بررسی میزان هم تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه فنی و مهندسی در سالهای 2010- 1990
منبع:
آموزش مهندسی ایران سال ۱۴ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۵۵
111 - 134
در دنیای امروزی، بر خلاف گذشته، بیش از پیش به همکاری و همفکری نیاز است. در زمینه پژوهش و تولید علم نیز بیش از هر زمان دیگری به کارگروهی وابسته هستیم. به بیان دیگر، رابطه نزدیکی میان همکاری و تولید علم وجود دارد. پیشرفتهای علوم و فناوری فقط به پیشرفت علمی یک کشور محدود نمی شود و تأکید بسیاری از مجلات علمی در حال حاضر بر همکاری و هم تألیفی است که هر دو آنها دارای یک روند افزایشی است. تعامل میان متخصصان حوزه های علمی مدتهاست که ضروری شده است. فرایند پژوهش به فعالیتهای ارتباطی نسبتاً زیادی از قبیل گفتگوی متخصصان با یکدیگر، مطالعه مقالات و نوشتن نامه ها وابسته است. هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی روند تولیدات علمی و به طور خاص بررسی میزان هم تألیفی در تولیدات علمی پژوهشگران ایرانی در حوزه فنی و مهندسی در فاصله سالهای 1990 تا 2010 است. فایده این نوع پژوهشها کشف الگوی نویسندگی غالب در تولیدات علمی و میزان مشارکت و همکاری گروهی در میان این گروه از پژوهشگران در کشور است. نتایج این مطالعه نشان داد که سهم تولیدات با الگوی نویسندگی تک نویسنده پیوسته در حال کاهش و سهم تولیدات با الگوی نویسندگی دو نویسنده و بیش از آن، از سال 1990 تا 2010، پیوسته در حال افزایش بوده است. بر اساس یافته ها، 92 درصد تولیدات در سالهای مورد بررسی به صورت تولیدات مشارکتی و فقط هشت درصد به صورت تولیدات انفرادی بوده است. در بیشتر سالها میزان تولیدات بین المللی کمتر از تولیدات داخلی است و فقط در دو سال 1992 و 1994 میزان تولیدات بین المللی درصد بیشتری را به خود اختصاص داده است. همچنین، یافته ها نشان داد که 47 عنوان نشریه بیش از 100 مقاله هم تألیفی در حوزه فنی و مهندسی را به چاپ رسانده اند و ضریب تأثیر مجلات منتشر کننده مقالات هم تألیفی دارای ضریب تأثیر بسیار پایین و هفت عنوان نشریه از ضریب تأثیر نسبتاً خوبی برخوردار بوده اند.