سناریوهای آینده وضعیت اعتماد اجتماعی در سال 1404(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اعتماد اجتماعی مهم ترین شاخص سرمایه اجتماعی است که ارتقای آن انسجام و همبستگی بین اعضای جامعه، گروه ها و سازمان ها را تقویت می کند. هدف این پژوهش، تدوین سناریوهایی درباره آینده های ممکن، محتمل و مطلوب اعتماد اجتماعی در سال 1404 ساکنان شهر تهران است. روش این پژوهش، ترکیبی از روش های کمی و کیفی است؛ با مرور منابع و بررسی و تحلیل اسناد، مصاحبه اکتشافی، پویش محیطی و دلفی خبرگان، 11 پیش ران اصلی شناسایی و با روش تحلیل ماتریس متقاطع و روش تحلیل ماتریس موازنه بر گذار، سناریو های ممکن، محتمل و مطلوب آینده اعتماد اجتماعی تدوین شده است. با به کارگیری نرم افزار سناریو ویزارد، 288 سناریو ممکن از ترکیب وضعیت های احتمالی توصیف گرهای پیش ران ها گزارش شد. از این تعداد، دو سناریو با سازگاری و هماهنگی درونی بود. در سناریوی اول، دوزخ، چاه ویل، آینده وضعیت اعتماد اجتماعی، در تمام سطوح (اعتماد نهادی، اعتماد تعمیم یافته و اعتماد بین شخصی) دچار سیر کاهشی شدید بوده و بی اعتمادی به صورت چشم گیری افزایش خواهد یافت. در تصویر مطلوب آینده وضعیت اعتماد اجتماعی، سناریوی دوم که با عنوان مدینه فاضله، بهشت، شراب طهور، نام گذاری شده است، برعکس سناریوی اول، وضعیت اعتماد اجتماعی در هر سه سطح سیر افزایشی و بسیار مطلوبی خواهد داشت. با توجه به یافته های پژوهش حاضر و احتمال بیشتر وقوع سناریوی اول (سناریو محتمل)، براساس نظر خبرگان، برخی از راهبردهای پیشنهادی برای تحقق سناریوی دوم (سناریوی مطلوب) شامل تثبیت دموکراسی، اجرای یکسان قانون درباره همه مردم، اصلاح یا لغو قوانین فساد زا و نیز تسهیل گردش آزادانه اطلاعات می شود.