درخت حوزه‌های تخصصی

گسترة یادگیری و آموزش الکترونیک، نویدبخش اجرایی شدن آرمان های دور از دسترس دو دهة قبل کشور بوده است. نیازهای گستردة مهارتی جوامع دانش محور و مبتنی بر فنّاوری اطلاعات با ادامه استفاده از روش های سنتی نظام آموزش، قابل پاسخگویی نیست. هدف از تحقیق حاضر، تعیین عوامل مؤثر بر ارتقای رضایت کاربران آموزش های مجازی تحت وب با استفاده از مدل کانو می باشد. در این تحقیق، ارائه مدل مفهومی عوامل مؤثر بر رضایتمندی کاربران آموزش مجازی با استفاده از دو مدل تجربی و عمومی در محدوة زمانی شش ماهه (از مهرماه تا بهمن ماه سال 1387)، در بین کاربران دو دانشگاه مجازی استان تهران اجرا شده است. نوع جامعة آماری از نوع تصادفی و عوامل مورد بررسی شامل عوامل آموزشی، مشخصات انسانی، واسط کاربر، زیرساخت، محتوا و تعامل در نظر گرفته شد. در این راستا نظرات 71 دانشجو مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بررسی نظرات دانشجویان مورد مطالعه، از طریق پرسشنامه و پس از تأیید پایایی و روایی آن انجام شد. برای این منظور پرسشنامة طراحی شده، حاوی 20 سؤال پنج گزینه ای (بر اساس طیف لیکرت) تهیه گردید. تحلیل اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون کای - دو انجام و نتایج حاصل با استفاده از مدل کانو طبقه بندی شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مشخص گردید که بیشترین عوامل تأثیرگذار بر رضایت کاربران «بُعد واسطة کاربر و تعامل» و بیشترین عوامل مؤثر بر نارضایتی کاربران «بُعد زیرساخت و محتوا» می باشد.

نویسنده با ارائه‌ی این مقاله به معرفی " رس " به عنوان واحد پیام پرداخته است. "رس" کوچکترین واحد ساختمانی پیام است که معنا را در گیرنده، پدید می‏آورد . عینی نبودن " رس " به طور مستقیم، عاملی شد تا از علم فیزیک و زیست شناسی برای شناسایی آن بهره گرفته شود. البته هر چند علوم ارتباطات، فیزیک و زیست شناسی در ظاهر از سه مقوله‏ی مجزا سخن به میان می‏آورند اما همانندی و نقاط مشترکی در سازه های بنیادین هر یک از این سه علم وجود دارد. این وجوه مشترک به شناسایی بیشتر واحد پیام های ارتباطی کمک می‏کند. نویسنده، علوم پایه را کانال ارتباطی مطلوبی برای یافتن مفهوم رس می‏داند و به ویژه‏گی‏ها و مشخصه‏هایی برای رس به عنوان واحد پیام دست یافته است. برخی از این مشخصه‏ها عبارتند از : تعادل سیستم‏های ارتباطی بر مبنای دو مولفه‏ی نیاز و تراکم، ارتباط خطی یکسان با محیط، انتقال فعال و غیر فعال، مسئولیت مشخص در اجزاء پیام، پیروی از قانون شکست نور، بر هم کنشی با میدان رس دیگر، پدیده ی تابش اطلاعاتی، جهش، همانندسازی و تکثیر، رابطه با رس پیشین به عنوان خاستگاه شکل‏گیری، دیالکتیک مبتنی بر نظم و بی‏نظمی، ایجاد زنجیره و شبکه‏ی رس، نیروهای درونی که در شدت تأثیر گذاری بر مخاطب موثرند، فراگرد اثر گذاری و تأثیر پذیری، ضریب تأثیرگذاری، تبدیل سازی انرژی از حالتی به حالت دیگر، برخورداری ازحرکت های موجی و حالت های بازتابی. در ضمن باید توضیح داد که نام "رس" برگرفته از ابتدای نام خانوادگی نویسنده مقاله است که در عین حال ابتدای دو واژه ی انگلیسی گیرنده و فرستنده را نیز در خود جای دارد.

