درخت حوزه‌های تخصصی

فرهنگ سیاسی در ایران به عنوان فضایی فرهنگی که نمایانگر چگونگی ارتباط مردم با نظام سیاسی است در دهه های اخیر از پدیده های متنوعی همچون انقلاب، ساختار نظام سیاسی، کارگزاران حکومتی و... متاثر شده است. در این فضای فرهنگی پدیده شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر آثار مختلفی بر جای گذاشته است. اما اینکه این پدیده و به طور خاص شبکه های توئیتر و فیس بوک توانسته مانند دیگر پدیده های تاریخی بر فرهنگ سیاسی استادان دانشگاه ها به عنوان قشری که بیشترین بهره برداری را از این دو شبکه اجتماعی دارند تاثیر بگذارد، مسئله ای است که پژوهش حاضر برای پاسخگویی به آن از روش موردی- زمینه ای و در سطح توصیفی- تحلیلی بهره برده است. این تحقیق با بهره گیری از نظرات استادان علوم انسانی دانشگاه های هشت کلان شهر کشور به شیوه پیمایشی و سپس تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تاو کندال به این نتیجه دست یافته است که سه کارکرد توسعه قابلیت های نظارتی، همگرایی ارتباطات اجتماعی و ارزش سازی توییتر و فیس بوک در مجموع بر شش مولفه از هشت مولفه فرهنگ سیاسی کاربران دانشگاهی در ایران موثر بوده که از این میان هر سه کارکرد بر نقد نظام سیاسی؛ دو کارکرد بر بی اعتمادی، بیگانه ستیزی و برتری ارزش های دینی و فقط یک کارکرد بر افراط گرایی و خودمداری تاثیر دارند و رفتارهای فراقانونی و مطلق گرایی فکری نیز تاثیری از این کارکردها نمی پذیرند.

امروزه افراد از طرفی تحت تأثیر فرهنگ دینی جامعه خود هستند و از سوی دیگر در معرض عناصر ساختی دنیای مدرن قرار دارند. بررسی تغییرات ایجادشده در جامعه و تأثیر آن بر دینداری می تواند موفقیت ها و کاستی برنامه های اجراشده در حوزة مسائل دینی را نشان دهد. این پژوهش با هدف برسی رابطة بین دینداری و میزان عضویت افراد در پیوستن به شبکه های اجتماعی نیکوکاری انجام شده است. شیوة انجام این تحقیق، پیمایش بوده و جامعة آماری آن تمام افراد هجده سال به بالای ساکن در منطقة 4 شهر تهران را در بر می گیرد. این افراد، مطابق شیوة نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای و به صورت تصادفی انتخاب شده اند. با توجه به گستردگی نظریات مطرح در حوزة جامعه شناسی دین، تلفیقی از نظریات وبر، اینگلهارت، برگر و لاکمن برای تبیین موضوع برگزیده و از ابزار پرسشنامة استاندارد برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. همچنین از آزمون های آماری خی دو و فی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. متغیر دینداری در چهار بعد مناسکی، تجربی، پیامدی و اعتقادی، و متغیرهای زمینه ای از جنبه های سن، تحصیلات و وضعیت تأهل بررسی شده اند. یافته های تحقیق نشان از همبستگی با درصد احتمال قوی متغیرهای مستقل تحقیق با میزان عضویت افراد در شبکه های اجتماعی نیکوکاری دارد.

با وجود گسترش رسانه های اجتماعی، هنوز تلویزیون مهم ترین و رسمی ترین رسانه جمعی محسوب می شود اما رسانه های اجتماعی امروزه بخشی جدایی ناپذیر از حیات حرفه خبرنگاری به شمار می روند. این رسانه ها توانسته اند تا حدودی اقتدار خبرنگاران رسانه های سنتی از جمله تلویزیون را زیر سوال ببرند. به نظر می رسد خبرنگاران تلویزیون نیز از رسانه های اجتماعی به عنوان یکی از مهم ترین ابزار خبرنگاری استفاده می کنند. هدف از پژوهش حاضر شناسایی میزان و نحوه استفاده از رسانه های اجتماعی در حرفه خبرنگاری در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران است تا مشخص شود که این رسانه های نوین برای خبرنگاران چه کارکردی دارند و با چه انگیزه و هدفی توسط آنها استفاده می شوند. برای یافتن پاسخ،  با تکیه بر نظریه های همگرایی رسانه ای و استفاده و رضایت مندی، به روش پیمایش، نظر خبرنگاران خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر و باشگاه خبرنگاران جوان در این خصوص احصا شد. یافته ها نشان می دهد خبرنگاران صدا و سیما در فعالیت حرفه ای خود از شبکه ها یا پیام رسان های اجتماعی به عنوان ابزاری کمکی با هدف پیگیری اخبار مربوط به حوزه فعالیت و رصد سایر رسانه ها، سوژه یابی و تعامل با مخاطبان استفاده می کنند. میزان بالای استفاده از پیام رسان های خارجی بویژه تلگرام و واتس آپ در مقایسه با پیام رسان های داخلی در میان خبرنگاران و کمترین استفاده از اینستاگرام در امور خبری از دیگر یافته های این پژوهش است.  

This paper initially examines theories proposed by Feenberg about technical systems and alternative modernity, analyzes his thoughts, and concludes that a framework of values needs to be provided in shaping technical systems. In a society like Iran, where policy makers are looking for the realization of Islamic values, this framework of values is derived from Islam. To explain the relationship between religion and technology, the concept of concretization has been used up, according to which, all aspects of civilization, including technical systems must be concretized based on Islamic values. Virtual space as a part of the technical systems must be concretized with a holistic approach, based on Islamic values, and for this purpose, there is no choice but a collective social life based on religious values. The concluding section of the paper also tries to deal with another significant issue which predicts the future of concretization at the level of civilizations which will be offered using the metaphor of the ‘sand desert’.

در این پژوهش "نقش استفاده از اینترنت در میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی" در شهر کاشان مورد بررسی قرارگرفته است و در این راستا، نظریات متعددی از دنیس مک کوایل، جان تامپسون، مانوئل کاستلز، و نیز برخی صاحبنظران ایرانی مورد استناد قرارگرفته اند. جامعه آماری پژوهش را مراجعه کنندگان به کافی نت های فعال در شهر کاشان تشکیل می دهند که از آن میان تعداد 384 نفر بر اساس فرمول کوکران محاسبه و چون نسبت حجم نمونه به جامعه آماری بزرگ تر از 05/0 بود تعداد حجم نمونه طبق فرمول اصلاح و نهایتاً حجم نمونه تحقیق 319 نفر تعیین گردید. اطلاعات و داده های پژوهش از طریق پرسشنامه در فروردین 1396 گردآوری و در این مسیر از روش نمونه گیری به صورت دومرحله ای تصادفی و سهمیه ای متناسب بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده از آزمون تی تک نمونه ای نشان داد میزان بروز عادات و خصلت های منفی فرهنگی در جامعه مورد بررسی در یک سطح تقریباً متوسط قرار داشته و شدید نیست. جالب اینکه آزمون همبستگی پیرسون حاکی از رابطه معکوس ولی ضعیف میان استفاده از اینترنت و بروز برخی عادات و خصلت های منفی بوده است. بدین معنا که استفاده از اینترنت اثر کاهشی بر روی بعضی عادات و خصلت های منفی کاربران دارد، البته در مقام مقایسه، "میزان استفاده" افراد از اینترنت نقش مؤثرتری از "سابقه استفاده" آن ها در کاهش عادات و خصلت های منفی داشته است. همچنین، بر اساس آزمون تحلیل واریانس یک طرفه روشن گردید که نوع استفاده و محیط استفاده از اینترنت نیز با میزان بروز عادات و خصلت های منفی رابطه معنادار نشان می دهد. بدین معنا که، شدت بروز عادات و خصلت های منفی در کاربرانی که استفاده های مختلفی از اینترنت داشته و یا از محیط های اینترنتی گوناگون استفاده می کنند یکسان نیست.

مدارس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) به عنوان یکی از ارکان اصلی سیاست گذاری نخبگان در عرصه آموزش و پرورش طی سه دهه اخیر به سرعت در سراسر کشور گسترش یافته و طیف وسیعی از دانش آموزان مستعد مناطق مختلف ایران را جذب نموده است. پژوهش حاضر در پی بررسی ابعاد فرهنگی متمایز اجتماع دانش آموزان/ دانش آموختگان سمپاد با تأکید بر پیکره اطلاعاتی در فضای مجازی می باشد. در این راستا با استفاده از نشانه شناسی فرهنگی به مثابه روش، بر مبنای نظریه ابعاد فرهنگی خِرت هوفستده (2012) چارچوب نظری سامان یافته است. به علاوه آنکه دینامیسم و پویایی مؤلفه های نشانه شناختی سمپاد در بستری از تقابل و ارتباط میان خود و دیگریِ غیرسمپادی، امکان دستیابی به برخی از ویژگی های مهم فرهنگی آن فراهم می سازد. براین اساس گروه دانش آموزان سمپادی در فیس بوک با بیش از 21900 عضو به عنوان بزرگترین گروه مختص به سمپادی ها در شبکه های اجتماعی، برای نمونه گیری انتخاب شد. از منظر تحلیل نشانه شناختی با توجه به اهداف تاریخی تأسیس مراکز آموزشی سمپاد و لزوم تمایزیابی هویتی اعضای آن، دوگانه تقابلی «هلنیسم بربریت» در شکل گیری اجتماع سمپاد جایگاهی محوری ایفا می کند. در این میان فاصله قدرتِ اندک، فردگرایی، مردگرایی، احتمال گریزی زیاد، جهت گیری بلند مدت و زیاده روی به عنوان ابعاد غالب فرهنگی هویت سمپادی در نسبت با دیگریِ فرهنگیِ خود، به شمار می آیند.

شبکه های اجتماعی مجموعه ای از روابط اجتماعی هستند، که اعتماد یکی از ویژگی های مهم آن روابط محسوب می-شود. بی اعتمادی زمینه ساز عدم همکاری و بی نظمی در جامعه می گردد. از اینرو هدف اصلی این پژوهش، بررسی عوامل موثر بر اعتماد و خوشنامی در شبکه های اجتماعی به وسیله داده کاوی می باشد. تولید و فرسایش اعتماد در ساختارهای شبکه های اجتماعی را می توان به وفور یافت. از آنجایی که تعامل های اجتماعی درون روابط اجتماعی رخ می دهند، چگونگی انتخاب طرف تعامل می تواند بر شکل گیری اعتماد تأثیرگذار باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 200 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد الکترونیکی که بین آنها پرسشنامه توزیع شده است، می باشد. این پرسشنامه برگرفته از مدل مایر و همکاران (1995) و میشرا (1996) می باشد. و از پرسشنامه اعتماد در فضای ارتباطی مجازی اُسورا و همکاران(2007) تهیه شده است. پس از تهیه، پرسشنامه در اختیار جامعه آماری قرار گرفته شد و پس از جمع آوری اطلاعات وارد برنامه کلمنتاین شده و در ادامه نتایج استخراج گردید.

مقاله حاضر باهدف امکان سنجی کاربست محتوای کاربرساخته به عنوان گونه محتوایی غالب و در حال رشد فزاینده در فضای مجازی در فرآیندهای بازاریابی محتوایی و احصای الگوی این کاربست است. مسئله اساسی این پژوهش آن است که چگونه و بر اساس چه الگویی می توان محتوای کار برساخته را در فرآیند بازاریابی محتوایی استفاده کرد؟ این مطالعه به نوع خاصی از محتوای کار برساخته یعنی نظرات کاربران در محیط های شبکه های اجتماعی فضای مجازی توجه دارد. روش اجرای این پژوهش مبتنی بر روش نظریه داده بنیاد با رویکرد گلیزری [1]است. نظرات موجود در وبگاه دیجی کالا با استفاده از نمونه هایی که کفایت نظری لازم برای روش نظریه داده بنیاد فراهم کند، احصاء شدند و داده های به دست آمده مبتنی بر مراحل کدگذاری چهار مرحله ای نظریه داده بنیاد تحلیل شدند تا به قضایای نظری مطلوب دست پیدا کنیم. در پایان مبتنی بر فرآیندهای پنج مرحله ای تدوین شده، که عبارتند از: طراحی و برنامه ریزی برای بازاریابی محتوایی؛ تولید و تصدی محتوای مرتبط با طراحی و برنامه ریزی بازاریابی محتوایی؛ دروازه بانی و توزیع محتوای تولیدی و تحت تصدی؛ ارتباط و درگیری با مخاطب/مشتری بازاریابی محتوایی و سنجش راهبرد بازاریابی محتوایی، به تحلیل یافته های حاصل از نظرات کاربرساخته پرداخته شد. بنابراین حجم از داده ها و یافته های ناشی از تحلیل آن ها می توان گفت که نظرات کاربرساخته موجود در فروشگاه آنلاین در چهار گروه قابل شناسایی هستند که عبارتند از: نظرات محصول گرایانه، نظرات راهنما، نظرات تجاری و نظرات روایی که الگوی کاربست آن ها در فرآیندهای ذکرشده در جمع بندی مطرح شده است. [1]. Galsserian Approach

گسـترش شـبکه ­های اجتماعـی مجـازی همچـون اینسـتاگرام در ایـران، بـه سـبب ایجـاد محیـط و فضـای رسـانه ای غیررســمی و افزایــش قــدرت کاربــران در به اشــتراک گذاری عکــس، ویدئــو، ایده هــا، عواطــف و احساســات، فرصـت بی­ نظیـری را بـرای رشـد فرهنـگ سـلبریتی و هـواداری از آنهـا ایجـاد کـرده اسـت. بنابرایـن، هـدف ایـن پژوهــش، مطالعــۀ دلیــل و زمینه هــای فرهنــگ هــواداری از ســلبریتی ­ها در اینســتاگرام اســت. روش تحقیــق بـه کار رفتـه در ایـن پژوهـش، کیفـی بـوده و از رهیافـت نظریـۀ زمینـه­ ای بـه عنـوان روش عملیاتـی پژوهـش اســتفاده شــده اســت. مشــارکت کنندگان پژوهــش، 22 نفــر از فالوورهــا یــا تعقیب کننــدگان ســلبریتی­ ها (بــا تعــداد فالــوور بیشــتر) در شــبکۀ اجتماعــی اینســتاگرام هســتند کــه بــه روش نمونه گیــری هدفمنــد انتخــاب شـده­اند. بـرای گـردآوری داده­هـا از مصاحبه هـای عمیـق نیمه سـاختاریافته بهـره گرفتـه شـده اسـت. داده هـای گـردآوری شـده بـا بهره گیـری از روش مقایسـه ای مـداوم و مطابـق بـا رویه هـای نظام منـد اشـتراوس و کوربیـن در ســه مرحلــه (بــاز، محــوری و انتخابــی) مــورد تحلیــل قــرار گرفتنــد. قابلیــت اعتبــار، اعتمــاد و انتقال پذیــری داده هـا نیـز مـورد تأییـد قـرار گرفتـه اسـت. یافته هـای پژوهـش بیانگـر آن اسـت کـه مهمتریـن دلیـل تمایـل هــواداران بــه ســلبریتی ها عبارت انــد از: دیجیتالی شــدن زندگــی جوانــان، مصرفی شــدن جامعــه، ســلبریتیزه شــدن جامعــه، نقش آفرینــی رســانه های عصــر اول و فرســایش اعتمــاد نهــادی در جامعــه. همچنیــن تغییــر الگوهــای اوقــات فراغــت، اســتحالۀ شــهرت، وجــود نابرابــری در جامعــه و رواج مدرنی­ زاســیون یــا نوســازی بــه عنــوان عوامــل زمینــه­ ای یــا تســهیل­ گر نیــز در هــواداری از ســلبریتی­ ها نقــش داشــته­ اند.

این مقاله به مطالعه تاثیراستفاده ازسایتهای شبکه اجتماعی برهویت قومی دانشجویان دانشگاههای تهران می پردازند. شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر نقش گسترده ای در تحولات اجتماعی و سیاسی ایفا کرده اند و همین مسئله مطالعه آنها را ضروری ساخته است. چهارچوب نظری این مقاله را هویت قومی تشکیل می دهد. در چهارچوب نظری استفاده شده در این مقاله هویت ملی شامل چهار بعد هویت یابی قومی، تعلق به فرهنگ قومی، تعهد به اجتماع قومی و بعد سیاسی هویت قومی است. روش نمونه گیری نیز تلفیقی از روشهای هدفمند و گلوله برفی بود. روش پیمایش بعنوان روش تحقیق انتخاب شد و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه برخط استفاده شد. سایت فیسبوک نیز بعنوان زمینه تحقیق انتخاب شد چرا که پرکاربرترین و محبوبترین شبکه اجتماعی مجازی است. نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از سایت فیسبوک با هویت قومی دانشجویان همبستگی مثبت دارد. این متغیر با هر سه بعد هویت قومی رابطه مثبت دارد اما مقدار این همبستگی پایین و ضعیف می باشد.