معصومه ذبیحی

در تفسیر آیه 172 سوره اعراف معروف به آیه ذر و میثاق، مفسران از روایاتی بهره گرفته اند و عالمی با نام «ذر» را معتقد شده اند که در آن از همه انسان ها عهد ستانده شده است و بشر به این میثاق بلی گفته است. اما آبا در کنار هم آوردن روایات ذیل آیه میثاق و دیدگاه های مفسران این نتیجه حاصل می شود که چند نظریه مختلف با تکیه بر روایات در نوشته های تفسیری ثبت شده است؛ من جمله اختصاص آیه به قوم بنی اسرائیل و افراد مشرک و خروج ذرات ریز از صلب آدم، خلق روح قبل از بدن، که نشان می دهد دیدگاه های مبتنی بر نقل نیز دچار گونه گونی و اضطراب بوده و علاوه بر نقد و بررسی هرکدام، نقد کلی بر همه روایات را می طلبد. لذا با ذکر این دیدگاه های تفسیری و ارکان و روایات مدنظرشان، با روش کتابخانه ای، نقدی هم در این پژوهش با تکیه بر نظر بزرگانی چون آیت الله مکارم شیرازی صورت خواهد گرفت.

سابقه و هدف: دین و اعتقادات معنوی در زندگی انسان دارای اهمیت ویژه یی است. خودکارآمدی نیز عامل انگیزشی فعال کننده، نیرودهنده، نگهدارنده و هدایت کننده ی رفتار به سوی هدف است که هر یک از این دو مؤلفه می تواند بر جنبه های مختلف زندگی و حتی میزان امیدواری افراد تأثیر بسزایی داشته باشد. ازاین رو، این پژوهش با هدف بررسی نقش معنویت و خودکارآمدی در امیدواری دانشجویان با میانجیگری جهت گیری هدفی صورت گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی با استفاده از تحلیل مسیر است و جامعه ی آماری آن دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد را در بر می گیرد. با توجه به تعداد متغیّرهای مدل پیشنهادی تحلیل مسیر که به ازای هر متغیّر 15 نفر در نظر گرفته می شود و همچنین با در نظر گرفتن ملاک قابلیت تعمیم پذیری یافته های نمونه به جامعه، 280 نفر از دانشجویان جامعه ی آماری به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسش نامه های معنویت، خودکارآمدی، امیدواری و جهت گیری هدفی استفاده شد. داده های به دست آمده نیز با روش های توصیف آماری، همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : نتایج اجرای همبستگی نشان داد که تمام متغیّرهای مشاهده شده ی الگو با هم همبستگی داشتند (01/0p<)؛ و اجرای تحلیل مسیر برای آزمون رابطه ی نقش معنویت و خودکارآمدی در امیدواری از طریق جهت گیری هدفی و الگوی پیشنهادی (098/0RMSEA= و 99/0GFI=) از برازش خوبی برخوردار بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای این مطلب است که معنویت و خودکارآمدی با میانجیگری جهت گیری هدفی موجب ارتقای امیدواری در دانشجویان می شود. بنابراین با توجه به تأثیر مثبت خودکارآمدی و معنویت و جهت گیری هدفی؛ استفاده از این ظرفیت ها در برنامه ریزی ها و فعالیت های فردی و گروهی دانشجویان برای افزایش امیدواری آنان توصیه می شود. Kareshki H, Zabihi M, Hatamikiya S, Heydarian Shahri F. Mediating Role of Goal Orientation in the Relationship of Spirituality and Self-Efficacy with Hope in University Students: a Structural Model. J Res Relig Health. 2018; 4(4): 94- 103.DOI: https://doi.org/10.22037/jrrh.v4i4.16490

هدف پژوهش حاضر طراحی بسته آموزشی ارتباط اصیل و بررسی اثر بخشی آن بر معنای زندگی و احساس تنهایی دانشجویان بود. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس-آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور، از بین کلیه دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز که در سال تحصیلی 1400-1401 تحصیل می کردند تعداد40 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای انجام پژوهش ابتدا در شرایط یکسان از هر دو گروه پیش آزمون با استفاده از پرسشنامه معنای زندگی استیگر و مقیاس احساس تنهایی راسل و همکاران به عمل آمد، سپس آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 8 جلسه تحت آموزش 90 دقیقه ای ارتباط اصیل قرار گرفتند و اعضای گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. پس از اتمام جلسات آموزشی برای هر دو گروه در شرایط یکسان پس آزمون اجرا شد. نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که آموزش روابط اصیل منجر به افزایش احساس معنا و کاهش احساس تنهایی در دانشجوبان شده است. با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت که از آموزش ارتباط اصیل می توان برای افزایش معنای زندگی وکاهش احساس تنهایی در دانشجویان استفاده نمود.

دیدگاه حافظ برسی درباره ولایت، ناشی از معرفت و توحید اشراقی بر پایه محبت و معرفت باطنی است. چرا که امامت و ولایت جامع بین توحید ونبوت است. و پیمان حکم ولایت در ازل گرفته شده و آن راهرولی به ولی دیگر، تا روز قیامت تسلیم می کند. بنابراین ولایت را، میزان بندگان می داند. و توجه و تمرکز خود را به طرح و اثبات این نکته معطوف نموده که امام دارای مرتبه ولایت مطلقه کلیه بوده و هدایتگر روحانی و باطنی خلق است. در این تحقیق سعی می شود موضوع و مبحث ولایت از دیدگاه این عارف گمنام قرن هشتم و نهم که هنوز جایگاه واقعی ایشان در بین علماء شیعه و حتی عرفا به وضوح مشخص و شناسایی نشده است، مورد بررسی قرار گیرد. او افکار و عقاید تازه ای را در باب ولایت و امامت آورده است که در تشیع کلاسیک و رسمی قابل طرح نبوده و مورد استقبال علماء و فقهاء شیعه قرار نگرفته و نمی گیرد. همین گمنامی و سرگشتگی ذهنی دست مایه اولیه طرح موضوع گشته و با رسیدن به این مطلب که نگاه بُرسی خارج از چهارچوب های تعیین شده برای این دیدگاه قرار دارد، پنجره تازه ای رو به سوی مفهوم ولایت گشوده شده و بازنگری می شود