محسن منطقی

محسن منطقی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه مدیریت مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۹ مورد.
۱.

الگوی مدیریتی مقام معظم رهبری در بحران کرونا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 59 - 82

کلید واژه ها: مدیریت بحران بحران کرونا رهبری جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷ تعداد دانلود : ۱۳
مقدمه و هدف پژوهش: بحران کرونا، معضلات گسترده ای در زندگی جاری مردم به وجود آورد. رهبر انقلاب جمهوری اسلامی، از ابتدای شکل گیری این بحران، باتوجه به دیدگاه متخصصان بهداشتی، الگوی خاصی را برای مدیریت بحران، در پیش گرفتند. روش پژوهش: این مطالعه براساس روش تحلیل مضمون و باهدف اکتشاف دیدگاه مقام معظم رهبری، در بحران کرونا صورت گرفته است. مجموعه سخنرانی ها، پیام ها، و اقدامات مقام معظم رهبری در طول سال 1399، است که در خصوص کرونا، مطرح شده و به شیوه گردآوری کتابخانه ای تدوین شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که براساس فرمایشات مقام معظم رهبری می توان یک الگوی مدیریتی برای حل بحران کرونا، شناسایی کرد. این الگو فراتر از مدل های حل بحران در دانش مدیریت است. نتیجه گیری: براساس رویکردهای پذیرفته شده در مدیریت بحران و براساس مطالعه انجام شده در این تحقیق، مقام معظم رهبری، در سه حوزه ی روانشناختی، اجتماعی-سیاسی، و فنی، ساختاری، شش مولفه ی اصلی را برای مدیریت بحران به کار گرفته اند که عبارتند از جامعیت نگرش، معنویت و تقوا، اخلاق مداری، همدردی اجتماعی، رفتار هوشمندانه، و اصلاح تشکیلات و سازماندهی. شناسایی و فهم این الگو، می تواند شیوه ی مناسبی برای مدیریت بحران های جامعه اسلامی باشد.
۲.

رویارویی امیر مؤمنان(ع) با مدیران ناکارآمد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تاریخ اسلام در آیینه پژوهش سال ۱۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۳) 93 111

کلید واژه ها: کارگزاران امیر مؤمنان (ع) ناکارآمدی مدیران پیشگیری از ناکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۸
دوران حکومت امیرمؤمنان(ع) نماد تجسم اداره جامعه به وسیله صالح ترین انسان است. اما با مرور تاریخ این دوران، درمی یابیم که شیوه مدیریتی برخی از کارگزاران، مرضی آن حضرت نبود و زمینه ناکارآمدی حکومت اسلامی را فراهم کرد. شناسایی جلوه های ناکارآمدی و شیوه پیشگیری از ناکارآمدی مدیران، براساس نهج البلاغه و اسناد تاریخی، هدف اصلی این مقاله است که با روش «فقه الحدیث» انجام شده است. در این مطالعه جلوه های ناکارآمدی شناسایی شده عبارتند از: انحراف از دین، استفاده ناروا از بیت المال، خیانت به بیت المال، خوشگذرانی و دنیاطلبی، اختلاف دیدگاه سیاسی، کوتاهی از انجام وظیفه، خیانت و پیوستن به دشمن، و بدرفتاری با مردم. همچنین براساس منابع روایی مشاهده شده، حضرت از چهار شیوه برای مقابله با ناکارآمدی مدیران استفاده می کردند که عبارتند از: الف) ارائه برنامه کاری برای مدیران؛ ب) نصیحت مکرر به مدیران؛ ج) سفارش به ساده زیستی مدیران؛ د) تأکید بر اخلاق مدیریتی. این مطالعه می تواند شیوه مناسبی برای نظارت و هدایت مدیران جامعه اسلامی باشد.
۳.

بازشناسی مفهوم عزت مندی کارکنان در اندیشه قرآنی با رویکرد سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 215 - 240

کلید واژه ها: عزت مندی کارکنان مدیریت اسلامی فرهنگ قرآنی روش تحقیق موضوعی قرآن توانمندسازی منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۳۰
سربلندی و عزت مندی کارکنان در سازمان ها، به معنای ارزشمندی و اعتبار بالای سازمان در جامعه است. نیروی انسانی عزت مند در سازمان، سرمایه ارزشمندی است که می تواند مشکلات بازار کسب و کار را رفع کرده و موفقیت سازمان را رقم بزند. شناخت مفهوم عزت مندی در فرهنگ قرآن کریم ازمنظر سازمانی، هدف اساسی این پژوهش است که با روش پژوهش تحقیق موضوعی قرآن کریم انجام شده است. در این روش هشت گام به صورت علمی برای دست یابی به نتیجه مطلوب برداشته شده است. این پژوهش نشان داد که هفت موضوع مرتبط با عزت مندی کارکنان را می توان از قرآن کریم استنباط کرد که عبارت اند از: مبانی عزت مندی (سرچشمه عزت خداوند است)، مؤلفه های عزت مندی (مؤلفه های مادی و معنوی)، بستر عزت مندی (ایمان، تفکر، اخلاق مداری و ...)، موانع عزت مندی (تکبر، تضیع حق، غرور و ...)، عزت مندی توهمی (ناآگاهی، وابستگی به مال و فرزند و ...)، کارکرد عزت مندی (شجاعت، صداقت، مهربانی و ...) و زوال عزت مندی (برتری طلبی، انکار حق و ...). نتایج پژوهش نشان داد که توجه به این موضوعات می تواند الگویی از عزت مندی کارکنان را برای توانمندسازی منابع انسانی، از قرآن کریم استنباط کند.
۴.

بررسی مؤلفه های «هوش سازمانی» حوزه علمیه قم در مدیریت بحران کرونا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۱شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 83-104

کلید واژه ها: هوش سازمانی بحران مدیریت بحران حوزه علمیه قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۳۸
شروع بحران جهانی کرونا با ابعاد گوناگون و نحوه مواجهه دولت ها و سازمان ها با این پدیده بحرانی غافلگیرکننده، به میدانی برای آزمون کارآمدی سبک مدیریت در این بحران تبدیل شد. عملکرد حوزه علمیه در شرایط ملتهب حاکم بر جامعه که از سوی جریان معارض با حاکمیت اسلام و انقلاب، متهم به شروع و شیوع این بیماری شده بود، مبتنی بر شناخت صحنه جنگ ترکیبی و ادراکی پیچیده در مدیریت بحران است. پژوهش حاضر با روش «پدیدارشناسی توصیفی» به دنبال شناسایی تأثیر مؤلفه های هوش سازمانی حوزه علمیه در مدیریت بحران کروناست. برای اندازه گیری هوش سازمانی از الگوی «هفت بعدی» آلبرخت، و برای مدیریت بحران الگوی چهارمرحله ای «بحران» مبنا قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که رابطه معناداری بین هوش سازمانی حوزه علمیه و مدیریت بحران کرونا وجود دارد. علاوه بر این، هوش سازمانی مطابق بررسی های حاصل از روش های آمیخته، از مؤلفه هایی به ترتیب اولویتی ذیل برخوردار است: سرنوشت مشترک، جرئت و شهامت، بینش راهبردی، اتحاد و توافق، فشار عملکرد، کاربرد دانش، تمایل به تغییر. اضافه بر هفت مؤلفه رصد شده، «معنویت» نیز فرا مؤلفه مهم هوش سازمانی حوزه علمیه در مدیریت بحران کرونا بوده است.
۵.

تکامل مدیریت اسلامی در بستر انقلاب اسلامی ایران(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال ۱۲ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 7-20

کلید واژه ها: دانش مدیریت مدیریت اسلامی انقلاب اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۲
دانش مدیریت نقش مهمی در تمدن سازی ایفا کرده است. این دانش به شدت تحت تأثیر مؤلفه های فرهنگی است. کشورهایی که توانسته اند دانش مدیریت را به تناسب فرهنگ خود طراحی کنند و رشد دهند، بهتر توانسته اند به پیشرفت دست یابند. کشورهای اسلامی با داشتن پیشینه فرهنگی مستدل و قوی نیازمند طراحی مدیریت اسلامی اند. این مهم حلقه مفقوده ای بود که با ظهور انقلاب اسلامی ایران مورد توجه اندیشمندان اسلامی قرار گرفت. بعد از انقلاب اسلامی ایران و به کارگیری ایده اسلامی در اداره نهادهای انقلابی و اداره جنگ تحمیلی، بازتعریف مدیریت با رویکرد اسلامی نزد محققان اسلامی در ایران و کشورهای اسلامی و غیراسلامی آغاز شد. با مرور آثار تولیدشده در حوزه مدیریت اسلامی، مشاهده می شود که آثار فراوانی در این زمینه تولید شده است. این تحقیق که با روش تحلیلی توصیفی انجام شده، بیانگر این نکته مهم است که همه آثار تولیدشده در زمینه مدیریت اسلامی، بعد از انقلاب اسلامی ایران و تحت تأثیر تحولات انقلاب اسلامی انجام شده و به برکت این انقلاب در مراحل تکامل خود قرار گرفته اند. خوشبختانه آثار تولیدشده در جمهوری اسلامی ایران از امتیازات فراوانی نسبت به تولیدات مدیریت اسلامی در دیگر کشورها برخوردار است.
۶.

فهم الگوی رفتاری تصمیم گیری استراتژیک در سازمان های حوزوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 79 - 115
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۰۶
این پژوهش می کوشد الگوی رفتاری تصمیم گیری استراتژیک را در سازمان های حوزوی کشف و فهم کند بنابراین، پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای بوده و از نظر روش گردآوری داده ها، میدانی است. جامعه آماری این پژوهش، سازمان های حوزوی عمومی کشور هستند که از بین آن ها 6 سازمان مطالعه شدند. در این پژوهش، برای ساخت نظریه از استراتژی نظریه داده بنیاد استفاده شد. با تحلیل مضمون 30 مصاحبه با مدیران سازمان های حوزوی، 292 کد اولیه، 231 کد ثانویه، 89 مفهوم، 26 طبقه فرعی و 6 طبقه اصلی به دست آمد. درنهایت، «تصمیم گیری استراتژیک» به عنوان پدیده محوری شناسایی و به مرکز ثقل مدل پارادایمی تبدیل شد. در مدل پارادایمی احصا شده، «پیشایندها و محرک های سازمانی» به عنوان شرایط علّی، «فرهنگ سازمانی حوزوی» به عنوان کنش ها و تعاملات (راهبردها)، «عوامل درون سازمانی» به ان شرایط مداخله گر و «عوامل برون سازمانی» به عنوان شرایط زمینه ای پیامدهای استراتژیک را موجب می شوند؛ پیامدهای استراتژیک شامل مقوله های مدیریت جهادی، مدیریت تمرکزگرا، لزوم توجه به پیاده سازی استراتژی و لزوم توجه به کنترل استراتژیک است که توجه به آن ها، مدیریت عالی سازمان را ملزم می کند در برخی شرایط، الگو و نوع رفتارهای معطوف به تصمیم گیری استراتژیک را تغییر دهد.
۷.

تبیین الگوی تعامل تبلیغی معاونت تبلیغ حوزهای علیمه با رسانه ملی براساس اندیشه های رهبر معظم انقلاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ تابستان ۱۴۰۱شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 47-66

کلید واژه ها: تعامل سازمانی رسانه ملی حوزه علمیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۵
با وقوع انقلاب اسلامی، روحانیت نقش خود را در حدوث انقلاب بسیار برجسته و متمایز نشان داد؛ اما بعد از انقلاب، بررسی سازوکارهای تعامل مطلوب حوزه علمیه با سازمان ها، ازجمله رسانه ملی آنچنان که شایسته بوده، به صورت جدی مدنظر واقع نشده است. روحانیان به صورت انفرادی با رسانه ملی تعامل داشته اند، ولی این تعامل سازمان یافته نبوده و به همین سبب، مشکلاتی را به وجود آورده است. این پژوهش به دنبال تبیین الگوی تعامل رسانه ملی با معاونت تبلیغ حوزه های علمیه از منظر رهبر معظم انقلاب است. جهت گیری پژوهش حاضر کاربردی است و در زمره پژوهش های «کیفی» قرار دارد و از میان انواع راهبردهای پژوهش کیفی، راهبرد «نظریه پردازی داده بنیاد نظام مند» را انتخاب کرده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد ارتباط سازمانی میان رسانه ملی و حوزه علمیه مقوله ای محوری است و جلوگیری از ورود کارشناسان دینی کم سواد یکی از عوامل علّی؛ نهادینه سازی ایمان کارکنان رسانه ملی جزو عوامل زمینه ای؛ فقدان تعامل فکری گروهی یکی از عوامل مداخله گر؛ و سیاست گذاری آموزشی، تبلیغی، فرهنگی راهبردی تعاملی است که منجر به پیامدهایی، از جمله تبیین حقیقت دین همراه با هنر می گردد.
۸.

جایگاه نماد از منظر آموزه های اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 95-116
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۴۱
فرهنگ یکی از مهم ترین، پیچیده ترین و پرابهام ترین پدیده های حیات اجتماعی انسان است. به منظور غلبه بر این پیچیدگی، مدیریت فرهنگ نیازمند نگاهی همه جانبه به لایه ها و ابعاد فرهنگ است. نماد به مثابه خارجی ترین لایه فرهنگ، به دلایل گوناگون معمولاً مورد توجه جدی مطالعات مدیریت فرهنگ و به ویژه مطالعات اسلامی قرار نمی گیرد. این مقاله با رویکردی «تحلیلی» و بررسی اسنادی آموزه های اسلامی و با تأکید بر کارکردهای گوناگون نماد، درصدد تبیین جایگاه مهم نماد در فرهنگ اسلامی است. با مطالعه متون دینی متوجه می شویم برخلاف تصور اولیه، نمادهای اسلامی در میان آموزه ها کثرتی فراگیر دارند. در آموزه های دینی بر التزام به نمادها دستور اکید داده شده و تعظیم نماد نشانه تقوا برشمرده شده است. با بهره گیری از این آموزه ها، التزام به نماد می تواند به مثابه یک ملاک مرزبندی بین خودی و غیرخودی قلمداد گردد. یکی از علل این موضوع کارکردهای متنوع نماد (مانند مشخص نمودن هدف، دسته بندی، بهبود درک و همبستگی) است.
۹.

مدیران صالح در نظام اداری از منظر علامه مصباح یزدی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 7-24

کلید واژه ها: مدیران صالح علم و مهارت مدیران پایش مدیران.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۱۰
زندگی سازمانی امروزه بخش جدایی ناپذیر حیات انسانی است. توسعه سازمان ها در عرصه های گوناگون آموزش، فرهنگ، اقتصاد، سیاست و امنیت نیازمند توجه بیشتر به سلامت اداری و پرهیز از فساد اداری است. مدیران چون سکانداران سازمان ها هستند، بیش از دیگران نیاز دارند که به سلامت شان توجه شود. با مطالعه آثار ارزشمند علامه مصباح یزدی، می توان عوامل شناخت و پرورش مدیران صالح را ارائه کرد. این پژوهش که با روش «متن خوانی» و تحلیل آثار مکتوب معظم له انجام شده، معیار مدیران صالح از منظر معظم له را ارائه کرده است. در این بررسی، دو عامل اساسی «علم و مهارت مدیران» و «پایش مدیران» مبنای شناسایی خصوصیات مدیران صالح قرار گرفته است. در مطالعه عامل «علم و مهارت مدیران» به عوامل درونی (اصالت خانوادگی، معنویت، تقوا، اخلاق، و تعهد) و عوامل بیرونی (تحقیقات محلی، آموزش کارکنان، فرهنگ سازمانی، پرورش مدیران) توجه شده است. سپس عامل پایش مدیران صالح بررسی گردیده که به آگاهی دادن، تشویق کردن، و مواخذه نمودن پرداخته شده است.
۱۰.

بررسی مؤلفه های گرایشی در الگوی رفتار سازمانی مبتنی بر اخوت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگ سازمانی سال نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۱) 507 - 527

کلید واژه ها: اخوت اسلامی رفتار سازمانی مؤلفه های گرایشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۶۹
لازمه هر سازمانی فعالیت هایی است که اعضای سازمان در ارتباط با یک دیگر، سازمان، ارباب رجوع، یا مشتریان انجام می دهند. هر سازمانی با توجه به مبانی ارزشی خود به دنبال دستیابی به الگویی از رفتار سازمانی است که در عملکرد سازمان بالاترین اثربخشی و کارآیی را داشته باشد. یکی از الگوهای رفتاری متناسب با سازمان های اسلامی الگویی است که مبتنی بر اخوت اسلامی باشد. سازمان های اسلامی به دلیل تفاوت مبنایی با سازمان های غیراسلامی نیازمند شیوه های خاص خود در اداره سازمان هستند. هدف از این پژوهش تبیین مؤلفه های گرایشی بود و محققان برای نیل به این هدف این سؤال را مطرح کردند که «مؤلفه های گرایشی در الگوی رفتار سازمانی مبتنی بر اخوت اسلامی چیست؟». بدین منظور در کتاب های اسلامی با روش داده بنیاد جست وجو کردند و مؤلفه های گرایشی الگوی اخوت اسلامی را به دست آوردند که عبارت اند از: تمایل به جلب رضایت الهی، آخرت گرایی، راهنماگرایی، تمایل به جلب رحمت و افاضات الهی در فعالیت ها، یک دلی و همدلی، همدردی و دلسوزی، محبت و مهربانی، مثبت گرایی، خیرخواهی، خدمت گرایی، اعتمادورزی، کنترل میل ها، و گرایش ها در جهت ایجاد و حفظ اخوت اسلامی.
۱۱.

آموزه های مدیریتی در سیره عملی علامه مصباح یزدی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۳) 47-60

کلید واژه ها: علامه مصباح یزدی مهارت های رفتاری مهارت های فرهنگی مهارت های ساختاری مهارت های کنترلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۲۲
علامه مصباح یزدی یکی از تأثیرگذارترین نظریه پردازان قرن گذشته در حوزه علوم انسانی اسلامی است. همان گونه که دیدگاه های نظری ایشان تحولات دانشی ماندگاری به وجود آورد، مطالعه رفتارهای عملی ایشان نیز می تواند راهنما و الگویی برای تحول در سازمان ها باشد. ایشان قریب چهل سال تجربه مدیریتی سازمان ها و نهادهای حوزه ای را در کارنامه خود دارد. تجربه به کارگیری ایده های نظری یک اندیشمند مدیریت اسلامی در میدان عمل، می تواند الگوی موفقی برای مشتاقان مدیریت اسلامی به شمار آید. این تحقیق براساس مشاهدات میدانی و مرور خاطرات همراهی با علامه مصباح یزدی طی سه دهه به انجام رسیده است. ساحت های مدیریتی ایشان را می توان در چهار مهارت رفتاری، فرهنگی، ساختاری، و کنترلی دسته بندی و مطالعه کرد. هریک از این ساحت ها دارای مؤلفه های متعددی است که در مجموع 16 نمونه شناسایی شده که قابل الگوبرداری برای مدیران جامعه اسلامی است.
۱۲.

بنیان های زندگی کاری در سازمان، با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 45-60

کلید واژه ها: زندگی کاری کار سازمانی فقه سازمانی اخلاق کار آداب کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۱۸
تشکیل سازمان های اسلامی، نیازمند طراحی زیرساخت های اسلامی در سازمان هاست. کارکنان، عنصر اساسی سازمان ها هستند. آنها بخشی از عمر خود را در سازمان ها زندگی می کنند. زندگی کاری در سازمان ها، بیانگر نحوه فعالیت کارکنان در سازمان هاست. به هر میزان زندگی کاری آنان، با آموزه های اسلامی سازگاری بیشتری داشته باشد، سازمان ها به ماهیت اسلامی شدن خود بیشتر نزدیک می شوند. هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های اساسی زندگی کاری در سازمان ها، با رویکرد اسلامی است. این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، کیفی است و رویکرد آن، روش تحلیلی توصیفی است که با استفاده از منابع دینی، به پژوهش پرداخته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که برای شکل گیری زندگی کاری از منظر اسلام در سازمان ها، نیازمند تلفیق احکام فقهی، مسائل اخلاقی و رعایت آداب اسلامی در قوانین، ساختارها، آموزش منابع انسانی و برنامه های سازمان هستیم.
۱۳.

اعتباریابی و اعتمادسازی در مطالعات اسلامی با تأکید بر دانش مدیریت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) ۱۲۲-۱۰۱
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
بخش مهمی از تلاش های محققان در پژوهش های مدیریت اسلامی، براساس پژوهش های کیفی و مبتنی بر اسناد و متون دینی است. همان گونه که پژوهش های کمّی با روایی و پایایی ارزش علمی پیدا می کنند، پژوهش های کیفی نیز نیازمند عناصر اطمینان بخش هستند که توانایی اعتباریابی و اعتمادسازی را داشته باشند. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی، مستند به دانش اصول فقه و فلسفه اسلامی، به شناسایی عناصر اصلی اعتباریابی و اعتمادسازی در پژوهش های مدیریت اسلامی پرداخته است. یافته اساسی این پژوهش شناسایی چهار عنصر استناد دینی، انسجام و هماهنگی، مطابقت با واقعیت و کارآمدی، به عنوان معیار اصلی در پژوهش های مدیریت اسلامی است. هر یک از این عناصر دارای سنجه ها و ملاک هایی برای پایش عناصر اصلی هستند که محقق می تواند با استفاده از آن ها، نسبت به ارزشمندی پژوهش اطمینان حاصل کند.
۱۴.

رویارویی با فساد اخلاقی مدیران از منظر امیرالمؤمنین علیه السلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: فساد اخلاقی مدیران سازمان ها کارکنان سازمان.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹
امروزه، نظام اداری، سازمان ها را هدایت و کنترل می کند. سلامت نظام اداری بستر کار و آرامش را برای مردم به ارمغان می آورد و در نتیجه جامعه پیشرفت خواهد کرد. یکی از آلودگی های مدیران، فساد اخلاقی است که ناکارآمدی سازمان ها را درپی دارد. عوامل فساد اخلاقی مدیران و مقابله با آن، کمک شایانی به سلامت اخلاقی سازمان می کند و اعتماد عمومی را توسعه می دهد. شناخت عوامل فساد اخلاقی مدیران و مقابله با آن، ضمن اصلاح مدیران، می تواند کمک شایانی به سلامت اخلاقی کارکنان کند؛ چنانکه می تواند اعتماد عمومی را در جامعه توسعه دهد. این مطالعه با روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع دینی، به ویژه فرمایش های امیرالمؤمنین علیه السلام به تبیین مسئله پرداخته است. در بررسی عوامل فساد اخلاقی مدیران، می توان آنها را به دو دسته فردی و سازمانی تقسیم کرد. حریص بودن و ضعف ایمان، از عوامل شخصیتی و فردی مدیران است که باید با شیوه های بیداری وجدان، یادآوری معاد، و مجازات، آنها را بهبود بخشید. ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی نامناسب نیز می تواند از مهم ترین عوامل سازمانی فساد اخلاقی مدیران باشد. با آگاهی بخشی و تأکید بر قانون گرایی، می توان عوامل سازمانی فساد اخلاقی را کاهش داد و زمینه بهبود رفتار کارکنان را فراهم ساخت.
۱۵.

نقش خانواده در پرورش مدیران از منظر اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 37-54

کلید واژه ها: خانواده پرورش مدیران رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱
نخستین جرقه های پرورش مدیران، با تشکیل سازمان ها همراه بوده است. در این تحقیق با بررسی نقش ها و کارکردهای خانواده و ساحت های سه گانه انسان (بینش، گرایش و کنش) مشخص شد که یکی از ابزارهای تربیتی و پرورشی، خانواده است. خانواده به عنوان اصلی ترین رکن در تربیت افراد، نقش مهمی در پرورش مدیران مناسب نظام اسلامی دارد. بیشتر پژوهش ها در زمینه پرورش مدیران، پیرامون نقش آموزش و پرورش بوده و از نقش خانواده غفلت شده است. خانواده از طریق ایفای نقش، ارتباط و دخالت عاطفی می تواند در کنار آموزش و پرورش، همسالان و محیط، در شکل گیری مدیران آینده تأثیرگذار باشد. در این نوشتار از روش اجتهادی استفاده شده و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است که در عین بهره مندی از دانش روز در حوزه مدیریت، از منابع دینی برای گسترش دانش مدیریت استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که خانواده نقش پایه گذاری برای پرورش مدیران به عهده دارد و با تربیت صحیح بر اساس عمل به احادیث، علت مُعِده و زمینه ساز برای پرورش مدیران است.
۱۶.

کارکرد هوش سازمانی در برنامه ریزی راهبردی سازمان (مورد مطالعه: موسسه آموزش عالی علوم انسانی قم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگی سال ۱۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 51 - 66

کلید واژه ها: هوش سازمانی برنامه ریزی برنامه راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۵۷
مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف شکل گیری برنامه ریزی راهبردی مبتنی بر هوش جمعی سازمانی در یک موسسه آموزش عالی طراحی شده است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی است. روش پژوهش: از حیث نحوه گردآوری داده ها، از نوع پژوهش های توصیفی محسوب می شود و از لحاظ ارتباط بین متغیرهای تحقیق، از نوع علٌی است. در جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه هوش سازمانی آلبرشت و پرسشنامه برنامه ریزی راهبردی برایسون، استفاده شده است. جامعه آماری عبارتند از کارکنان موسسه آموزش عالی علوم انسانی، که به کمک فرمول کوکران، در سطح اطیمنان 95 درصد، حجم نمونه آماری 117 نفر مشخص شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ 93 درصد تعیین شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که بین هوش سازمانی و برنامه ریزی راهبردی همبستگی مثبت معنادار وجود دارد و فرضیه اصلی پژوهش پذیرفته شد. نتیجه گیری: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که همه ابعاد متغیر هوش سازمانی ارتباط مثبت و معناداری با همه ابعاد برنامه ریزی راهبردی دارند.
۱۷.

تحلیلی از وضعیت کاری زنان در خانه و سازمان با رویکرد اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 89-108

کلید واژه ها: زنان زندگی خانوادگی زندگی سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۴۸۲
امروزه جامعه اسلامی ایران شاهد حضور بانوان در اجتماع است. آنان با داشتن مسئولیت خانه علاقه مندند که رفتارهایشان در زندگی اجتماعی بر اساس ارزش های اسلامی باشد. جامعه نیازمند حضور زنان و مردان در عرصه های اقتصادی، علمی، اداری و... است. تمایزات گوناگون زن و مرد از نظر جسمی و روحی، برای زنان موقعیتی فراهم آورده است که آنان باید متناسب با آن به وظایف خود بپردازند. این پژوهش با رویکرد کیفی و با به کارگیری شیوه توصیفی تحلیلی انجام گرفته است. براین اساس، ضمن بررسی آیات قرآن و تفاسیر، تحلیل های عقلی متناسب با جایگاه و وظایف زنان در خانواده و سازمان، مورد توجه بوده است. با استفاده از منابع اسلامی و دانش مدیریت، شناسایی زمان بندی حضور زنان در محیط خانه و سازمان، به تناسب شخصیت خانوادگی زنان و شخصیت اجتماعی آنان تحلیل شده است. زنان به تناسب ویژگی ها و توانایی های خود در انجام وظایف خانوادگی و اجتماعی باید فعالیت های خود را اولویت بندی کنند. این تحلیل ضمن ارائه چهارچوب متناسب با جایگاه زنان، تلاش دارد، سطح انتظارات جامعه از زنان را نیز معین کند.
۱۸.

بررسی مؤلفه های هوش هیجانی در رفتار سازمانی با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های مدیریتی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 63-84

کلید واژه ها: هوش هیجانی رفتار سازمانی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۰
انسان به عنوان تنها سرمایه خردمندِ سازمان ها، دارای هوش های گوناگون است. یکی از مهم ترین هوش ها، هوش هیجانی است. کارکردها و تأثیرات آن در زندگی فردی و سازمانی موجب شده است که طی چند دهه اخیر در کانون توجه پژوهشگران روان شناسی، مدیریتی، دیگران و حتی روزنامه نگاران قرار گیرد. در تحقیق حاضر دغدغه اصلی، بررسی نظام مند مؤلفه های هوش هیجانی در رفتار ساز مانی از منظر اسلام با روش تحلیل مضمون است. بر اساس این شیوه، نخست فراوانی مفاهیم اصلی و فرعی از گزاره های دینی در قالب 475 کد استخراج و در سه سازه اصلی طبقه بندی شد؛ سپس زیرگونه ها، عناصر و نوع روابط آنها با هدف بنیادی و کاربردی تجزیه و تحلیل شده و مدل مفهومی به دست آمد. یافته ها نشان می دهد که میان انواع و ابعاد هیجان ها با رفتار سازمانی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج نهایی حاکی از آن است که رهاورد آموزه های اسلام در حوزه هیجان ها ایجاد بینش خردمندانه به حد و مرز و گستره مسئله بوده و به کارگیری مطلوب این نگرش نقش مؤثر در کاهش رفتارهای انحرافی و ارتقای اثربخشی دارد.
۱۹.

طراحی مدل مطالعه انسان شناختی اسلامی در مطالعات اجتماعی (با تاکید بر دانش رفتار سازمانی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 195 - 221

کلید واژه ها: مبانی انسان شناختی رفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۲
شناخت پدیده ی سازمان و حل مسائل آن، نیازمند شکل گیری بنیادهای فکری و مبانی اساسی دانش سازمان و مدیریت است. شناخت عنصر انسانی در سازمان و مدیریت، نیازمند شناخت مبانی متعددی است که در این مقاله تلاش شده است برخی از آنها تبیین گردد. جهت گیری این پژوهش بنیادی و از نظر هدف اکتشافی است. گردآوری اطلاعات نیز بر مبنای مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. روش پژوهش به کار گرفته شده در این پژوهش تحلیل محتوای کیفی است. که با ایجاد داده های محاسبه پذیر آغاز و سپس به استنتاج پدیده ها، پرداخته و در نهایت به روایت گری پژوهش انجام شده است. در این پژوهش سه دسته از مبانی انسان شناختی با عنوان مبانی فلسفی، مبانی تجربی، و مبانی دینی مورد شناسایی قرار گرفت. بر اساس نتایج این پژوهش، مدلی برای شناخت انسان، که در رفتار سازمانی موثر است شناسایی گردید. در این پژوهش تنها به نُه مبنای انسان شناختی توجه شد و کاربرد آنها در رفتار سازمانی نشان داده شده است.
۲۰.

پیشگیری از فساد اداری با تأکید بر آموزش ضمن خدمت کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظارت و بازرسی سال ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۸ 39 - 54

کلید واژه ها: آموزش ضمن خدمت فساد اداری محتوای آموزش مقررات و رویه های اداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۸۰
یکی از مسائل نظام اداری، فساد اداری است. این تحقیق با هدف شناسایی نقش آموزش ضمن خدمت کارکنان، در پیشگیری از فساد اداری انجام شده است و تلاش دارد تاثیر آموزش ها را در پیشگیری از فساد اداری، شناسایی کند. این پرسش  مطرح است که آموزش های ضمن خدمت با محتوای آموزش ارزش ها و اخلاق اسلامی و آموزش مقررات و رویه های اداری تا چه حد بر کاهش فساد اداری و ارتقاء سلامت اداری، اثر گذار است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی همبستگی و از طریق پرسشنامه نسبت به جمع آوری داده ها اقدام کرده است. داده ها مربوط به جامعه آماری کارکنان یک سازمان خدمات شهری است. روش نمونه گیری، تصادفی ساده و حجم نمونه آن 210 نفر از کارکنان می باشد. نتایج نشان داد بین مؤلفه های آموزش ضمن خدمت (با محتوای آموزش ارزش ها و اخلاق اسلامی و آموزش مقررات و رویه های اداری) و کاهش فساد اداری همبستگی معنی داری وجود دارد. با توجه به یافته های تحقیق، مدیران سازمان ها باید بر تقویت برنامه های آموزشی کارکنان در حوزه آموزش های اعتقادی و اخلاقی و آموزش های اداری تاکید کرده و خود مدیران بهترین عامل به این آموزش ها باشند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان