در این دیباچه ضمن بررسی موقعیت اجتماعی و ادبی سعدی، نویسنده اشاره میکند که اگر چه زیباییهای کلامش را به قدر حظ خویش دریافته و از آن اندک سرمست شدهایم، اما به تأویل کلامش به گونهای بایسته نپرداختهایم و اوج دوستداریاش را در دیگر دیار درنیافتهایم و نیز معانی ومضامین و معانی کلام و اندیشهاش را به نیکی درنیافتهایم، حدیث عشقش را آشکارا نمیدانیم و به فراست درنیافتهایم که در قرنها پیش از این، در این سرزمین حکیمی میزیسته که پیام تجددخواهیاش در فراسویاندیشههای دیگر روزگاران ره پیموده است و از این رهگذر به همزیستی و تساهل و تسامح اندیشیده است.
القراءة الشکلانیة، تیار ظهر بین النقاد المسلمین منذ وقت طویل، وحظی بانعکاس أبرز فی الفترة المعاصرة تحت عنوان ""الشکلانیة"". إن هذه النظرة إلى النص، تقوم بدارسته کتحدیث لغوی فقط. یرى الشکلانیون أن النص الأدبی یحتوی على عنصر أساسی یسمى أدبیة النص، حیث یمکن للأدیب أن یبلغ هذا العنصر باللجوء إلى آلیات مختلفة ومتنوعة، مما یجعل النص یتمتع بالعدید من سمات التمیز اللغوی والفنی الخاص. ومن هذا المنطلق، سوف نقوم فی هذه المقالة بدراسة الأفکار الشکلانیة لمنظری التراث والفلاسفة الغربیین ومن ثمّ التطرق إلی قراءة شکلانیة لمقدمة الباب الثالث من بوستان سعدی (دیوان سعدی)، لکی نثبت فی النهایة أن الأدیب عمد فی هذه المقدمة إلى مختلف الآلیات الشکلانیة لکی یکون لنصه التأثیر الأکبر على القارئ، بحیث یدفعه إلى التفکیر فی مختلف طیات النص. إن التباین والتوتر الموجودین فی هذه المقدمة، هو فی الحقیقة العنصر الأصلی للفن والذی قام الشاعر الأدیب باستعماله بشکل خفی.