این مقاله نتایج تحلیل محتوای انجام شده بر روی 82 عنوان کتاب درسی را در سه مقطع تحصیلی مدارس کشور ارائه می کند. هدف از این مطالعه، شناخت مکانیسم های آموزشی-ارتباطی نهفته در کتب درسی و میزان اثربخشی آنها در جامعه پذیری کودکان در حوزه صرفه جویی در مصرف آب است. توضیح آنکه، کتابهای درسی منبع آموزشی امروز و الهام بخش اندیشه، نگرش و رفتار حال و آینده کودکان و جوانان کشور است. کودکانی که دانش آموزان مدارس و فرزندان امروز، شهروندان فردا، مهندسان، مدیران، مجریان و قانونگذاران آینده جامعه محسوب می شوند. آب مایة حیات است و به رغم فراوانی، کمبود آب سالم یکی از معضلات دنیای امروز بشمار می رود. بطوریکه عدم توجه به این مشکل ادامه حیات را برای بسیاری از ساکنان کرة زمین ناممکن می سازد. افزایش سطح دانش و آگاهی دانش آموزان نسبت به ارزش و اهمیت آب و مسائل آن می تواند بر رفتارشان به عنوان مصرف کننده و یا به عنوان حاملان پیام در تعامل با اعضای خانواده شان در حفظ منابع آبی و کاربرد بهینة آن در خانواده ها مؤثر واقع شود. کتابهای درسی منبع مؤثری در فرایند جامعه پذیری و تربیت شهروندانی مسئول در یک جامعه است. بنابر این، شناخت محتوای کتابهای درسی مدارس با هدف آشنایی از سهم مطالب مربوط به آب به صورت کمی و کیفی و ارائة راهکارهای مناسب در این زمینه انجام شد. یافته های این مطالعه حاکی از آن است که سهم مطالب مربوط به موضوع آب که در 20 مقولة اجتماعی و فنی مورد ارزیابی قرار گرفت، نزدیک به دو درصد از مطالب کتابها را داراست. ایماژ ارائه شده در کتابها بسیار خوشبینانه است و سهم عمده ای از مطالب از فراوانی آب در طبیعت سخن می گوید. در مقابل سهم مطالب مربوط به کمیابی، دشواری تأمین آب سالم و روشهای مصرف بهینه آن در کمتر کتاب درسی به آنها اشاره شده است. از مجموع نزدیک به یازده هزار صفحه مطالب مورد ارزیابی کمتر از نیم صفحه و تنها در دو کتاب درسی بر لزوم صرفه جویی و مصرف بهینه آب اشاره شده است.

