آیت الله کرمی

آیت الله کرمی

مدرک تحصیلی: دانشیار اقتصاد کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
۲۱.

بررسی آثار بوم گردی کشاورزی بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در مناطق روستایی سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 65 - 86

کلید واژه ها: بوم گردی کشاورزی توسعه اقتصادی توسعه اجتماعی توسعه زیست محیطی سیستان (مناطق روستایی)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۵۸
بوم گردی کشاورزی سفری مسئولانه به نواحی طبیعی و کشاورزی، حفاظت از آن و بهبود بخشیدن به زندگی مردم منطقه است؛ و توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت، توسعه یکپارچه و پایدار روستایی دارد. تحقیق حاضر، با هدف بررسی آثار بوم گردی کشاورزی بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در مناطق روستایی سیستان، از نوع تحقیقات توصیفی بود و داده های پژوهش به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه گردآوری شد. جامعه آماری تحقیق تمامی خانوارهای ساکن و کارشناسان مربوط در مکان های دارای ظرفیت بوم گردی در منطقه سیستان بودند، که پرسشنامه ها با استفاده از روش نمونه گیری نظام مند بین آنها توزیع شد. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان بررسی و پایایی مربوط به ابزار سنجش با استفاده از آلفای کرونباخ در محدوده 742/0 تا 953/0 محاسبه شد. نتایج نشان داد که بوم گردی کشاورزی باعث بهبود شاخص های توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی در منطقه می شود.
۲۲.

تحلیل پیامدهای استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی مورد: بخش مرکزی شهرستان جیرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 223-238

کلید واژه ها: صنایع تبدیلی و تکمیلی توسعه کشاورزی اقتصاد روستایی شهرستان جیرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۶۴
از آن جا که توسعه کشاورزی به عنوان کانون و محور اصلی توسعه از نقش و جایگاه خاصی در کشور برخوردار است، صنایع تبدیلی را می توان شرط لازم و موتور محرک توسعه این بخش دانست. از این رو، پژوهش حاضر با هدف سنجش نگرش کارشناسان و مسئولان صنایع، پیرامون پیامدهای استقرار صنایع تبدیلی و تکمیل در بخش مرکزی شهرستان جیرفت انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق منابع اسنادی کتابخانه ای و مطالعه میدانی به وسیله پرسشنامه ای محقق ساخته از 43 کارشناس و مسئول صنایع تبدیلی و تکمیلی شهرستان جیرفت به دست آمد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان و پایایی آن نیز با انجام یک مطالعه پیش آهنگ و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (بالای 8/0برای تمامی متغیرها) تأیید گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS 19 انجام گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که به ترتیب در بُعد اقتصادی، مؤلفه های « گسترش جایگاه کشاورزی در منطقه»، «افزایش مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری» و «افزایش سرمایه گذاری در بخش کشاورزی» ، در بُعد اجتماعی مؤلفه های « نیاز منطقه به صنایع تبدیلی مربوطه» ، « افزایش انسجام و پیوستگی بین کشاورزان» و « افزایش علاقه جهت انجام فعالیت های کشاورزی»، و در بُعد زیست محیطی مؤلفه های «کاهش ضایعات محصولات کشاورزی» ، «عرضه بهداشتی تر محصولات غذایی» و « در نظر گرفتن برنامه های مدون جهت رعایت بهداشت محیط روستا» از مهم ترین پیامد استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی بوده است. همچنین مؤلفه های بُعد اقتصادی نسبت به دو بُعد اجتماعی و زیست محیطی دارای اهمیت و وضعیت بالاتری است.
۲۳.

ارزیابی اقتصادی تبدیل زمین های شالیزاری به باغ های مرکبات در بخش رودپی شمالی شهرستان ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 25 - 44

کلید واژه ها: ارزیابی اقتصادی منفعت به هزینه مرکبات شالیزار رودپی شمالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۲۳۱
تغییر کاربری زمین رویکردی است که در سال های اخیر در سراسر دنیا مورد توجه ویژه قرار گرفته است. این امر، در برخی مناطق کشور از جمله استانهای شمالی و به ویژه مناطق غربی استان مازندران نیز مد نظر قرار گرفته و البته، با توجه به ماهیت خود، می تواند تهدیدها یا مزیت هایی به دنبال داشته باشد. بر این اساس پژوهش حاضر به منظور ارزیابی اقتصادی فعالیت های شالیکاری و باغداری مرکبات انجام پذیرفت. گردآوری داده ها از نوع کمی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل باغداران و شالیکاران بخش رودپی شمالی شهرستان ساری بود. به منظور ارزیابی اقتصادی تبدیل شالیزارها به باغ های مرکبات از دو روش تحلیل ارزش حال خالص و تحلیل نسبت منفعت به هزینه بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که هر دو فعالیت از توجیه اقتصادی برخوردارند، اما فعالیت باغداری نسبت به فعالیت شالیکاری سودآورتر بوده است.
۲۴.

