نسرین انصاریان

نسرین انصاریان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

تحلیل تفسیر ادبی رابطه بین سلوک معنوی تخلیه، تحلیه و تجلیه با نوشیدنی های بهشتیان مذکور در سوره انسان

نویسنده:

کلید واژه ها: مرحله تخلیه مرحله تحلیه مرحله تجلیه شراب کافور شراب زنجبیل شراب طهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۶
مفاد آیه ی «وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ فِی رَوْضاتِ الْجَنّاتِ» (شوری:22) و آیه ی «وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ یدْخُلُونَ الْجَنَّهَ یرْزَقُونَ فیها بِغَیرِ حِسابٍ» (غافر:40) و آیات همخوان با آن دو؛ حاکی از این می باشد که ورود بهشتیان به بهشت و بهره وری آنان از نعمت های بهشتی، بازخورد اعمال نیک دنیوی و معلول دست یابی آنان به مرحله ی معینی از سلوک معنوی در عالم دنیا است؛ از این رو، نوشته ی پیش روی که به صورت توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تفسیری ادبی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری تدوین یافت، پاسخ گوی این سؤال است که: تفسیر ادبی رابطه ی بین سه سلوک معنوی «تخلیه»، «تحلیه»، و «تجلیه» با بهره مندی بهشتیان از سه نوشیدنی ناب بهشتی «شراب کافور»، «شراب زنجبیل» و «شراب طهور» مذکور در آیات سه گانه 5، 17 و 21 سوره ی انسان، چیست؟ نتیجه ی برآمده از این تحقیق این است: بین سه سلوک معنوی «تخلیه»، «تحلیه»، و «تجلیه» بهشتیان در دنیا، با بهره مندی آنان از «شراب کافور»، و «شراب زنجبیل» و «شراب طهور» در سرای بهشت، رابطه ای تنگاتنگ وجود دارد؛ به گونه ای که هرمرحله ای از سلوک های مورد اشاره، موجب بهره مندی از نوع خاصی از شراب های یاد شده در عالم آخرت خواهد شد.
۲.

علمی بودن آموزه های دینی در «اثبات چشم زخم» و «دفع آن»

نویسنده:

کلید واژه ها: علمیت آموزه های دینی اثبات چشم زخم دفع چشم زخم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۴
چشم زخم از قدیم ترین باورهای بشر است که از طرف ملل و نحل مختلف، راهکارهای متفاوتی برای دفع آن ارائه شده که مؤثربودن برخی از آنها، مورد تأیید عقل و شعور انسانی نیست، با توجه به اینکه در آموزه های دینی نیز نکاتی در این باره دیده می شود، پی بردن به علمیت آن نکات اهمیت دارد؛ ازاین رو هدف این نوشته پاسخ گویی به این پرسش اصلی است: «دلایل علمیت آموزه های دینی در اثبات چشم زخم و دفع آن چیست؟»؛ یافته های پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری به دست آمد این شد که: علمیت وجود چشم زخم در آموزه های دینی از پشتوانه «استدلال براساس ماوراء طبیعی بودن انسان»، «استدلال تجربی» و «استدلال عقلی» برخوردار است؛ همین طور راهکارهای دفع چشم زخم در آموزه های دینی که «توکل بر خدا»، «قرائت برخی آیات و ادعیه»، «استفاده از عقیق»، «استفاده از نمک»، «پوشاندن» و ... است نیز، پشتوانه علمی دارند به این صورت که راهکارهای یادشده از پشتوانه «استدلال عقلی» برخوردار است.
۳.

تحلیل و تبیین آیه34 سوره نساء با توجه به عبارت قرآنی «اضربوهن»

نویسنده:

کلید واژه ها: گستره ضرب النساء مؤلفه های ضرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۰
بحث «ضرب النساء» از مباحث حوزه زنان در قرآن است که در سده اخیر، به جهت گسترش نظریات فمینیسنی، در معرض تردید قرار گرفته است. از جمله دلایل تردید، ابهامی است که در تعیین مرزهای آن وجود دارد؛ ازاین رو تعیین دامنه آن گامی در جهت زدودن تردید خواهد بود؛ پژوهش پیش رو به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که گستره ضرب النساء (اضربوهن) با توجه به مؤلفه های آن در در آیه 34 نساء چیست. این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری به این نتیجه رسیده است که هر یک از مؤلفه های «ضرب النساء» یعنی «هدف»، «مضروب»، «ضارب»، «مکان ضرب» و «انواع ضرب» تعیین کننده دامنه «ضرب» است و هریک از مؤلفه های یادشده به گونه ای مرزهای آن را محدود می کنند. مؤلفه «هدف»، با «تأدیب» و «تنبیه»، مؤلفه «مضروب» با «عصیان الهی»، مؤلفه «ضارب»، با «زدن از روی محبت» و مؤلفه «مکان ضرب»، با «اِعمال آن در خلوت» محدود می شوند.
۴.

بررسی ویژگی های عام و خاص «امت ها» و «امت اسلامی» از منظر آیات قرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: بررسی ویژگی های عام امت ها ویژگی های خاص امت اسلامی آیات قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۵۴
یکی از آموزه های قرآن کریم توجه به برتری امت اسلام بر سایر امت ها است؛ این آموزه قرآنی از طرق مختلف قابل اثبات است، از جمله آنها، بررسی «ویژگی های عامّ امت ها» و «ویژگی های خاص امت اسلامی» است. این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع لغوی، تفسیری، علوم قرآنی و روایی صورت گرفت؛ به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که: ویژگی های عامّ و خاص «امت ها» و «امت اسلامی» از منظر آیات قرآن چیست؟ داده های پژوهش این است: ویژگی های مشترک (عامّ) بین همه امت ها عبارتند از: داشتن رسول، برخوردار بودن از شرایع مختلف، هدایتگر یا مجادله گر بودن، صاحب اجل بودن، محشور شدن در سرای قیامت و شاهد داشتن؛ ویژگی های خاص امت اسلامی نیز عبارتند از: بهترین امت، امت وسط، شاهد بر مردم بودن و برخورداری از صفات نیک امت های قبل.
۵.

نقد تحلیلی دیدگاه های علامه طباطبایی در مورد مجاز های قرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: مجاز در قرآن مجاز لفظی مجاز عقلی نقد تحلیلی علامه طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۲
علامه طباطبایی از جمله مفسران موافق با وجود مجاز در قرآن بوده و در کتاب المیزان فی تفسیر القرآن از مجاز بودن بسیاری از آیات در تفسیر بهره برده اند. دیدگاه های ایشان، در موارد نادری که قائل به مجاز بوده اند، به دلیل «عدم سازگاری با قواعد بلاغی» یا «عدم اشاره به مجازیت در برخی از کلمات و آیات» با وجود برخورداری از شرایط لازم برای مجازیّت، قابل تأمل و نقد است؛ پرداختن به این بحث با عنایت به جایگاه علمی رفیع علامه طباطبایی در حوزه های مختلف معارف دینی، به ویژه در عرصه ی تفسیر و استفاده مجامع تفسیری از کتاب تفسیری ایشان، اهمیتی والا دارد؛ از این رو، هدف نوشته ی پیشرو پاسخ گویی به این سؤال اصلی است: نقد تحلیلی دیدگاه های علامه طباطبایی در مورد مجاز های قرآن چیست؟ این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افرازی و با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت و نتایج زیر به دست آمد: با توجه به قواعد بلاغی، برخی از آیاتی که علامه 6 به دلایلی خاص (که در متن مقاله بدان ها اشاره خواهد شد)، از آن ها در قالب های «استعاره ی مصرحه»، «استعاره ی مکنیه» و «تمثیل» یاد نموده قابل نقد است، همین طور عدم اشاره ایشان به برخی از موارد «مجاز های مرسل» و «مجاز های عقلی»، محل تأمل می باشد.
۶.

واکاوی ویژگی های «امت اسلامی» درقرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: امت اسلامی بهترین امت امت وسط شاهد بر مردم صفات نیک امت های قبل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۵۹
یکی از مفاهیم ذکرشده در آموزه های دینی، امت اسلامی است که از طرق مختلف می توان به ویژگی های آن پی برد. ازآنجاکه قرآن، ثقل اکبر است و بسیاری از این آموزه ها از قرآن به دست می آید، تحلیل تفسیری این ویژگی ها از طریق بررسی آیاتی که محتوای آنها بیان اوصاف امت اسلامی است، امکان پذیر است. اهمیت پرداختن به این مطلب آن است که تبیین این ویژگی ها از زبان قرآن، برتری دین اسلام نسبت به سایر ادیان را مشخص می کند و این امر، برای غیرمسلمانان، تبلیغ دین اسلام و برای مسلمانان، تشویق و حس افتخار و بالندگی نسبت به سایر امت ها را به دنبال دارد. از این رو، تحقیق حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سئوال اصلی بود که: ویژگی های امت اسلامی در قرآن چیست؟ نتایج این پژوهش، که به روش توصیفی _ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و نرم افزاری صورت گرفت، این بود که برخی از ویژگی های امت اسلامی که موجب برتری آن نسبت به امت های دیگر شده، موارد همچون: بهترین امت، امت وسط، شاهد بر مردم و متصف به صفات نیک امت های قبل بودن است.
۷.

تحلیل معناشناسی «ازواج بهشتیان» در قرآن

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۸۴
مضمون برخی آیات حاکی از وجود «ازواج» در بهشت به عنوان یکی از نعمت های بهشتی است، با توجه به استعمال واژه «ازواج» برای «همسران عرفی دنیوی»، برخی مراد از این واژه و واژه های هم مضمون آن را وجود «همسران برای بهشتیان» دانسته اند و این امر موجب شده که برای آن لوازم و تبعات دنیوی قائل شوند، از این رو پژوهش پیش رو به دنبال پاسخگویی به این سؤال اصلی است: «تحلیل معناشناسی ازواج بهشتیان در قرآن چیست؟» رویکرد پژوهش «تفسیری»، پردازش مطالب «توصیفی تحلیلی» و منابع آن کتابخانه ای و نرم افزاری است. یافته های پژوهش به این مطالب اشاره دارند: مراد از «تزویج در بهشت»، «تزویج عرفی دنیوی» که دارای لوازم و تبعات مادی باشد، نیست؛ بلکه مراد «هم نشینی بهشتیان با هم رتبه های خود» است و مقصود از آیاتی که به طور مستقم یا غیرمستقیم بیانگر یکی از لوازم و تبعات دنیوی برای «ازواج بهشتی» هستند، دلالت ظاهری آیات است و برخی مفسران برای نزدیک کردن مطلب به فهم مخاطبان، به تفسیر معنای ظاهری آیات اکتفا کرده اند.    
۸.

شروط پذیرش «مجاز مرسل» در آیات قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۸۲
مجاز مرسل یکی از انواع مجاز است و علامه طباطبایی به عنوان یکی از مفسران معاصر که نزد جامعه تفسیری مقبولیت خاصی دارد، با دارا بودن شروطی «مجاز مرسل» در برخی آیات را پذیرفته و از آن در تفسیر بهره برده؛ لذا برای فهم بیشتر نکات تفسیری ایشان در «المیزان فی تفسیر القرآن» مطلع بودن از این شروط اهمیت دارد؛ از این رو، هدف این پژوهش پاسخگویی به این پرسش بود: «شروط پذیرش مجاز مرسل در آیات قرآن از دیدگاه علامه طباطبایی چیست؟» داده های پژوهش منابع کتابخانه ای و نرم افزاری بود و بر اساس روش توصیفی تحلیلی یافته های پژوهش به این اشاره دارند که پذیرش «مجاز مرسل» در آیات در دیدگاه علامه، دو شرط اساسی دارد: شرط اول، «توافق با مبانی فکری و عقیدتی علامه» مانند «جمع شدن صفت تقوا با تمام مراتب ایمان» و «اعتقاد به تجسم اعمال» و شرط دوم، «توافق با قواعد بلاغی» مانند «رئیسی بودن جزء در مجاز مرسل جزئیه» و «حتمی بون نتیجه در مجاز مرسل مسببیه است». عدم اشاره علامه به برخی موارد مجاز مرسل در آیات با وجود شرایط مذکور، به دلیل استعمال عرف و وضوح مطلب است.
۹.

واکاوی استعاره های قرآن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

نویسنده:

کلید واژه ها: آیات قرآن علامه طباطبایی تحلیل استعاره ها استعاره مصرحه استعاره مکنیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۱۲۶
بحث استعاره از فنون بلاغی استعمال شده در قرآن است که به دلیل تأثیر مستقیم در تفسیر جایگاهی ویژه دارد، از طرفی مقبولیت علمی علامه طباطبایی در جامعه تفسیری و اهل بلاغت، استعاره دانستن برخی آیات از جانب ایشان دست یابی به دیدگاه های او را در این زمینه مهم کرده؛ از این رو، هدف پژوهش حاضر، رویکرد تحلیلی درباره استعارات قرآنی در دیدگاه علامه طباطبایی در مقایسه با دیدگاه های دیگر مفسران است. یافته های پژوهش با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی بر این نکته دلالت می نمایند که ایشان گاه استعاره های قرآنی را از قول خود بیان کرده و گاهی ضمن بیان آن از آرای برخی اندیشوران اسلامی با افزودن توضیحاتی، آن را تکمیل یا با اقامه دلیل، رد کرده است، به عقیده طباطبایی علت بیان برخی آیات به صورت استعاره مصرحه، بهره بردن از معنای عام و از ملائمات مستعارمنه و تعلیل کاربرد برخی دیگر به شکل استعاره مکنیه، تفاوت دقیق واژه های مترادف است. برخی از مواردی که مفسر گرانقدر معاصر استعاره مصرحه یا مکنیه دانسته اند، قابل تأمل می باشد.
۱۰.

تفاوت معنایی سه واژه «لفظ»، «کلمه» و «قول» با توجه به استعمال آنها در آیات

نویسنده:
تعداد بازدید : ۱۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۴۸
دست یابی به مفاهیم و آموزه های قرآن به عنوان ثقل اکبر، منوط به تعمق و موشکافی الفاظ آن است، برخی الفاظ در نگاه ابتدایی مترادف به نظر می رسند اما کاوش در استعمالات آنها در قرآن، حاکی از تفاوتهایی دقیق در معنای آن الفاظ است؛ سه واژه «لفظ»، «کلمه» و «قول» از این کلمات هستند؛ با توجه به وجود نکات معرفتی در نحوه استعمال هر یک از آنها در قرآن، پی بردن به معنا و تفاوت این واژه ها با هم اهمیت دارد، از این رو این پژوهش با روش توصیفی، تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این پرسش بود که: «تفاوت سه واژه «لفظ»، «کلمه» و «قول» با توجه به استعمال آنها در آیات الهی چیست؟»؛ داده های پژوهش در اکثر موارد کتب لغوی، تفسیری، علوم قرآنی و روایی بود و یافته های پژوهش به این اشاره دارند که «لفظ» و «مشتقات آن» در قرآن تنها به انسان، «کلمه» و «مشتقات آن» به خداوند، ملائکه و انسان و «قول» و «مشتقات آن» به خدا، انسان و سایر کائنات اسناد داده شده؛ هم چنین رابطه منطقی «لفظ» و «کلمه» عموم و خصوص من وجه و رابطه منطقی واژه «قول» با واژه «لفظ» و «کلمه» از جهت معنا عموم و خصوص مطلق است که در آن واژه «قول» عام است؛ شرایط اسناد واژه «کلمه» و «مشتقات آن» به خداوند، مهیا بودن قیود: «حتمیت»، «مؤثر بودن» و «استقلال و استغناء» است و در آیاتی که «قول» و «مشتقات» آن به خداوند نسبت داده شده، به دلیل مسئله ای از جانب مخاطب برخی از این قیود، وجود ندارد.
۱۱.

نمودهایی از تطور معانی الفاظ قرآن در تفسیر المیزان

نویسنده:

کلید واژه ها: علامه طباطبایی تطور معانی توسعه دهنده معنا تضییق کننده معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۴۷
پی بردن به آموزه های قرآن به عنوان «ثقل اکبر» از صدر اسلام تاکنون کانون توجه مسلمانان به ویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هست اولین گام برای شناخت این آموزه ها و به دنبال آن به کار گرفتن آنها «شناخت معنای الفاظ قرآن» است که گاهی معنای حقیقی و موضوع له الفاظ است و گاهی معنای تطور یافته آنها، اکثر لغویان به معنای حقیقی و موضوع له الفاظ پرداخته اند اما به معنای تطور یافته آنها به ندرت پرداخته شده، با توجه به جایگاه علامه طباطبایی در جامعه تفسیری بررسی دیدگاه های ایشان در کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن» در این رابطه اهمیت دارد؛ برای رسیدن به این هدف این مقاله به روش توصیفی تحلیلی نوشته شد؛ داده های پژوهش علاوه بر «المیزان فی تفسیر القرآن» اکثر کتب لغوی و تفسیری بود و یافته های پژوهش این شد که علامه دو نوع تطورصوتی و دلالی در الفاظ قرآن را پذیرفته و در چند مورد به تطور صوتی بدون تغییر در معنا و تغییر دهنده معنا اشاره کرده اند ایشان تطور دلالی را گاهی توسعه دهنده معنا و گاهی تضییق کننده آن می دانند و در تطور دلالی توسعه دهنده معنا به برخی الفاظ مثبت، منفی، دال بر جهت و ...و در تطور دلالی تضییق کننده معنا به نسب های خویشاوندی و حقایق -شرعیه اشاره می کنند.
۱۲.

مجاز در قرآن و شرایط آن با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

نویسنده:

کلید واژه ها: اثبات مجاز موافقان مخالفان علامه طباطبایی (رحمه الله)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۰ تعداد دانلود : ۴۱۹
بسیاری از معارف دینی و دستورهای زندگی در دین اسلام، از قرآن کریم که ثقل اکبر است، به دست می آیند؛ ازاین رو شناخت آموزه های قرآن از صدر اسلام تاکنون با عنوان «تفسیر قرآن» کانون توجه مسلمانان به ویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هست. یکی از علوم مورد نیاز تفسیر، «بلاغت» است و «علم بیان» یکی از فنون آن است. بحث حقیقت و مجاز یکی از مسائل علم بیان است. این بحث به دلیل تأثیر مستقیم در تفسیر قرآن جایگاه ویژه ای دارد؛ ازاین رو اثبات مجاز در قرآن اهمیت دارد. از طرفی به دلیل مقبولیت علمی علامه طباطبایی+ در جامعه تفسیری و مجازدانستن برخی آیات از جانب ایشان دستیابی به دیدگاه های ایشان در این مورد ضروری است؛ ازاین رو رسیدن به این مطلب هدف این پژوهش است. منابع داده های پژوهش در بیشتر موارد علاوه بر کتاب المیزان فی تفسیر القرآن ، کتاب های تفسیری، بلاغی و لغوی هستند. بر اساس روش توصیفی تحلیلی یافته های این پژوهش به این اشاره دارند که دلایل ایجابی از طرف موافقان مجاز در قرآن برخی آیات، روایات و بلیغ تربودن مجاز نسبت به حقیقت است و دلایل مخالفان مجاز در قرآن مانند دروغ بودن مجاز، قابل نفی بودن آن، سقوط حجیت و سقوط اعجاز قرآن، دلایل سلبی و قابل نفی اند. علامه طباطبایی+ ضمن پذیرش این دلایل، «مجاز در برخی آیات» را در صورت قرینه داشتن و مؤثربودن در تفسیر آیه می پذیرد.
۱۳.

نقش مجاز ( لغوی، عقلی و استعاره) در تفسیرقرآن از دیدگاه علامه طباطبایی

کلید واژه ها: نقش مجاز طباطبایی مجاز عقلی مجاز لغوی استعاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۸ تعداد دانلود : ۳۶۳
بسیاری از معارف دینی و دستورهای زندگی در دین اسلام، از قرآن کریم به عنوان ثقل اکبر به دست می آید از این رو شناخت آموزه های قرآن از صدر اسلام تاکنون با عنوان «تفسیر قرآن» کانون توجه مسلمانان به ویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده است. یکی از علوم مورد نیاز تفسیر «بلاغت» و «علم بیان» است که بحث حقیقت و مجاز در آن جایگاهی ویژه دارد. وجود مجاز در قرآن و نقش آن در تفسیر از سوی اندیشمندان علوم قرآنی امری ثابت شده و از قرون اولیه اسلام تاکنون به آن پرداخته شده است؛ به دلیل مقبولیت علمی علامه طباطبایی در جامعه تفسیری دستیابی به دیدگاه های ایشان درباره «نقش مجاز در تفسیر قرآن» اهمیت دارد، از این رو، جستار حاضر به دنبال رسیدن به این هدف است. داده های پژوهش در بیش تر موارد افزون بر کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن»، کتب تفسیری، بلاغی و لغوی استوار می باشد و بر اساس روش توصیفی تحلیلی یافته ها به این نکته اشاره دارد که علامه طباطبایی نقش مجاز را در آیات مرتبط با صفات و افعال الهی، انبیا:، مؤمنان، غیرمؤمنان، پدیده های طبیعی و آخرت مؤثر می داند.
۱۴.

موضوع له حقیقی الفاظ قرآنی با محوریت دیدگاه علّامه طباطبائی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن موضوع له الفاظ علامه طباطبایی روح معنا معقول محسوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶
بسیاری از معارف دینی و دستورات زندگی در دین اسلام، از قرآن کریم به عنوان ثقل اکبر به دست می آید از این رو شناخت آموزه های قرآن از صدر اسلام تاکنون با عنوان «تفسیر قرآن» کانون توجه مسلمانان به ویژه اندیشمندان علوم قرآنی بوده و هست؛ اولین گام برای رسیدن به این هدف شناخت موضوع له و معانی حقیقی الفاظ و عبارات قرآنی است، با توجه به جایگاه علمی علّامه طباطبائی در جامعه تفسیری پی بردن به دیدگاه های ایشان در این رابطه اهمیت دارد از این رو این مقاله به دنبال دیدگاه های ایشان پیرامون «موضوع له حقیقی الفاظ قرآن» بود؛ روش پژوهش، توصیفی تحلیلی و داده های پژوهش علاوه بر کتاب «المیزان فی تفسیر القرآن» در اکثر مواقع کتب تفسیری، لغوی، اصولی و بلاغی بود؛ یافته های پژوهش این شد که علّامه طباطبائی قائل به دیدگاه «روح معنا» با تقریر «حقیقی بودن معقول و محسوس» هستند و مؤیدات دیدگاه ایشان تغییر و تحول مصادیق در طول زمان، تشکیک در مصادیق و مصادیق ظاهری و باطنی است.
۱۵.

تفاوت معنایی دو واژه اجر و ثواب در قرآن

کلید واژه ها: ثواب اجر خیر شر نیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰
یکی از آموزه های قرآن اعطاء پاداش عمل در دنیا و آخرت است که با واژه هائی مانند جزا، عقوبت، اجر، ثواب و ... بیان شده، دو مورد از این واژه ها «اجر و ثواب» است که در برخی آیات یکی و در برخی دیگر هر دو آن ها استعمال شده، این نوشته به دنبال بیان تفاوت های این دو واژه در استعمال های قرآنی است اهمیت بحث این است که برخی واژه ها در نگاه ابتدایی مترادف به نظر می رسند اما دقت در استعمال آنها در قرآن حاکی از تفاوت های ظریف و معناداری در بین آنها است به طوری که امکان جایگزینی یکی از آنها به جای دیگری نیست و این خود نشان دیگری از بلاغت معجزه آسای قرآن است؛ از این رو این پژوهش با بهره مندی از روش گردآوری کتابخانه ای و با پردازش توصیفی تحلیلی به تعریف و تبیین دو واژه «اجر و ثواب» پرداخت و با توجه به موارد استعمال آنها در قرآن به دنبال پی بردن به تفاوتهای آنها بود یافته های پژوهش این شد که دو واژه «اجر» و «ثواب» در این امور تفاوت دارند: «استعمال ثواب» برای جزای «عمل خیر و شر» و «استعمال اجر» تنها برای «عمل خیر»؛ «بدل از عین بودن» برای «ثواب» و «بدل از منفعت» برای «اجر»؛ «تعیین ثواب» «بعد از عمل» و «تعیین «اجر» «قبل از عمل» ؛ «عطا کننده ثواب» تنها «خداوند» و «عطا کننده اجر» «هم خدا و هم انسان»؛ «شرط ثواب دنیوی»، «نیت» و «شرط اجر دنیوی»، «منفعت» و همین طور «شرط ثواب اخروی» «نیت» و شرط «اجر اخروی» «منفعت همراه نیت» است.
۱۶.

تاثیر عمل صالح در شفاعت شافعان روز جزاءاز منظرقرآن

نویسنده:

کلید واژه ها: مقام محمود شفاعت کبری ماذون الهی وافی به عهد الهی محدوده شفاعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۴۵
شفاعت، یکی از ضروریات دین و عنصر موئر آن، شفیع است . در معارف اسلامی، این عطیه الهی برای انبیاء اولیاء و مومنان خاص، مقرر گردیده و در هر عصری، افرادی در خور این مقام وجود دارند. آگاهی از ویژگی های شافعان روز قیامت، علاوه بر اسوه قراردادن آنان در حیات دنیوی، موجب می شود انسان، رابطه قلبی و معنوی خاصی با آنان در عالم فانی یابد و همین امر، زمینه شفاعت آنان را فراهم می سازد. این پژوهش که به روش کتابخانه ای و با پردازش توصیفی - تحلیلی سامان یافته است، نشان می دهد تجسم نهایت شفاعت با عنوان مقام محمود برای وجود مبارک پیامبر اعظم ید است. مومنان غیر نبی ی با داشتن صفاتی همچون ماذون الهی بودن، وافی به عهود الهی و عامل به اعمال متصف به صفت شافع بودن هستند. همچنین دامنه شفاعت شافعان غیر نبی یذ با توجه به رتبه آنان در سبقت به اعمال صالح خواهد بود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان