سویل ماکویی

مدل‏هایی که در مطالعه سیاست به کار می‏روند، مدل‏های مفهومی هستند که می‏توان از آنها در تحلیل سیاست‏گذاری عمومی نیز بهره گرفت. این مقاله، به تحلیل «سیاست‏گذاری عمومی» از منظر مدل‏های نهادی، فرایندی، گروهی، نخبگان، عقلانی، فزاینده، تئوری ‏بازی‏ها، انتخاب عمومی و سیستم‏ها اختصاص دارد. مقاله، نشان می‏دهد که هر مدل و نظریه، بیشتر امکانات عملی برای مقامات حکومتی را فراهم می‏کند و یا ابزار مفیدتری برای تحلیل‏گران مسایل اجتماعی است؟ همچنین، بررسی این مدل‏ها نشان می‏دهد کدام‏یک به فهم بیشتر ما از فعالیت‏های متعدد دخیل در سیاست‏گذاری عمومی یاری می‏دهد و کدام‏یک برای نقد و ارزیابی فرایند سیاست‏گذاری مناسبتر است؟ در پایان، نویسنده به ارائه برخی معیارهای عمومی می‏پردازد که می‏توان از طریق آنها، مفیدبودن این مفاهیم و مدل‏ها را بررسی کرد.

آیین نوروز یکی از آیین های سنتی ایرانیان است که بر اساس نظم و بنیان طبیعی استوار شده است. این بنیان طبیعی هم واجد ویژگی های طبیعی است و هم از مشخصهٔ اجتماعی برخوردار است. در عین حال بنیان های طبیعی نوروز زمینه ساز صلح و دوستی در رابطهٔ میان انسان و طبیعت و انسان با انسان است. این بنیان ها عبارت اند از: آغاز، پایان، تنوع و شادی بخشی، زندگی، حیات، چرخه(اکوسیستم)، همگونی با طبیعت، ارزش(نه بهای) طبیعت و ریتمیک بودن زمان. بنیان های طبیعی به ابعاد اجتماعی زیست بشر یعنی صلح و دوستی کمک می کنند. این مقاله بر این باور است که با درک نوروز از منظر طبیعی می توان به بسیاری از ابعاد زیست انسان ایرانی در سیر تاریخی آن رسید؛ زیرا آیین نوروز از گذشته تداوم داشته و این تداوم نوعی معنای طبیعی و اجتماعی را با خود به همراه داشته که در طی دوران زیست انسان ایرانی همراه زندگی ایرانیان بوده است. آیین نوروز در عین داشتن وجه پیوستاری زیست ایرانی و نوعی همگونی و همبستگی فکری، از بنیان های طبیعی برخوردار است که امکان تسرّی و پذیرش در آن، فراوان است و نگاه خاص گرایانه ندارد که مانع همزیستی و پذیرش و دوستی میان ایرانیان و غیرایرانیان باشد. این به نوعی راز ماندگاری نوروز نیز محسوب می شود.

چندفرهنگی گرایی موضوعی مهم در اندیشه های فلسفی و سیاسی معاصر است. این جریان فکری که در بسیاری از کشورهای غربی در عرصه های اجتماعی و سیاسی به کار گرفته شده، ریشه های فکری قوی و پیشینه طولانی دارد. از آنجا که زیست مناسب سیاسی و اجتماعی هدف مهم جوامع مختلف بشری و نحله های فکری متعدد است، پرسش محوری پژوهش این است که آیا چندفرهنگی گرایی امکان بهتری برای زندگی خوب فراهم می کند؟ پاسخ پژوهش این است که چندفرهنگی گرایی با تأکید بر نسبیت فرهنگ در عصر جهانی شدن و افزایش ارتباطات جهانی، امکان بهتری برای زیست همه انسان ها فراهم می سازد و از قابلیت های مفهومی مناسبی برخوردار است. برای بررسی این فرضیه با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و روش جمع آوری کتابخانه ای، نخست تلاش شده تا پیشینه فکری این جریان فکری از دوره باستان تا نحله های فکری دوره مدرن روشن گردد و سپس سعی شده تا نشان داده شود که چرا بازتعریف چندفرهنگی گرایی در مقایسه با فایده گرایی، چندگانگی فرهنگی، اندیشه های لیبرالی، اجتماع گرایی با تأکید بر شناسایی فرهنگ ها و زمینه سازی تبادل فرهنگی بدون ایجاد بحران هویت امکان بهتری برای زیست خوب اجتماعی و سیاسی برای میزبانان و مهاجران فراهم می سازد.