حسن قاضی مرادی

در دوران معاصر، در برخورد با سنت‏هاى فرهنگى سه گرایش در میان ایرانیان شایع بوده است: 1. گرایش سنت‏گرایانه؛ 2. گرایش شبه‏تجددخواهانه و 3. گرایش تجددخواهانه. گرایش اخیر با استفاده از اصل «میراث‏بردن انتقادى» به خلق فرهنگ نو چشم دوخته است. در شرایط امروزى تنها تأکید بر آن دسته سنت‏هاى فرهنگى مجاز است که بتوانند با فرآیند هم‏گرایى فرهنگى جهانى سازگار شوند.

در این مقاله، نویسنده مى‏کوشد تا به بررسى ماهیت روابط شهروندان و دولت‏مردان و چگونگى تعامل بین حکومت‏کنندگان و حکومت‏شوندگان در حکومت‏هاى استبدادى و دموکراتیک بپردازد تا با مقایسه این دو نوع حکومت، آفت‏هاى حکومت استبدادى را بنمایاند.

نویسنده در این مقاله در صدد آن است که با بررسى مفهوم «قدسى» و «غیرقدسى»، و ارتباط میان آن دو، توجیهى براى استبداد حکومت پادشاهان بیابد.

نویسنده مقاله به بررسى راه درست برخورد با تحولات جدید در عرصه فرهنگ مى پردازد. از دیدگاه ایشان براى تحقق اعتلاى فرهنگى که حاصل برخورد صحیح با تحولات فرهنگى است، باید بر دو مانع بزرگ، یعنى سنت گرایى به معناى سرکوب اندیشه هاى نو و نیز خودباختگى در برابر فرهنگ بیگانه غلبه کرد و به نقد خویش و میراث بردن از مزایاى فرهنگ بیگانه اندیشید. نویسنده در ادامه به بیان روش میراث برى که همانا گفتگوى فرهنگها و تمدنهاست مى پردازد و شرایط آن را برمى شمرد.