درخت حوزه‌های تخصصی

دنیا از موضوعاتی است که در متون اسلامی، به ویژه در نهج البلاغه، فراوان به آن توجّه شده و با تعابیری دقیـق و تأثیرگذار و تمثیـلات و استعـاراتی بلـیغ ازآن سخن رفته است. این موضوع از آن جهت حـائز اهمیت است که با شناختی صحیح و اصولی از دنیا و حسن و قبح رویکرد به آن می توان سبک زندگی را اصلاح کرد و در بهبود وضع جامعه نیز مفید و مؤثر بود. اصولاً امام علی(ع) از دو بعد کاملاً متفاوت به دنیا می نگردکه هر یک را اوصافی درخور تأمل است و به نوع نگرش انسان به جهـان طبیعت بستگی دارد. در این ارتباط است که تابع گرایی و متبوع گرایی معنی پیدا می کند و سپس مدح و قـدح دنیا شکل می گیرد. البته نکتة اصلی در تفسیـر امام از دنیـا جز این نیست که جهـان برای انسان است نه انسان برای جهـان، بدون آنکه ذرّه ای از ارزش جهـان کاهش گیرد. هـدف، ارج نهادن به ارزش های انسان است نه بی اعتبارکردن ارزش های جهان. در این مقاله سعی شده است دنیا در فرهنگ حیات بخش علوی مورد بحث و بررسی قرارگیرد و در این راستا، از مسائلی چون رابطة انسان و جهـان، مـدح و ذمّ دنیا، مفهوم علاقه به دنیا، و تضاد دنیا و آخرت سخن به میان آید.

این نوشتار به بررسی تطبیقی ویژگی های شخصیت انسان منتظر با شخصیت سالم از دیدگاه روان شناسی کمال پرداخته است. از این روی، پس از تبیین مفاهیم شخصیت، انتظار، روان شناسی کمال و مؤلفه های روان شناختی انتظار، به بررسی نقش هر یک از این مؤلفه ها بر شخصیت انسان منتظر می پردازد و آن گاه آن را با معیارهای سلامت روان از دیدگاه روان شناسی کمال مقایسه می کند.

هدف این پژوهش، بررسی نقش ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام در تأمین امنیت فردی انسان مؤمن است. امنیت یکی از نیازهای پایه بشری است که در سایه آن، تحقق دیگر نیازها امکان پذیر می باشد. در این نوشتار، ابتدا اهمیت امنیت از دیدگاه دین و روان شناسی ذکر می گردد. منابع امنیت در روان شناسی، به طور مختصر، بیان می شود. سپس بر اساس متون دینی، آسیب های پیش روی انسان ذکر شده، ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام ازجمله عوامل امنیت آفرین، معرفی می گردد. این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی و با تحلیلی روان شناختی، درصدد است چگونگی نقش «ولایت پذیری اهل بیت علیهم السلام» در «امنیت فردی» را مورد مطالعه قرار دهد. یافته های پژوهش، حکایت از آن دارد که آسیب ناپذیری از کارکردهای اساسی ولایت پذیری است که موجب شکل گیری امنیت فردی در ابعاد دنیوی (جسمانی، مالی، معنوی، روانی) و اخروی می گردد. چگونگی آسیب ناپذیری به وسیله شاخصه های زیر تحقق می یابد: شناخت منافع و آسیب ها، الگوپذیری، احساس نظارت، امید به حمایت گری، معناداری زندگی و امداد غیبی.