اندازه گیری و تحلیل سطح توسعه کشاورزی ایران با به کارگیری شبکه عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 15 - 30

کلید واژه ها: توسعه کشاورزی نگاشت خود سازمانده شبکه عصبی پرسپترون ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
به طور کلی نبود توسعه متوازن در بخش کشاورزی گریبان گیر بسیاری از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران می باشد. از همین رو، بررسی زمینه های عدم توازن و نابرابری توسعه این بخش اجتناب ناپذیر است. با مطالعه نقاط ضعف و قوت تک تک استان ها می توان برنامه ریزی متناسب را انجام داد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی میزان توسعه یافتگی کشاورزی استان های کشور ایران بود. سؤال پژوهش این بود که سطح توسعه کشاورزی به تفکیک استان های کشور ایران به چه میزان است؟ پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت کاربردی و از منظر روش شناسی در زمره پژوهش های توصیفی- تحلیل قرار می گیرد. شیوه جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای و ابزارهای استاندارد شده در قالب فرم ها و جداول رسمی نتایج سرشماری کشاورزی 1393 بود. جامعه آماری پژوهش نیز کل استان های کشور ایران برابر با 31 استان بود. در ادامه 73 زیرشاخص در قالب 5 شاخص اصلی توسعه کشاورزی از نتایج سرشماری استخراج و پس از وزن دهی شاخص ها، با روش شبکه عصبی مصنوعی توسعه کشاورزی استان ها مورد بررسی قرار گرفت. محاسبات پژوهش با استفاده از نرم افزارهای Excel وMATLABانجام شد.یافته های سنجش سطح توسعه کشاورزی استان ها نشان داد، استان های اصفهان، تهران، مازندران به ترتیب رتبه های اول، دوم و سوم و استان های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و بوشهر رتبه های 29، 30 و 31 را به دست آوردند. گفتنی است که شاخص بهره برداری کشاورزی در دو خوشه ی 2 و 3 و شاخص خدمات زیربنایی و سایر خدمات کشاورزی در خوشه 1 بیشترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتایج، نابرابری نسبی توسعه کشاورزی در بین استان های مورد مطالعه وجود داشت.
۲۵.

ارزیابی و تحلیل پایداری نواحی روستایی: کاربرد تکنیک های دلفی فازی و شبکه عصبی مصنوعی (مورد مطالعه: نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 496 - 511

کلید واژه ها: پایداری دلفی فازی نگاشت خودسازمانده سوادکوه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۹۱
امروزه، توجه به مقوله پایداری به خصوص در نواحی روستایی از رکن های اساسی در سیاست ها و برنامه ریزی های کشورهای جهان تبدیل شده است. شناسایی وضعیت نواحی روستایی به لحاظ پایداری می تواند کمک شایانی به این مقوله داشته باشد. در همین راستا، هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی پایداری نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی بود. پژوهش حاضر از منظر روش شناسی توصیفی تحلیل و ابزار جمع آوری اطاعات از طریق پرسشنامه بود. جامعه آماری پژوهش شامل روستائیان ساکن در روستاهای شهرستان سوادکوه شمالی بودند. در این پژوهش از تلفیق روش های فازی و شبکه عصبی مصنوعی برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش دلفی فازی شاخص های پایداری بومی سازی و سپس با بهره گیری از روش شبکه عصبی مصنوعی نواحی روستایی به دو خوشه تقسیم شدند. نتایج نشان داد، پایداری مناسب و متوازنی در سطح نواحی روستایی منطقه مورد مطالعه وجود دارد (062/CV= 0). همچنین نتایج تی تک نمونه حاکی از آن بود که در تمامی شاخص ها به غیر از شاخص همدلی و نسبت جنسیتی تفاوت معنی داری با حد معیار وجود دارد. از دیگر یافته ها می توان به یافته های مربوط به ابعاد پایداری اشاره کرد، در هر سه بعد حمایتی، انسانی و طبیعی نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی از توازن و برابری مناسبی برخوردار بودند. در نهایت، یافته نشان داد که روستاهای بورخیل و ایوک رتبه های اول و دوم و روستاهای حاجیکلا و بازیرکلا رتبه های 14 و 15 را به خود اختصاص دادند.
۲۶.

بررسی روند فقر در مناطق روستایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۰ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 195-214

کلید واژه ها: خط فقر مناطق روستایی کشور ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۵۵۴
با توجه به اهمیت کاهش فقر در توسعة پایدار یک کشور و افزایش سطح رفاه اجتماعی جامعه و از سوی دیگر اهمیت آن در تعیین افراد واجد شرایط استفاده از خدمات و برنامه های رفاهی، ضروری است که این پدیده مورد تحقیق علمی قرار گیرد. هدف از نگارش این مقاله اندازه گیری خط فقر در مناطق روستایی ایران طی سال های 1376 تا 1392 می باشد. بدین منظور با استفاده از داده های مربوط به طرح هزینه و درآمد خانوار مرکز آمار ایران، ابتدا با تخمین ماتریس عملکرد تغذیه ای، میزان انرژی دریافتی در دهک های مختلف برآورد گردیده و سپس خط فقر مطلق مناطق روستایی کشور بر مبنای معیار 2300 کالری محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که طی 17 سال مورد بررسی خط فق ر در مناطق روستایی کشور از روندی افزایشی برخوردار بوده است به ط وری ک ه در مناطق روستایی کشور در سال 1376 خ ط فق ر ب ه می زان 71766 ری ال و در س ال 1392 مق دار 2422220ریال برآورد شده است یعنی خط فقر تقریباً 7/33 برابر شده است.
۲۷.

بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تولیدات کل زراعی در نواحی ده گانه زراعی– اکولوژیکی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه کشاورزی جلد ۳۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۰۴
اقلیم، آمیخته ای از ویژگی های چیره شده و ماندگار جوی یک گستره ی جغرافیایی در گذر زمان است و در پی تغییر آن، چگونگی زندگی انسان ها نیز تغییر می کند و منجر به آسیب به بخش های مختلف مانند کشاورزی و محیط زیست می شود. هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تولیدات کل زراعی در نواحی ده گانه زراعی – اکولوژیکی ایران است. مطالعه حاضر تأثیر بارش، دما، تبخیر و تعرق، رطوبت نسبی و سرعت باد بر تولیدات کل زراعی در طی سال های 1364 تا 1394 مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های خام اولیه برای انجام این مطالعه از طریق سازمان هواشناسی و وزارت جهاد کشاورزی کشور گردآوری و مرتب گردید. پس از بررسی ایستایی، داده ها در قالب داده پانل با اثرات تصادفی برآورد شدند. نتایج نشان داد متغیرهای دما، میزان تبخیر و تعرق و سرعت باد در سطح 5 درصد و متغیر بارش در سطح ده درصد بر تولیدات کل زراعی اثرگذار بوده اند. دما اثر منفی بر تولیدات زراعی داشته است به نحوی که با افزایش دما، تولیدات زراعی به میزان 01/1 میلیون تن کاهش می یابد. متغیر بارش بر تولیدات زراعی اثر مثبت دارد و با افزایش بارندگی، تولیدات زراعی به اندازه ی 025/0 میلیون تن افزایش خواهد یافت. متغیرهای تبخیر و تعرق و سرعت باد اثر منفی بر تولیدات زراعی داشته است به نحوی که با افزایش تبخیر و تعرق و سرعت باد، تولیدات زراعی به ترتیب به میزان 08/0 و 02/1 میلیون تن کاهش پیدا می کنند.
۲۸.

سطح بندی توسعه کشاورزی در شهرستان های استان فارس با ترکیب شبکه عصبی مصنوعی و GIS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 195 - 214

کلید واژه ها: توسعه کشاورزی شبکه عصبی پرسپترون استان فارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۳۸۳
دراین پژوهش با هدف ارزیابی و درجه بندی توسعه کشاورزی شهرستان های استان فارس و با استفاده از آمار کشاورزی سالنامه آماری سال 1393 استان، فهرستی از 98 شاخص توسعه کشاورزی در قالب پنج گروه عمده (بهره برداری کشاورزی، عملکرد، مکانیزاسیون کشاورزی، دامپروری و خدمات زیربنایی و سایر خدمات کشاورزی) استخراج و پس از وزن دهی شاخص ها، با روش شبکه عصبی مصنوعی توسعه کشاورزی شهرستان ها مورد بررسی قرار گرفت. محاسبات پژوهش با استفاده از نرم افزارهای Excel و MATLABR2015a انجام شد. نتایج حاصل از سنجش سطح توسعه کشاورزی شهرستان-ها نشان داد که، شهرستان شیراز (518/1) و مرودشت (473/1) رتبه اول و دوم را به خود اختصاص داده اند که حاکی از آن است که خرد نشدن مزارع و باغ ها، تاثیر شگرفی بر بالا بودن سرانه ی سطح زیرکشت زراعی و باغی به ازای هر بهره بردار داشته است. این موض وع از یک طرف باعث توسعه ی بهتر سامانه های آبیاری تحت فشار شده است (با توجه به بالا بودن جایگاه آبیاری تحت فشار در این شهرستان ها) و از طرف دیگر زمینه ی اس تفاده از ف ن آوری ه ای دیگر را نیز فراهم می کند. شهرستان زرین دشت (590/0) و لامرد (495/0) رتبه 28 و 29 را بدست آوردند. مساحت کم زمین کشاورزی و قطعه قطعه شدن اراضی در شهرستان های زرین دشت و لامرد از علل کاهش عملکرد تولید و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی است. همچنین، در خصوص خوشه 1 شاخص خدمات زیربنایی و سایر خدمات کشاورزی با وزن 2027/0 و در خوشه 2 شاخص عملکرد با وزن 2016/0 بالاترین اهمیت را به خود اختصاص داده اند. جا دارد که دولت در راستای سیاست های عدالت محوری خود و رفع محرومیت زدایی به مناطق کمتر توسعه یافته رسیدگی بیشتری داشته باشد و با کشف استعدادهای ذاتی و نهفته هر منطقه به گسترش تخصص گرایی در تولید فراورده های مختلف کشاورزی اعم از زراعی، دامی و غیره بپردازد.
۲۹.

بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی - فرهنگی شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 95 - 118

کلید واژه ها: کیفیت زندگی ذهنی گردشگری روستایی مرودشت (شهرستان)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۴۴
در قرن ۲۱، گردشگری به عنوان صنعت شماره یک به بزرگ ترین صنعت جهان مبدل شده است. طی دهه های اخیر، کیفیت زندگی ساکنان مناطق گردشگری در کانون توجه برنامه ریزان قرار گرفته است. با توجه به اهمیت اثرات گردشگری در کیفیت زندگی این بخش از جمعیت کشور، هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف و غیرهدف گردشگری تاریخی- فرهنگی شهرستان مرودشت به روش توصیفی- تحلیلی بود. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بوده، که روایی آن با کسب نظر اساتید دانشگاهی تأیید شد؛ همچنین، ضریب آلفای کرونباخ 78/0 تا 89/0 نشان از پایایی مناسب و قابل قبول سازه های پرسشنامه داشت. بر اساس یافته های پژوهش، میانگین کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری در عوامل دارایی، معیشت محلی و هزینه، تغذیه و سلامت به گونه ای معنی دار بالاتر و در عوامل اجتماع محلی و کالبدی به گونه ای معنی دار پایین تر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ در کل، کیفیت زندگی ذهنی در روستاهای هدف گردشگری در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در سطح بالاتر و در بعد زیست محیطی در سطح پایین تر از روستاهای غیرهدف گردشگری است؛ با این همه، وضع کیفیت زندگی ذهنی ساکنان روستاهای هدف گردشگری مطلوب تر از ساکنان روستاهای غیرهدف گردشگری است.
۳۰.

بررسی پایداری مصرف آب در باغات مرکبات شهرستان گچساران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۵) 95-110

کلید واژه ها: آب پایداری گچساران مرکبات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۵۹
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تفاوت های روستاهای گچساران از منظر توسعه پایدار با استفاده از مجموعه هایی از شاخص ها و همچنین مقایسه روش های مختلف اندازه گیری و سطح بندی با استفاده از شاخص های ترکیبی است. میزان پایایی مولفه های پرسشنامه بالای ۶/۰ به دست آمد تجزیه و تحلیل داده ها نیز با نرم افزار spss انجام شد. جامعه آماری شامل ۳۰۰ نفر از باغداران شهرستان گچساران می باشد که با توجه به جدول مورگان – جرسی حجم نمونه ۱۶۹ نفر برآورد شد، که بدین منظور از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شد. برای سطح بندی، ابتدا ۱۹ شاخص از حوزه های اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی شناسایی و داده های متناظر با آن ها برای ۱۱ روستا در گچساران گردآوری شد. برای تهیه شاخص ترکیبی، از ۲ روش موریس و مک گراناهان بهره گرفته شد و شاخص های ترکیبی برای روستاها محاسبه و سطح-بندی شدند. براساس این سطح بندی روستاهای امام زاده جعفر و تلخاب شیرین در رتبه های اول و دوم پایداری قرار گرفتند.
۳۱.

بررسی آثار تغییرات اقلیمی بر تولیدات زراعی و رفاه در ناحیه زراعی - اکولوژیکی ساحلی خزر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 58 - 73

