رضا لحمیان

رضا لحمیان

مدرک تحصیلی: استادیارگروه جغرافیاوبرنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

نقد و بررسی دیدگاه رادیکالیسم بر مکاتب فلسفی، اجتماعی و جغرافیا

نویسنده:
منبع: پیک نور سال پنجم تابستان ۱۳۸۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: مارکسیسم سرمایه داری رادیکالیسم جغرافیای رادیکال ریچارد پیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۷۸۷
جغرافیای رادیکال با الهام از نظرات جامعه شناسان چپ مانند مارکس، انگلس و هگل و در تقابل با کاپیتالیسم، لیبرالیسم، داروینیسم و لامارکیسم روابط متقابل جامعه و محیط را می کاود و داعیه دار انقلاب ریشه ای در جوامع سرمایه داری برای حذف نابرابریهای فضایی است. در این پژوهش، ضمن بررسی موارد یادشده، نقش انسان رادیکال در مطالعات جغرافیایی تبیین و نقد می شود.
۲.

«شاهنامه» ای ترین شعر غنایی

نویسنده:
منبع: پیک نور سال پنجم پاییز ۱۳۸۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: معشوق شاهنامه شعر غنایی تاریخ ادبیات ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات غنایی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
تعداد بازدید : ۲۷۶۹ تعداد دانلود : ۱۰۶۹
یکی از قلمروهای مهم نفوذ و تأثیر شاهنامه در فرهنگ و ادب ایران، «ادب غنایی»، به ویژه شاخه عاشقانه (زمینی) آن است. در این حوزه ـ در حدود جستجوهای نگارنده ـ مسمط نُه بندی ویژه مراسم «سخنوری»، که ظاهراً سروده میرزا عبدالله شکوهی است، به دلیل کثرت و تنوع اشارات حماسی ـ اساطیری، اصطلاحاً «شاهنامه»ای ترین شعر غنایی ادب فارسی در موضوع مخاطبه و توصیف معشوق است. تلمیحات شاهنامه ای این شعر برگرفته از سه منبعِ شاهنامه، منظومه های پهلوانی پیرو شاهنامه و گزارشهای نقالی و مردمی از داستانهای شاهنامه است و در تصویرهای برساخته شکوهی نوآوریهایی نیز دیده می شود. سیمای معشوق جنگجو و ستیهنده شاعر در این شعر یادآور بانوگشسپ، دختر پهلوان و زیباروی رستم است و شکوهی، بسان مدیحه سرایان، گاهی او را از یلان و شهریاران شاهنامه برتر دانسته است.
۴.

بررسی ارتباط بین طراحی و بازطراحی فضاهای شهری و وقوع جرم (موردپژوهی: شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: جرم پیشگیری بابل فضای شهری طراحی و بازطراحی فضاهای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۷ تعداد دانلود : ۶۰۴
در پیشگیری از وقوع جرائم شهری طراحی فضاهای شهری از لحاظ مؤلفه هایی چون کیفیت محیط، آلودگی دیداری، آلودگی محیطی، نور، فرم و آلودگی نمادی نقش تعیین کننده ای دارند. با توجه به این مهم هدف این مقاله سنجش میزان تأثیر کیفیت طراحی و بازطراحی فضاهای شهری شهر بابل در پیشگیری از جرم در این شهر است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و به لحاظ هدف کاربردی است که روش آن ترکیبی از مطالعات کتابخانه ای، میدانی، اسنادی بوده که شامل مشاهده، مصاحبه با پرسش های از پیش تعیین شده و مصاحبه با برخی از اعضای جامعه آماری است. حجم نمونه مقاله عبارت است از 383 نفر از اهالی شهر بابل که در تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل فرضیات پژوهش از نرم افزار SPSS و روش های آماری (آزمون t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و z فیشر)، استفاده شده است. نتایج آزمون t تک نمونه ای نشان داد که در شهر همبستگی مثبت و معنی دار بین مؤلفه های کیفیت محیط (0.176)، کیفیت نور (0.183)، فرم (0.181)، با پیشگیری از وقوع جرم و همبستگی منفی و معنی دار بین مؤلفه آلودگی نمادی (0.219-) و آلودگی محیطی (0.229)، با پیشگیری از وقوع جرم در شهر بابل وجود دارد؛ به عبارت دیگر با بهبود هر کدام از مؤلفه های کالبدی پیشگیری از وقوع جرم امکان پذیر خواهد شد.
۵.

نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری (نمونه موردی: محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 765 - 785

کلید واژه ها: نوسازی و بازسازی بافت فرسوده کیفیت زندگی محله شاهزاده قاسم شهرگرگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۳۹۶
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش نوسازی و بازسازی بافت فرسوده بر کیفیت زندگی شهری در محله شاهزاده قاسم شهرستان گرگان می باشد. جامعه آماری پژوهش، تمامی خانوارهای ساکن محله شاهزاده قاسم گرگان بوده که بر اساس نقشه طرح جامع در منطقه دو شهرداری گرگان واقع درخیابان چاله باغ، حدود 450 خانوار می باشد که در محوطه ای به مساحت حدود 17240 مترمربع واقع شده است. با توجه به ماهیت این تحقیق، سرپرستان خانوارها به عنوان عناصر و واحدهای جامعه آماری در این پژوهش فرض شده اند. به منظور جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. روایی پرسشنامه توسط اساتید راهنما و مشاور و پایایی آن بوسیله آزمون آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. به منظور سنجش نرمالیته بودن داده ها از آزمون های کلموگروف - اسمیرنوف و برای آزمون فرضیات از آزمون نسبت دو جمله ای ( Binomial - Test ) در نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داده که نوسازی و بازسازی بافت فرسوده محله شاهزاده قاسم گرگان، باعث افزایش کیفیت زندگی اهالی این محله گردیده است.
۶.

آمایش فضایی مناطق حاشیه نشین و بررسی شکل گیری اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 125 - 138

کلید واژه ها: آمایش اسکان غیررسمی شهر ساری مناطق حاشیه نشین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۲۶۹
اسکان غیررسمی از جمله پدیده هایی است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی – اجتماعی مانند جریان سریع شهرنشینی و مهاجرت های روستایی لجام گسیخته در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گردیده است. این پدیده از جلوه های بارز فقر شهری است که در شکلی برنامه ریزی نشده در درون یا اطراف شهرها ظاهر شده است. در ایران نیز علاوه بر روند فوق افزایش و انباشت درآمد های نفتی و اصلاحات ارضی بعد از دهه چهل و افزایش شکاف اقتصادی میان شهر و روستا، جنگ تحمیلی، بلایای طبیعی و مشکلات و مسائل مدیریتی کلان و خرد دامنه این پدیده را گسترده تر کرد. هدف این مقاله شناسایی علل حاشیه نشینی در شهرها (مطالعه موردی شهر ساری) است. سؤال اصلی پژوهش این است که مهم ترین عوامل شکل گیری سکونت گاه غیررسمی در ساری چیست؟ فرضیه ای که در این پژوهش برای پاسخگویی به سؤال اصلی مطرح می شود این است که عامل اقتصادی مهم ترین علت حاشیه نشینی شهری است. در این پژوهش پس از جمع آوری اطلاعات میدانی با استفاده از پرسشنامه و تحلیل روابط بین متغیرهای تحقیق در جدول swot با پایش میدانی و تصاویر ماهواره ای و استفاده از نرم افزار ARCGIS10 مسائل مربوط به اسکان غیررسمی ساکنین حاشیه شهر ساری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
۷.

بررسی محله های همگن اقتصادی-اجتماعی شهری با رویکرد برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی (مطالعه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) 969 - 988

کلید واژه ها: برخورداری شهر ساری فضای سبز عدالت اجتماعی محله های همگن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۳۰۵
با مقایسه استانداردهای شهرسازی در زمینه سطح کاربری فضاهای سبز در شهرهای مختلف ایران مشخص می شود بسیاری از شهرها با کمبودهای اساسی در این زمینه مواجه هستند. همچنین پراکندگی نامناسب و توزیع ناعادلانه آن نیز مشکلاتی را برای دسترسی آسان افراد به وجود آورده است؛ بنابراین محله های شهر که نقاط سکون و امنیت شهرها هستند، با نظام برخورداری و دسترسی به فضای سبز عادلانه همراه هستند تا شهر از بنیاد نیازهای بیولوژیکی و روان شناختی-اجتماعی تأمین شود و به توسعه همه جانبه دست یابد. با توجه به کالبد فیزیکی و بافت اجتماعی می توان محله ها آن را به دو نوع مهم تقسیم کرد: محله هایی که نوع تقسیم بندی آن ها بر مبنای طرح های کالبدی و جمعیتی است و تقسیم محله ها بر مبنای همگنی رفتار اجتماعی-اقتصادی براساس پایگاه اجتماعی-اقتصادی آن ها. هدف این پژوهش بررسی محله های همگن اقتصادی-اجتماعی شهر ساری بارویکرد برخورداری عادلانه کاربری فضای سبز و پارک هاست. برای بررسی و سنجش شاخص ها و محله ها از تکنیک دلفی و الگوریتم TOPSIS استفاده شد. نتیجه محاسبات نشان می دهد بخش 8 برخوردارترین محله همگن با مقدار ضریب نزدیکی 98/0 و پس از آن به ترتیب ضرایب ایده ال به نهضت- جام جم 84/0، امام زاده عباس جنوبی 83/0، پیوندی-میرزمانی 82/0، بافت مرکزی 51/0، طبرستان 47/0 و معلم شمالی 44/0 مربوط است. همچنین ضریب محله های پشت هتل و مهدی آباد حدود صفر است. این نتایج بیانگر بی تعادلی در برخورداری فضای سبز از منظر عدالت اجتماعی در محله های همگن اجتماعی-اقتصادی شهر ساری است.
۸.

معیارهای کالبدی و تأثیر آن بر فرهنگ جرم زا در محلات مرفه و غیرمرفه شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۳) 99 - 119

کلید واژه ها: فضای شهری شاخص های فضایی فرهنگ جرم زا شهر بابلسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۲۳۰
: احساس امنیت در فضاهای شهری یکی از شاخص های کیفیت فضا محسوب می شود. با گسترش شهرنشینی و افزایش رفتارهای ناهنجار شهری به ویژه جرایم، این موضوع اهمیت زیادی یافته است. هدف از انجام این بررسی شناخت تأثیرات معیارهای کالبدی بر روی شکل گیری فرهنگ جرم زا در محله های مرفه و غیر مرفه شهر بابلسر می باشد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. به منظور مطالعه و شناخت وضعیت ساختارهای کالبدی محیطی محله های مرفه و غیر مرفه شهر بابلسر از روش میدانی بهره جسته ایم. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه، فیش برداری و پرسشنامه می باشد. نتایج نشان دهنده این است که در محله های مرفه، همه مؤلفه های معیار کالبدی، بالاتر از حد متوسط (3 = Mean) ولی در محله های غیر مرفه همه مؤلفه ها پایین تر از حد متوسط قرار دارند و همچنین بین مؤلفه های معیار کالبدی و شکل گیری فرهنگ جرم زا در دو نوع محله رابطه معناداری وجود دارد. نتایج نشان داده اند که هرچه مولفه های پاکیزگی محیط محله ای، فضای کالبدی و میزان روشنایی در محلات مورد مطالعه ارتقاء یابد به همان نسبت کاهش شکل گیری فرهنگ جرم زای بیشتری حاصل می شود. یکی از راهکارهایی که در این زمینه می توان پیشنهاد داد این است که ساخت و سازهای کالبدی و نور پردازی معابر و کوچه های محله های غیر مرفه شهر بابلسر بهسازی و ساماندهی گردند.
۹.

ارزیابی اثرات بافت کالبدی در افزایش امنیت فضاهای شهری (مطالعه موردی: محلات شهر امیرکلا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 295 - 313

کلید واژه ها: بافت کالبدی محلات نوساز و فرسوده امنیت اجتماعی شهر امیرکلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۰
یکی از اساسی ترین مشکلات جوامع امروزی ما وجود تهدیدات و خطراتی است که به طور روزمره در فضاهای شهری شهروندان را تحت تأثیر قرار می دهد. این امر زمانی مشکل سازتر می شود که افراد در فضای زندگی روزمره خود یعنی در محل سکونت خود با رفتارهایی روبرو شوند که باعث عدم احساس امنیت آنها در این فضاها می باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی – تحلیلی کار شده با توجه به اهمیت موضوع امنیت اجتماعی شهر، به منظور اجرای پژوهش سه فرضیه با استفاده از روش میدانی و تکنیک پرسشنامه در نمونه ای از شهروندان که با مدل کوکران تعیین شده است، مسئولان و مدیران شهری و متخصصان و شهروندان شهر امیرکلا در نظر گرفته شده است و روش نمونه گیری تصادفی می باشد. در تحلیل اسنادی نیز پس از استخراج و گردآوری داده ها از منابع و همچنین با استفاده از تحلیل پرسشنامه، درستی یا عدم درستی فرضیه های پژوهش مشخص می گردد. پرسشنامه تنظیم شده تحقیق بین 253 نفر از شهروندان و متخصصان امور شهری در محلات نوساز (127) و محلات فرسوده (126) تقسیم و پس از جمع آوری، نتایج بدست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ آن محاسبه که برابر با 881 .0 برآورد شده است، که کمیت این عدد نشان دهنده پایایی مطلوب پرسشنامه تلقی می گردد. همچنین در روش تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش نیز از آزمون T یک نمونه ای، برای بررسی تشخیص مطلوبیت مؤلفه ها و گویه ها، استفاده از ضریب همبستگی پیرسون جهت بررسی رابطه بین مؤلفه های کالبدی با افزایش امنیت اجتماعی شهر امیرکلا، استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که وضعیت مؤلفه های کالبدی در محلات نوساز و فرسوده شهر امیرکلا در وضعیت نامطلوبی قرار داشته و با کیفیت مدنظر فاصله بسیاری دارد. در این راستا و در جهت بهبود امنیت اجتماعی در شهر امیرکلا پیشنهاداتی ارائه گردید از جمله: فضاسازی برای مشارکت تمام مردم در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و مذهبی.
۱۰.

بررسی تعامل کنش انسان و طبیعت بر بافت مکانی شهر بابل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال پنجم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۰) 31 - 48

کلید واژه ها: بافت مکانی کنش انسان و طبیعت توسعه شهری شهر بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۱۰۷
توسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری می گردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز متأثر خواهد ساخت. نمونه مورد مطالعه  جهت بررسی رابطه بافت مکانی با عوامل طبیعی و انسانی شهر بابل می باشد. این شهر با قرن ها سابقه حضور در دوره های زمانی مختلف؛ و با وجود نوساناتی، روند جمعیت پذیری رو به تزایدی را تجربه کرده و از حیث کالبدی نیز می توان دوره های رشد کالبدی مشخصی را برای آن ترسیم نمود. تحقیقات نشان می دهد در طی دوران مختلف که رشد جمعیتی با گسترش کالبدی همراه بوده، جهت گیری خاص و ویژه ای در گسترش کالبد آن مشاهده می شود، که عمدتاً ناشی از محدودیتها و امکانات محیط طبیعی و انسانی است. در این تحقیق دو  فرضیه مورد بررسی قرار گرفته، فرضیه اول اینکه بافت مکانی در روند توسعه کالبدی شهر مؤثر می باشد و  فرضیه دوم  اینکه برنامه های عمرانی دولت در توسعه بافت مکانی شهر نقش موثردارد. بر اساس نتایج این تحقیق هم فرضیه اول و هم فرضیه دوم  با استناد به اطلاعات، آمار و نقشه های موجود مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته است.
۱۱.

نقش توسعه نامتوازن فضایی-کالبدی بر ناپایداری شهری (مورد مطالعه : شهر سرخرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 121 - 132

کلید واژه ها: توسعه پایدار کالبد شهری محیط زیست شهر سرخ رود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۵
یکی از جنبه های پایداری توسعه شهری ،توسعه کالبدی متوازن همسو با شرایط محیطی _اکولوژیکی و اجتماعی _اقتصادی است . در دهه های پایانی قرن بیستم، با وجود تلاش های بسیار در زمینه  توسعه پایدار کالبدی _فضایی شهرها این موضوع هنوز یکی از چالش های مهم جغرافیدانان، شهرسازان، معماران و برنامه ریزان شهری باقی مانده است.دربسیاری ازشهرهای کشورهای درحال توسعه، شهرگرایی شتابان و افزایش میزان جمعیت شهرنشین، موجب تشدید مخاطرات زیست محیطی شده است.این امر درشهرهای کوچک از اهمیتی دوچندان دارد. زیرا توسعه فیزیکی_کالبدی علاوه بر تغییر کاربری اراضی، تامین نیازمندی های اساسی جامعه شهری از جمله تامین آب سالم و کافی، سرانه فضای سبز، مدیریت پسماندشهری و آلودگی های زیست محیطی را با محدودیت های جدی مواجه کرده است. این پژوهش به منظورتحلیل نقش توسعه کالبدی بر ناپایداری توسعه شهری از دیدگاه زیست محیطی، بنا دارد که با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی  در شهر سرخرود، ابتدا توسعه کالبدی شهر را با استفاده از مدل آنتروپی شانون  بررسی و سپس نقش توسعه کالبدی بر مشکلات زیست محیطی ازطریق سه مولفه کالبدی، عملکردی و زیست محیطی و هفت معیار (رعایت قرارگیری استاندارد کاربری ها، مبلمان شهری، رعایت ارتفاع ساختمان، فضای سبز شهری، حفظ توازن خاک، تغییر کاربری زمین کشاورزی) را ارزیابی نماید. نتایج حاکی ازآن است که توسعه کالبدی نامتوازن بصورت سازمان نیافته موجب ناپایداری زیست محیطی شهر همچون تغییرکاربری اراضی و افزایش آلودگی های زیست محیطی شده است. در تحلیل گزینه های برون رفت از شرایط ناپایداری در شهر سرخ رود، توسعه فضای سبز بهترین گزینه برای تعدیل توسعه نامتوازن کالبدی است.
۱۲.

تلفیق سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) و فرآیندهای تصمیم گیری چندمعیاره درمکان گزینی پارک های طبیعی- منطقه ای مطالعه موردی: استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سپهر دوره ۲۷ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۰۸ 211 - 224

کلید واژه ها: سامانه اطلاعات جغرافیایی استان مازندران تصمیم گیری چندمعیاره پارک های منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۲۳۳
مکان گزینی نواحی مستعد احداث پارک های طبیعی- منطقه ای،ازایده های مهم در مدیریت و توسعه مکان های جغرافیایی است. این امر نقش مهمی درحفاظت ازمنابع زیست محیطی واقتصادی کشورهای جهان ایفامی کند؛به طوری که توسعه آن درهرکشوری نیازمندمدیریت وبرنامه ریزی مؤثردراین حوزه است. هدف ازپژوهش حاضر، شناسایی نواحی مستعداحداث پارک های طبیعی- منطقه ای دراستان مازندران است تاضمن حفاظت ازمنابع طبیعی استان،زمینه تأمین منابع مالی پایدار،برای مجموعه مدیریت استان فراهم شود. این تحقیق ازلحاظ هدف، کاربردی؛ازلحاظ روش،توصیفی- تحلیلی است وازتحلیل سلسله مراتبی ومجموعه سیستم های تصمیم گیری چندمعیاره درکنارمجموعه های فازی واعمال نتایج درسیستم اطلاعات جغرافیایی،به منظورشناسایی نواحی مستعداحداث پارک های طبیعی- منطقه ای دراستان مازندران استفاده شده است. دراین مطالعه ازمعیارهای متفاوتی استفاده شد. الگوی بهینه موردنظردرمحیط نرم افزار GIS بااستفاده ازمدل های سلسله مراتبی وفازی به طورجداگانه وزندهی شده ونقشه نهایی هرکدام تولیدشد. پس ازتلفیق لایه های ایجادشده باهردوفرآیند 129817 هکتارازاراضی این استان جهت ایجادپارک های منطقه ای مناسب تشخیص داده شد. همچنین معیارپوشش گیاهی طبیعی باوزن 34/0 درفرآیندسلسله مراتبی و 127291/0 درمنطق فازی مهم ترین معیاربرای تصمیم گیران لحاظ گردید. نتایج نشان داد دراستان مازندران مناطقی وجود داردکه مستعدایجادپارک های منطقه ای به صورت طبیعی خواهدبودوسامانه اطلاعات جغرافیایی نیزنقش مهمی را دراجرای این مطالعه ایفانمودبه نحوی که نواحی شناسایی شده جهت ایجادپارک های منطقه ای،نزدیکترین فاصله رابامعیارهای موردنظرمقاله وهمزمان دورترین فاصله را بانواحی نامطلوب داشته اند.
۱۳.

برنامه ریزی بهینه اسکان موقت شهری در حوادث طبیعی (مطالعه موردی: شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسکان موقت سوانح طبیعی شهر ساری مدل های تصمیم گیری چند معیاره GIS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۷۷
آنچه در زمان وقوع حوادث اتفاق می افتد، علاوه بر خسارات جانی و مالی، خسارات اجتماعی فراوانی است که به دنبال دارد. با توجه به اهمیت بسیار بالای مقوله مسکن و سرپناه برای بشر، پیش بینی و اجرای مکان هایی برای اسکان موقت آسیب دیدگان از حوادث به ویژه زلزله، امری اجتناب ناپذیر و اساسی است. مکان یابی جهت اسکان موقت، قبل از وقوع سانحه و در مرحله ی برنامه ریزی می تواند کمک شایانی باشد تا مدیران پس از وقوع سانحه، برنامه عملیاتی مدون داشته باشند. تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی - تحلیلی از منابع کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و نظرات افراد خبره در خصوص مکان یابی اسکان موقت در شهر ساری است. این تحقیق با استفاده از مدل دلفی اقدام به شناسایی شاخص های اصلی انتخاب مکان اسکان نموده و سپس با کمک مدل تصمیم گیری چند معیاره AHP در محیط نرم افزار Arc GIS اقدام به تعیین وزن و تلفیق آنها جهت تعیین مکان های مناسب برای اسکان موقت نمود. بر اساس نتایج حاصله در محدوده مورد نظر 2786 هکتار از منطقه به عنوان منطقه بسیار مناسب، 2846 هکتار بعنوان منطقه مناسب و 18098 هکتار بعنوان منطقه نا مناسب انتخاب شدند.  
۱۴.

نقش مبلمان شهری در توسعه گردشگری. مطالعه موردی: شهر ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال سوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱۰ 102 - 121

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری شهری مبلمان شهری شهر ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت پیشرو در جهان توسعه فراوان یافته است و بسیاری از کشورها با بهره گیری از فاکتورهای جذب توریسم همچون سیستم مبلمان شهری زیبا و با کیفیت به تقویت حرکت های توریستی خود پرداخته و وضعیت خود را به ویژه از بعد اقتصادی بهبود می بخشند. بر این باور در تحقیق فراروی، نقش مبلمان شهری در توسعه گردشگری شهر ساری بررسی و راهکارهایی برای توسعه پایدار گردشگری ارائه می گردد. این پژوهش از نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه شهروندان شهر ساری در سال 1391 که بر طبق فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه به طور تصادفی مورد پرسش قرار گرفتند. پس از جمع آوری اطلاعات میدانی از طریق ابزار پرسشنامه، روابط بین متغیرهای پژوهش از طریق آماره های توصیفی (جداول فراوانی، نمودارها و...) و آماره های استنباطی (آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن) در قالب نرم افزار Spss مورد بررسی قرار گرفته است. آنالیز انجام شده از طریق آزمون نشان داده که بین متغیرهای مبلمان شهری و توسعه گردشگری و نیز بین متغیرهای زیباسازی مبلمان شهری و جذب گردشگر در شهر ساری رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. به طوری که 5/87 درصد شهروندان تاثیرگذاری کیفیت فضا و مبلمان شهری در توسعه گردشگری شهر ساری و نیز 1/89 درصد از شهروندان تاثیرگذاری وضعیت زیباسازی مبلمان شهری به لحاظ بصری در جذب گردشگر را متوسط تا خیلی زیاد ارزیابی نموده اند. بنابراین با زیباسازی و بالابردن کیفیت فضا و مبلمان شهری در شهر می توان شاهد جلب و جذب هرچه بیشتر گردشگر و نیز توسعه گردشگری بود.
۱۵.

تأثیر شاخص های فضائی بر فرهنگ جرم زا در محلات مرفه و غیرمرفه شهر بابلسر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱-۱ (پیاپی ۲۵) 231 - 246

کلید واژه ها: فضای شهری شاخص های فضایی فرهنگ جرم زا شهر بابلسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۵
احساس امنیت در فضاهای شهری یکی از شاخص های کیفیت فضا محسوب می شود. با گسترش شهرنشینی و افزایش رفتارهای ناهنجار شهری به ویژه جرائم، این موضوع اهمیت زیادی یافته است. هدف از انجام این بررسی شناخت تأثیرات افتراقات فضایی بر روی شکل گیری فرهنگ جرم زا در محله های مرفه و غیرمرفه شهر بابلسر می باشد. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. به منظور مطالعه و شناخت وضعیت ساختارهای کالبدی محیطی محله های مرفه و غیرمرفه شهر بابلسر از روش میدانی بهره گرفته شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه، فیش برداری و پرسشنامه می باشد. نتایج نشان دهنده این بود که در محله های مرفه، همه مؤلفه های معیار افتراقات فضایی، بالاتر از حد متوسط (Mean = 3) ولی در محله های غیرمرفه همه مؤلفه ها پایین تر از حد متوسط قرار دارند و همچنین بین مؤلفه های معیار افتراقات فضایی و شکل گیری فرهنگ جرم زا (به جز مؤلفه میزان تشخیص) در دو نوع محله رابطه معناداری وجود دارد.
۱۶.

کاربرد مدل های کمی درتحلیل تحولات توسعه کالبد شهری (نمونه موردی : شهر ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه کالبدی سال دوم بهار ۱۳۹۶شماره ۱ (پیاپی ۵) 109 - 119

کلید واژه ها: شناخت توسعه شهری مدل های کمی توسعه کالبدی ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۸
انسان ازآغازخلقت همواره به دنبال سرپناه بوده که به تدریج با ایجاد تمدن بشری مساله ایجاد شهر به وقوع پیوسته است. افزایش ارتباطات اجتماعی بین انسان ها و ویژگی های جوامع شهری امروزه سبب پیدایش الگو های متفاوت شهر ها و همچنین توسعه آن گردیده است. با توجه به این که شهر پدیده ای چندبعدی و پویاست، پیش بینی و برنامه ریزی دقیق و کامل برای تمام عناصر آن به طور مطلق وجود ندارد. الگوی رشد و توسعه کالبدی به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه زمانی خاصی تعریف می شود و به دو دسته اصلی گسترش افقی یا پراکندگی شهری و الگوی شهر فشرده تقسیم می گردد که بررسی این الگو در راستای دستیابی به توسعه پایدار شهری ضروری خواهد بود. در مطالعه پیش رو شهر ساری که یکی از شهر های استان مازندران و همچنین مرکز آن محسوب می گردد با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی برای شش دهه بین سال های 1335 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفته است. بیشترین تراکم جمعیتی مربوط به دهه اول مطالعه یعنی سال 1335 با 238،8 نفر در هکتار و کمترین دهه از لحاظ ساختار تراکم جمعیتی مربوط به سال 1355 با 70،8 نفر در هکتار می باشد. هدف این مطالعه شناخت و اندازه گیری الگوی رشد کالبدی شهر ساری در ادوار مختلف می باشد که برای دستیابی به آن از روش های درجه توزیع متعادل، درجه تجمع، تراکم و اندازه متروپل استفاده شده است. با بررسی های صورت گرفته نتایجی به دست آمده که نشان می دهد این شهر از نگاه توسعه و گسترش فضایی در گذشته از رشد آرام و فشردگی نسبی برخوردار بوده که با شروع زودهنگام شهرنشینی و مهاجرت بی رویه از روستا به شهر، توسعه و رشد مکانی آن بسیار سریع صورت می پذیرد، چنانکه می توان الگوی رشد پراکنده یا گسترش افقی بی رویه را برای این شهر متصور شد که پیامد های نامطلوبی را نیز به همراه خواهد داشت.
۱۷.

مکان یابی محل دفن پسماند شهر ساری با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی و سامانه تصمیم گیری چند معیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 167 - 180

کلید واژه ها: آلودگی محل دفن پسماند شهر ساری تصمیم گیری چند معیاره سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۹۹
آلودگی می تواند به شکل مواد شیمیایی باشد یا در شکل انرژی برای نمونه، صدا، گرما یا نور محیط را آلوده کند. مواد آلوده کننده ای که در پی رویدادهای طبیعی پدید می آیند زمانی به عنوان آلاینده شناخته می شوند که میزان آن ها از حدّ طبیعی بگذرد. جنگل های اُرس در منطقه چهاردانگه ساری در جوار کمربند پارک ملی کیاسر، جنگل با پوشش گیاهی غنی و زیبا با چشم اندازی بی نظیر و با شکوه از اُرس هایی که همانند زمرد بر دامنه ها و یالها می درخشند، هم اکنون اما درکمال تأسف محل دفن زباله های شهرستان ساری شده است. در همین حال به دلیل وجود معیارها و عوامل گوناگون، وابسته در این مساله و احتیاج به تحقیق و مطالعه همزمان معیارهای ارزیابی شده در قالب نقشه تغییرات پی در پی آن ها ابزار اثربخش بودن را برای مدیریت و بکارگیری داده های مکانی مختلف بدست می دهد، که با صرف زمان و هزینه ای به مراتب کمتر و همچنین با روشی دقیق تر می توان از عهده آن برآمد. مدیریت عملیات یک محل دفن بهداشتی شامل مکان یابی مناسب محل دفن، آماده سازی محل دفن و عملیات اجرایی و مهندسی در محل دفن می باشد. اولین گام در طراحی محل دفن، انتخاب محل مناسب است. معیار های تاثیرگذار در مکان یابی محل دفن زباله های شهرستان ساری که شامل شهرهای ساری، پائین هولار، فریم و کیاسر می شود با بررسی پژوهش های مرتبط صورت گرفته از گذشته تا کنون و مطابق با دیدگاه صاحبنظران تعیین گردید. پس از آن وزن دهی به این لایه ها با مدل تصمیم گیری چند معیاره انجام شد و دلیل آن انتخاب از میان چندین گزینه بوده است. پس از وزن دهی به معیارها در محیط GIS، مناطق مناسب معرفی شدند.
۱۹.

برنامه توسعه کالبدی لبه های شهری با تأکید بر الگوهای اسلامی – ایرانی، نمونه موردی: بزرگراه شهید کاظمی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 133 - 149

کلید واژه ها: توسعه کالبدی ورودی های شهری لبه های شهری ارزش های ایرانی - اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۱۱۷
هدف پژوهش حاضر ارتقا کیفی ورودی و لبه های بزرگراه شهید کاظمی تهران با تأکید بر ارزش های ایرانی - اسلامی می باشد که این هدف بر اساس اسناد طرح های فرادست و معیارهای پایداری در برنامه ریزی و طراحی محیط هماهنگ با مقررات شهرسازی، توسعه فیزیکی شهرها، دوری از طبیعت و قطع رابطه انسان را با محیط زیست طبیعی موجب می شود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و به روش شناسی از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش در بدو امر به کندکاو در تعاریف و مفاهیم سیما و منظر شهری و معرفی اهداف پژوهش، حرکت ناظر و ادراک آن با هدف استخراج معیارها و شاخص های مرتبط با مبادی ورودی شهر پرداخته که نتایج آن در قالب معیارهای اصلی و شاخص های آن ها مشخص می گردد. پس از استخراج متغیرها و معیارهای مرتبط، شناخت کیفیات بصری به وسیله برداشت های میدانی و تصاویر گرفته شده از سایت انجام گردید تا این متغیرها تدقیق گردند. پژوهش حاضر بر روی کلیدی ترین لبه های ورودی بزرگراه شهید کاظمی واقع در منطقه 19 تهران انجام می گیرد. در حوزه تجزیه و تحلیل داده ها، پس از شناسایی متغیرها، بر روی محدوده موردنظر از طریق عکس های هوایی و تولید نقشه امکان سنجی شده و از این طریق تحلیل و تفسیر انجام گرفته است. سرانجام نیز بر اساس تحلیل موقعیت محدوده مورد نظر بر اساس متغیرهای موردنظر، پیشنهاداتی در این زمینه مطرح گردیده است.
۲۰.

پایش سازگاری کاربری های اراضی با برنامه ریزی صنعتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهرستان ساری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۸ 169 - 190

کلید واژه ها: کاربری اراضی برنامه ریزی سامانه اطلاعات جغرافیایی شهرستان ساری پایش سازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۶۸
برنامه ریزی به  HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" \o "پیش بینی" پیش بینی  HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" \o "آینده" آینده و ساختن آینده تا حدودی قابل تصور کمک می نماید. در واقع برنامه ریزی به آینده می نگرد و پلی است بین آنجایی که هستیم و آنجایی که می خواهیم برویم. رشدسریع و بی مهار جمعیت بشر، بهره برداری بی وقفه از معادن، قطع درختان و نابودی جنگل ها، تخریب مراتع و پوشش های گیاهی طبیعی زمین، آلودگی های منابع آبی و هوا ناشی از فعالیت های صنعتی از سالیان گذشته تا امروز، چرخه زیستی خانه مشترک همه موجودات زنده، زمین را با خطر مواجه ساخته است. یکی از مسائلی که سبب افزایش ناهنجاری در صنایع و فعالیت های صنعتی می گردد عدم توجه به عوامل اساسی مؤثر در تعیین قابلیت های صنعتی به خصوص برنامه ریزی و در نظر گرفتن تمهیدات لازم پیش از شروع فعالیت های مرتبط با آن می باشد. پژوهش حاظر نیز با هدف برنامه ریزی و یافتن مکان های بهینه جهت فعالیت های صنعتی در شهرستان ساری انجام شده است. به همین منظور از سامانه قدرتمند تصمیم گیری چند معیاره و تلفیق آن با سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. ابتدا معیارها و لایه های اطلاعاتی مورد نظر با راهنمایی متخصصان و همچنین تحقیقات صورت گرفته در گذشته تهیه گردید. مهمترین عامل در تصمیم گیری معیار زیست محیطی با وزن 7/0 شناسایی گردید. پس از تخصیص اوزان به معیار ها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق آن در محیط نرم افزاری Arc GIS10.3 نقشه نهایی حاصل گردید. در پایان حدود 169780 هکتار از اراضی یعنی 17 درصد از اراضی کل شهرستان با تفسیر کاملا مناسب شناسایی گردید.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان