مجتبی ناهید

سال گذشته نشریه نشنال جئوگرافیک (National Geographic) در امریکا ــ که از اعتباری جهانی در دانش جغرافیا برخوردار است ــ اطلس جدیدی از جهان منتشر کرد. این نشریه در آن اطلس در مقایسه با اطلس پیشین خود حدود هفده هزار تغییر اعمال کرده است که از جمله این تغییرات، قراردادن نام غیرحقیقی «خلیج عربی» در داخل پرانتز در مقابل نام «خلیج فارس» است. ایرانیان در دفاع از خاک و هویتشان در جهان، فعالیتهای بسیاری به عمل آوردند، به طوری که هیچ کشوری تصور نمی کرد که ایرانیان داخل و خارج از کشور درخصوص چنین موضوعی بدین گونه متحد و یکپارچه شوند. ازاین رو گردآورنده بر آن شد تا نوشته زیر را از دو دیدگاه صاحب نظران و وقایع تاریخی ارائه دهد.

تحقیق حاضر تلاش می کند به این پرسش اساسی که نحوه تأثیرگذاری تلویزیون در توسعه کارآفرینی چگونه است، پاسخ دهد. در عصر حاضر، برای ادامه حیات و موفقیت در تمام عرصه های زندگی با رقابتهای مستمر و نیاز مبرم به نو آفرینی مواجه ایم و کارآفرینی می تواند به عنوان یکی از راهبرد های همراه شدن با این مسئله مورد توجه قرار گیرد. یکی از راهکارهای توسعه کارآفرینی، توجه رسانه ای به کارآفرینی بویژه توجه تلویزیون است. بر همین اساس برای پاسخگویی به این پرسش از روش تحلیل محتوا (کیفی) و به صورت توصیفی سیزده برنامه تلویزیونی که رویکرد کارآفرینانه داشته اند و بهره گیری از دیگر تحقیقات انجام شده کتابخانه ای، استفاده شده است. نتایج نشان می دهد هر کدام از برنامه های تلویزیونی مانند: آموزشهای مستقیم و غیرمستقیم کارآفرینی، ارائه داستانهای موفقیت کارآفرینان، پوشش دادن خبری وقایع کارآفرینی، الگوسازی رفتار کارآفرینانه، پخش فیلم ها و سریال ها با مفهوم کارآفرینی، مسابقات با مضمون راه اندازی کسب و کار، نشستهای تخصصی با حضور کارآفرینان و مسئولان در قالب میزگرد، انتقال تجربیات کارآفرینان به مخاطبان، ارائه تصویری از زندگی کارآفرینان بر توسعه کارآفرینی تأثیرگذار هستند.

درحالی که سهم نفت در مناسبات سیاسی ــ اقتصادی جهان روزبه روز بیشتر می شد و نیاز دنیای صنعتی را به این ثروت خداداده کشورهایی چون ایران بیشتر می نمود، متاسفانه وضعیت نابسامان سیاسی و اجتماعی این کشورها اجازه مدیریت درست اقتصاد انرژی را نمی داد، به گونه ای که این طلای سیاه عملاً به بلای سیاه اقتصاد ایران و کشورهای مشابه تبدیل شده بود. به ویژه فساد دستگاه سیاسی و اداری راه هرگونه کوتاهی، تبانی و خیانت را باز کرده و بسیاری از عُمال داخلی را به مزدوران استعمار خارجی مبدل نموده بود.در این میان عملکرد دولت ملی دکتر محمد مصدق، صرف نظر از بعضی اشتباهات فکری و سیاسی، در خور ستایش و احترام است. نمی دانیم که اگر کودتای ننگین 28 مرداد انجام نمی شد، دولت ملی دکتر مصدق تا چه حد دوام و قوام می یافت، اما به هرحال این نیروی بالقوه قدرتمند وجود داشت که ایران از طریق یک اقتصاد سالم دوگانه نفتی و غیرنفتی به رشد و توسعه مدنظر دست یابد.

تنوّع جمعیتی و مطالبات تغییریافته مشتریان و اُفت وخیزهای مداوم اقتصادی و تغییر رویکرد انرژی، همگی باعث شده اند تا کارآفرینی به عنوان یکی از اصلی ترین استراتژی های ملّی اکثر کشورهای پیشرفته و حتی جهان سومی مدّنظر قرارگیرد. یکی از عوامل مؤثر در توسعه کارآفرینی، نقش رسانه های جمعی از جمله تلویزیون است. هدف این تحقیق تبیین نقش تلویزیون در توسعه کارآفرینی در ایران بر اساس روش شناسی کیو (Q Methodology) است. بر اساس داده های مشارکت 48 نفر حاصل از تکمیل پرسشنامه کیو و نتایج تحلیل عاملی بر حسب اشخاص (مدیران و خبرگان رسانه و کارآفرینی)، نقش های سیزده گانه تلویزیون در توسعه کارآفرینی بر اساس مدل سه شاخگی شناسایی شد؛ نقش های رفتاری: آموزش کارآفرینانه، قابلیت کارآفرینانه، الگوسازی رفتار کارآفرینانه، شناسایی فرصت کارآفرینانه، گرایش کارآفرینانه، توسعه مهارت های کسب و کار، خودکارآمدی (خودباوری) کارآفرینانه، و اقدام کارآفرینانه؛ نقش های ساختاری: اصلاح قوانین کسب و کار، مستندسازی تجارب کارآفرینانه؛ نقش های زمینه ای: فرهنگ سازی کارآفرینانه، اطلاع رسانی فعالیت های کارآفرینانه و نهادینه سازی فرهنگ کار گروهی

تغییر و تحولات سریع علم و فناوری در جهان و تلقی ورزش به مثابه یک حرفه از یک طرف و تبدیل آن به صنعت از طرف دیگر، دست اندرکاران ورزش را با چالش های جدیدی روبه رو ساخته است که گذر از آنها نیازمند به کارگیری رویکردها و روش های خلاقانه است و موفقیت بالقوه سازمان ها در قابلیت های فکری آنها ریشه دارد. ازاین رو هدف این تحقیق بررسی تأثیر ابعاد سرمایه فکری در تشخیص فرصت های کارآفرینانه ورزشی شهر تهران است. جامعه آماری پژوهش را 110 نفر از کارآفرینان صنعت ورزش، سرمایه گذاران ورزشی در شهر تهران تشکیل دادند. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. به منظور تحلیل داده ها از تحلیل رگرسیون ساده و چندگانه و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که سرمایه فکری تأثیر مثبت و معناداری در تشخیص فرصت های کارآفرینانه دارد و از بین ابعاد سه گانه آن سرمایه رابطه ای یا مشتری، بیشترین تأثیر را در تشخیص فرصت صنعت مذکور دارد.