میلاد بخشم

امروزه مسائل سبز و توسعه پایدار با توجه به افزایش فشارهای اجتماعی، اقتصادی و قانونی، برای شرکت ها و سازمان ها جهت باقی ماندن در رقابت محلی و جهانی، تبدیل به موضوعی مهم و راهبردی شده است؛ به همین منظور سازمان ها همواره به دنبال استفاده از ابزارها و روش هایی هستند که در کنار تأمین اهداف خود از اهداف اجتماعی و زیست محیطی نیز پشتیبانی کند. فناوری اطلاعات سبز به عنوان یکی از عوامل کلیدی برای دست یابی به توسعه پایدار زیست محیطی شناخته شده است. هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات سبز در صنایع کوچک و متوسط شهر کرمانشاه است. این مطالعه ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش های پژوهش، پیمایشی– توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را مدیران صنایع کوچک و متوسط شهر کرمانشاه تشکیل می دهند. جهت گردآوری داده از پرسشنامه استاندارد استفاده گردید و بر اساس مقیاس لیکرت امتیازدهی شد. تجزیه وتحلیل داده ها در قالب مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارSmart PLS3 انجام شده است. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مستقیم عوامل بررسی شده در پژوهش(حمایت مدیریت ارشد، حمایت دولت، پیشران های اقتصادی، محرک های انطباق محیط زیست، منابع کسب وکار، حاکمیت شرکتی و منابع فناورانه) بر پذیرش فناوری اطلاعات سبز بوده است.

فناوری اینترنت اشیاء در مراقبت های بهداشتی و مقابله و کنترل بیماری همه گیر مزایای زیادی را ارائه می دهد و تا حد زیادی روند تشخیص و نظارت مداوم بیمار از راه دور را با حسگرهای بی سیم و دستگاه های هوشمند تسهیل خواهد کرد. این مقاله با هدف شناسایی و تحلیل کاربردهای اینترنت اشیا در مقابله و کنترل بیماری های همه گیر همچون کرونا تهیه شده است. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی بود که در دو مرحله انجام شد. ابتدا با مرور مبانی نظری و مطالعات پیشین از طریق روش مرور متون، کاربردهای اینترنت اشیا در مقابله و کنترل بیماری های همه گیر همچون کرونا شناسایی شدند؛ سپس برای تائید و اولویت بندی کاربردهای شناسایی شده، این کاربردها در اختیار 23 نفر از خبرگان دانشگاهی و خبرگان حوزه پزشکی قرار گرفت. کاربردهای اینترنت اشیا در مقابله و کنترل بیماری های همه گیر همچون کرونا، دارای ابعاد کاربردهای درمانی(5 مؤلفه و 9 شاخص)، کاربردهای نظارتی(4 مؤلفه و 14 شاخص)، کاربردهای اطلاعاتی(2 مؤلفه و 5 شاخص)، کاربردهای مدیریتی(2 مؤلفه و 8 شاخص)، کاربردهای پیشگیری(7 مؤلفه و 14 شاخص) می باشد. در شرایط بروز بیماری های همه گیر مانند کرونا، اینترنت اشیا باعث بهبود کیفیت درمان و تشخیص، پشتیبانی در تصمیم گیری و نظارت بر علائم حیاتی بیماران، کاهش ویزیت های بیمارستانی و افزایش امکان پایش و نظارت بر وضع بیماران می شود.

امروزه شرکت های کوچک و متوسط به عنوان یکی از حوزه هایی که توانایی بالایی در توسعه ملی و منطقه ای دارد شناخته می شوند و به بهبود فناوری محلی و توسعه کارآفرینان بومی کمک می کنند. نوآوری باز به طور گسترده ای به عنوان موضوعی کلیدی در عرصه کسب وکار و محیط دانشگاهی تبدیل شده است. ضرورت به کارگیری نوآوری باز برای افزایش توان رقابتی شرکت ها در بازارهای داخلی و خارجی احساس می شود. شرکت های کوچک و متوسط نیز به عنوان یکی از بخش های مذکور، بایستی توانایی پاسخ نسبت به این تغییرات روز افزون را در خود ایجاد کنند. هدف این پژوهش شناسایی چالش های نوآوری باز در شرکت های کوچک و متوسط می باشد. این پژوهش از نظر نوع به صورت کیفی(مطالعه موردی چندگانه)، ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد. از این رو، با 21 نفر از نیروی انسانی 7 شرکت کوچک و متوسط مصاحبه های نیمه ساختار یافته ای انجام شده است. نتایج نشان داد که عدم برنامه ریزی در مورد شرکای پروژه، راهبرد نوآوری نامناسب، شرکای ناشناخته، ناسازگاری اهداف، نبود اعتماد اجتماعی، فشار زمانی، نبود منابع مالی، سیستم های اطلاعاتی و کنترلی نامناسب، تعریف مجدد اهداف، نادیده گیری تلاش شرکا، بروکراسی و بارهای اداری، نبود سیاست های نامناسب در راستای پذیرش نوآوری پیشرفته و عدم موفقیت در دستیابی به اهداف مدنظر، به عنوان چالش های کلیدی شرکت های کوچک و متوسط در پذیرش نوآوری باز می باشد.

حضور شرکت ها و سازمان ها در فعالیت های خیرخواهانه، ضرورتی بایسته است. درغیراین صورت، مشتریان در هزاره سوم تمایلی ندارند تا با خرید خود، حیات این شرکت ها را تداوم بخشند. افزایش توجه جامعه و شرکت ها به بازاریابی خیرخواهانه باعث شده است تا پژوهش های علمی بیشتری دراین زمینه انجام شود. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی عوامل موفقیت بازاریابی خیرخواهانه در ایران است. این پژوهش، پژوهشی کیفی است که در دو مرحله انجام شده است. ابتدا با مرور مبانی نظری و مطالعات پیشین ازطریق روش تحلیل محتوای کیفی، عوامل موفقیت بازاریابی خیرخواهانه شناسایی و تفسیر شد. سپس برای تأیید و اعتبارسنجی عوامل شناسایی شده، این عوامل در اختیار 20 نفر از خبرگان حوزه بازاریابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد عوامل موفقیت بازاریابی خیرخواهانه در ایران دارای ابعاد «ملاحظات محصول» شامل مؤلفه های نوآوری محصول، کیفیت محصول و ماهیت محصول، «ملاحظات تبلیغات» شامل مؤلفه های حضور سلبریتی ها، ابزارهای متنوع/ تبلیغات کلامی و کمّیت و کیفیت تبلیغات، «ملاحظات مشتری» شامل مؤلفه های وفاداری، درآمد مشتری، تجربه پیشینی، انگیزه و تمایل، برداشت مشتری از اخلاقی بودن شرکت، باور و دیدگاه، «ملاحظات مالی» شامل مؤلفه های میزان کمک مالی سازمان، نوع و روش کمک و میزان کمک مالی مشتریان، «ملاحظات راهبردی» شامل مؤلفه های شفاف سازی، مدت زمان و دفعات تکرار برنامه ها، خلّاقیت در برنامه ها و تناسب برنامه ها و «ملاحظات عمومی» شامل مؤلفه های اعتبار شرکت، همکاری با مؤسسات خیریه و موضوع خیریه است.

یکی از مهم ترین مشکلات امروز کشور بیکاری جوانان است می توان با روش های مختلف اقتصادی از جمله تعاونی ها، فرصت آفرینی برای اشتغال جوانان کرد. باید در نظر داشت که در رشد و توسعه هر کشور، موضوع فقر و نرخ بیکاری، شاخص های مهمی هستند که بهبود آن ها موجب موفقیت بیشتر در اجرای برنامه های توسعه است. شرکت های تعاونی یکی از مهم ترین تشکل های غیردولتی هستند که موفقیت و مزیت آن ها در برنامه های کاهش فقر تحقق می یابد. هدف اصلی پژوهش، بررسی اهمیت و نقش اشتغال زایی تعاونی های روستایی در اقتصاد ایران بود که با رویکرد داده بنیاد انجام شد. مواد و روش: ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشارکت کنندگان پژوهش اساتید گروه مدیریت و کارآفرینی، روسای تعاونی ها و کارآفرینان بود. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد که از 13 نفر مصاحبه به عمل آمد. انتخاب نمونه طبق گلوله برفی پیش رفت و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه داشت. تحلیل داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی و ملزومات آن مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. در این پژوهش جهت اطمینان از روایی و پایایی سؤالات از روش تطبیق توسط اعضا و روش توافق درون موضوعی استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: عوامل مؤثر بر اهمیت و نقش اشتغال زایی تعاونی های روستایی عبارت اند از: ویژگی های فردی، عوامل اجتماعی، عوامل مکانی، دولت، مراکز آموزشی و پژوهشی، اشتغال زایی، سودآوری، تدوین و برنامه ریزی استراتژیک، عوامل اقتصادی، عوامل محیطی و اشتغال زایی در تعاون های روستایی. نتایج: با توجه به نتایج به دست آمده اشتغال زایی در تعاونی های روستایی به طور مستقیم به کاهش فقر از طریق پیشرفت اقتصادی و اجتماعی اعضا تأثیرگذار بوده است. همچنین برای حضور افراد در تعاونی های روستایی مشارکت و آگاهی مردم بیشترین تأثیر را دارند. امروزه تعاونی ها به عنوان یک نهاد مردمی می تواند نقش زیادی در توسعه اقتصادی روستاها داشته باشند، فعالیت های ارزشمند اقتصادی و اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. ارائه تسهیلات مالی، ایجاد امکانات رفاهی، فعالیت در زمینه امور بازرگانی و بازاریابی، ارائه خدمات با قیمت پایین، حذف واسطه ها و .... تأییدی بر ادعای تأثیر مثبت اقتصادی این نهادها در روستاها است. تجربیات در زمینه نقش و اهمیت تعاونی های روستایی در اشتغال زایی نشان می دهد که هرچند اشتغال زایی برنامه ریزی گسترده را می طلبد ولی تعاونی ها می توانند در این فرایند نقش مؤثری داشته باشند. در این زمینه باید شرایط اقتصادی، اجتماعی، محیطی و ... در منطقه موردتوجه قرار گیرد. تعاونی ها با ایجاد انگیزه و فراهم کردن شرایط هماهنگی و همکاری اعضا اعتماد آن ها را جلب کنند. البته باید خاطرنشان کرد که توانایی های تعاونی ها نشان دهنده افزایش درآمد اعضای خود و کاهش ریسک فعالیت های اقتصادی است.

هدف این پژوهش شناسایی مولفه ها و شاخص های پیشران در مدیریت زنجیره تأمین سبز مبتنی بر اینترنت اشیاء است. این پژوهش از نظر روش شناسی، پژوهشی آمیخته است که در دو مرحله انجام شد. ابتدا با مرور مبانی نظری و مطالعات پیشین از طریق روش تحلیل محتوای کیفی، شاخص های مربوط به پیشران های مدیریت زنجیره تأمین سبز مبتنی بر اینترنت اشیا شناسایی شدند؛ سپس برای تأیید و اعتبارسنجی شاخص های شناسایی شده، این شاخص ها در اختیار 22 نفر از خبرگان حوزه مدیریت و فناوری اطلاعات قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان دهنده ی آن است که مدل زنجیره تأمین سبز مبتنی بر اینترنت اشیاء دارای 9 مؤلفه و 66 شاخص است. مؤلفه های شناسایی شده عبارتند از: مدیریت هوشمند زنجیره تأمین، پایش لحظه ای وضعیت اشیاء در زنجیره تأمین، انتقال هوشمند اشیاء در طول زنجیره تأمین، مکان یابی هوشمند اشیاء در زنجیره تأمین، شفافیت اطلاعاتی در زنجیره تأمین و کاهش فساد، مدیریت کیفیت هوشمند در زنجیره تأمین، منبع یابی هوشمند در زنجیره تأمین، مدیریت توزیع هوشمند و مدیریت موجودی هوشمند. پیشران های گسترده ی مدل پیشنهادی حاکی از لزوم توجه به استفاده از اینترنت اشیاء در مدیریت زنجیره ی تأمین در جهت بهبود عملکرد کلی زنجیره تأمین و تمرکز بر ملاحظات زیست محیطی است.

امروزه توسعه صنعت گردشگری و ماندگاری آن تا حد زیادی در گرو استفاده از فناوری اطلاعات و ابزارهای آن از جمله اینترنت اشیا است، در این راستا برای تحقق چشم انداز صنعت گردشگری و رشد در این حوزه، استفاده و وابستگی به فناوری اطلاعت و ارتباطات اجتناب ناپذیر است و باید از توانمندی ها و منابعی که در این حوزه وجود دارد، نهایت استفاده بشود. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی راه کارهای ماندگاری گردشگری با رویکرد کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا در شهر کرمانشاه است.مواد و روش: این پژوهش، پژوهشی کیفی است که در دو مرحله انجام شده است. ابتدا با مرور مبانی نظری و مطالعات پیشین از طریق روش تحلیل محتوای کیفی، راه کارهای ماندگاری گردشگری با رویکرد کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا شناسایی و تفسیر شد. سپس برای تأیید اعتبارسنجی راه کارهای شناسایی شده، این راه کارها در اختیار 20 نفر از خبرگان حوزه فناوری اطلاعات و گردشگری قرار گرفت.نتایج و بحث: نتایج پژوهش نشان می دهد که راه کارهای ماندگاری گردشگری با رویکرد کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا دارای بعد حمل و نقل شامل مولفه های اطلاعیه های حمل و نقل و تجربه خاص سفر، بعد اطلاع رسانی شامل آموزش دهی و آگاه سازی، بعد سفارشی سازی شامل مولفه های سفارشی سازی محیط و سفارشی سازی خدمات، بعد بازخورد شامل مولفه بازخوردهی خدمات، بعد خدمات شامل مولفه های خدمات شهری و خدمات خصوصی، بعد مالی شامل مولفه های هزینه یابی و کاهش هزینه است.نتیجه گیری: سازمان های مقاصد گردشگری می بایستی با الگوگیری از کشورهای موفق در زمینه گردشگری هوشمند، نسبت به راه اندازی زیرساخت های بهره مندی از کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا اقدام کنند. این کار می تواند با به کارگیری نیروی انسانی متخصص این کشورها و استفاده از خدمات شرکت های هوشمند سازی به منظور تسهیل فرایند مذکور صورت بپذیرد. لازم به ذکر است استفاده از راه کارهایی شناسایی شده نیازمند یک هماهنگی مطلوب میان ارگان های متخلفی از قبیل صنعت هواپیمایی، صنعت گردشگری، دولت و شهرداری و تمامی سازمان ها و ارگان های ذی ربط است.

هدف این پژوهش شناسایی کاربردهای فناورانه اینترنت اشیاء بر توسعه گردشگری کشاورزی در شهر کرمانشاه است. در مرحله اول پژوهش از روش فراترکیب و در مرحله دوم از روش تاپسیس استفاده شده است. حجم نمونه از طریق روش گلوله برفی 15 نفر از اساتید و خبرگان گروه فناوری اطلاعات و کشاورزی، سازمان گردشگری و سازمان جهاد کشاورزی شهر کرمانشاه که دارای تجربه و دانش در حوزه گردشگری و کشاورزی و هم حوزه اینترنت اشیاء بودند انتخاب شدند. جهت روایی و پایایی پژوهش از ابزار CASP و ضریب توافق دو کدگذار یا شاخص کاپا استفاده شده است. سپس با استفاده از روش تاپسیس فازی به ترتیب عملیات وزن دهی به معیارها و اولویت بندی گزینه ها صورت گرفت. معیارهای کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا در توسعه گردشگری کشاورزی در 4 حوزه اصلی (عوامل اقتصادی، عوامل محیطی، عوامل تکنولوژیکی و عوامل فردی) و 16 حوزه فرعی شناسایی گردید. بر اساس نتایج، کاربردهای فناورانه توسعه کسب وکار هوشمند، توسعه قابلیت های نوآوری و افزایش و احیا نهادهای محلی برای بازدیدکنندگان از میان سایر کاربردهای فناورانه می تواند بیشترین تأثیر را در توسعه گردشگری کشاورزی به دنبال داشته باشد.