کریم حسین زاده دلیر

کریم حسین زاده دلیر

مدرک تحصیلی: استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۱۰ مورد.
۲۱.

رتبه بندی نواحی شهری از نظر شاخص های توسعه پایدار با استفاده از روش های تحلیل عاملی و تاکسونومی (شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل عاملی رتبه بندی تاکسونومی ایلام نواحی شهری شاخص های توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۷ تعداد دانلود : ۸۶۹
بررسی شناخت وضعیت و تنگناهای توسعه نواحی، به لحاظ پایداری و توسعه پایدار در شهرها، از مسایلی است که اخیرا در فرهنگ برنامه ریزی شهری مطرح شده است. اما در کشور ما جایگاه آن به خوبی طرح نشده است. هدف این مقاله شناسایی پایداری و ناپایداری توسعه نواحی شهر ایلام، همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف این نواحی شهری با استفاده از شاخص های توسعه پایدار است. روش تحقیق ترکیبی از روش های تحلیلی و موردی - زمینه ای است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی و روش تاکسونومی استفاده شده است. نوع تحقیق کاربردی - توسعه ای است. جامعه آماری نواحی چهارده گانه شهر ایلام است. بر اساس نتایج به دست آمده از چهارده ناحیه شهری دو ناحیه نیمه پایدار و دوازده ناحیه دیگر ناپایدار بوده و هیچ کدام از نواحی شهری پایدار نبوده اند. در نواحی ناپایدار عدم انطباق رشد جمعیت با نیازهای خدماتی، کمبود فضاهای سبز و تفریحی، نبود خدمات مناسب بهداشتی درمانی، تجاری، ورزشی، افزایش نرخ رشد جمعیت، کمبود امکانات آموزشی، فرهنگی، اشتغال پایین، سکونت اقشار کم درآمد و مهاجرین، ساخت و سازهای بدون مجوز و گسترش بی رویه در این نواحی بر میزان ناپایداری شدت بخشیده است. بنابراین جهت دست یابی به توسعه پایدار در بیشتر نواحی شهری، تنها با شناخت ابعاد توسعه پایدار و نقاط قوت و ضعف نواحی شهری و توجه به عوامل (شاخص ها) پایدار و تقویت عوامل ناپایدار امکان پذیر است. در غیر این صورت، نه تنها نواحی شهری پایدار ارتقا نمی یابند، بلکه روز به روز وضعیت پایداری آن ها کاهش یافته و نواحی ناپایدار همچنان به وضعیت خود ادامه می دهند.
۲۳.

ارزیابی پراکنش فضاهای گردشگری تاریخی ـ فرهنگی و خدمات جانبی آن در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توریسم فضا مکان های تاریخی و فرهنگی خدمات توریستی شبکه دسترسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای تاریخی
  3. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۱۵۷۷ تعداد دانلود : ۸۵۳
در سال­های اخیر موضوع توریسم درحوزه­های مختلف علمی مورد بررسی قرار گرفته است، یکی از بخش­های مهم آن توریسم فرهنگی می­باشد که عبارتست از: بازدید و شناخت مکان­های تاریخی ـ فرهنگی، جلوه­های معماری، موسیقی، چشم­اندازهای زیبا، که مجموعاً به «میراث» مربوط می­گردد. این مقاله دو موضوع را مورد بررسی قرار داده است، ابتدا پراکنش فضایی مکان­های تاریخی­ ـ فرهنگی «عناصر اولیه» توریستی، یعنی عواملی که یک گردشگر در مرحله نخست برای مشاهده، شناخت و لذت بردن از آنها مسافرت می­کند، و بعد ارتباط فیزیکی و فضایی مکان­های تاریخی ـ فرهنگی نسبت به «عناصر ثانویه» گردشگری هتل­ها، مسافرخانه­ها که با استفاده از «تحلیل همپوشانی» مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. می­توان گفت، ساده­ترین شکل تحلیل در Arc GIS تحلیل همپوشانی است که می­تواند به تولید اطلاعات جدید بیانجامد؛ در این تحلیل لایه­های مختلف با انـواع عوارض در محیط GIS روی هم قـرار گرفته و نـقشه­های جدیـدی با اطلاعات تازه ارائه می­گردد؛ تا با شناخت موضوع که قدم اول در هر برنامه­ریزی است، به ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت­ها و عملکردهای شهری، در جهت حذف و یا حداقّل کاهش آثار منفی، توسعه آثار مثبت، همچنین به حفظ و نگهداری میراث شهر کمک کند.
۲۵.

درآمدی بر اثرات فضایی سیستم صنعتی فوردیزم در توسعه شهر و مکان یابی شهرک های صنعتی (مورد نمونه: منطقه شهری تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبریز (سیستم صنعتی) فوردیزم (دوره) مدرنیزم روش بازتولید در برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۹ تعداد دانلود : ۷۲۶
شهرسازی جدید زیربنا نیست. فلسفه و تئوری اقتصاد سرمایه‌داری است که فضا را شکل می‌دهد و آن را بازسازی می‌نماید. ظهور انقلاب صنعتی موجب تغییرات فضایی شد به‌طوری که در نتیجه آن مردم به تدریج از روستاها به شهرها مهاجرت کرده و شهرنشینی شتاب گسترده‌ای به خود گرفت. از آن زمان شهرگرایی و صنعتی شدن لازم و ملزوم هم شده و دست در دست هم به پیش رفته‌اند. تغییرات سیستم جهان و به وجود آمدن سیستمی از تولید به نام «فوردیزم» تأثیر عمیقی بر شهرنشینی چه در دنیای پیشرفته و چه در کشورهای رو به توسعه گذاشته است. این مقاله در جستجوی چنان تأثیرات مشابه بر روی تبریز می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله به صورت ساختارگرایی و بازتولیدی می‌باشد که بنا به نظر پروفسور رونالد جانستون (Johnstone,1983:10) یکی از سه روش اصلی تحقیق در جغرافیاست. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تا قبل از انقلاب اسلامی فوردیزم نقش خود را در میان سایر عوامل در شکل دهی شهر تبریز ایفا نموده است، ولی بعد از آن صنعت و به تبع آن شهرک‌های صنعتی نقش خود را از دست داده و در زمین های «پس مانده» سایر کاربری‌ها مکان گرفته‌اند.
۲۷.

بررسی میزان کارایی شبکه های ارتباطی شهرها در مقابل زلزله (مطالعه موردی مناطق 1 و 5 طرح تفصیلی تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبریز زلزله آسیب پذیری GIS تحلیل سلسله مراتبی معکوس شبکه های ارتباطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی ارزیابی مخاطرات طبیعی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۱۲۵۰ تعداد دانلود : ۶۴۰
همواره زلزله های بزرگ باعث خسارات بزرگی در زندگی انسان می شوند. یکی از این خسارت ها، آسیب پذیری شبکه های ارتباطی است که امکان نجات دادن آسیب دیدگان زلزله، به ویژه در 72 ساعت اولیه را با مشکل جدی مواجه می سازد. امروزه با گسترش کالبدی و افزایش تراکم شهرهای بزرگ، وضعیت خطرناکی در صورت بروز زلزله به وجود می آید. زیرا سلسله مراتب شبکه های ارتباطی معمولاً رعایت نشده، عرض راه ها کم بوده و مراکز درمانی دور از دسترس شهروندان قرار می گیرد. بروز زلزله ای با شدت بالا در این شهرها منجر به از بین رفتن کارایی شبکه های ارتباطی، حجم بالای تلفات انسانی و خسارت های مالی عمده خواهد بود. در شهر تبریز محدوده مناطق 1 و 5 در مجموع دارای وسعتی معادل 3327 هکتار است. مساحت منطقه یک بالغ بر 2844 هکتار و وسعت منطقه پنج نیز 483 هکتار می باشد. براساس برآوردهای موجود، جمعیت این دو منطقه مجموعاً بالغ بر 458939 نفر است. در تحقیق حاضر با استفاده از 12 شاخص «کاربری زمین، عرض راه ها، ارتفاع ساختمان ها، درجه محصوریت، تراکم جمعیتی، تراکم ساختمانی، سطح اشغال ساختمان ها، کیفیت ابنیه، مصالح ابنیه، قدمت ابنیه، دسترسی به مراکز درمانی، دوری و نزدیکی به گسل های اصلی» که از طریق مدل های مختلف تلفیق اطلاعات و نقشه ها در محیط GIS که براساس مدل تحلیل سلسله مراتبی معکوس ترکیب شده اند، آسیب پذیری شبکه های ارتباطی مناطق یک و پنج در مقابل زلزله مشخص شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد خیابان هایی که دارای تراکم های ساختمانی و جمعیتی بالا، کیفیت ابنیه پایین، فاصله زیاد تا مراکز امدادی، درمانی و درجه محصوریت بیش تری بوده اند، آسیب پذیرتر بوده و در نتیجه دارای امتیاز منفی بیش تری هستند. هم چنین بزرگراه ها و خیابان های با عرض بیش تر و تراکم ساختمانی و جمعیتی پایین تر، دارای آسیب پذیری کم تری بوده اند. با حرکت از سمت شرق به غرب به میزان آسیب پذیری خیابان ها افزوده می شود. این آسیب پذیری مسیرها در مرکز مناطق به اوج خود می رسد. به این ترتیب شبکه های ارتباطی موجود در مرکز، هنگام بروز زلزله از ایفای نقش خود عاجز خواهند بود.
۲۹.

ارزیابی تأثیر نوع و میزان کاربری اراضی در شکل گیری کانون های جرم خیز؛ مطالعه موردی: جرائم مربوط با سرقت در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جرم کاربری اراضی توزیع فضایی سرقت شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۲ تعداد دانلود : ۵۸۸
مفهوم مکان در نظریه الگوی جرم نقش اساسی دارد. نه تنها مکان ها از نظر منطقی مورد نیاز هستند، بلکه ویژگی های مکان ها نیز بر احتمال وقوع جرم موثراست. شهر تبریز نیز به موازات تحولات کشور با رشد شتابان شهرنشینی که ناشی از مهاجرت های روستا-شهری از نقاط مختلف استان بوده مواجه گردیده است و به موازات آن بحران حاشیه نشینی تبریز نیز در حال گسترش است و متعاقباً میزان کجروی های اجتماعی، میزان وقوع جرم سرقت از رشد قابل توجی برخوردار بوده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نحوه ی توزیع فضایی جرم سرقت در سطح مناطق شهر تبریز و ارتباط نوع و میزان کاربری های اراضی شهری با وقوع این جرم در سطح مناطق جرم خیز است. جامعه آماری تحقیق مربوط به افراد بالای 18 سال شهر تبریز است. شیوه نمونه گیری این تحقیق نمونه گیری طبقه ای است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهش های کاربردی و به لحاظ روش تحقیق پیمایشی است. به منظور تحلیل الگوهای فضایی جرائم در سطح مناطق شهر تبریز با استفاده از نر م افزارهای اختصاصی تحلیل فضایی بزهکاری در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی، آزمون خوشه بندی و روش درون یابی به کار گرفته شده است. نتایج این بررسی حاکی از این است که در سطح مناطق شهر تبریز، جرم سرقت بیشتر در مناطق 8 و 1 و 2 توزیع شده است که با توجه به مطالعات میدانی، مهمترین دلیلی که میتوان اشاره کرد اینست که این مناطق بیشتر مرفه نشین و محل اسکان طبقات متوسط و بالای جامعه شهر تبریز هستند. در ادامه به بررسی ارتباط کاربری های اراضی این مناطق با جرم سرقت پرداخته شد که در منطقه 1و 2 شهر تبریز بیشترین درصد وقوع جرم سرقت مرتبط با کاربری های مسکونی است که بیشترین درصد اراضی این مناطق را نیز در برگرفته است ولی در منطقه 8 شهر تبریز که بخش مرکزی شهر را شامل می شود، بیشترین درصد وقوع جرم به کاربری تجاری – خدماتی مربوط می شود.
۳۱.

تحلیل روش های تامین منابع مالی شهرداری تبریز با تاکید بر درآمدهای پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تامین منابع مالی درآمد پایدار کلان شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۴ تعداد دانلود : ۷۰۳
دستیابی به الگوی پایدار مالی برای تأمین هزینه های جاری و عمرانی شهر، از مهم ترین عوامل پایداری شهری است که امکان سرمایه گذاری در نظام زیر ساخت توسعه شهر را فراهم می کند. در این تحقیق با بررسی ارقام درآمدی شهرداری تبریز از سال 1392 تا 1396روند تحولات 5 ساله درآمدی این کلانشهر و مسیر حرکتی آن به سوی پایداری و یا ناپایداری مورد کنکاش قرار گرفته و جایگاه درآمدهای پایدار در سیستم مالیه شهرداری کلانشهر تبریز به منظور تدوین الگوی مناسب مدیریت درآمدی شهری مشخص گردیده است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی– تحلیلی می باشد. روش شناسی این تحقیق مبتنی بر رویکردهای کمی و ترکیبی از روش های اسنادی- کتابخانه ای می باشد. نتایج نشان داد که بیشترین مبلغ درآمدی پایدار برای سال 1394 و کمترین رقم برای سال 1392 ثبت شده و از سال 1394به بعد منابع درآمدی پایدار شهرداری کلانشهر تبریز سیر نزولی داشته است. علی الرغم کاهش منابع درآمدی ناپایدار کلانشهر تبریز در سال 1396 به نسبت سال 1392 در کل بودجه، میزان درآمد کلی این کلانشهر در بالاترین سال خود ( 1394) نسبت به سال 1396 افت داشته است. بخش قابل توجی از کاهش میزان درآمد ناپایدار کلانشهر تبریز به نسبت درآمد پایدار آن در نتیجه کاهش درآمد کلی شهر بوده و ارتباطی با مدیریت درآمدی پایدار آن ندارد. از 48 عامل مؤثر بر توسعه پایدار درآمدی شهرداری تبریز10عامل مورد اشاره در ادامه با بالاترین امتیاز تاثیر گذاری مستقیم شناسایی گردید: A3،A10،A7،A4،A5،A8،A6،A2،A1،A13.
۳۲.

ارزیابی تاب آوری کاربری های حیاتی کلان شهر تبریز در برابر مخاطره طبیعی زلزله(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری تبریز زلزله کاربری حیاتی مخاطره طبیعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۷۹۵
در سرتاسر جهان، کشورها به طور فزاینده ای در حال شهری شدن هستند؛ به این معنی که مناطق شهری به مکان اصلی وقوع بسیاری از بلایای احتمالی تبدیل می شوند. با توجه به اینکه کلان شهر تبریز در پهنه خطر زلزله قرار دارد، همچنین به دلیل وقوع این حادثه طبیعی در بازه های زمانی با دوره های بازگشت، لازم است تا کاربری های حیاتی شهر تاب آور شود. این کاربری ها موجب تداوم زندگی در شهر می شوند و وجود آن ها بر خدمات رسانی بهینه تأثیرگذار است. در مقابل، نقصان آن ها ممکن است جریان حیاتی شهر را مختل کند و نبود برنامه های جامع و مدل های تصمیم گیری خردگرا در این حوزه، مشکلات جبران ناپذیری به وجود آورد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی، تاب آوری کاربری های حیاتی کلان شهر تبریز را در برابر مخاطره زلزله از نظر استحکام بنا، مقاومت زمین، اعمال مقررات در ساخت وساز، هوشمندبودن آن ها، پیش بینی امکان ذخیره اضطراری سوخت، آب و... ارزیابی می کند. در تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا شاخص های تأثیرگذار بر تاب آوری کاربری های حیاتی، شناسایی و بومی سازی شدند. سپس با توزیع پرسشنامه بین سی نفر از متخصصان حوزه مدیریت بحران، دوازده شاخص در پرسشنامه قرار گرفت. نتایج پرسشنامه در قالب آمار توصیفی در نرم افزار SPSS از طریق آزمون های تی، فریدمن و خی دو تحلیل شد. ارزیابی تاب آوری کاربری های حیاتی هم با روش فرایند تحلیل شبکه (ANP) صورت گرفت و نتایج آن وارد محیط نرم افزاری Super Decisions شد. تلفیق این دیدگاه ها با امتیازات مدل ANP، زمینه ای فراهم کرد تا تفاوت های کاربری های حیاتی را مناطق مختلف کلان شهر تبریز براساس مدل VIKOR سنجش شوند. براساس یافته ها، کاربری های حیاتی منطقه 4 و 9 مطلوب، و مناطق 6، 8 و 10 نامطلوب است. همچنین از دوازده شاخص مؤثر، وضعیت اعمال مقررات ساخت وساز و استانداردها، استحکام بنا و مقاومت زمین در کاربری های حیاتی شهر تبریز نسبتاً مطلوب است و معیارهای میزان هوشمند بودن و تجهیز کاربری های حیاتی به ابزار پیش بینی زلزله، مشارکت مردم و امکان ذخیره اضطراری سوخت و آب در وضعیت نامطلوبی قرار دارند.  
۳۳.

بررسی و تحلیل استراتژی های توسعه در شهرهای مرزی مطالعه موردی: شهرهای کشور ایران و ترکیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه منطقه ای راهبرد آذربایجان غربی ترکیه SWOT AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۴۵۲
در عصر جهانی شدن، شهرها و مکان ها نمی توانند بی ارتباط از همدیگر باشند ارتباطی که از اقتصاد گرفته تا فرهنگ، سیاست، صنعت و... را در برمی گیرد و در این میان در آغاز هزاره سوم که همراه غلبه مفهوم جهانی شدن است شهر به عنوان پدیده ای پیچیده و پویا، به همت جریان غالب اطلاعات و ارتباطات، جامعه سنتی و بسته به جامعه شبکه ای تبدیل شده و فضای جریان ها جایگزین مفاهیم سنتی موقعیت و مکان شده، نقاط شهری به ویژه نقاط شهری مرزی به شاهراه ها، ورودی ها و گره های توسعه تبدیل و مفاهیم جدیدی مانند شهر منطقه را شکل داده اند. هدف مقاله حاضر ارائه راهکارهایی در توجه به مفهوم برنامه ریزی منطقه ای با بهره مندی از نتایج برنامه های توسعه ای اجراشده در شهرهای کشور ترکیه در جهت ارتقاء توسعه شهری و منطقه ای استان آذربایجان غربی است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. همچنین، تحقیق موردنظر از نوع تحقیقات کاربردی است و شیوه های جمع آوری اطلاعات اسنادی و میدانی و در قالب پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه موردمطالعه شامل کارشناسان، متخصصان و اساتید دانشگاه بودند که در زمینه توسعه شهری، برنامه ریزی منطقه ای مشغول به فعالیت اند که به صورت تصادفی در دسترس 25 نفر انتخاب و ابزار جمع آوری اطلاعات در اختیار آن ها قرار داده شد. در این مطالعه از مدل های ترکیب  SWOT- AHP جهت تجزیه و تحلیل نهایی اطلاعات استفاده شده است. در این مطالعه با استفاده از روش دلفی به بررسی نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی)، و فرصت ها و تهدیدها (عوامل خارجی) استراتژی های توسعه شهری در سطح بین الملل در شهرهای مرزی پرداخته شد. سپس با استفاده از مدل  AHP، مجموعه عوامل داخلی و خارجی جهت اتخاذ بهترین راهبرد (WT, SO, WO, ST) وزن دهی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد در مدل  SWOT- AHP، راهبرد SO با امتیاز وزنی 839/0 به عنوان مهم ترین راهبرد و راهبردWO  با امتیاز 65/0 به عنوان راهبرد جایگزین انتخاب شده است.
۳۴.

سنجش میزان رضایت مندی از کیفیت محیط شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت محیط شهری رضایت مندی رگرسیون چند متغیره منطقه 5 شهرداری تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۵۴۴
در دهه های اخیر موضوع کیفیت محیط شهری به یک بحث تخصصی و عمومی در جامعه تبدیل شده است و توجه مردم از اهداف مادی، به ماهیت زندگی در مجموعه های ناکارآمد شهری معطوف شده است آنچه در این میان واضح است، آن است که تمام مشکلات شهری یک مولفه کیفیت محیطی دارند، به عبارت دیگر بسیاری از مشکلات محیطی به سرعت به مشکلات شهری تبدیل خواهد شد. به همین دلیل در سال های اخیر توجه به ایجاد پایداری محیطی و کیفیت محیط شهری مطلوب، کیفیت زندگی و اجتماعات سالم باعث توجه بیشتر به ابعاد کیفیتی در محیط های شهری شده است. در این تحقیق کیفیت محیط شهری منطقه 5 شهرداری تبریز مورد سنجش قرار گرفته است. رویکرد پژوهش حاضر اکتشافی (در دو سطح توصیفی و تحلیلی) و تکنیک پیمایشی بوده است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه محله های مورد مطالعه 380 نفر در نظر گرفته شد. با استفاده از آزمون T تک نمونه ای کیفیت محیط شهری مورد سنجش قرار گرفت و در مرحله بعد با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی رگرسیون چندگانه، شاخص های تاثیرگذار بر کیفیت محیط شهری منطقه مورد شناسایی قرار گرفت. نتایج آزمون T تک نمونه ای نشان داد که از نظر ساکنان، کیفیت محیط شهری منطقه 5 شهردار تبریز در سطح بالایی قرار ندارد و رضایت بالایی از کیفیت محیط شهری منطقه در میان ساکنان وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که در سطح ویژگی های کالبدی– فضایی، در منطقه 5 شهرداری تبریز زیر شاخص سازمان دسترسی و راه ها دارای بیشترین تاثیر (0.518=B) را بر میزان رضایت شهروندان دارا می باشد. در سطح ویژگی های کارکردی - خدماتی، زیر شاخص خدمات رفاه اجتماعی (0.531=B) دارای بیشترین تاثیر می باشند. در سطح ویژگی های محتوایی، زیر شاخص سلامت محیطی (0.680=B) و (0.627=B) بیشترین تاثیر را دارند.
۳۵.

تحلیلی بر نقش راهبردی توسعه میان افزا در بازآفرینی بافت های فرسوده شهری (نمونه موردی: منطقه 8 کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه میان افزا بازآفرینی بافت های فرسوده منطقه 8 شهرداری تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۰۸
توسعه میان افزا فرایند توسعه و باز استفاده قطعات یا بخش های خالی یا بلااستفاده در میان نواحی موجود شهری که قبلاً توسعه یافته است. توسعه میان افزا که شاید بتوان آن را ساده ترین تعبیر از توسعه درون زا دانست، با تأکید بر زمین های خالی و رها شده درون شهری، سعی دارد توسعه را بر روی این اراضی بارگذاری نماید. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی در توسعه میان افزا با تأکید بر منطقه 8 شهرداری تبریز و بهره گیری از روش های آماری- فضایی به این موضوع پرداخته است. نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. روش شناسی این تحقیق مبتنی بر رویکردهای کمی- فضایی است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این تحقیق توصیفی – تحلیلی با استفاده از روش های اسنادی- کتابخانه ای است. در بخش تحلیلی با در نظر گرفتن شاخص ها و ملاحظات توسعه میان افزا در قالب 15 شاخص هدف، به صورت موردی به بررسی و امکان سنجی توسعه میان افزا در منطقه8 شهرداری تبریز پرداخته شده است. به منظور بررسی و تحلیل نقش راهبردی توسعه میان افزا در بازآفرینی بافته ای فرسوده شهری محور تاریخی- فرهنگی کلانشهر تبریز از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل توابع همپوشانی (Overlay) از نوع همپوشانی وزن دار (Weighted Overlay) و FAHP بهره گیری شده است. نبود مدیریت و برنامه ریزی دقیق برای احیاء و نوسازی این منطقه با تأکید بر استفاده از رویکرد توسعه میان افزا مهم ترین آفت در ارتباط با موضوع بازآفرینی این بخش از شهر تبریز می باشد. نتایج پژوهش حاضر در قالب 3 اولویت توسعه ای و همچنین محدوده های غیرمجاز توسعه، به صورت نقشه مورداشاره قرارگرفته است.
۳۶.

بازآفرینی بافت های فرسوده شهری با تاکید بر جایگاه توسعه میان افزا (نمونه موردی: منطقه 8 کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه میان افزا بازآفرینی بافت های فرسوده منطقه 8 شهرداری تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۶۸
توسعه میان افزا که شاید بتوان آن را ساده ترین تعبیر از توسعه درون زا دانست، با تأکید بر زمین های خالی و رها شده درون شهری، سعی دارد توسعه را بر روی این اراضی بارگذاری نماید. بطور خلاصه این رویکرد به توسعه در درون محدوده و باز توسعه محدوده با استفاده از پتانسیل های درونی آن می پردازد. پژوهش حاضر با رویکردی تحلیلی در توسعه میان افزا با تأکید بر منطقه 8 شهرداری تبریز و بهره گیری از روش های آماری- فضایی به این موضوع پرداخته است. نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. روش شناسی این تحقیق مبتنی بر رویکردهای کمی- فضایی است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این تحقیق ترکیبی از روش های اسنادی- کتابخانه ای است. در بخش تحلیلی با در نظر گرفتن شاخص ها و ملاحظات توسعه میان افزا در قالب 15 شاخص هدف، به صورت موردی به بررسی و امکان سنجی توسعه میان افزا در منطقه8 شهرداری تبریز پرداخته شده است. در پژوهش حاضر به منظور بررسی و تحلیل نقش راهبردی توسعه میان افزا در بازآفرینی بافته ای فرسوده شهری محور تاریخی- فرهنگی کلانشهر تبریز از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل توابع همپوشانی (Overlay) از نوع همپوشانی وزن دار (Weighted Overlay) بهره گیری شده است. نتایج پژوهش در قالب 3 اولویت توسعه ای و همچنین محدوده های غیرمجاز توسعه، به صورت نقشه مورد اشاره قرارگرفته است.
۳۷.

بررسی وضعیت کلانشهر تبریز در مسیر جهانی شدن با تاکید بر پتانسیل های سرمایه گذاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلانشهر تبریز جهانی شدن شهر جهانی سرمایه گذاری SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۷۷۳
در اتمسفر جهانی شدن، شهرها در رقابت شدید با یکدیگر سعی بر ورود بر چرخه جهانی دارند. جهانی شدن اثرات مثبت و منفی بسیاری را بر شهرها و بویژه کلانشهرها بر جای می گذارد. تدوین برنامه ها و چشم اندازها و راهبردهای مناسب، لازمه بقا و رشد در عرصه پیچیده، در هم تنیده و رقابتی جهانی کنونی می باشد. مدیریت کلانشهرها با هدف جهانی شدن و استانداردهای جهانی، مستلزم تدوین برنامه های محلی و ملی و دیپلماسی شهری و ملی می باشد و نیازمند اتخاذ تدابیر دولت به حمایت از ارتباطات بین المللی کلانشهرها در کنار اهداف ملی می باشد. این مقاله در نظر دارد وضعیت کلانشهر تبریز را، با تاکید بر پتانسیل سرمایه گذاری، در قالب برنامه ریزی استراتژیک تحلیل نموده و راهبردهای سازنده ای را به منظور توانمندی بیشتر در مسیر جهانی شدن ارائه نماید. نتایج مطالعه نشان می دهد کلانشهر تبریز در صورت سیاست گذاری فعالانه و سازنده در زمینه استفاده از پتانسیل های داخلی و فرصت های خارجی، در فرایند جهانی شدن، میتواند از مزایای آن بهره مند شده، و آن را به عنوان فرصتی برای تحقق توسعه پایدار شهری بهره برداری نماید.
۳۸.

تبیین مدیریت یکپارچه شهری درامنیت ورفاه محلات شهری (مطالعه موردی:شهرتبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت رفاه مدیریت یکپارچه شهری آینده نگاری کلانشهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۳۱۵
شهرها به عنوان دومین انقلاب بعد از کشاورزی زندگی بشر را تحت شعاع قرار داده به عنوان مرکز تولید قدرت و ثروت یاد شده اند، ولی همزمان با چالش های روبرو هستند که با وجود سابقه صدها سال شهری بودن هنوز با مشکلاتی در مدیریت شهری روبرو هستند، بدین جهت تحقیق حاضر سعی بر تبیین مدیریت یکپارچه شهری به عنوان رویکرد جدید در امنیت و رفاه اجتماعی در افق 1410 کلانشهر تبریز داشته است. برای این منظور 43 شاخص در سه بعد( مدیریت یکپارچه، امنیت و رفاه) استخراج شده اند که جهت سنجش ضریب همبستگی بین مولفه ها از نرم افزار spss استفاده شده و برای سنجش نوع رابطه بین متغییرها از نرم افزار Micmac و برای تبیین سناریوهای محتمل در افق 1410 از نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که بین مولفه های مدیریت بر امنیت و رفاه اجتماعی رابطه معنی داری sig=0.000 وجود داشته است به طوری که ضریب همبستگی مدیریت بر امنیت r=0.80 و رفاه r=0.58 بوده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل شاخص ها در محیط نرم افزارهای آینده نگاری بیانگر 10 عامل کلیدی حاصل از نرم افزار میک مک بوده است، همچنین وضعیت های محتمل مدیریت یکپارچه بر امنیت و رفاه بیانگر 3 سنارو قوی، 132 سناریو ضعیف و 21 سناریو محتمل بوده است. در میان سناریوهای محتمل، وضعیت های مطلوب با 80 حالت فراوانی برابر با ضریب 38 درصد، محتمل ترین سناریو پیش روی کلانشهر تبریز بوده است.
۳۹.

مقایسه نابرابری توسعه ی استان کردستان با سایر استان های ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: آبادان پدافند غیرعامل خطرپذیری کاربری اراضی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۱۷۹
این پژوهش با هدف بررسی و مقایسه نابرابری توسعه در بین استان کردستان و سایر استان های ایران طی دو دوره آماری 1375 و 1385 انجام گرفته است.روش پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است. برای سنجش نابرابری توسعه از 25 شاخص مختلف جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی که داده های آنها از منابع مکتوب و اسناد منتشر شده توسط سازمانهای رسمی اقتصادی- اجتماعی (مرکزآمار ایران، معاونت برنامه ریزی ونظارت راهبردی ریاست جمهوری)وپژوهشهای موردی انجام شده جمع آوری استفاده شده است. داده های مورد نیاز از طریق سالنامه های مرکز آمار ایران در سالهای 1375 و 1385جمع آوری شده و با استفاده از، روش تحلیل عاملی در نرم افزارspss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس جمع نمرات عاملی را محاسبه و میانگین آن ها را به عنوان معیاری برای سطح توسعه یافتگی استان ها درنظرگرفته و براساس آن رتبه بندی استان ها محاسبه شد و جمع نمرات عاملی استان کردستان را با میانگین جمع نمرات عاملی کل استان ها محاسبه و تفاوت آن ها و میزان نابرابری توسعه بین آن ها به دست آمده است. جایگاه استان کردستان و سایر استان ها به وسیله نرم افزار GIS9.3 در سازمان فضایی ایران ترسیم شده است. نتایج پژهش حکایت از وجود نابرابری بین استان کردستان با میانگین کشوری در ابعاد و شاخص های جمعیتی، بهداشتی، آموزشی، فرهنگی و اجتماعی دارد که در سال های 1375، 1385به ترتیب به میزان 66/2 ،92/2 نابرابری و شکاف سطح توسعه بین این استان و میانگین کشور وجود داشته است.
۴۰.

بررسی و تحلیل نابرابریهای توسعه در سازمان فضایی استانهای ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری سلامت انگیزه گردشگران رضایت گردشگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۲۲۱
ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه با وجود تنوع و دارا بودن استعداها وپتانسیل های طبیعی ومحیطی در پهنه سرزمین ، نابرابری های زیادی در بین استانهای آن وجود دارد واگر چه در سالهای قبل از طریق برنامه های مختلف توسعه سعی در رفع این نابرابری ها شده است ولی به دلایل مختلف همچون انتخاب الگو های نامناسب توسعه و...، همچنان نابرابری بین استانهای ایران مشهود وملموس است.که این امردر درازمدت می تواند پیامد هایی از قبیل ایجاد واگرایی در پیرامون و  تمرکزگرایی شدید در مرکز و نیز به خطر انداختن اتحاد ملی و... را به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی نابرابری های توسعه ومحاسبه شدت این نابرابری ها در بین استانهای ایران در دو مقطع زمانی 1375 و1385، با استفاده از 25 شاخص نابرابری توسعه از طریق تکنیک تحلیل عاملی، پرداخته شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از، روش تحلیل عاملی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. به منظور بیان فضایی نابرابری و عدم تعادل های منطقه ای از نرم افزارGIS9.3استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله از تحقیق استان های تهران، خراسان، سمنان و یزد در هر دو دوره (1375 و 1385) با جابه جایی رتبه در بین خود حائز رتبه ها ی اول تا چهارم بوده اند.استان های محروم وتوسعه نیافته در دوره آماری 1375 شامل استان های سیستان وبلوچستان، اردبیل، کهگیلویه وبویراحمد و ایلام و در دوره آماری 1385 شامل استان های کرمان، کردستان، ایلام و کهگیلویه وبویراحمد بوده اند. این نتایج حکایت از وجود نابرابریهای توسعه و شکاف شدید، بین استانهای کشورطی سالهای مورد مطالعه دارد. بطوری که در مرکز کشور استان های توسعه یافته و در نواحی پیرامونی ومرزی استان های توسعه نیافته قرار دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان