ابراهیم ایجابی

ارتش جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک سازمان نسبتاً بزرگ به طور مستمر در زمان صلح و یا جنگ پروژه هاپروژه ها و طرح های مختلفی را در حوزه هایحوزه های آموزشی و پژوهشی برنامه ریزیبرنامه ریزی و اجرا می نمایدمی نماید. این قبیل پروژه هاپروژه ها و طرح ها در قالب تحقیقات صنعتی، نظری، مطالعات گروهی، تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل ها، در مراکز دانشگاهی و دفاتر مطالعاتی آجا برنامه ریزیبرنامه ریزی و اجرا می گردندمی گردند. از اهداف کلان ارتش جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مختلف آن تخصیص و اجرای بهینه طرح ها و پروژه هاپروژه ها به گونه ای است ککه ضمن تحقق اهداف سازمانی را به شیوه ای مطلوب و بدون صرف منابع اضافی و ییا نادییده گرفتن ساییر محدودیت ها برآورده سازد. در تخصیص و اجرایی پروژه هاپروژه ها باییستیی معییارهایی متعددیی همچون عوامل عملیاتی، پشتیبانی، مالیی، تککنیکییکی و فنی، مدییرییتیی، محییطیی و سازمانیی مدنظر قرار گییرند. در ایین مقاله به منظور استخراج مدل مناسب انتخاب، تخصیص و اجرایی طرح ها و پروژه هایپروژه های آموزشی و پژوهشی از نظرات ککارشناسان خبره و متخصص در سطح مراکز دانشگاهی آجا استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات و استخراج مدل مناسب از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی (FAHP) استفاده گردید در این بخش مشخص گردید که عوامل و نیازمندی سازمانی بالاترین اهمیت را در تخصیص بهینه دارا می باشدمی باشد. به منظور تعیین روایی مدل استخراج شده از روش تحلیل اهمیت عملکرد (IPA) استفاده گردید در این قسمت نیز مشخص گردید که پروژهای که در ده سال گذشته عملکرد مناسب داشتند؛ عوامل معیارهای آن از اهمیت بالایی مطابق مدل برخوردار بودند. در پایان با تائیید پیشنهادهای برای اجرایی نمودن مدل استخراج شده ارائه گردیده است.

تانک ها اصلی ترین سیستم ها در اجرای مأموریت های آتش مستقیم محسوب می شوند. وظیفه اصلی تانک ها نزدیک شدن به دشمن و نابودسازی وی است. سرعت و قدرت جابه جایی تانک، کنترل پذیری، خودکفایی، طراحی و ترکیب بندی و حفاظت تانک فاکتورهایی تأییدکننده برای این سیستم ها در میادین نبرد مدرن محسوب می شوند. لذا در این مقاله با استفاده از تکنیک تصمیم گیری تاپسیس تانک های مدل Tرا با توجه به معیارهای ذکر شده ارزیابی و مناسب ترین تانک را مشخص کرده ایم. نتایج نشان می دهد، تانک T_80به علت اینکه همزمان به معیارهای مثبت نزدیک و از معیارهای منفی دور می باشد، به عنوان مناسب ترین تانک مشخص شده است.

هدف از نگارش این مقاله، علاوه بر بررسی فرآیند تصمیم گیری در مدیریت به معرفی و کاربرد آنها در فرآیند تجزیه و تحلیل، اندازه گیری و پیش بینی تغییرات و اثرات آن بر دیگر متغیرهای موجود مانند هزینه، کیفیت، زمان و غیره است. مدیران پروژه در آغاز فرآیند تولید و در طول این فرآیند تصمیمات بسیاری اتخاذ می کنند تا از کیفیت بالای عملکرد خود اطمینان حاصل کنند. در فرآیند تصمیم گیری تجربیات شخصی مدیر کافی به نظر نمی رسد. از این رو مدیران از روش های گوناگون مدل سازی و شبیه سازی بهره می گیرند تا اطمینان حاصل کنند که به استانداردهای موجود در کار خود دست یافته اند. شبیه سازی (Applied Simulation) فرآیندی تکنیکی است که امکان نمایش فرآیندها، منابع، کالاها و خدمات را در مدل دینامیک رایانه ای فراهم می کنند، در حقیقت شبیه سازی رایانه ای ابزاری نیرومند جهت پشتیبانی از تصمیمات مدیریت و کاهش ریسک فرآیند تصمیم گیری با استفاده از ارزیابی و تحلیل استراتژی های مختلف است. در این مقاله ابتدا به ویژگی های تکنیک شبیه سازی پرداخته و سپس چگونگی استفاده از آن را در سازمان نشان می دهیم. به کارگیری تکنیک های معرفی شده در این مقاله می تواند هزینه ها و ریسک اتخاذ تصمیمات درست در سازمان را کاهش داده و فرآیندها و محصولات سازمان را بهبود ببخشد. در مرحله بعدعلاوه بر بررسی فرآیند تصمیم گیری در مدیریت، به معرفی تکنیک های شبیه سازی رایانه ای می پردازیم.

در کنار پیشرفت های علمی بنیادین و مصارف تجاری علم و فناوری نانومقیاس، کاربردهای مهیجی نیز از آن در شناسایی و دفع عوامل جنگی شیمیایی، بیولوژیکی و هسته ای ظهور یافته است. در عین حال سازمان های دفاعی دنیا بودجه هنگفتی را به توسعه این مصارف اختصاص داده اند، که بیانگر اهمیت راهبردی آنها در مواقع اضطراری جنگی است.        در این مقاله توانمندی های نانوفناوری در سه بخش: الف)کشف و شناسایی عوامل شیمیایی، بیولوژیکی و هسته ای، ب) پیشگیری و حفاظت و ج)راه های مقابله و دفع آلودگی بررسی شده و زمینه های کاربردی عملی آنها توضیح داده می شود. همچنین نحوه گرایش و تخصیص بودجه سازمان های تحقیقات دفاعی دنیا به نانوفناوری تشریح شده و دلایل لزوم ورود کشور به تحقیقات دفاعی مرتبط با نانوفناوری بیان می گردد.

در جنگ جهانی دوم فرماندهی نظامی در انگلستان از گروهی از دانشمندان دعوتی به عمل آورد تا در مسائل سوق الجیشی و تدابیر جنگی مربوط به دفاع زمینی و هوایی کشور مطالعه نمایند. هدف آنها تعیین مؤثرترین روش استفاده از منابع محدود نظامی بود. از جمله مسائلی که مورد بررسی قرار گرفت مطالعه کارایی بمب افکن های نوع جدید و روش استفاده از راداری بود که به تازگی اختراع شده بود. تشکیل این گروه به عنوان اولین فعالیت رسمی پژوهش عملیاتی (تحقیق در عملیات) به شمار آمده است. نام پژوهش عملیاتی ظاهرا" بدین مناسبت داده شده بود که این گروه به پژوهش در عملیات نظامی پرداخته بود. این رشته جدید تصمیم گیری، از آغاز به عنوان رشته ای شناخته شده است که اطلاعات علمی را از طریق گروهی متخصص در نظام های مختلف، به منظور تعیین بهترین نحوه استفاده از منابع محدود، به کار می گیرد. نتایج امید بخشی که به توسط گروه های تحقیق در عملیات بریتانیا به دست آمده بود فرماندهی نظامی ایالات متحده را بر آن داشت تا فعالیت های مشابهی را شروع نماید. از فعالیت های موفقیت آمیز گروه های آمریکایی می توان مطالعه مسائل پیچیده تدارکات نظامی، ابداع الگوهای جدید پرواز، طرح مین گذاری دریا و استفاده موثر از وسائل الکترونیکی را نام برد. پس از جنگ، موفقیت گروههای نظامی توجه مدیران صنعتی را به خود جلب نمود. اینان در جستجوی راه حل هایی برای مسائل خود بودند که بر اثر وارد شدن تخصص شغلی در تشکیلات تجاری، روز به روز حادتر می شدند. زیرا، با وجود این واقعیت که اصولا مشاغل تخصصی برای خدمت به هدف کلی یک سازمان به وجود می آیند، اهداف فردی این مشاغل ممکن است همواره با مقاصد آن سازمان سازگار نباشند. این وضع منجر به مسائل تصمیم گیری پیچیده ای شده است که در نهایت سازمان های تجاری را مجبور نموده تا در مورد استفاده از مؤثرترین روش های پژوهش عملیاتی بر آیند. اگر چه پیشگامی پژوهش در عملیات به عنوان یک نظام جدید با بریتانیای کبیر بود، چیزی نگذشت که رهبری این رشته به سرعت در حال رشد را ایالات متحده به دست گرفت. اولین روش ریاضی در این رشته که مورد قبول همه قرار گرفت، و روش سیمپلکس برنامه ریزی خطی نامیده شد، در سال 1947 میلادی به توسط ریاضیدان آمریکایی جورج.ب.دانتسک[1]به وجود آمد.  از آن به بعد با تلاش ها و همکاری های علاقمندان در مؤسسات علمی و صنعتی، تکنیک ها و کاربردهای جدیدی پدید آمده اند. پیشرفت مؤثر در پژوهش عملیاتی تا اندازه زیادی مرهون توسعه همزمان رایانه رقمی جدید است، که توانایی عظیمی در سرعت محاسباتی و انبار کردن و بازیابی اطلاعات دارد. در حقیقت، اگر کامپیوتر رقمی ساخته نشده بود، پژوهش عملیاتی با داشتن مسایل محاسباتی در مقیاس بزرگ، موقعیت امید بخش کنونی را در انواع زمینه های عملیاتی کسب نمی کرد. تأثیر پژوهش عملیاتی را امروزه می توان در بسیاری از زمینه ها مشاهده نمود. صحت این امر تعداد زیاد مؤسسات علمی است که دوره هایی در سطوح مختلف در این رشته عرضه  می نمایند. در حال حاضر بسیاری از شرکت های مشاوره در مدیریت، سر گرم فعالیت های پژوهش عملیاتی می باشند. این فعالیت ها از کاربردهای تجاری و نظامی فراتر رفته اکنون بیمارستان ها، مؤسسات مالی، کتابخانه ها، طراحی شهر ها، دستگاه های ترابری و حتی بررسی های کشف جنایت را در بر گرفته اند.