کلید واژه ها: تغییر اقلیم پانل دیتا تعادل جزئی مازاد تولیدکنندگان و مصرف کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
  مقدمه و هدف: تغییرات اقلیمی یکی از بزرگ ترین چالش های پیش روی بشریت در این قرن خواهد بود. از این میان، کشورهای در حال توسعه بیش تر در معرض خطر هستند، چرا که آن ها به طور عمده وابسته به بخش کشاورزی بوده که حساس ترین بخش به آب و هواست. هدف اصلی این پژوهش، بررسی آثار تغییرات اقلیمی بر تولیدات زراعی و رفاه در ناحیه زراعی - اکولوژیکی ساحلی خزر ایران می باشد. مواد و روش ها: در این مقاله، ابتدا جهت بررسی دقیق تر آثار تغییرات اقلیمی، از پهنه بندی اقلیمی برای ناحیه مورد مطالعه استفاده شد که بر اساس آن، استان های مازندران، گیلان و گلستان در ناحیه زراعی - اکولوژیکی ساحلی خزر قرار گرفتند. سپس برای گردآوری داده های مورد نیاز پژوهش، از داده های سری زمانی منتشرشده به وسیله سازمان های هواشناسی کشور، وزارت جهاد کشاورزی، گمرک و مرکز آمار ایران استفاده شد. برای برآورد آثار تغییر پارامترهای اقلیمی بر تولیدات کل زراعی و رفاه در ناحیه ساحلی خزر به ترتیب از رهیافت داده های پانل و مدل تعادل جزئی قیمت درون زا استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج پژوهش، متغیرها در قالب لگاریتمی به صورت مقدار بارش، دما، سرعت باد، کود، سم، بذر، ماشین آلات و سطح زیرکشت در سطح 5 درصد بر تولیدات کل زراعی اثرگذار است. دما و سرعت باد اثر منفی بر تولیدات زراعی دارند به گونه ای که با افزایش دما و سرعت باد به مقدار یک درصد، تولیدات زراعی به ترتیب به مقدار 23/0 و 27/0 درصد کاهش می یابد. متغیرهای بارش، کود، سم، بذر، ماشین آلات و سطح زیرکشت، اثر مثبت بر تولیدات زراعی دارند به گونه ای که با افزایش این متغیرها به مقدار یک درصد، تولیدات زراعی به ترتیب به مقدار 17/0، 32/0، 10/0، 15/0، 13/0 و 22/0 درصد افزایش پیدا می کند. هم چنین، نتایج نشان دادند در تمام 14 سناریوی مورد بررسی، عملکرد بخش زراعت در ناحیه ساحلی خزر کاهش می یابد. در هر 14 سناریو، مازاد مصرف کننده کاهش و مازاد تولیدکننده افزایش می یابد. مازاد رفاه کل در سناریوهای 10 (WRE650) و 11 (SRESA1) افزایش و در بقیه ی سناریوها کاهش می یابد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، بمنظور مقابله ی صحیح با تغییرات اقلیمی و افزایش عملکرد در واحد سطح محصولات زراعی، توصیه می شود از راههای مناسبی مانند استفاده بهینه از نهاده های تولیدی، کشت محصول در شرایط آب هوایی مناسب، توسعه فناوری های نوین و ... استفاده شود.
۳۲.

چالش های توسعۀ تعاونی ها و تشکل های روستایی شهرستان بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 61 - 86

کلید واژه ها: چالش ها موانع تعاونی روستایی شهرستان بویراحمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۵۶
هدف از این پژوهش نیز بررسی چالش های توسعۀ تعاونی ها و تشکل های روستایی است. جامعۀ آماری را 8 شرکت تعاونی روستایی با 64 عضو هیئت مدیره و 22 هزار عضو تعاونی در نقاط روستایی شهرستان بویراحمد تشکیل دادند که از این میان به طور تصادفی، سه شرکت تعاونی با 5717 عضو به عنوان نمونه انتخاب شدند و بر اساس فرمول کوکران 170 پرسش نامه به طور تصادفی ساده و با انتساب متناسب در هر سه شرکت تکمیل شد. روایی پرسش نامه با نظر گروهی از کارشناسان و متخصصان در زمینۀ تعاون روستایی تأیید شد و برای تعیین پایایی ابزار پژوهش، پیش آزمون و بررسی نظر 27 نفر از افراد مطلع در زمینه مورد نظر انجام پذیرفت، سپس مقدار ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که برابر 78/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل عاملی و نرم افزار SPSS استفاده شد. در این تحقیق، با استفاده از تحلیل عاملی، 14 عامل استخراج شدند که به ترتیب میزان اهمیت عبارت بودند از: زیرساختی، سرمایۀ اجتماعی، اقتصادی، اطلاع رسانی، مشکلات فروش، بازاریابی، فنی، آموزشی، حمایتی، محیطی، قانونی، اجتماعی، مدیریتی و فردی که 67/77 درصد از واریانس را تبیین کردند. لذا هر یک از این عوامل باید در رفع چالش های تعاونی روستایی بر حسب اهمیت مورد توجه واقع شوند.
۳۳.

شناسایی عوامل مؤثر بر کارآفرینی در نواحی روستایی شهرستان شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) ۱۹۵-۲۱۲

کلید واژه ها: کارآفرینی روستایی عوامل کارآفرینی اقتصاد روستایی شهرستان شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۲۶۴
روستاها دارای قابلیت های اقتصادی فراوان بوده و بخش مهمی از توسعه یک کشور را بر عهده دارند. استقرار و بقای جامعه روستایی، بدون کار مولد و سودآور برای ساکنان غیر ممکن است؛ از کارآفرینی به عنوان روش تحریک کننده رشد و توسعه اقتصادی محلی نام برده می شود. بررسی عوامل مؤثر بر راه اندازی کسب و کار روستاییان می تواند الگویی جهت توسعه ی اشتغال در دیگر نواحی روستایی باشد. لذا هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر سطح کارآفرینی روستایی در دهستان دشت ارژن شهرستان شیراز است. تحقیق حاضر ازنظر نوع هدف کاربردی و به لحاظ تجزیه و تحلیل داده ها، توصیفی- تحلیلی است که به صورت پیمایشی انجام شده است. در این پژوهش ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن از طریق مصاحبه با صاحبنظران و پایایی آن نیز از طریق مطالعه پیشاهنگ صورت پذیرفت (آلفای کرونباخ 688/0 تا 959/0). داده ها بصورت تصادفی از 177 سرپرست خانوار روستایی ساکن در دهستان دشت ارژن شهرستان شیراز گردآوری شد. نتایج نشان داد روستاییان منطقه مورد مطالعه در سه گروه قابل دسته بندی بوده و وضعیت اقتصادی، سطح دانش، وضعیت اجتماعی، وضعیت محیطی، حس مکان، نوآوری و عملگرایی، سن پاسخگو و سطح سواد از مهم ترین عوامل اثرگذار بر سطح کارآفرینی روستاییان منطقه مورد مطالعه محسوب می شود
۳۴.

عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی در شهرستان جیرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۹ 115 - 142

کلید واژه ها: کشاورزی تحلیل تشخیصی تعاون و کار گروهی تحلیل خوشه ای شهرستان جیرفت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۶۷
پژوهش حاضر به بررسی نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی و تحلیل سازه های مؤثر بر این نگرش در مراکز دهستان های بخش مرکزی شهرستان جیرفت پرداخت. بدین منظور، از روش پیمایشی بهره گرفته شد. جامعۀ آماری پژوهش 5936  کشاورز بخش مرکزی شهرستان جیرفت بودند که با استفاده از جدول نمونه گیری تصادفی کرجسی و مورگان و روش نمونه گیری طبقه ای متناسب از میان آنها 381  کشاورز به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه ای محقق ساخته بود که برای تعیین پایایی آن، از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ (759/0 تا 874/0) به دست آمده از بهینگی پرسش نامه حکایت می کند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل خوشه ای، آزمون تی تک نمونه ای، آزمون تی مستقل و تحلیل تشخیصی استفاده شد. برپایۀ نتایج پژوهش حاضر، 31/43 درصد از افراد مورد مطالعه نگرش مثبت و 69/56 درصد نیز نگرش منفی نسبت به تعاون و کار گروهی دارند . نتایج تحلیل تشخیصی نشان داد که متغیرهای درک از سودمندی، آگاهی و شناخت، مشاهده، خودکارآمدی عمومی، کنترل رفتار محسوس، عزت نفس، هنجارهای ذهنی و سطح تحصیلات به ترتیب تعیین کننده ها (سازه ها)ی نگرش کشاورزان نسبت به تعاون و کار گروهی اند. در مجموع، متغیرهای پژوهش توانایی تبیین  4/54 درصد از واریانس نگرش به تعاون و کار گروهی را داشتند.
۳۵.

منابع رشد بهره وری در زراعت غلات در استان های منتخب کشور: بهبود مدیریت مزرعه یا پیشرفت فناوری؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد ۱۴ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 84 - 65

کلید واژه ها: پیشرفت فناوری تحلیل پوششی داده ها رشد بهره وری کل عوامل تولید غلات کارایی فنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۹۷
مقدمه و هدف : بهره وری منبع پایان ناپذیر رشد اقتصادی است. غلات شامل گندم، جو، برنج و ذرت به دلیل جایگاه مهمی که در تولید و مصرف دارد، مهم ترین محصولات کشاورزی ایران است. در این پژوهش با اندازه گیری میانگین رشد بهره وری کل عوامل (TFP) و مؤلفه های آن، وضعیت مدیریت مزرعه و پیشرفت فناوری در مزارع غلات استان های جنوب غرب کشور مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مواد و روش ها : در این پژوهش از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و شاخص مالم کوئیست برای محاسبه بهره وری کل عوامل (TFP) و تحلیل مؤلفه های تشکیل دهنده آن (رشد کارایی فنی و تغییرات فناوری) استفاده شد. به وسیله وزارت جهاد کشاورزی، داده های عملکرد و هزینه تولید محصولات غلات شامل گندم، جو، برنج و ذرت به عنوان داده های تابلویی برای هفت استان جنوب غرب کشور در طی یک دوره ۱۲ ساله (۱۳۹۳-۱۳۸۲) استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : در اکثر استان ها، منبع عمده رشد بهره وری در تولید گندم آبی ناشی از پیشرفت فناوری است و از نظر کارایی یا مدیریت مزرعه، وضعیت رکود حاکم است. در خصوص گندم دیم، تغییرات مثبت فناوری و کارایی به طور همزمان تنها در استان های اصفهان، ایلام، چهارمحال و کهگیلویه و در مورد جو دیم در استان های فارس، کهگیلویه و ایلام محرز شد. محدودیت رشد بهره وری در ذرت عمدتاً ناشی از مدیریت ضعیف مزرعه و برعکس برای برنج ناشی از رکود فناوری است.  بحث و نتیجه گیری: تجزیه رشد بهره وری کل عوامل تولید (TFP) به مؤلفه های تشکیل دهنده آن نشان داد که منابع عمده رشد TFP در هر استان و هر محصول متفاوت است. از این رو در برخی استان ها در مورد مزارع گندم آبی و ذرت، به دلیل عدم رشد کارایی فنی، برنامه های آموزشی و ترویجی و بهبود مدیریت مزرعه در اولویت می باشد. در حالی که برای شالیزارها، به دلیل رکود فناوری، توسعه مکانیزاسیون و فناوری در اولویت می باشد.
۳۶.

بررسی اثرات اقتصادی-اجتماعی ایجاد شهر لیکک بر توسعه روستاهای پیرامون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال بیست و پنجم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 97 - 114

کلید واژه ها: اثرات اجتماعی مهاجرت امنیت غذایی روستاهای پیرامون شهر لیکک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۵۰
تعداد شهرهای کوچک در ایران طی دو دهه گذشته رشد بالایی داشته است. شهرهای کوچک عملکردهای متفاوتی مانند ارائه خدمات و امکانات و رفع محرومیت زدایی به مناطق پیرامون، پایداری جمعیت، رونق اشتغال و درآمد، ایجاد بازار برای تولیدات کشاورزی، توسعه کشاورزی، افزایش دسترسی به تسهیلات و خدمات بانکی و بهداشتی، تبادل اطلاعات و ارتباطات و غیره دارد. این مطالعه با موضوع بررسی اثرات و پیامدهای اجتماعی شهر لیکک بر توسعه روستاهای اطراف و منطقه در دو دوره قبل و بعد از ایجاد شهر انجام شد. در این مطالعه از دو روش کتابخانه ای برای بررسی نظریات و دیدگاه ها و روش میدانی برای گردآوری اطلاعات خانوارها استفاده شد. جامعه آماری تحقیق با توجه به نوع مطالعه، سرپرستان خانوارها تشکیل داده است. در روش میدانی با استفاده از فرمول کوکران و نمونه گیری طبقه ای 220 خانوار برای مطالعه انتخاب شد. نتایج کلی تحقیق حاکی از وجود اثرات جذب منابع روستایی توسط شهر بوده است. به عبارتی اثر جذب بیشتر از اثرات نشر بوده است. وضعیت روستاها در ابعاد پایداری جمعیت، سرمایه اجتماعی، تولیدات و توسعه کشاورزی بهبود چشمگیری نداشته است؛ اما وضعیت ابعاد آموزش، دسترسی به خدمات و امکانات، خدمات بهداشت و سلامت و رتباطات روند مثبتی داشته و نسبت به دوره قبل بهبود یافته است.
۳۷.

ارزیابی شاخص های عینی کیفیت زندگی در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی شهرستان مرودشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۰) 709 - 722

کلید واژه ها: کیفیت زندگی گردشگری شاخص های عینی شهرستان مرودشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۴۸
هدف نهایی بسیاری از پروژه ها و برنامه های صورت پذیرفته در مناطق روستایی، بهبود کیفیت زندگی ساکنان است. با توجه به محدودیت منابع، سیاست گذاران باید کارآترین راه را برای توزیع منابع کمیاب در مسیر نیازها و اولویت های مردم قرار دهند. این امر می تواند با استفاده از نتایج حاصل از تحقیقات مرتبط به عنوان ورودی فرایند تصمیم گیری حاصل گردد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نوع اکتشافی است و با روش توصیفی- تطبیقی انجام شده است. جامعه آماری را تمامی سرپرستان خانوار ساکن در روستاهای هدف گردشگری تاریخی- فرهنگی (بالای 30 خانوار) شهرستان مرودشت تشکیل دادند (2269 سرپرست خانوار). حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران تعداد 170 نفر تعیین شد. از سویی برای مقایسه 170 نفر از سرپرستان خانوار روستاهای غیرهدف گردشگری به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. رتبه بندی شاخص-ها با توجه به مدل موریس (ضریب D.I) و میزان پراکندگی شاخص های مورد مطالعه با استفاده از ضریب تغییرات (C.V.) صورت پذیرفت. نتایج حاصل از D.I نشان داد کیفیت زندگی عینی روستاهای هدف گردشگری با ضریب (49/0) در وضعیت نسبتاً مناسب و روستاهای غیرهدف گردشگری با ضریب (39/0) در وضعیت نامناسب قرار دارند. مقایسه ی (C.V.) نشان داد گردشگری موجب افزایش کیفیت زندگی ساکنان شده است به گونه ای که بیشترین اثر را در شاخص های کالبدی، معیشت محلی و پایداری محیط و بعد زیست محیطی داشته است.
۳۸.

عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا- شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۸) 219 - 234

کلید واژه ها: عوامل اقتصادی عوامل اجتماعی مهاجرت روستا-شهر بویراحمد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۵۴
موضوع مهاجرت های روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافیدانان و اقتصاد دانان بوده است. در دهه های گذشته، تحولات اقتصادی، اجتماعی حاکم بر کشور موجب حرکات شدید مهاجرتی گردیده است که این جابجایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا-شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد و ارایه راهکارهایی برای جلوگیری از مهاجرت روستا به شهر است. روش تحقیق پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی می باشد. برای گردآوری اطلاعات از منابع مختلفی مانند آمارنامه، نقشه ها ، منابع کتابخانه ای بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۶۵ نفر سرپرست خانوارهای مهاجر روستاهای بالای ۲۰ خانوار بخش مرکزی شهرستان بویراحمد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و جدول مورگان معین شد و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ساختار مند و محقق ساخته استفاده شد و روایی آن توسط اساتید متخصص و پس از انجام اصلاحات مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ بهره گرفته ، که این ضریب بین۷۱۵/۰ تا ۸۱۹/۰ برآورد شد و نشان از بهینه گی پرسش نامه داشت. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه قرار گرفتند و یافته های تحقیق نشان می دهد که عوامل اجتماعی دارای اولویت اول مهاجرین می باشد و در بین عوامل اجتماعی دسترسی آسان تر به ادارات و نهادهای دولتی و کم توجهی مسئولان به مشکلات روستا از بقیه مهم ترند.
۳۹.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی تولیدی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعاون و کشاورزی سال یازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 42 - 55

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی تعاونی شهرستان دنا تعاونی روستایی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۳۹
سرمایه اجتماعی یکی از مولفه های اثرگذار در عملکرد و موفقیت شرکت های تعاونی از جمله تعاونی های روستایی است که مورد توجه صاحبنظران است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی روستایی زنان شهرستان دنا است. روش این تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی است و از تکنیک پرسشگری جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری 600 عضو تعاونی تولیدی روستایی زنان شهرستان دنا بوده که بر اساس جدول بارتلت 100 نفر مشخص گردید. پرسشنامه مهمترین ابزار جمع آوری داده ها بوده است. نتایج حاصل از پرسشگری با استفاده از نرم افزارهای SPSS تحلیل آماری شده است. برای آزمون فرضیات از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. به منظور بررسی نقش سرمایه اجتماعی در موفقیت تعاونی روستایی زنان در شهرستان دنا شاخص هایی مثل سرمایه اجتماعی، اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی مورد سنجش قرار گرفت که بر اساس نتایج بدست آمده از میان شاخص های مورد تحقیق سرمایه اجتماعی شاخص اعتماد اجتماعی بیشترین میزان تأثیر را در موفقیت تعاونی تولید زنان شهرستان دنا نشان داد.
۴۰.

پهنه بندی فقر در مناطق روستایی ایران با تأکید بر فقر غذایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 1 - 16

کلید واژه ها: پهنه بندی خط فقر مناطق روستایی فقر غذایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲ تعداد دانلود : ۴۰
کاهش فقر و نابرابری از مهم ترین اهداف برنامه ریزان در جوامع مختلف جهان است به طوری که نخستین هدف از اهداف توسعه هزاره، ریشه کنی فقر شدید و گرسنگی است. با توجه به ضرورت و اهمیت بررسی فقر به ویژه فقر غذایی در استان های مختلف کشور از دیدگاه برنامه ریزی، این تحقیق با هدف پهنه بندی روند خط فقر و درصد فقر غذایی خانوارهای روستایی ایران طی سال های 1376 تا 1392 انجام شد. بر این اساس از داده های خام هزینه-درآمد خانوار مرکز آمار ایران استفاده شد. در این تحقیق مبنای سنجش میزان فقر، خط فقر مطلق بوده است که بر اساس نیاز به کالری برآورد شده است. به منظور پهنه بندی از تحلیل خوشه ای با استفاده از نرم افزار spss بهره گرفته شده است. یافته های مربوط به روند کمینه و بیشینه خط فقر نشان داد کمینه خط فقر یک روند نسبتاً ثابتی را طی کرده است در حالی که بیشینه خط فقر تا حدودی نوسان داشته است به طوری که سال های 1382، 1391 و 1392 بیشترین مقدار را داشته است. به طور کلی بر اساس نتایج میانگین درصد فقر کل سال های 1376 تا 1392 استان خراسان جنوبی کمترین و استان تهران بیشترین درصد فقر غذایی را داشته اند. افزون بر این، میانگین درصد فقر غذایی خانوارهای روستایی طی سال های 1376-1392 بین حدود 10 تا 70 درصد بوده است. در نهایت، نتایج تحلیل خوشه ای به منظور پهنه بندی استان های مشابه از نظر میانگین درصد فقر غذایی نشان داد سه استان اصفهان، مازندران و تهران بیشترین درصد فقر غذایی، هفت استان آذربایجان شرقی، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، گیلان و البرز و یزد درصد فقر نسبتاً بالا، 19 استان از نظر درصد فقر غذایی در حد متوسط و دو استان خراسان شمالی و خراسان جنوبی کمترین درصد فقر غذایی را داشته اند. بنابراین لازم است در برنامه ریزی برای کاهش فقر و ناامنی غذایی، جهت گیری های منطقه ای و جغرافیایی مد نظر قرار گرفته به طوری که مناطق روستایی استان های با درصد فقر غذایی بالا مورد توجه بیشتری واقع شوند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان