توسعه ناموزون فضایی – کالبدی شهر یزد و اثرات آن بر ساخت اکولوژِی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سوالهای اصلی مورد پژوهش در مقاله این است که : روند تاریخی توسعه فضایی کالبدی - شهر یزد چگونه بوده است ؟ ساخت اکولوژی شهر یزد امروزه از چه الگویی تبعیت می کند ؟ مسائل فوق با این فرض مورد پژوهش قرار گرفته که توسعه فضایی – کالبدی شهر یزد از ابتدای پیدایش هسته اولیه شهر در دوره های تاریخی قبل از اسلام و بعد از اسلام تا دوره حکومت پهلوی رشدی آرام – موزون و متعادل داشته – اما از دهه 1340 به بعد شهر رشد فضایی – کالبدی شتابان و ناموزون پیدا کرده و در نتیجه آثار و پیامدهای نامطلوب کالبدی – اقتصادی و اجتماعی به دنبال آورده است . همچنین این فرایند توسعه فضایی – کالبدی ناموزون شهر – ساخت اکولوژی شهری را دچار عدم تعادل و توازون کرده و الگوی ساخت اکولوژی متحدالمرکز متداخل شهر به ساخت قطاعی ناپیوسته ونا متعادل تبدیل گردیده است . هدف اصلی مقاله بررسی و تبیین آثار و نتایج فرایند توسعه ناموزون فضایی – کالبدی شهر یزد و اثرات آن بر ساخت اکولوژی شهر است . برای دست یابی به این هدف از روشهای تحقیق تاریخی – توصیفی و تحلیلی بهره گرفته شده است . اطلاعات بدست آمده نشانگر آن است که در چند دهه اخیر بین رشد جمعیت و مساحت شهر اختلاف بسیار قابل توجهی رخ داده است – به طوری که رشد جمعیت شرطی سالهای 1335 تا 1365 حدود 9/3 درصد و رشد مساحت شهر 2/1 درصد بوده – اما این میزان ها طی سالهای 1365 تا 1370 به حدود 7/2 درصد رشد جمعیت و 2/16 درصد رشد مساحت تغییر یافته است . به عبارت دیگر – جمعیت شهر یزد از سال 1335 تا 1380 حدود 6 برابر شده – اما مساحت شهر به بیش از 16 برابر افزایش یافته است . همچنین الگوی ساخت اکولوژی متحدالمرکز شهر به ساخت قطاعی نا متعادل و چند هسته ای گسسته تبدیل شده است .