حسین اسحاقی

آزادى موهبتى است الهى که خداى متعال به انسان عطا فرمود اما از آنجا که انسان موجودى ضعیف است، براى او هم حجت درونى (عقل) و هم حجت بیرونى (پیامبران) قرار داد تا انسان را به سوى کمال و اهداف عالیه الهى رهنمون سازند ولى در عین حال بشر در انتخاب راه صواب و خطا آزاد است. در این مقاله نویسنده با استفاده از آیات، روایات، سیره پیامبر صلى‏الله‏علیه‏و‏آله و ائمه علیهم‏السلام ثابت مى‏کند اسلام نه تنها به پیروان خود، آزادى اظهار عقیده در تمامى عرصه‏هاى عقیدتى، سیاسى و اجتماعى را مى‏دهد و کتمان حق را حرام و بیان حقایق را براى مردم واجب مى‏داند بلکه براى غیر مسلمانان قائل به آزادى بیان مى‏باشد و در این راستا در برخورد با اندیشه‏هاى مخالف اسلام، دستور مى‏دهد که با حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن با آنها مناظره شود. اسلام علاوه بر آزادى نطق و بیان، آزادى قلم را نیز در این ردیف قرار داده است که البته آزادى قلم آمیخته با آزادى نطق و بیان مى‏باشد و هر یک ملازم دیگرى است. باید توجه داشت که اسلام در عین حالى که آزادى بیان و قلم را براى همگان، در جامعه اسلامى پذیرفته است ولى حدود و مقرراتى را براى آن مشخص کرد تا جامعه دچار هرج و مرج نگردد.

مقدمه: تکنسین های اورژانس 115 طی یک روز کاری با فشارهای جسمی و روحی زیادی مواجهند که در سلامتی و کیفیت کار آنها اثرگذار است. هدف از این تحقیق شناخت شایع ترین عوامل دخیل و کمک به برنامه ریزی بهتر برای کاهش تنش های شغلی است. روش کار: مطالعه به صورت توصیفی مقطعی برای بررسی عوامل تنش زای فردی و بین فردی، مدیریتی، مراقبت از بیمار و عوامل محیط کار در سال 1388 انجام شد. جامعه ی پژوهش 173 نفر تکنسین اورژانس 115 مشهد هستند. برای گردآوری اطلاعات، از پرسش نامه ی استاندارد شده ی عوامل تنش زای پرستاران استفاده گردید. اطلاعات به دست آمده با نرم افزار SPSS و آزمون های مجذور خی، همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس تحلیل شدند. یافته ها: شایع ترین عوامل، نداشتن فرصت و محل مناسب استراحت، کمبود امکانات، عدم ارزیابی دقیق از نحوه ی کار تکنسین ها، کمبود تکنسین به نسبت ماموریت ها، تماس با وسایل آلوده و نوع استخدام بود. عوامل مدیریتی و محیط کار بیشترین شدت تنش زایی و عوامل بین فردی، کمترین شدت را داشتند .عوامل تنش زا با متغیرهای سن(P=0.0001) ، نوع استخدام (P=0.0000)، شیفت های متوالی(P=0.0013) ارتباط معنادار دارد. نتیجه گیری: بر خلاف پژوهش های بیمارستانی، در تکنسین های اورژانس پیش بیمارستانی، استرس در اثر عوامل مدیریتی و محیط کار بیشتر تشدید می گردد. توجه به برتری عوامل استرس زا، به منظور ارتقای کیفیت خدمات اورژانس پیش بیمارستانی و حفظ سلامت جامعه، حیاتی است.

در اسلام آزادى اجتماعى بدون آزادى اخلاقى و معنوى میسر نیست; اسلام پس از آن که، آزادى را یک حق مسلم و یک موهبت الهى براى همه مى‏داند، آزادى از هوا و هوس را مهمتر از هر آزادى دیگر مى‏داند; زیرا حیات روح، مهمتر از حیات جسم و تن است . پیامبران نیز منادیان آزادى از اسارتهاى درون و بیرون هستند و با آمدن آنان غل و زنجیرهاى زمین‏گیر کننده از گردن آدمى برداشته مى‏شود، استعدادهایش شکوفا و به سوى کمال و معنویت پیش مى‏رود . این مقاله، مبناى آزادى معنوى را اعتقاد به توحید، نبوت، معاد و کرامت انسانى شمرده و توحید را مبناى تخلق به اخلاق الله مى‏داند . بر اساس آموزه‏هاى وحیانى، انسان موحد تن به عبودیت غیر نمى‏دهد و هیچ‏گاه برده و اسیر دیگران نمى‏شود و در همه حال سعى دارد خود را از بند طواغیت درون و بیرون برهاند، اما در برابر این آموزه‏هاى انسان‏ساز، انسان‏شناسى غربى، جوهره و ماهیت انسان را، استعدادها و غرایز دنیوى او دانسته و حتى عقلانیت و تجربه را دو ابزار براى رسیدن به خواسته‏ها و امیال آنان مى‏شمارد و نتیجه این روند جز آزادى مطلق و غریزه محورى نمى‏تواند باشد .

نظام مبتنى بر اصل ولایت الهى، شرایط لازم را براى حضور آحاد جامعه در اداره امور کشور فراهم مى‏آورد و زمینه هر گونه استبداد و خودکامگى را از بین مى‏برد . در این نظام، ولایت الهى در ولایت پیامبران، امامان و فقیهان عادل تبلور مى‏یابد و در حقیقت، بهترین شیوه براى نیل به حقوق مشروع و قانونى بشر از جمله حق آزادى در مشارکت‏سیاسى و دخالت در امور جامعه است . زیرسازهاى تشکیل چنین نظامى بر پایه خلافت الهى، امامت و رهبرى، ظلم‏زدایى، استکبار ستیزى و آزادى همراه با مسؤولیت و حق انتخاب بنا شده و شاکله آن را نیز مى‏توان در آگاهى، نظارت، شکایت، ارشاد، مشورت و رعایت‏حقوق و مصالح مردم جستجو کرد . در چنین حکومتى که مشروعیتى الهى دارد بر راى و انتخاب مردم و تاثیر آن بر کارامدى و تحقق حکومت تاکید شده است . همچنین به ابزارهایى که حاکمان دینى در راه رسیدن به اهداف متعالى خود به کار مى‏بندند همان قدر توجه شده که به اصل آرمانها طبق آموزه‏هاى دینى اهمیت داده مى‏شود .