زاهد غفاری هشجین

زاهد غفاری هشجین

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شاهد

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۶ مورد.
۱.

نقش هیئت های مذهبی شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران فرهنگ سیاسی امام خمینی(ره) تشیع هیئت های مذهبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در ایران تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در ایران اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی مناطق و شهرهای ایران
تعداد بازدید : ۴۳۹۷ تعداد دانلود : ۱۸۳۲
سازمان به عنوان یکی از مؤلفه های مدل مطالعه چگونگی مبارزه سیاسی چارلز تیلی است. سازمان در فرآیند بسیج انقلابی نقش های گوناگونی ایفاء می کند. هیئت های مذهبی از جمله سازمان های قدیم هستند که در فرهنگ عاشورایی تشیّع رشد کرده با فراز و نشیب هایی فراوان گسترش و تکامل یافته اند. مقاله حاضر به بررسی نقش هیئآت مذهبی شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی در شهر تهران می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش کیفی و از نوع مطالعات تاریخی و اسنادی بوده و برای گردآوری داده ها به منابع و اسناد موجود مرتبط مراجعه شده و با برخی از دست اندرکاران هیئآت مذهبی مورد مطالعه مصاحبه نیز انجام شده است. یافته های تحقیق که در پاسخ به این سئوال اصلی که «نقش و کارکردهای مختلف هیئت های مذهبی شهر تهران در روند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی چه بوده است؟» مبیّن آن است که این هیئت ها به عنوان یکی از شبکه های سازماندهی در کنار سایر سازمان ها، در روند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و کارکردهای مهم و متنوعی بوده اند. از جمله آنها می توان به نقش فرهنگی، هنری، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی هیئت های مذهبی مورد مطالعه شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد که برای هر کدام از این نقش ها شواهد و مصادیق مربوط در بستر تاریخ انقلاب توضیح داده شده است.
۲.

وضعیت اجتماعی عراقِ بعد از سقوط نظام بعثی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عراق وضعیت اجتماعی نظام بعثی وضعیت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۵۳ تعداد دانلود : ۲۳۹۷
گرچه حمله آمریکا و متحدانش به عراق در سال 2003 منجر به سقوط نظام بعثی شد، اما از لحاظ اجتماعی مشکلاتی را در این کشور به بار آورد. این مقاله با هدف شناخت وضعیت اجتماعیِ عراق جدید، در پی پاسخ به این سؤال است که وضعیت اجتماعی عراق بعد از سقوط نظام بعثی چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این سؤال با استفاده از روش مطالعات تاریخی و بهره گیری از منابع و اسناد قابل دسترس، وضعیت اجتماعیِ مردم عراق بعد از سقوط صدام در ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. با مطالعه وضعیت اجتماعی جامعه عراق از لحاظ قومی ـ فرقه ای، اقتصادی، نظام آموزشی و بهداشتی و درمانی این نتیجه حاصل شده است که وضعیت اجتماعی زندگی مردم عراق، در طول هفت سال دوره اشغال و اتخاذ سیاست های ناکارآمد نه تنها بهبود نیافته است، بلکه مشکلات تازه زیادی نیز به وجود آمده است.
۳.

هستی شناسی اجتماعی در تفکر علامه شهید مطهری(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ساختارهای اجتماعی انسان شناسی دینی سازوکار علی هستی شناسی اجتماعی کنش گران اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۰۶۳
هدف اصلی این مقاله، ارائهٔ یک تحلیل ساختاریافته و منظومه وار از نظریات پراکندهٔ استاد مطهری دربارهٔ «هستی شناسی اجتماعی» است. هستی شناسی اجتماعی (بحث فلسفی در قلمرو مبادی و مبانی هستی شناختی علم اجتماعی)، یکی از موضوعات عمدهٔ فلسفهٔ علم اجتماعی است. به این ترتیب، پرسش اصلی مقالهٔ پیش رو این است که آیت الله مطهری چه پاسخ هایی به مسائل هستی شناختی «فلسفهٔ علم اجتماعی» داده است؟ از میان مباحث مربوط به بحث هستی شناسی اجتماعی، چهار مقولهٔ بنیادی مطالعه شده است: «انسان شناسی اجتماعی»؛ «هویت پژوهی فلسفی جامعه»؛ و «علیّت در جهان اجتماعی» و «مضمون دگرگونی های اجتماعی». در بخش انسان شناسی اجتماعی مشخص شده باورمندی به گونه ای خاص از معانی ذهنی در کنشگران اجتماعی و هویت مندی پیشااجتماعی، تأثیر عمیقی بر تبیین اجتماعی می نهد. در بخش دوم مقاله، ثابت شده که علامه مطهری برای جامعه، «وجود حقیقی» قائل است؛ اما در عین حال، فرد را مستحیل در جامعه نمی انگارد و برای فرد، «استقلال نسبی» از ساختارهای اجتماعی را می پذیرد. در بخش «علیّت در جهان اجتماعی» گفته می شود که از نظر آیت الله، در جهان اجتماعی، رابطهٔ علیت وجود دارد، اما علل، محدود به علل مادّی نیست؛ بلکه «علل معنوی و غیرمادّی» نیز در تحولات اجتماعی، مدخلیت دارند. در بخش پایانی نیز آمده است که آیت الله شهید، برای پاره ای از «دگرگونی های اجتماعی»، هویتی از نوع نزاع حق و باطل قائل شده است.
۴.

عوامل موثر بر مشارکت سیاسی دانشجویان علوم سیاسی و فنی دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی دانشجو سیاست دانشگاه دانشگاه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۶۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی «نقش عوامل تاثیرگذار بر مشارکت سیاسی دانشجویان علوم سیاسی و فنی دانشگاه تهران» انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و گردآوری داده ها به شیوه پیمایش صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق(N) شامل 3920 نفر از دانشجویان علوم سیاسی و فنی دانشگاه تهران بود و به منظور تعیین حجم نمونه(n) بر اساس فرمول کوکران نمونه ای به تعداد 352 نفر به دست آمد. ابتدا حسب رشته تحصیلی نمونه گیری طبقه ای، سپس با توجه به جمعیت هر گروه نمونه گیری تصادفی انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته 40 مولفه ای که در قالب سوالات باز و بسته مبتنی بر طیف لیکرت تنظیم شده است. داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده است. بر اساس یافته های پژوهش، دانشجویان علوم سیاسی بیش از دانشجویان فنی برای مشارکت سیاسی تحت تاثیر رشته تحصیلی خود بوده اند. از طرف دیگر دانشجویان فنی بیشتر از دانشجویان علوم سیاسی برای مشارکت سیاسی تحت تاثیر فضای سیاسی دانشکده خود بوده اند. رابطه دانشکده محل تحصیل با مشارکت سیاسی در دو گروه رابطه معنادار نبود. انگیزه دانشجویان دو گروه برای مشارکت سیاسی متفاوت نشان داده شد. به طوری که در گروه علوم سیاسی تاثیر دوستان و خانواده و سپس انگیزه سیاسی سهم بیشری برای مشارکت سیاسی داشته، اما در گروه فنی، دوستان، انگیزه سیاسی و محیط سیاسی تاثیر گذارتر از سایر انگیزه ها بوده است.
۵.

مؤلفه های اساسی گفتمان ایثار و شهادت در انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان ایثار و شهادت تولیدکنندگان گفتمان مخاطبان گفتمان منابع تولید گفتمان انقلاب اسلامی و امام خمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۱۵۹
مؤلفه های اساسی گفتمان ایثار و شهادت در فرآیند انقلاب اسلامی کدامند؟ برای پاسخ به این سؤال و به منظور شناسایی و تحلیل توصیفی مؤلفه های اساسی گفتمان ایثار و شهادت از روش تحلیل گفتمان بهره گرفته شده است. چارچوب نظری این مقاله و مبنای بررسی مؤلفه ها، نظریه های گفتمانی «وسنو» و «دایک» است. بر این اساس مؤلفه های اساسی گفتمان ایثار و شهادت از دیدگاه وسنو و دایک، یعنی تولیدکنندگان، موضوع، مخاطبان، منابع تولید و کنش های پیشنهادی، در فرآیند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی مورد بررسی و شناسایی قرار گرفته اند.
۶.

مؤلفه های اخلاق علمی و شاگرد پروری در سیرة علمی- آموزشی امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعلیم و تربیت نظم امام خمینی (ره) اخلاق علمی شاگردپروری تواضع و تسلط علمی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه امام خمینی
تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۰۴
مقاله حاضر به بررسی مؤلفه های اخلاق علمی و شاگردپروری در سیرة علمی- آموزشی امام خمینی(ره) می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش تحلیل اسنادی بوده و در این باره منابع و مراجع موجود و مرتبط با موضوع مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته ها که حاصل بررسی سه سؤال پژوهشی است، نشان می دهد امام خمینی (ره) به تربیت صحیح انسان و کسب عادات و رفتارهای درست و درونی ساختن آنها توجه خاص داشته است و مسئله اساسی در زمینه تعلیم و تربیت را روح و قلب آدمی می داند و معتقد است که اگر قلب آدمی الهی شود، همه کردار، رفتار و نیات او نیز الهی خواهد شد. در این راستا سیرة علمی – آموزشی امام می تواند الگوی خوبی برای تعلیم و تعلم باشد. در ادامه مقاله تلاش شده است به مؤلفه های اخلاق علمی امام مانند نظم و تواضع، احاطه و تسلط علمی، خلاقیت و نوآوری علمی و روحیه انتقاد پذیری اشاره شود. در بخش پایانی نیز مؤلفه های شاگرد پروری در سه محور تربیت اخلاقی، تربیت سیاسی و تربیت علمی از نگاه امام مورد بحث قرار گرفته است.
۷.

تئوری های توطئه در فرهنگ سیاسی کشورهای خاورمیانه عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی تئوری های توطئه خاورمیانه عربی توطئه گران توطئه باوران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران جغرافیای سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه خاورمیانه
تعداد بازدید : ۲۰۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۸۵
تئوری های توطئه، نوعی تجزیه و تحلیل تک علتی حوادث مختلف حیات بشری بر اساس توطئه است. این نوع تجزیه و تحلیل در فرهنگ های سیاسی مختلف به میزان متفاوتی دیده می شود. هدف اصلی مقاله حاضر شناخت جایگاه، ارکان و شواهدی از تئوری های توطئه در فرهنگ سیاسی منطقه خاورمیانه عربی است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که این نوع از تجزیه و تحلیل ها در کنار سایر مؤلفه ها، یکی از مؤلفه های مهم و تأثیرگذار فرهنگ سیاسی خاورمیانه عربی بوده و ناشی از علل مختلف سیاسی و اجتماعی است. تئوری های توطئه در این منطقه به نوبه خود دارای ارکان سه گانه توطئه گران، توطئه باوران و مبانی و مفروضاتی است که سعی شده ضمن شناسایی و تشریح آنها، برای هرکدام شواهد و مصادیقی با استفاده از روش مطالعات اسنادی و با مراجعه به منابع قابل دسترس ذکر شود.
۸.

پیاده روی اربعین حسینی به مثابه جنبش اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده روی اربعین جنبش اجتماعی وحدت تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۵ تعداد دانلود : ۸۸۳
پیاده روی اربعین حسینی از وجوه ممتاز هجرت در فرهنگ سیاسی شیعی است که به عنوان بزرگ ترین اجتماع انسانی جهانی برگزار می شود. این اجتماع با شکوه مذهبی علاوه بر دارا بودن وجوه ممتاز مذهبی، واجد پیام های عمیق سیاسی و اجتماعی است. یکی از راه های بررسی وجوه سیاسی اجتماعی این رویداد، مطالعه آن در بستر جامعه شناسی سیاسی و حوزه جنبش های اجتماعی است. در پاسخ به سؤال اصلی مقاله، صحت این فرضیه که می توان پیاده روی اربعین حسینی را به مثابه یک جنبش عظیم اجتماعی با تمامی مؤلفه های آن در نظر گرفت مورد تأیید قرار گرفته است. در این راستا این پژوهش با بهره گیری از نظریه جنبش های اجتماعی چارلز تیلی و با استفاده از روش کیفی تحلیلی توصیفی و با استفاده از ابزار فیش برداری برای جمع آوری داده ها انجام شده است. یافته های مقاله نشان می دهد که پیاده روی اربعین حسینی در چارچوب نظریه چارلز تیلی، جنبش عظیم اجتماعی است که مؤلفه های استمرار ستادها، بهره گیری از طیفی از تظاهرات عمومی و همچنین ابراز عمومی با چهار مشخصه ارزشمندی، وحدت، تعداد و تعهد در آن به نحو بارزی تجلی یافته است .
۹.

بررسی و ارزیابی میزان پایبندی سه رئیس جمهور به ارزش های انقلاب اسلامی مورد تأکید امام خمینی قدس سره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ارزش ها امام خمینی (ره) رؤسای جمهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۳ تعداد دانلود : ۷۶۳
مقاله حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه امام خمینی قدس سره در سخنان سه رئیس جمهور (هاشمی، خاتمی و احمدینژاد) انجام شده است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد 48 سند از مجموع سخنرانیها، پیام ها و گفتارهایشان، با استفاده از روش تحلیل محتوا و با توجه به مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی برآمده از گفتمان امام خمینی قدس سره مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق، مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی شامل ارزش های سیاسی، ارزش های سیاست خارجی، ارزش های اجتماعی، ارزش های فرهنگی و ارزش های اقتصادی در نظر گرفته شد که هر کدام از این ارزش ها شامل زیرمؤلفه ها و ابعاد خاص خود بودند. یافته های تحقیق حاکی از عدم توجه یکسان به ارزش های انقلاب میباشد، به گونه ای که جهت گیریهای رؤسای دولت های بعد از سال 1368 در جمهوری اسلامی ایران، سیر تحول را در رویکرد ارزشی آنها نشان میدهد؛ رویکردی که به نوعی در نفی و نقد همدیگر شکل گرفته اند.
۱۰.

زمینه ها و بایسته های تحقق تمدن نوین اسلامی از منظر تمدن گرایان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: جهان گرایی علم گرایی تمدن نوین اسلامی تمدن گرایی قرآن محوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۴۶
برای بیان علت های ضعف و بایسته های رشد و شکوفایی جامعه، جریان های فکری متعددی در جهان اسلام شکل گرفته است. دراین میان، «تمدن گرایان» در تحلیل علل عقب ماندگی و بیان زمینه ها و بایسته های حل این مشکلات، نگاهی تمدنی داشته، بازسازی «تمدن اسلامی» یا ایجاد «تمدن نوین اسلامی» را به عنوان چشم انداز مطلوب جهان اسلام ترسیم کرده اند. این مقاله بر اساس روش تحلیل اسنادی و با بهره گیری از ابزار فیش برداری از منابع، به دنبال شناخت زمینه های شکل گیری این جریان فکری و بیان بایسته های تحقق تمدن نوین اسلامی از منظر تمدن گرایان است. با توجه به یافته ها می توان گفت از منظر متفکران تمدن گرا، در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی باید به دو دسته مؤلفه حقیقی (سبک زندگی و شبکه روابط اجتماعیِ مبتنی بر آموزه های اسلامی) و مؤلفه ابزاری (سامان مادی و مواردی چون نوآوری ها، ابزارها، نهادها، اقتدار سیاسی و بین المللی) توجه کرد. در این منظر، از جمله بایسته های اساسی تحقق تمدن نوین اسلامی عبارت اند از: قرآن محوری، علم گرایی، اسلامی سازی معرفت و جهان گرایی.
۱۱.

چرایی فرقه بودن بهائیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام بهائیّت فرقه رهبران تشکیلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۵۹
این مقاله، به بررسی چرایی فرقه بودن بهائیت میپردازد که با رویکرد تحلیل اسنادی تدوین یافته است. یافته های این مقاله حاصل بررسی این سوال اصلی است که چرایی فرقه بودن بهائیت چیست و چگونه ویژگیهای یک فرقه قابل انطباق بر آن است؟ نتیجه پژوهش نشان میدهد که بهائیت از نظر علمای اسلام و مراجع تقلید، با توجه به انحراف از اصول و فروع مسلم اسلام، یک فرقه ضاله است. همچنین بهائیت به علت دارا بودن ویژگیهایی چون: 1. رهبران با هوش و زیرک، مغلطه گر، مقدس مآب و مستبد؛ 2. وجود تشکیلات منسجم بیت العدل که شبیه فراماسونریها عمل میکند و3. بهره برداری از تکنیکهای تبلیغی روانشناختی چون کنترل ذهن جهت فریب افراد، برای جذب و نگه داری آنها، یک فرقه است.
۱۲.

نقش جنبش های اسلامی در تقویت هویت اسلامی در عرصه ی جهانی شدن با تاکید بر جنبش های اسلامی فلسطین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن جهاد اسلامی انتفاضه حماس فلسطین هویت اسلامی جنبش های اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۸ تعداد دانلود : ۱۸۳۱
هدف اصلی این مقاله شناخت نقش جنبش های اسلامی در تقویت هویت اسلامی در عرصه جهانی شدن با تاکید بر جنبش های اسلامی فلسطین است. امروزه جهانی شدن تأثیرات عمیقی بر فرهنگ و هویت جوامع در ابعاد مختلف ملی و مذهبی دارد. در این فرآیند حفظ هویت اسلامی از تهاجم بیگانه و تقویت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از جمله عوامل تاثیر گذار در این باره، جنبش های اسلامی معاصر در جهان اسلام به ویژه جنبش های اسلامی فلسطین است. در طول قرن اخیر موضوع فلسطین و دفاع از کیان و هویت اسلامی آن از مهمترین مباحث سیاسی جهان اسلام بوده است. تمسک به سمبل های هویتی آن از جمله مسجدالاقصی نیز جایگاه مهمی در مبارزات مردم فلسطین و جنبش های اسلامی آن نظیر جنبش حماس و جهاد اسلامی داشته است. بر این اساس در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش مطالعات اسنادی به این سوالات سه گانه پاسخ داده شود. نتیجه مطالعات نشان می دهد که در نتیجه عدم کارایی ایدئولوژی های ناسیونالیستی و سوسیالیستی، فلسطینی ها بیشترین اقبال را به احیا و تقویت هویت اسلامی خود نشان داده اند و گروههای مقاومت نیز در مبارزه خود علیه دشمن اشغالگر موفقیت هایی را کسب کرده اند. از جمله آنها می توان به دستاوردهای انتفاضه اول، انتفاضه ی مسجدالاقصی و مقاومت گروههای حماس و جهاد اسلامی در جنگ 22 روزه و همچنین حمایت دنیای اسلام از آنها اشاره کرد. این گونه مبارزات تنها در احیا و تقویت هویت اسلامی فلسطینی ها بلکه در تقویت هویت و همبستگی مسلمانان، رشد و گسترش جریان بیداری اسلامی در کشورهای عربی در عصر جهانی شدن موثر بوده است.
۱۳.

بازشناسی سه جریان سیاسی جنبش جنگل و مواضع و دیدگاه های آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جریان شناسی جنبش جنگل مذهبی ملی گرا راست سازشکار چپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۱ تعداد دانلود : ۱۲۹۳
پرسش اصلی این مقاله آن است که جریان های سیاسی اصلی جنبش جنگل کدام اند و مؤلفه ها و دیدگاه های کلی آنها چیست؟ بر این اساس با شاخص قرار دادن عنصر ایدئولوژی، سه جریان مذهبی ملی گرا، راست سازشکار و چپ تشخیص داده و مواضع ایدئولوژیک و حامیان و مخالفان هر یک بررسی شد. روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نوع تحلیل تاریخی و اسنادی است. یافته های تحقیق آن است که جریان مذهبی ملی گرا که دیدگاهی اسلامی ـ ایرانی داشت با چهرهٔ کاریزماتیک کوچک خان شناخته می شد. در جبههٔ داخلی، دولت مرکزی به طور عمده با آن مخالف بود و مشروطه خواهان نقاط مختلف ایران به آن گرایش داشتند. در عرصهٔ بین المللی نیز انگلستان و روس های تزاری در برابر آن موضع گیری می کردند. جریان راست سازشکار که از موقعیت های فرصت طلبانه بهره می برد سازماندهی منظم و روبنایی نداشت، به طوری که موافقان و مخالفانش بر اساس مواضع بی ثبات این جریان تغییر می کردند. جریان چپ با مواضع لنینیستی شاخص می شد و کسانی همچون احسان الله خان و حیدرخان با آن همراه بودند. آنها که در برابر دولت تهران قرار داشتند انگلستان را مخالف خارجی یافتند و البته موضع روسیهٔ شوروی نیز در برابر آنها دوگانه بود. ویژگی این نوشتار بررسی جامعه شناختی و به طور خاص جریان شناسانه است که تاکنون دربارهٔ جنبش جنگل انجام نشده است.
۱۷.

مؤلفه های اساسی بیداری اسلامی در اندیشه سیاسی حضرت امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۶ تعداد دانلود : ۷۷۵
مقاله حاضر به بررسی مؤلفه های اساسی بیداری اسلامی در اندیشة سیاسی حضرت امام خمینی (ره) به عنوان منادی اصلی بیداری اسلامی در دنیای معاصر می پردازد. تأثیر و نفوذ امام (ره) به عنوان رهبر نظریه پرداز اسلامی از منظر اعتقادی، اجتماعی و سیاسی نه تنها در میان تشیع بلکه در تاریخ اسلام بی نظیر و افتخارآمیز است. زیرا اندیشه های امام خمینی (ره) در قلمرو جغرافیایی ایران، دنیای اسلام و به طورکلی در جهان گسترش یافته است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی آثار و اندیشه های سیاسی امام (ره) به شکل خاص در قلمرو جهان اسلام مورد توجه و الگو قرار گرفت. در این راستا جنبش ها و حرکت های اسلامی با الهام از اندیشه های سیاسی امام خمینی (ره) از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت و امروزه در قالب انقلاب ها و بیداری اسلامی در کشورهای خاورمیانه گسترش یافت. در این مقاله سعی بر این است تا بر اساس روش کیفی تحلیل مطالعات تاریخی و اسنادی به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که «مؤلفه های اساسی بیداری اسلامی در اندیشة سیاسی امام خمینی (ره) چیست؟» در پاسخ به این سؤال، داده های تحقیق نشان می دهد که در این باره می توان به مؤلفه هایی از قبیل الگوی ساختار حکومتی مبتنی بر نظریه ولایت فقیه، تأکید بر عدم جدایی دیانت از سیاست، جهان شمولی حکومت اسلامی، لزوم حمایت و دفاع از مظلومان جهان، اصل دعوت و صدور انقلاب اسلامی، نفی سبیل و عدم تعهد به دول شرق و غرب، استکبار ستیزی، تأکید بر امت واحده و نفی ملی گرایی و نظایر آن در اندیشة سیاسی امام خمینی (ره) اشاره کرد. کلیدواژه ها: امام خمینی (ره)، بیداری اسلامی، انقلاب اسلامی، جهان اسلام، جنبش های اسلامی.
۱۹.

کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصمیم سازی جامعه پذیری سیاسی مرجعیت احزاب سیاسی کارکردهای حزبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۹ تعداد دانلود : ۶۱۹
در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سال های بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما به خودی خود وجهی بارز از فعالیت های این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادهای سیاسی فعال در غرب متفاوت است؛ اما این نهاد در برهه ای از تاریخ سیاسی ایران توانسته است کارکردهایی را که احزاب سیاسی در جوامع غربی ایفا می کنند را برعهده گیرد. هرچند تقلیل نقش سیاسی نهاد مرجعیت به کارویژه هایی حزبی، هدف این مقاله نیست و کارکردهای این نهاد بسیار فراتر از احزاب سیاسی است، اما می توان با ترسیم چارچوبی درباره فعالیت احزاب در جوامع غربی، فعالیت های نهاد مرجعیت را در این چارچوب بررسی کرد.
۲۰.

بررسی نقش و عملکرد انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا ...(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایالات متحده آمریکا انقلاب اسلامی تسخیر لانه جاسوسی فعالیت های سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۴ تعداد دانلود : ۳۹۴
یکی از گروه هایی که در زمان تسخیر لانه جاسوسی نقش بسزایی را ایفا کرد انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا (گروه فارسی زبان) بود. با توجه به اهمیت موضوع، این مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که نقش انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا در زمان تسخیر لانه جاسوسی آمریکا چه بود؟ برای گرد آوری داده ها ضمن مطالعه و بررسی اسناد، با برخی از دانشجویان آن زمان عضو انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا مصاحبه شده است. عمده فعالیت هایی که دانشجویان در آن زمان انجام داده اند، عبارتند از: فعالیت های تبلیغاتی که به منظور افشاگری توطئه های دشمن و همچنین آگاه سازی افکار عمومی ملت آمریکا صورت گرفت. دیگر فعالیت انجمن، برگزاری تظاهرات و راهپیمایی در اعتراض به سفر شاه به آمریکا و حمایت از عمل دانشجویان پیرو خط امام بود. اعتصاب غذا و تشکیل دادگاه نمادین محاکمه شاه خائن از دیگر برنامه های انجمن بود که برای جلب توجه رسانه های آمریکایی و رساندن پیام خود به گوش جهانیان از آن استفاده شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان