مهران آزادی

هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل و روایت درمانی بر بخشودگی بین فردی زنان آسیب دیده از پیمان شکنی زناشویی همسران بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری 2 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی زنان آسیب دیده از پیمان شکنی زناشویی از همسران مراجعه کننده به مراکز مشاوره مستقر در منطقه 4 شهر تهران در سال 1401 تشکیل دادند. که تعداد 45 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. ابزار این پژوهش پرسشنامه بخشودگی بین فردی احتشام زاده و همکاران (2011، IFI) بود. مداخله تحلیل رفتار متقابل برن (1958) و پروتکل روایت درمانی وایت و اپستون (1990) در 8 جلسه 120 دقیقه ای هفته ای دو بار به صورت گروهی برای گروه آزمایش اول و دوم اجرا شد. داده ها با بهره گیری از تحلیل واریانس آمیخته تجزیه وتحلیل شدند. نتایج تحلیل واریانس مکرر نشان داد بین گروه ها در پس آزمون و پیگیری بخشودگی بین فردی تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P)، درمان تحلیل رفتار متقابل نسبت به روایت درمانی به طور معناداری بر بخشودگی بین فردی زنان آسیب دیده از پیمان شکنی زناشویی از همسران اثربخش تر بود (05/0>P) و هر دو درمان دارای ماندگاری اثر در دوره ی پیگیری بودند (05/0>P). بنابراین بین دو درمان تحلیل رفتار متقابل و روایت درمانی تفاوت معنادار وجود دارد و درمان تحلیل رفتار موثرتر بود.

زمینه و هدف: هدف این مطالعه بررسی اثربخشی سایکودرامای گروهی بر بهبود رضایت از زندگی، شفقت به خود و هیجانات مثبت در بیماران افسرده بود. با توجه به پیچیدگی افسردگی و نیاز به رویکردهای درمانی چندگانه، این پژوهش تلاش داشت شواهد تجربی در مورد اثربخشی سایکودراما به عنوان یک مداخله درمانی ارائه دهد.روش و مواد: این مطالعه از طرح کارآزمایی تصادفی کنترل شده استفاده کرد. نمونه شامل 30 بیمار افسرده بود که از یک کلینیک در تهران انتخاب و به صورت تصادفی به گروه آزمایش (n=15) که تحت درمان سایکودرامای گروهی قرار گرفتند و گروه کنترل (n=15) که هیچ مداخله ای دریافت نکردند، تقسیم شدند. مداخله شامل ده جلسه 75 دقیقه ای بود که طی پنج ماه برگزار شد. داده ها با استفاده از ابزارهای استاندارد شامل مقیاس رضایت از زندگی (SWLS)، مقیاس شفقت به خود (SCS) و مقیاس هیجانات مثبت و منفی (PANAS) جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون پس آزمون بنفرونی انجام شد و از نرم افزار SPSS-27 استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که در گروه آزمایش، رضایت از زندگی، شفقت به خود و هیجانات مثبت به طور معناداری بهبود یافته است. به طور مشخص، امتیاز رضایت از زندگی از میانگین 19.43 (انحراف معیار = 3.67) در پیش آزمون به 26.89 (انحراف معیار = 3.21) در پس آزمون و 25.73 (انحراف معیار = 3.45) در پیگیری افزایش یافت. امتیاز شفقت به خود از 18.24 (انحراف معیار = 2.98) به 24.13 (انحراف معیار = 2.67) در پس آزمون و 23.35 (انحراف معیار = 2.89) در پیگیری افزایش یافت. همچنین، امتیاز هیجانات مثبت از 21.57 (انحراف معیار = 3.11) به 28.74 (انحراف معیار = 3.01) در پس آزمون و 27.89 (انحراف معیار = 3.19) در پیگیری افزایش یافت. نتایج ANOVA تأثیرات معناداری برای گروه، زمان و تعامل بین گروه و زمان را تأیید کرد (p < 0.001). نتیجه گیری: یافته ها اثربخشی سایکودرامای گروهی در افزایش رضایت از زندگی، شفقت به خود و هیجانات مثبت در بیماران افسرده را تایید می کند. این بهبودها در طول دوره پنج ماهه پیگیری حفظ شد، که نشان می دهد سایکودراما می تواند یک رویکرد درمانی ارزشمند برای افسردگی باشد. پژوهش های آینده باید اثرات بلندمدت را بررسی کرده و سایکودراما را با روش های درمانی دیگر مقایسه کنند.

هدف از این پژوهش بررسی نقش واسطه ای طرحواره های ناسازگار اولیه در رابطه سبک های دلبستگی و صمیمیت زناشویی بود. روش پژوهش کمّی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان متاهل مراجعه کننده به سرای محله زرگنده شهر تهران در سال 1399 بودند. حجم نمونه 260 نفر از این افراد بر اساس دیدگاه کلاین (2015) و به شیوه نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب و به پرسشنامه تجارب نزدیکی در روابط صمیمانه فرالی، والر و برنان(2000)، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ نسخه سوم یانگ (2005) و مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون (1983) پاسخ دادند. پس از کنار گذاشتن 11 پرسشنامه داده پرت، 249 نفر با ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق مدل تحلیل مسیر با استفاده از SPSS و Lisrel تحلیل شد. بر اساس یافته های این پژوهش، مدل اصلاح شده از برازش مطلوبی برخوردار بود. به طورکلی نتایج نشان داد بیشتر مسیرهای مستقیم معنادار شدند (05/0>P). همچنین مسیرهای غیرمستقیم سبک های دلبستگی ناایمن نیز از طریق طرحواره های ناسازگار اولیه با صمیمیت زناشویی معنادار بود. مدل ارزیابی شده از برازندگی مطلوبی برخوردار است و گام مهمی در جهت شناخت عوامل مؤثر بر صمیمیت زناشویی زنان متاهل است.

اضطراب اجتماعی معمولا روندی مزمن و پیوسته دارد و به میزان زیادی با دوران کودکی و خانواده در ارتباط است. هدف این پژوهش تعیین رابطه باورهای وسواسی والدین و اضطراب اجتماعی در فرزندان با میانجی گری تنظیم هیجان بود. طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری 500 نفر دانشجوی دختر عضو شبکه مجازی تلگرام دانشکده روان شناسی دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب بود. نمونه آماری 600 نفر شامل 200 دانشجوی دختر و 400 نفر والدین آن ها بودند که با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. مقیاس اضطراب اجتماعی (مایکل لایبویتز، 1987)، توسط دانشجویان و پرسش نامه باورهای وسواسی (گروه کاری دریافت های شناختی در اختلال وسواس فکری عملی،2003) و فرم کوتاه پرسش نامه تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی، گرایچ و اسپینهاون، 2002)، توسط والدین دانشجویان تکمیل و برای آزمون فرضیه ها از آزمون های همبستگی گشتاوری پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها نشان داد باورهای وسواسی والدین با راهبردهای غیرانطباقی تنظیم هیجان آن ها، و راهبردهای غیرانطباقی تنظیم هیجان والدین با اضطراب اجتماعی فرزند رابطه مثبت با سطح معنا داری05/0≥p داشتند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه مشکلات بین شخصی و اعتیاد به گوشی همراه در خیانت زناشویی در بین زنان متاهل دانشجو دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز در سال 1396 انجام شد. بدین منظور 217 نفر از دانشجویان متاهل با روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای انتخاب و به مقیاس نگرش به خیانت زناشویی (واتلی، 2006)، سیاهه مشکلات بین شخصی (فرم کوتاه؛ هرویتز و دیگران، 1998) و مقیاس استفاده از گوشی همراه (جنارو و دیگران، 2007) پاسخ دادند. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین نگرش به خیانت زناشویی و تمام زیرمقیاس های مشکلات بین شخصی و اعتیاد به گوشی همراه رابطه مثبت (001/0>P) وجود دارد. علاوه بر آن نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد مشکلات بین شخصی و اعتیاد به گوشی همراه توانایی تبیین 41 درصد از واریانس نگرش به خیانت زناشویی زنان متاهل (001/0>P) را را دارند.

مقدمه: استرس، حالات هیجانی منفی، بی نظمی هیجانی، ضعف حرمت خود و احساس تنهایی و انزوا از عواملی است که به عنوان راه اندازهای رفتارهای خوردن آشفته شناسایی شده اند. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه استرس ادراک شده، حمایت اجتماعی و حرمت خود با خوردن آشفته به واسطه ناگویی خلقی بود. روش: پژوهش حاضر همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری مراجعه کنندگان به کلینیک درمان چاقی باراکا در شهر تهران در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که از بین آن ها ۳۰۳ نفر که دارای شاخص توده بدنی بالای ۳۰ بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران (۱۹۸۳)، مقیاس حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (۱۹۸۸)، مقیاس حرمت خود روزنبرگ (۱۹۶۵)، مقیاس ناگویی خلقی بگبی و همکاران (۱۹۹۴) و پرسشنامه رفتارهای خوردن وان اشتراین و همکاران (۱۹۸۶) گردآوری شد. جهت تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد اثرات مستقیم استرس ادراک شده (۰/۲۲= β و ۰/۰۱> p )، حمایت اجتماعی (۰/۲۵-= β و ۰/۰۱> p ) و حرمت خود (۰/۲۱-= β و ۰/۰۱> p ) بر خوردن آشفته معنادار بود. همچنین اثرات غیر مستقیم استرس ادراک شده (۰/۰۱> p و ۷/۶۹= Z )، حمایت اجتماعی (۰/۰۱> p و ۶/۱۳-= Z ) و حرمت خود (۰/۰۱> p و ۶/۴۶-= Z ) از طریق ناگویی خلقی بر خوردن آشفته معنادار بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که عواملی همچون میزان استرس، داشتن حمایت اجتماعی و حرمت خود و شناسایی و بیان احساسات می تواند بر رفتارهای خوردن آشفته تأثیرگذار باشد؛ بنابراین، می توان انتظار داشت با کاهش استرس و ناگویی خلقی و بهبود حمایت اجتماعی و حرمت خود رفتارهای خوردن آشفته در افراد چاق کاهش یابند.

پژوهش حاضر با هدف هنجاریابی و تعیین ویژگی های روانسنجی (اعتبار و روایی ) پرسشنامه طرحواره های اولیه یانگ (نسخه سوم فرم کوتاه، 2005) در جامعه دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب درسال تحصیلی 98-99 انجام شد. به دلیل محدودیتهای ناشی از همه گیری کرونا نمونه آماری (مرد170 زن 341) به صورت داوطلبانه و از طریق گروه های مجازی دانشجویان بدست آمد. اعتبار پرسشنامه با روش همسانی درونی، روایی سازه با تحلیل عاملی تاییدی، وهنجار پرسشنامه با استفاده از نرم درصدی مشخص شد.تحلیل یافته ها نشان داد پرسشنامه به غیر از حوزه دگرجهت مندی که اعتبار متوسط (67/0) داشت، در بقیه حوزه ها مطلوب (بالاتراز 70/0) است. همچنین باحذف برخی گویه ها پرسشنامه از روایی کافی (بالاتراز 30/0) برخوردار بود. توزیع نمرات درصدی بدست آمده در حوزه های طرد، دگرجهت مندی، گوش به زنگی و مرزهای مختل در حد قابل قبول طبیعی است اما در حوزه خودگردانی چولگی به راست وجود دارد. کلیدواژه ها :طرحواره های ناسازگار اولیه، پرسشنامه طرحواره یانگ، هنجاریابی و تحلیل عاملی تاییدی

هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش واسطه ای تعارض والد- فرزند در ارتباط تمایزیافتگی خود با اضطراب اجتماعی بود. روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه 2 شهر تهران در سال تحصیلی 97-98 بودند. روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی بود ابتدا از بین مدارس مقطع متوسطه دختران منطقه 2 تهران، سه دبیرستان انتخاب شدند، سپس از هر دبیرستان با توجه به مقاطع تحصیلی دو کلاس انتخاب شدند؛ نمونه ای به حجم 287 دانش آموز به صورت نمونه برداری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه های تمایزیافتگی اسکورون (1998)، تاکتیک های تعارض اشترواس (1990) و اضطراب اجتماعی لایبویتز (1999) پاسخ دادند. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که بین نمره کل تمایزیافتگی با اضطراب اجتماعی (0/201-=r ) و همچنین بین زیرمقیاس های جایگاه من (0/256-=r )، گریز عاطفی (0/203-=r ) و هم آمیختگی با دیگران (0/180-=r ) در سطح 0/01 و زیرمقیاس واکنش پذیری عاطفی (0/156-=r ) با اضطراب اجتماعی در سطح 0/05 همبستگی معناداری برقرار است. همچنین بین تعارض والد-فرزندی با اضطراب اجتماعی (0/188=r ) و بین زیرمقیاس پرخاشگری کلامی (0/186= r) و زیرمقیاس پرخاشگری فیزیکی (0/179=r) با اضطراب اجتماعی نیز همبستگی برقرار است. همچنین نتایج مدل ضرایب مسیر نشان داد که بین تمایزیافتگی با اضطراب اجتماعی و همچنین بین تعارض والد-فرزند با اضطراب اجتماعی رابطه مستقیم معناداری به دست آمد (0/01=p)؛ ولی بین تمایزیافتگی با تعارض والد-فرزندی اثر مستقیم معناداری دیده نشد (0/05<p). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که پیامد تمایزیافتگی مادران، کاهش تعارض بین والدین و فرزندان، کاهش اضطراب در کودکان و نوجوانان است چون افراد تمایزیافته بین فرایندهای احساسی و عقلانی تفکیک قائل می شوند و تحت تأثیر افکار و رفتار دیگران قرار نمی گیرند.

هدف این پژوهش شناخت اثر فزون کنشی از طریق ذهن آگاهی بر ابعاد هویت در بزرگسالان بود. بر مبنای یک طرح همبستگی 326 دانشجوی (173 زن، 153 مرد) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در سال تحصیلی 94-93 با روش نمونه برداری طبقه ای و بر اساس نسبت دانشجویان زن و مرد هر دانشکده به کل دانشجویان انتخاب شدند و مقیاس درجه بندی اختلال فزون کنشی بزرگسالان فرم خودگزارش دهی و کوتاه کانرز (CAARS-S:S؛ کانرز، ارهارد و اسپارو، 1999)، مقیاس ذهن آگاهی توجه و هشیاری (MAAS؛ براون و رایان، 2003) و پرسشنامه ابعاد هویت (AIQ-IV؛ چیک، اسمیت و تراپ، 2002) را تکمیل کردند. نتایج نشان داد همبستگی بین فزون کنشی، ذهن آگاهی و ابعاد هویت مثبت و معنادار است. نتایج تحلیل مسیر نشان دهنده تأثیر فزون کنشی بر ابعاد هویت از طریق ذهن آگاهی بود. روابط بین متغیرهای پژوهش حاضر به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

امروزه نقش و اهمیت تکنولوژی آموزشی در بهبود کیفیت آموزش در مدارس امری غیر قابل انکار است. پیشرفت های روزافزون بشر در دستیابی به تکنولوژی مدرن ازیک سو و نیازهای پیچیده انسان ازسوی دیگر، باعث می شود تا در روش های سنتی تعلیم و تربیت بیش از هر زمان دیگر تجدیدنظر کنیم. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تکالیف الکترونیکی بر عملکرد دانش آموزان در درس ریاضی پایه دوم ابتدایی در چهارچوب طرحی نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون انجام شده است. این پژوهش از نوع میدانی است و جامعه آماری آن شامل همه دانش آموزان پایه دوم ابتدایی شهرستان ملارد (2500 نفر) است که با روش نمونه گیری غیراحتمالی، دو کلاس 25 نفری (از هر مدرسه یک کلاس) به عنوان نمونه در دسترس انتخاب، و به طورتصادفی در دو گروه آزمایش و گواه شمارش شدند. این دو گروه وضعیت آموزشی (معلم، محتوای درسی، امکانات آموزشی) یکسان در درس ریاضی داشتند و به مدت چهار ماه آموزش دیدند، با این تفاوت که دانش آموزان گروه آزمایش برای انجام تکالیف درسی خود از کیف الکترونیکی استفاده کردند و دانش آموزان گروهِ گواه تکالیف درسی خود را با شیوه مرسوم انجام دادند. مقایسه میانگین نمرات دو گروه در پس آزمون ریاضی که با استفاده از روش تحلیل کواریانس انجام شد نشان داد انجام دادن تکالیف الکترونیکی در مقایسه با شیوه سنتی، تفاوت معناداری را در عملکرد دانش آموزان در درس ریاضی به وجود آورده است.