این مقاله به تحلیل این نکته می پردازد که چگونه سواد دیجیتالی در سایت فضای من مورد استفاده قرار می گیرد تا کاربران بتوانند شرح حالهای شخصی فراهم کرده و ارائه کنند. توضیح آنکه سایت فضای من، سایتی است که در آن میلیون‏ها نفر عضو هستند و شرح حال‏های (Profiles) شخصی ایجاد می‌کنند و در فعالیت‏های اجتماعی گوناگونی سهیم می‌شوند. سایت فضای من برای نوجوانانی که به‏صورت مداوم از آن استفاده می‏کنند، ابزار اصلی ارتباط با یکدیگر محسوب می‌شود و محیطی است که آنان می‏توانند در آن در بسیاری از جنبه‏های فرهنگی آمریکا به‏ویژه بخش‌های سرگرمی نظیر موسیقی، تلویزیون و فیلم سهیم شوند (بوید آ، 2006). بسیاری از افراد برای ایجاد و نگهداری شرح حال‏های سایت فضای من خود، وقت و تلاش قابل ملاحظه‌ای صرف می‌کنند. ایجاد شرح حال سایت فضای من از چه طریق می‏تواند کانون سواد جدید دیجیتالی محسوب شود؟ پاسخ این پرسش بستگی به این نکته دارد که منظور از ""سواد"" چه باشد. نویسنده، در این مقاله ابتدا به تحلیل ایجاد شرح حال در سایت فضای من با توجه به چارچوبی از ”سواد“ می‌پردازد که نشان میدهد سواد دیجیتال جنبه‌های اجتماعی و فنی را با هم تلفیق می‌کند و بر استفاده از کد تمرکز دارد. او، سپس به شرح این موضوع می‌پردازد که در حالیکه سایت فضای من، محیط ایده‌آلی برای آموختن بعضی از زبان‏های تولید وب نیست، قدرت بازنمایی که در ایجاد شرح حال در سایت فضای من یافت می‌شود به رفتاری که از نظر فنی ساده ولی از لحاظ اجتماعی پیچیده است، مربوط می شود. به عبارت دیگر، پیچیدگی آن به این نکته مربوط می شود که کپی کردن و چسباندن کد یا رمز، به عنوان راهی برای استفاده از محصولات رسانه‌ای سایر افراد، یک رفتار پیچیده اجتماعی است. سرانجام، او معتقد است که این عمل، دو تاییهایی که در توصیف فرآیند ""مصرف"" و ""تولید"" و فعالیت‏های ""خواندن"" و ""نوشتن"" به‏کار می‌روند را مورد تردید قرار می‌دهد. با ترکیب کارهای تحقیقاتی اخیر در باره ی مسائل رسانه و مطالعات فرهنگی با تحقیق در باره ی سواد، مفاهیمی نظیر ""تشریک"" و ""ترکیب"" راهی مفید برای توصیف رویه ی عملی این سواد جدید فراهم می‌کنند.

در این مقاله کوشیده ایم دو رمان شازده احتجاب و بره گمشده راعی اثر هوشنگ گلشیری و نیز رمان سووشون سیمین دانشور را بر بستر گفتمانی یک دوره خاص یعنی دهه 40 بازخوانی کنیم. این گفتمان را می توان گفتمان غربزدگی نامید که شامل موتیفهای مختلفی است از قبیل حسرت بر سنت و از دست رفتن یکپارچگی آن؛ تحقیر روشنفکر طرفدار غرب و کوشش برای دادن تعریفی جدید از او، بیزاری از غرب و عامل کلیه ویرانیها و مصیبتها چه مادی و چه معنوی دانستن آن و از این قبیل. متنی که کلیه این موتینها را در خود متبلور می کند، کتاب غربزدگی جلال آل احمد است. در این کتاب آل احمد نشان می دهد که غرب از همان آغاز شکل گیری اش در صدد ضربه زدن و نابود کردن جهان اسلام بوده است؛ و در این راه از انواع حربه ها و دسایس و توطئه ها استفاده کرده است. در نهایت غرب با این ابزار کلیت اسلامی را نابود کرده است. نابودی این کلیت در سووشون به صورت نابودی خانواده زری بازنمایی می شود و در بره گمشده راعی به صورت پراکنده شدن گله و از هم پاشیدن مجموعه و بی اعتبار شدن عمل پیام آوری.

درس اقتصاد اطلاعات از جمله دروسی است که رشته علوم کتابداری و اطلاعرسانی در جریان توسعه خود ناگزیر از پذیرش آن در برنامه درسی خود بوده است. پژوهش حاضر تلاش دارد با بررسی و شناسایی آن دسته از بخشهای آموزشی که هنوز به تدریس اقتصاد اطلاعات ادامه میدهند زمینه مناسبی را برای مقایسه وضعیت داخل و خارج از کشور فراهم سازد. نتیجه این پیمایش نشان میدهد که تنها 5/6 درصد از دپارتمانهای آموزشی در حال حاضر تدریس اقتصاد اطلاعات به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی میتواند نشانگر گرایش روزافزون بخشهای آموزشی به مباحث فنآورانه و دور شدن آنها از وجوه انسانی و اجتماعی حرفه باشد.