محمد دربا

مقدمه: تحولات اخیر جوامع کنونی تغییراتی را در سن ازدواج ایجاد کرده، به طوری که تعداد مجردها رو به فزونی است. این شرایط برای برخی از افراد ناخوشایند بوده و ترس از تجرد را تجربه می کنند. هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی ترس از تجرد بر اساس تیپ های شخصیتی، هوش هیجانی و متغیرهای جمعیت شناختی انجام گرفت. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه تهران در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ بود. روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود و توزیع پرسشنامه ها به صورت اینترنتی انجام گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های محقق ساخته اطلاعات دموگرافیک، ترس از تجرد (۲۰۱۳)، تیپ شناسی شخصیت مایرز-بریگز (۱۹۸۷) و هوش هیجانی بار-آن (۱۹۹۷) استفاده شد. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار ۲۲-SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین تیپ های شخصیتی، هوش هیجانی و متغیرهای دموگرافیک (سن، درآمد و مقطع تحصیلی) با ترس از تجرد رابطه معناداری وجود دارد (۰/۰۵>P). همچنین تیپ های شخصیتی، هوش هیجانی و متغیرهای جمعیت شناختی به ترتیب قادر به پیش بینی ۲۸ درصد، ۱۶ درصد و ۹ درصد از واریانس ترس از تجرد بودند. نتیجه گیری: از نتایج پژوهش حاضر می توان در جهت شناخت متغیرهای مرتبط با ترس از تجرد در مشاوره های فردی و پیش از ازدواج بهره جست و مطابق با آن روش های پیشگیرانه و مداخلاتی مناسبی را به کار گرفت.

انگیزه پیشرفت گرایش به تلاش برای انتخاب و انجام فعالیت هایی که هدف آنها رسیدن به موفقیت یا دوری از شکست است. این پژوهش با هدف پیش بینی انگیزش پیشرفت دانشجویان بر اساس خود ناتوان سازی تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی، نگرش های ناکارآمد و معنای تحصیل انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان خوابگاهی پسر دانشگاه تهران و نمونه آماری شامل 293 نفر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس انگیزش پیشرفت هرمنس (1977)، خود ناتوان سازی تحصیلی جونز و رودولت (1982)، خودکار آمدی تحصیلی جینگز و مورگان (1999)، نگرش های ناکارآمد بک و وایسمن (1987) و معنای تحصیل هندرسون-کینگ و اسمیت (2006) بود. داده ها با استفاده از آزمون آماری همبستگی پیرسون، رگرسیون و t تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه بین خود ناتوان سازی تحصیلی، خودکارآمدی تحصیلی و معنای تحصیل با انگیزش پیشرفت در سطح 01/0 مثبت و معنادار است و رابطه نگرش های ناکارآمد با انگیزش پیشرفت منفی و معنادار است(01/0 P< ). همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیش بین 21 درصد از واریانس انگیزش پیشرفت را تبیین می کنند. نتایج این پژوهش به شناسایی عوامل مؤثر بر انگیزش پیشرفت کمک کرده و لزوم توجه بیشتر مسئولان را به این عوامل جهت ارتقای انگیزش پیشرفت و موفقیت های بعدی نشان می دهد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی برنامه تعاملاتی شناختی- رفتاری مثبت گرا به صورت گروهی بر بهبود بهداشت روان و رضایت از شغل معلمان شهر بوکان صورت گرفت. روش پژوهش، آزمایشی و در چارچوب طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی معلمان مرد دوره ابتدایی شهرستان بوکان در سال تحصیلی 98-97 بود که از بین آن ها 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه بهداشت روان کیز (2002) و پرسشنامه رضایت از شغل مینه سوتا (MSQ) بود که قبل و بعد از مداخله بر روی گروه آزمایش و کنترل اجرا شد. برنامه تعاملات گروهی بر اساس رویکرد شناختی-رفتاری مثبت گرا تنظیم شد و در طی 8 جلسه گروهی و مدت زمان 90 دقیقه برای گروه آزمایش اجرا شد اما بر روی گروه کنترل مداخله ای صورت نگرفت. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین میانگین نمرات مؤلفه های رضایت از شغل (نوع شغل، فرصت های پیشرفت، جوسازمانی و سبک رهبری) و همه مؤلفه های بهداشت روان طی مراحل پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش تفاوت معناداری وجود دارد؛ درحالی که این تفاوت در گروه کنترل معنادار نبود.

زمینه: مطالعات متعددی به بررسی شایستگی تحصیلی، سبک های فرزندپروری، خودکارآمدی ادراک شده و تنظیم هیجان پرداخته اند. اما پژوهشی که به پیش بینی شایستگی تحصیلی بر اساس سبک های فرزندپروری، خودکارآمدی ادراک شده و تنظیم هیجان دانش آموزان پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی شایستگی تحصیلی بر اساس سبک های فرزندپروری، خودکارآمدی ادراک شده و تنظیم هیجان دانش آموزان انجام شد. روش: پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر کرج در سال تحصیلی 99-1398 بود. 320 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش حاضر مقیاس ارزیابی شایستگی تحصیلی دیپرنا و الیوت (1999)، پرسشنامه سبک های فرزندپروری بامریند (1972)، پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر (1982) و پرسشنامه تنظیم هیجان گراس و جان (2003) بود. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی و رگرسیون همزمان انجام شد. یافته ها: بین سبک فرزندپروری مقتدرانه، خودکارآمدی ادراک شده و بازارزیابی هیجانات با شایستگی تحصیلی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد (0/05 p < ). همچنین بین سبک فرزندپروری مستبدانه با شایستگی تحصیلی رابطه منفی معنی دار وجود داشت (0/05 p < ). نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای سبک فرزندپروری، خودکارآمدی ادراک شده و تنظیم هیجان توان پیشبینی 60 درصد از شایستگی تحصیلی را دارند. نتیجه گیری: سبک های فرزندپروری، خودکارآمدی ادراک شده و تنظیم هیجان قادر به پیش بینی شایستگی تحصیلی در بین دانش آموزان بودند

هدف: هدف از این پژوهش بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و کیفیت زندگی در زنان دارای همسر وابسته به مواد بود. روش: این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل زنان دارای همسر وابسته به مواد مراجعه کننده به مراکز دولتی و خصوصی درمان سوءمصرف مواد در شهر تهران بود. به این منظور، 200 نفر از این افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ-فرم کوتاه، پرسش نامه رضایت زناشویی و پرسش نامه کیفیت زندگی استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که طرحواره های ناسازگار محرومیت هیجانی، رهاشدگی، وابستگی و بازداری هیجانی 40 درصد از واریانس تغییرات رضایت زناشویی را به طور منفی و معناداری پیش بینی کردند. همچنین، طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، وابستگی، ایثار، استحقاق و خودکنترلی ناکافی توانستند 84 درصد از واریانس کیفیت زندگی را به شکل منفی و معناداری پیش بینی کنند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش اطلاعات مناسبی در خصوص نقش طرحواره های ناسازگار اولیه در ایجاد مشکلات فردی و بین فردی زنان دارای همسر وابسته به مواد ارائه می کند و می تواند در تعیین برنامه ها و مداخلات درمانی مناسب باشد .

رضایت زناشویی سازه ای مهم و دارای ساختاری چندبعدی است که در حفظ و استحکام بنیان خانواده نقش مهمی دارد و از عوامل مختلفی اثر می پذیرد. پژوهش حاضر باهدف پیش بینی رضایت زناشویی براساس جرئت ورزی و ابرازگری هیجانی با توجه به نقش واسطه ای کیفیت زندگی در زنان ورزشکار و غیر ورزشکار انجام شد. این مطالعه از نوع پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زنان متأهل ورزشکار و غیر ورزشکار ساکن شهر تهران بود که به روش نمونه گیری در دسترس تعداد 200 نفر از آن ها (هر گروه 100 نفر) انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسش نامه های رضایت زناشویی انریچ (1989)، کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996)، جرئت ورزی گمبریل و ریچی (1975) و ابرازگری هیجانی کینگ و امونز (1990) بود. اطلاعات گردآوری شده به کمک شاخص های آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزارهای SPSS-22 و AMOS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد که مدل مورد نظر، دارای برازش مناسبی است و کیفیت زندگی نقش واسطه ای بین جرئت ورزی و ابرازگری هیجانی با رضایت زناشویی دارد. همچنین رضایت زناشویی زنان ورزشکار به طور معناداری بیشتر از رضایت زناشویی زنان غیر ورزشکار بود. نتایج پژوهش حاضر بیانگر اهمیت متغیرهای مرتبط با رضایت زناشویی و تأثیر فعالیت های ورزشی بر روابط زناشویی زنان است.

زمینه: مطالعات متعددی به بررسی طرحواره های ناسازگار اولیه و رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی پرداخته اند. اما پیرامون رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی زنان نابارو شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رضایت زناشویی و پریشانی روانشناختی زنان نابارور انجام شد. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان نابارور شهر تهران در سال 1398 بود. تعداد 260 زن نابارور به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه از بین دو مرکز ناباروری شهر تهران انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ (1998)، پرسشنامه 47 سؤالی رضایت زناشویی انریچ (1989) و پرسشنامه پریشانی روانشناختی کسلر (2002) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه انجام شد. یافته ها: بین طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، نقص، وابستگی، اطاعت، بازداری هیجانی و معیارهای نامربوط با رضایت زناشویی رابطه معنادار وجود دارد ( 05/0 P< ) . همچنین بین طرحواره های ناسازگار رهاشدگی، وابستگی، خود تحول نایافته، بازداری هیجانی، معیارهای نامربوط، خودکنترلی ناکافی و استحقاق با پریشانی روانشاختی رابطه معنادار وجود دارد ( 05/0 P< ) . نتیجه گیری: طرحواره های ناسازگار اولیه ازجمله عواملی است که در دوره ناباروری منجر به کاهش سطح رضایت زناشویی زنان شده و پریشانی روانشناختی را بالا می برد.