هدف این پژوهش شناخت اثر اختلال نارسایی توجه/فرون کنشی از طریق نظم دهی هیجانی بر مشکلات خواب بزرگسالان بود. از بین دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در سال تحصیلی 93-92، 312 دانشجو (178 مرد و 134 زن) با روش نمونه برداری طبقه ای انتخاب شدند و مقیاس درجه بندی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بزرگسالان، فرم خودگزارش دهی و کوتاه کانرز (کانرز، ارهارد و اسپارو، 1999)، مقیاس دشواری نظم دهی هیجانی (گراتز و رومر، 2004) و شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (بایس، رینولدز، مانک، برمن و کوپفر، 1989) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند همبستگی اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی با دشواری در نظم دهی هیجانی و مشکلات خواب، مثبت معنادار بود و نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان دهنده تأثیرگذاری فزون کنشی بر مشکلات خواب از طریق نظم دهی هیجان بود. بنابراین آموزش مهارت های نظم دهی هیجانی به بزرگسالان فزون کنش می تواند در کاهش مشکلات خواب آنان مؤثر باشد.

بـه منظور بررسی رابطه هوش هیجانی با سبکهای دلبستگی، 262 دانشجوی زن (با میانگین سنی 21 سال) و 238 دانشجوی مرد (با میانگین سنی 22 سال) فهرست هوش هیجانی بارـ ان (1997) و پرسشنامه سبک دلبستگی (هازان و شیور، 1987) را تکمیل کردند. یافته ها نشان دادند که در هر دو جنس، هوش هیجانی با سبک دلبستـگی ایمن رابطه مثبت و با سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا رابطه منفی داشت. تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که سبکهـای دلبستگی ایمن، دوسوگرا و اجتنابی می توانند در زنان 25 درصد و در مردان 17 درصد از واریانس هوش هیجانی را تبیین کنند.

هدف: هدف این مطالعه بررسی جنبه های پدیدارشناختی حافظه و ارتباط آن با عاطفه مثبت و منفی در دو گروه از دانشجویان رشته های هنر و علوم انسانی و یک گروه افسرده است. روش: در شروع، خلق غالب هر یک از شرکت کنند گان به وسیله پر کردن پرسش نامه های مربوط به خلق مثبت و منفی تعیین شد. سپس از آنها خواسته شد تا چهار خاطره (دو خاطره واقعی، دو خاطره خیالی و برای هر کدام یک خاطره خوشایند و یک واقعه ناخوشایند) را توصیف کنند. شرکت کنندگان از طریق پرسشنامه پدیدارشناسی(MCQ) اجزای پدیدار شناختی هر خاطره را امتیازبندی می کردند. علاوه بر جمعیت بهنجار، آزمون فوق روی گروه دارای خلق افسرده هم تکرار شد تا مبنایی برای مقایسه پدید آید. آزمودنی ها مقیاس عاطفه مثبت و منفی (PANAS) و نیز پرسشنامه افسردگی بک را تکمیل کردند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که عاطفه مثبت و منفی در دو گروه سالم یکسان است، ولی افسرده ها عاطفه مثبت پایین تر و عاطفه منفی بالاتر از دو گروه دیگر را گزارش می کنند. در مجموع، به لحاظ حافظه، گروه افسرده نسبت به دو گروه دیگر در رخدادهای واقعی و تخیلی (در دو حالت خوشایند و ناخوشایند)، ویژگی های پدیدارشناختی کمتری نشان داد و عملکرد گروه هنر بهتر از گروه علوم انسانی بود. نتایج همبستگی بین مولفه های مورد مطالعه و خلق در کنار این یافته ها معنی پیدا می کند. نتیجه گیری: این یافته ها با نظریه شناختی درباره افسردگی هماهنگ است. نگرش منفی افسرده ها به خود، جهان و آینده در این چهارچوب قابل فهم است.