از پیش پی برد. در پایان مقاله نیز پیشنهاداتی به منظور ارتقاء وضعیت منابع و قابلیت های کتابخانه های دیجیتال با توجه به قابلیت های مهارتی متفاوت کاربران این پایگاه های اطلاعاتی ارائه شده است.

۱۱۶.

تاثیر عوامل سازمانی و تکنولوژیکی بر تسهیم دانش در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شبنم رفوآ فاطمه عباسی سورکی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: عوامل سازمانی اشتراک دانش تسهیم دانش عوامل تکنولوژیکی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۹۸ تعداد دانلود : ۴۰۱

پژوهش حاضر در راستای بررسی تاثیر عوامل سازمانی و تکنولوژیکی بر تسهیم دانش در کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف،کاربردی و از نظر گردآوری اطلاعات، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کارشناسان ارشد کتابخانه ملی در چهار بخش فراهم آوری، سازماندهی، اطلاع رسانی و آموزش و پژوهش می باشد. پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه، برای آزمون فرضیات پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که متغیرهای فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و پشتیبانی فناوری اطلاعاتی و ارتباطی بر تسهیم دانش تاثیر مثبت و معنادار دارند. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیات فرعی حاکی از آن است که متغیرهای تمرکزگرایی، نگرش مدیر ارشد، استفاده پذیری و سهولت پذیری فناوری اطلاعاتی و ارتباطی، سیستم پاداش دهی، یادگیری سازمانی، انگیزه بیان شده بر تسهیم دانش تاثیر مثبت و معنادار داشته اند.

۱۱۷.

طراحی یک معماری سرویس گرا در محیط علم الکترونیکی جهت تولید و انتشار علم و دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد پورعباسی عبدالله آقایی مجتبی حاجیان حیدری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۱ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۸۳)

کلید واژه ها: معماری سرویس گرا تولید علم پژوهش علمی علم الکترونیکی اشتراک علم انتشار علم

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۱۹ تعداد دانلود : ۵۵۶

میزان توسعه و تعالی یک جامعه به میزان اهمیت علم در آن جامعه وابسته است. در قرن حاضر به لطف ظهور فناوری های اطلاعات و ارتباطات سرعت تولید و انتشار علم رشد چشمگیری پیدا نموده است. اصطلاح علم الکترونیکی اشاره به این تحولات در دنیای علم دارد. از یک سو پیشرفت جامعه در گرو تولید و انتشار علم است و از سویی دیگر استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات برای تولید علم ضروری است. به همین منظور در این پژوهش برای نخستین بار در جامعه علمی ایران موضوع علم الکترونیکی موردبررسی قرار گرفت. بنابراین در این مقاله به سبب جدید بودن موضوع، پس از معرفی علم الکترونیکی، یک معماری سرویس گرا برای آن ارائه می شود. معماری سرویس گرا بر پایه سه رکن اساسی علم الکترونیکی یعنی داده، محاسبات و ارتباطات شکل گرفته است. هر یک از این ارکان خود دارای مؤلفه هایی هستند. این مؤلفه ها و اجزای معماری پیشنهادی با توجه به ویژگی هایی که نویسندگان دیگر برای معماری علم الکترونیکی در نظر گرفتند استخراج می گردد. پس از به دست آمدن مؤلفه ها، روابط منطقی بین آن ها ترسیم می شود. این مؤلفه ها در ارتباط و تعامل با یکدیگر، تولید و انتشار علم را تسهیل می نمایند. درنهایت برای درک بهتر روابط بین اجزای معماری پیشنهادی و تعامل آن ها، یک مورد کاوی موردبررسی قرار می گیرد.

۱۱۸.

نگرش کتابداران نسبت به جایگاه آتی خود در عرصه تحولات فناورانه (موردپژوهی: کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم زبردست اکرم زیارتی عزیز

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات کتابداری و اطلاع رسانی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی کتابداران آستان قدس رضوی جایگاه حرفه ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۹۸ تعداد دانلود : ۷۱۶

هدف: شناسایی نگرش کتابداران شاغل در کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی در مورد نقش و آیندة حرفه ای خود و عوامل کلیدی مؤثر بر آن. روش/ رویکرد پژوهش: پیمایشی- توصیفی از نوع کاربردی است. جامعة پژوهش کلیة کتابداران شاغل در بخش های مختلف کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی (80 نفر) بودند. از پرسشنامه به عنوان ابزار گردآوری داده ها در سه بخش عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و شاخص های پراکندگی همبستگی و آزمون دوجمله ای صورت گرفت. یافته ها: از 80 نفر کتابدار شاغل در کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی تعداد 64 نفر دانش آموختة رشتة کتابداری و اطلاع رسانی بودند. میانگین اهمیت به عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی به ترتیب 09/4، 17/3، و 07/4 در مقیاس 5 محاسبه شد. آزمون دوجمله ای با اطمینان بالا (95%) تأییدکنندة اهمیت بالای عوامل درونی، بیرونی، و نگرشی است. ضریب همبستگی، ارتباط معناداری در نقش مؤثر عوامل درونی بر نگرش مثبت کتابداران نشان داد. نکتة قابل اهمیت این است که کتابداران به خوبی از شرایط حاکم بر این رشته و ارتباط تنگاتنگ آن با فناوری های نوین اطلاع داشتند و برای انطباق با آن تلاش می کنند. نتیجه گیری: برای پاسخگویی به نیازهای آتی کتابداران، بازنگری در ساختار تشکیلات اداری و آموزشی کتابخانة مرکزی آستان قدس رضوی در اولویت است. این اولویت زمینه را برای ترمیم تأثیر عوامل بیرونی بر نگرش حرفه ای کتابداران نسبت به جایگاهی که در آیندة حرفه خواهند داشت فراهم می کند.

۱۱۹.

اخلاق حرفه ای کتابداران (موردپژوهی: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نرگس محمدعلی پور سکینه مرادی

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۰۴

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای کتابداران کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم کتابداری کتابخانه ها کتابداران و کارمندان کتابخانه

تعداد بازدید : ۹۷۲ تعداد دانلود : ۴۹۲

هدف: ارزیابی وضعیت اخلاق حرفه ای کتابداران کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی و تأثیر آن بر عملکرد شغلی آنهاست. روش/رویکرد پژوهش: با استفاده از پرسشنامه نظر 92 نفر از کتابداران کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی که به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند پیمایش شده است. یافته ها: میانگین همه مؤلفه ها و عامل کلی اخلاق حرفه ای کتابداران تفاوت معناداری با میانگین نظری مؤلفه ها دارد و بالاتر از آن است؛ به جز ""ارتقای معلومات و مهارت های شغلی""، میانگین های به دست آمده برای همه مؤلفه های عملکرد کتابداران بالاتر از میانگین نظری است. نتیجه گیری: برای ارائه هر چه بهتر خدمات، لازم است کتابداران با آموزش و تشویق، از اصول اخلاقی حرفه آگاه شوند.

۱۲۰.

تحلیل محتوای روزنامه های کثیرالانتشار در دوره های هشتم و نهم ریاست جمهوری اسلامی از نظر مطالب مرتبط با کتاب و کتاب خوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بتول رحمانی فاطمه نوشین فرد

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۶ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۰۳

کلید واژه ها: مقاله روزنامه کتاب گزارش روزنامه ایران خبر فعالیت فرهنگی کتاب خوانی روزنامه اطلاعات ریاست جمهوری (دوره هشتم و نهم) روزنامه جمهوری اسلامی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۷۶ تعداد دانلود : ۸۲۵

هدف: تحلیل محتوای روزنامه های کثیرالانتشار اطلاعات، ایران، و جمهوری اسلامی در دوره های هشتم و نهم ریاست جمهوری اسلامی ایران از نظر انتشار مطالب مرتبط با کتاب و کتاب خوانی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش تحلیل محتوا انجام شد. جامعة آماری، گزارش، معرفی، و نقدهای مرتبط با کتاب و کتاب خوانی در روزنامه های مورد نظر از خرداد 1380 تا مرداد 1388 (جمعاً 297 ماه و 8782 شماره) بود. ابزار مورد استفاده، کاربرگ و سیاهة وارسی بود و داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل و SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: کل مطالب منتشرشده در روزنامه های مورد بررسی در دورة هشتم ریاست جمهوری کشور 70 مقاله، 2138 گزارش، 2553 معرفی کتاب، و 475 نقد بود. تعداد کل مطالب در دورة نهم 37 مقاله، 2164 گزارش، 2220 معرفی کتاب، و 253 نقد بود. فعالیت های فرهنگی مربوط به مقاله، گزارش، معرفی، و نقدهای مرتبط با کتاب و کتاب خوانی در دورة هشتم نسبت به دورة نهم افزایش بیشتری را نشان می دهد. روزنامة ایران با فعالیت فرهنگی 67/47 درصد در دورة هشتم نسبت به سایر روزنامه ها و نسبت به دورة نهم پیشی گرفته است. نتیجه گیری: با توجه به اهمیت کتاب و کتاب خوانی در جامعه و رسالت روزنامه ها به عنوان یک رسانة عمومی و ملی، نتایج به دست آمده رضایت مند نیست، زیرا روزنامه های کثیرالانتشار باید نقش فعال و پررنگ تری نسبت به انتشار مطالب مرتبط با کتاب و کتاب خوانی داشته باشند.

درخت حوزه‌های تخصصی