امیرحسین شبانی

امیرحسین شبانی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

ارزیابی الگوی رفتاری شهروندان در ایستگاه های هوشمند حمل و نقل شهری (نمونه موردی ایستگاه هوشمند شهید خرازی شاهین شهر)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی بهمن ۱۳۹۷ شماره ۵

کلید واژه ها: رفتارشناسی ایستگاه هوشمند فرهنگ شهر حمل و نقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
همزمان با افزایش جمعیت ، مدیریت آن ها نیز روز به روز سخت تر می شود؛ کنترل حجم عظیمی از جمعیت بدون استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی جدید امری بسیار دشوار خواهد بود. مباحث شهروند هوشمند، اقتصاد هوشمند، حمل و نقل هوشمند و ... از جمله مباحث مربوط به هوشمندسازی شهرها هستند. اکنون نحوه برخورد و همگام شدن گروه های مختلف مردم با این هوشمند سازی در شهرها امری مهم است. تحلیل پذیرفتن و همراه شدن مردم با نحوه ساماندهی ایستگاه های هوشمند در شهر های در حال توسعه در شبکه هوشمند سازی حمل و نقل عمومی از جمله اهداف ای ن تحقیق است. نوش تار حاض ر میکوش د تا فرضیه ی(همگام نشدن اقشار کم در آمد با هوشمند شدن شهر ها) مورد ارزشیابی و تحلیل قرار دهد. از نظر هدف پژوهشی، مقاله ی حاضر جزو تحقیقات کاربردی محسوب میشود. در جمع آوری اطلاعات، از روش کتابخانه ایی، اسنادی و میدانی استفاده شده است. نتایج تحقیق از تحلیل توصیفی با استفاده از نرم افزار spssبه دست آمده است و نشان داد که گروه هایی از شهروندان که 1/0 کل جمعیتی که در روز استفاده میکنند هستند از نظر اقتصادی قشر کم در آمد جامعه هستند همراهی کمتری در زمینه هوشمند سازی حمل و نقل عمومی میکنند. پس در نتیجه طراحی ها باید به صورتی انجام شود که این گروه از شهروندان را تشویق به همراهی کند.
۲.

تحلیل ادراک و آسایش بصری در بناهای مسکونی در ارتباط با نور روز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال سیزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 852 - 869

کلید واژه ها: نور روز ادراک بصری آسایش بصری بناهای مسکونی آپارتمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۳۴۷
این مقاله زمینه های تحقیقاتی در حال ظهور را در ارتباط بین طراحی نور روز و حوزه های اساسی تر مربوط به تعاملات انسانی با محیط خود و در نتیجه ارتباطات بین رشته های مختلف که در اطراف دیدگاه انسان محور متمرکز شده است، مورد بحث قرار می دهد. مسیرهای مختلف پژوهشی، مانند اثرات بصری و غیر بصری نور و همچنین ویژگی های ادراکی نور روز، مورد بررسی قرار می گیرد. نور روز به عنوان یک موضوع پژوهشی، خود را در ارتباط بین عوامل روان شناختی و فیزیکی و محیطی قرار می دهد و مسائل مربوط به طراحی معماری و مهندسی ساختمان، و نیز فیزیولوژی و رفتار انسان را در بر می گیرد. در حالی که نور روز تأثیر زیادی بر سلامت و رفاه انسان دارد با کیفیت درک شده یک فضا، که طبیعتی بسیار پویا و متغیر دارد و براساس ترکیبی از پیش بینی (دوره خورشید) و الگوهای تصادفی (تغییرات اقلیمی) است، مرتبط می باشد و این باعث می شود که به جنبه های چالش برانگیز و ضروری از چگونگی ادراک یک فضا، توجه بیشتری شود. در این پژوهش تلاش شد تا درکی عینی از عوامل موثر بر مفهوم ادراک بصری نور و تاثیرات مطلوب و نامطلوب ناشی از آن، تابش، میزان توزیع، انعکاس نور، چگونگی اثرات متفاوت سطوح روشنایی و همچنین مناظر مختلف خارج از پنجره که بر ادراک و آسایش بصری انسان دخیل هستند، مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که می توان اساس طراحی در مقوله رسیدن به آسایش بصری را در سه حیطه آسایش روانی، سلامت فتوبیولوژیکی و لذت ادارکی به هم پیوند داد.
۳.

بررسی تطبیقی الگوهای مدیریت رشد شهری در کلان شهرشیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 89 - 102

کلید واژه ها: سیاست های مدیریت رشد شهری تنظیم مجدد زمین فرایند تحلیل سلسله مراتبی مدل تاپسیس شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۴۳۲
رشد روزافزون جمعیت در کلان شهرها باعث گسترش افسارگسیخته شهرها و پراکنده رویی شده است که در نقطه مقابل رشد هوشمند و توسعه درون زا قرار دارد. شهر شیراز دارای 1700 هکتار بافت فرسوده و ناکارآمد و حدود 450 هکتار اراضی بایر و رها شده در داخل شهر است. وسعت این مقدار از بافت های نیازمند توجه، لزوم به کار گیری توسعه درونزا و ابزارهای دستیابی به آن را نمایان می سازد. هدف این پژوهش بررسی تطبیقی سیاست های مدیریت رشد شهری (سیاست های بیرونی مدیریت رشد و سیاست های درونی مدیریت رشد) جهت شناسایی بهترین سیاست درونی مدیریت رشد در شهر شیراز می باشد. بدین منظور در پژوهش از ترکیب مدل های تاپسیس و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP-TOPSIS) استفاده شده و تعیین امتیازها با استفاده از روش نمونه گیری متوالی و نظرسنجی خبرگان در قالب مدل دلفی دومرحله ای و با استفاده از نظرات 17 نفر از کارشناسان و مدیران شهری شیراز بوده است. نتایج نشان می دهد که سیاست های بیرونی مدیریت رشد به علت تأثیر کلان و گستردگی مساحت تحت تأثیر به طور کل از اولویت بالاتری برای مدیریت شهری برخوردار است. مانند: ایجاد کمربند سبز شهری (0.69)، اعمال محدوده رشد شهری (0.69) که هر دو رتبه دوم و محدوده خدمات شهری (0.63) که رتبه سوم اولویت را کسب کرده اند و در مرحله بعد سیاست های درونی مدیریت رشد قرار دارند که تأثیرگذار ترین آنها، تنظیم مجدد زمین (0.75) با رتبه اول می باشد و سایر سیاست های درونی مدیریت رشد نظیر طرح های جامع الزام آور، انتقال و خرید حق توسعه، مشوق های تراکمی و افزایش مسکن، همکاری ها و توافقات درون محلی و برنامه ریزی اشتراکی، هزینه تأثیر توسعه و مقررات هم زمان و مالیات ویژه و ابزار تأمین مالی در رتبه های چهارم به بعد قرار دارند.
۴.

رویکرد ساختاری در تحلیل شاخص های بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 111 - 127

کلید واژه ها: بافت های ناکارآمد میانی بازآفرینی شهری پایدار شاخص سازی تحلیل ساختاری شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۲۶۴
بیان  مسئله: بافت های ناکارآمد میانی شهرها که به عنوان بافت های فرسوده هم شناخته می شوند، یکی از معضلات و موانع اصلی توسعه پایدار بزرگ شهرها و کلان شهرهای کشورمان به حساب می آیند. شهر رشت نیز از این قاعده مستثنا نیست و با وجود به کارگیری رویکرد بازآفرینی شهری در چند سال اخیر که هنوز فرایندی ناقص و در نطفه است، نیازمند تکامل آن با نگاه علمی تر و کاراتر و در نظر داشتن چارچوب های شناختی و کاربردی است. هدف: پژوهش حاضر اهداف تبیین شاخص های بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد میانی شهری، و رتبه بندی و  تحلیل ساختاری شاخص های مربوط به شهر رشت را دنبال می نماید. روش:بدین منظور ابتدا پرسشنامه دلفی برآمده از مطالعات اسنادی و نظری، با شاخص های پیشنهادی بازآفرینی پایدار بافت های ناکارامد میانی جهت طوفان ذهنی، به 8 تن از کارشناسان و نخبگان حوزه شهرسازی و برنامه ریزی شهری برای شناسایی اولیه شاخص ها ارائه گردید و در فاز دوم دلفی، اجماع نظر توسط کارشناسان صورت گرفت. سپس بر اساس روش تحلیل ساختاری و با معیار قرار دادن شهر رشت به عنوان بستر شکل گیری این شاخص ها، تحلیل ها بر اساس موقعیت شاخص ها در نمودار تأثیرپذیری- تأثیرگذاری از طریق نرم افزار توصیفی – تحلیلی میک مک، انجام گرفت. یافته ها: 68  شاخص برگزیده در 6 زمینه: 1.کالبدی – فضایی؛ 2.خدماتی – کارکردی؛ 3.توسعه اقتصادی؛ 4.توسعه اجتماعی؛ 5.توسعه فرهنگی؛ 6.حفاظت از محیط زیست؛ می باشند. پس از آن 63 شاخص از طریق تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک مورد رتبه بندی و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه گیری: بر اساس ماتریس تأثیرگذاری- تأثیرپذیری، برترین شاخص های زمینه های شش گانه از متغیرهای تأثیرگذار شامل دو شاخص، «میزان اختلاط کاربری» در زمینه کارکردی–خدماتی و «میزان رشد تولید انرژی های تجدیدپذیر» در زمینه زیست محیطی بوده و از متغیرهای ریسک، شاخص های «میزان رشد کیفی خدمات ایمنی» در زمینه کالبدی – فضایی، «وضعیت بازآفرینی مراکز محله» در زمینه اقتصادی، «میزان توسعه فعالیت مراکز فرهنگی» در زمینه فرهنگی، و «میزان مشارکت های مردمی در فرایند بازآفرینی» در زمینه اجتماعی، رتبه نخست را به دست آورده اند.
۵.

شناسایی عوامل مؤثر بر فرآیند تنظیم مجدد زمین در بافت های فرسوده شهری، مطالعه موردی: شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 65 - 76

کلید واژه ها: تنظیم مجدد زمین(LR) تحلیل تفسیری - ساختاری (ISM) نرم افزار MICMAC شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۱۹۸
رشد وگسترش فزاینده شهرها در دهه های اخیر باعث تبدیل اراضی کشاورزی، بالا رفتن هزینه های خدمات رسانی شهری، عدم توجه و رسیدگی به بافت های فرسوده در قالب توسعه درونزا شده است. شهر شیراز نیز با دارا بودن هزار و 700 هکتار بافت فرسوده از مسائل یادشده برکنار نبوده است. در سال های اخیر توجه به بافت فرسوده و توسعه درونزا مورد توجه قرار گرفته است. برای این منظور از سیاست های مدیریت و مهار رشد استفاده می شود که یکی از این سیاست ها تنظیم مجدد زمین است. به منظور کارایی و اثربخشی بیشتر فرآیند تنظیم مجدد زمین که متأثر از ویژگی های قانونی، نهادی، اقتصادی و اجتماعی محل است، شناسایی و دسته بندی عوامل مؤثر بر آن ضروری است. بر این اساس هدف این پژوهش شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر فرآیند تنظیم مجدد زمین در بافت های فرسوده و بررسی روابط علی_ معلولی بین آنها به منظور شناخت مهمترین متغیرها در فرآیند اجراست. این امر می تواند رهنمونی باشد برای مدیریت شهری در دستیابی به توسعه درونزا از طریق تحریک و تحقق مهمترین متغیرها و به تبع آن افزایش تحقق پذیری کل پروژه تنظیم مجدد زمین. به منظور نیل به این هدف از روش توصیفی_ تحلیلی در قالب مدل تحلیل تفسیری_ساختاری با استفاده از نرم افزار Micmac شدت و جهت روابط بین متغیرها مشخص شده است. برای این منظور از پرسشنامه دلفی دو مرحله ای و نظرات 17 نفر از کارشناسان امور شهری شهر شیراز استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که متغیر مشارکت پذیر بودن دولت محلی از طریق نهادهای واسط و تسهیل گر جزو گروه تأثیرگذارترین و تأثیرپذیرترین متغیرهاست. بنابراین این متغیر نقشی کلیدی و راهبردی ایفا می کند. به این معنا که کلید اجرای تنظیم مجدد زمین در بافت های فرسوده و حل مشکلات مربوط به آن ایجاد نهادی واسط برای شنیدن خواسته ها و نظرات مردم است. همچنین سایر متغیرهای راهبردی تنظیم مجدد زمین در بافت فرسوده توجه به عدالت فردی و اجتماعی در دولت محلی، بینش راهبردی و منعطف بودن دولت محلی، تعریف اهداف ملموس و قابل دستیابی در تنظیم مجدد زمین و ارزیابی مناسب قیمت زمین قبل و بعد از اجرا هستند. بنابراین رصد مداوم این متغیرها در طول فرآیند تهیه طرح و اجرای تنظیم مجدد زمین در بافت فرسوده لازم و ضروری است.
۶.

الگوی سلسله مراتبی معناپذیری مکان با برپایی رویدادها در فضاهای عمومی شهری (مطالعه موردی: بافت پیاده محدوده مرکزی شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۴ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 113 - 132

کلید واژه ها: فضای شهری رویداد معنا مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۶۲۰
بیان مسأله: انسان موجودی اجتماعی و دارای نیاز به تعامل و برقراری ارتباط با دیگران است و بدین سان نیازمند فضاهایی برای حضور است. کیفیت این حضور وابسته به معنایابی فضا و به تبع آن آفرینش مکان می باشد. مکان ها بر پایه وقایعی که در آنها روی می دهد معنا می یابند. آفرینش مکان به مردم این حس را القا می کند تا فصاهای عمومی را به عنوان قلب هر جامعه ای دوباره متصور شوند یا دوباره بسازند. هدف: پژوهش حاضر در پی آن بوده تا بتوان از طریق فعالیت ها و رویدادهای اجتماعی، فضاهای عمومی شهر رشت را معنادارتر نمود تا اینگونه فضاها به مکان ارتقا یابند. روش:روش این پژوهش از نوع کیفی با رویکرد پدیدارشناسانه بوده و پدیده مورد نظر یعنی رویدادهای برپا شده در بافت پیاده مرکزی شهر رشت در بازه زمانی بهار 1396 تا بهار 1398، بر اساس تجربه حضور و مواجهه مردم با مکان از طریق مصاحبه های عمیق، مورد بررسی قرار گرفته است. یافته ها: نتایج حاصله، الگوی سلسله مراتبی معناپذیری رویدادها برای آفرینش مکان را در دو طیف مخاطبان و مدیریت فضای شهری ارائه نموده است. «بهانه حضور» حداقل زمینه معناپذیری برای آفرینش مکان از سوی شهروندان است که در مقابل به منظور بسترسازی این عامل، مدیریت فضای شهری بیشترین نقش را ایفا می نماید. «میزان لذت بردن از حضور» درجه بالاتر معناپذیری است. اگرچه نقش مدیریت فضایی در این مرتبه کم رنگ تر می شود، اما کیفیت، نوع اجرا و میزان همراه سازی، همچنان از وظایف آن به حساب می آید. در این روند سلسله مراتبی، «میزان مشارکت مؤثر در رویداد» درجه معنادارتر و بالاتری از آفرینش مکان را ایجاد می نماید. نتیجه گیری: معناپذیرترین مرتبه آفرینش مکان در یک رویداد، «میزان پیش بری فضای رویداد» است. در این مرحله مخاطبان با نمایش میزان خلاقیت و توانایی های خود در پیشگاه دیدگان عموم، به خودشناسی عمیق تری دست می یابند.
۷.

رویکردی نوین به بازآفرینی شهر خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال چهارم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲ 54-63

کلید واژه ها: بازآفرینی فرهنگ مبنا شهر خلاق خلاقیت بافت های شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۷۳
تحول بازآفرینی شهری، داستان تعامل و گاه تضاد اولویت های اقتصادی و فرهنگی بوده و این موضوع دربسترتغییر پارادایم ها و الگوهای حاکم برنظام های سیاسی-اقتصادی و تحولات اجتماعی رخ داده است. نقش فرهنگ دربازآفرینی شهری نسبت به دیگر عوامل تغییر معناداری داشته است؛ چنانچه در دهه های اخیر تاکیدات فرهنگی اصلی ترین رویکرد در بازآفرینی شهری شده است. دراین میان نظریه شهرخلاق که در چارچوب تحولات اجتماعی-اقتصادی عصر حاضر جهانی شدن را در محتوای اصلی خود داراست، از سویی توجه ویژه به سرمایه های انسانی و اجتماعی دارد و از سوی دیگردر قالب پرداختن به ویژگی های مکانی، سعی درایجاد رقابت اقتصادی، انسجام اجتماعی و تنوع فرهنگی دردستیابی به تصویری یکتا از شهر را دنبال می کند. لذا پرداختن به ظرفیت های این نظریه در عرصه بازآفرینی میتواند چشم اندازهای جدیدی را پیش روی سیاستگزاران این عرصه در کشورمان قرار دهد. پژوهش حاضر به دنبال تدقیق ادبیات شهر خلاق و تبیین جایگاه آن دربازآفرینی فرهنگ مبناست بدین منظور با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی تئوری شهر خلاق و راهبرد های برآمده از آن را مورد بررسی قرار داده است. یافته های پژوهش بیانگرآن است که توجه به دو عامل اصلیِ فرهنگ و اقتصاد(رقابت) در بستر ویژگی های مکانی، نظریه شهر خلاق را در راستای بازآفرینی شهری قرار داده است. این تحقیق سازوکار چنین ارتباطی را در قالب یک مدل مفهومی ارائه نموده است؛این مدل مفهومی می تواند راهبردهایی در عملیاتی نمودن نظریه شهر خلاق به عنوان رویکرد مداخله در بافتهای هدف برنامه های بهسازی و نوسازی شهری ارائه دهد.
۸.

تدوین رهنمودهای طراحی باغ شفابخش با تاکید بر ارتقای سلامت سالمندان مبتلا به آلزایمر-مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 117-134

کلید واژه ها: باغ شفابخش سالمندان BPSD آلزایمر سلامت مرور نظام مند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۴۰
جمعیت جهانی سالمندان با نرخ هشدار دهنده ای روبه رشد است، یکی از معضلات اصلی سالمندان بیماری زوال عقل است و علت اصلی آن، بیماری آلزایمر است؛ علائم رفتاری، روانشناختی زوال عقل، در بیشتر مبتلایان وجود دارد، از انجایی که تاکنون هیچ داروی قطعی برای بیماران الزایمری تایید نشده است، اتخاذ درمان غیردارویی، از طریق انواع مداخلات-بویژه مواردی که با طبیعت عجین هستند-امتیازات درمانی ارائه می دهند که برای مبتلایان به آلزایمر حیاتی است. این مرور نظام مند، با پیروی از دستورالعمل هایPRISMA ، و ارزیابی کیفیت منابع از طریقMMAT، درجستجوی رهنمودهای طراحی باغ شفابخش با تاکید بر ارتقای سلامت سالمندان مبتلا به الزایمر است. با جستجوی کلید واژه های تعریف شده در پایگاه های داده Google Scholar وPubMed، 31 منبع واجد شرایط انتخاب شد. نتایج در قالب رهنمودهای طراحی باغ شفابخش شامل مکان یابی(ارتباط بصری، نور)، ایمنی(محصوریت، نورپردازی، خوانایی)، سایه، دسترسی و مسیرهای حرکتی-مکث، فرهنگ مکان و باغبانی-درمانی است. همچنین ارتباط رهنمودهای طراحی باغ شفابخش با علایم رفتاری و روانشناختی سالمندان مبتلا به آلزیمر مشخص شد. فعالیت باغبانی، توجه به مسیر و دسترسی و ملاحظات فرهنگی، از مهمترین مولفه های طراحی باغ شفابخش برای سالمندان مبتلا به الزایمر است. بیشترین آثار سلامت بخش باغ شفابخش از طریق کاهش رفتارهای اشفته است.
۹.

تبیین مؤلفه های فضای شهری ویژه ی سالمندان با رویکرد روان شناسی محیطی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۸ ۴۲۶-۴۰۳

کلید واژه ها: شهر فضای شهری شهر دوستدار سالمند روانشناسی محیطی شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۳۴۲
امروزه به دلیل عوامل مختلف از جمله تغییر امید به زندگی و توزیع جمعیت، تعداد سالمندان در حال افزایش است. از طرفی این دوره زندگی نیازمندی های خاصی از جمله مراقبت و بهداشت تا سایر عوامل بیرونی و محیطی را می طلبد. پدیده اجتماعی شهر از این گروه جمعیتی یعنی سالمندان جدا نیست و برنامه ریزان شهری با استفاده از نظریات محیطی می توانند در راستای بهبود میزان استفاده سالمندان از شهر و فضاهای عمومی آن گام بردارند. در همین راستا هدف پژوهش حاضر تبیین مؤلفه های شهر دوستدار سالمند با رویکرد روانشناسی محیطی در منطقه هشت شهر شیراز می باشد. بعد از شناسایی شاخصه ها به دریافت اطلاعات موردنیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه که از روش کوکران برای تعیین نمونه آن استفاده شد و داده های GIS با بکارگیری تحلیل موران لایه های موردنظر تولید شد و سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل لکه های داغ همپوشانی معیارها با استفاده از توابع فازی انجام شد و فضاهای شهری موردنیاز سالمندان شناسایی شد. سپس با تأیید فرضیات مطرح شده در این زمینه که توجه به مؤلفه های اجتماعی در کنار مؤلفه های ساختار فضایی می تواند برای بهبود محیط شهری مناسب باشد پیشنهاداتی در این زمینه از توجه به دسترسی ها و حمل ونقل عمومی تا ایجاد محیط های تفریحی سالمندان ارائه شد.
۱۰.

شناسایی و تعیین الگوی سازمان فضایی مراکز کار و فعالیت کلان شهرها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و یکم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۱ ۴۲۸-۴۱۳

کلید واژه ها: سازمان فضایی مراکز کار و فعالیت مدل دسترسی هنسن کلانشهر مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۴۶
به طور کلی وجود کلانشهرها با مراکز متعدد کار و فعالیت باعث شده است که حجم بالایی از سفرها به طرف این مراکز گسیل شود. تجمع و پراکندگی این مراکز موجب افزایش و کاهش سفر وسایل نقلیه می شود. اتخاذ سیاست های مکان یابی و ارتباطی مراکز کار و فعالیت شهری باعث می شود که شهرها بتوانند روند توسعه را با لحاظ نمودن توزیع عادلانه خدمات و برابری های فضایی طی نمایند. هدف این پژوهش شناسایی و تعیین الگوی سازمان فضایی مراکز کار و فعالیت و نحوه ارتباط عملکردهای خدماتی آن با یکدیگر می باشد، به نحوی که تک مرکزیتی و چند مرکزیتی بودن شهرها می تواند تاثیر شگرف بر نظام توزیع مراکز خدماتی ایفا نماید و موجب تغییرات گسترده در رفتار سفر شهروندان گردد. روش تجزیه و تحلیل داده ها ترکیبی از دو روش کمی و کیفی می باشد و در بخش کمی آن تجزیه و تحلیل با استفاده از آمار توصیفی(نمایش هندسی و تصویری پراکندگی، اندازه های گرایش به مرکز) و مدل دسترسی هنسن صورت می گیرد. در حوزه های مورد مطالعه شاهد اختلاف زیاد در سطوح کاربری ها می باشیم، به طوری که کاربری آموزش عالی در حوزه غربی کلانشهر مشهد، 84 درصد از سطح کاربری آموزش عالی را در خود گنجانده است و سهم حوزه شرقی تنها 3 درصد می باشد. در مورد کاربری های درمانی، تجاری و فضای سبز تجهیز شده نیز مسئله به همین شکل می باشد. تنها در مورد سطوح اداری تعادلی نسبی مشاهده می شود.در نهایت شهر به سه حوزه متعادل برنامه ریزی تقسیم گردید و با لحاظ نمودن اشتغال، پتانسیل توسعه و مسافت، میزان سطوح کاربری های تعیین کننده در سازمان فضایی مراکز کار و فعالیت بدست آمد.
۱۱.

تدوین مدل نظری شهر دوستدار سالمند با استفاده از الگوی فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 129 - 144

کلید واژه ها: شهر سالمند فرا مطالعه فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۲۶
دو عامل کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی که باعث سالخوردگی جمعیت می گردند از اواسط قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته آغاز گردیده و اکنون در کشورهای درحال توسعه هم پدیدار شده اند. این موضوع ابعاد وسیعی را شامل می شود و دغدغه ی سالمندی را در زمینه های مختلف نمایان می سازد. با توجه به پیامدهای بحران سالمندی پیش رو در کشورمان قطعاً مطالعات حوزه ی سالمندی اهمیت ویژه ای می یابد. هدف اصلی مقاله ی حاضر بررسی جایگاه مطالعات برنامه ریزی شهری با رویکرد شهر دوستدار سالمند در میان انواع دغدغه های سالمندیست تا در دو قالب ساختاری و محتوایی به واکاوی مطالعات حوزه نظری در قلمروی شهر دوستدار سالمند در پژوهش های داخلی بپردازد تا ضمن ارایه ی چارچوب نظری، میزان پژوهش در این زمینه را در پژوهش های داخلی مورد بررسی قرار دهد. مقاله ی پیش رو از نوع توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر راهبرد فرامطالعه است که با استفاده از روش شناسی فراترکیب به تحلیل مقالات علمی پژوهشی در قالب نوزده مقاله، با محوریت شهر دوستدار سالمند پرداخته و به منظور گردآوری و تحلیل داده ها از روش هایی چون مرور نظام مند و کدگذاری باز استفاده نموده است. پس از استخراج داده ها، مقولات مورد نظر، مشخصات عمومی و در نهایت مدل و چارچوب نظری پژوهش تبیین گشته است. در جمع بندی ابعاد حضورپذیری، امنیت، اجتماعات دوستدر سالمند، امنیت و حس تعلق به عنوان ابعاد اصلی شهر دوستدار سالمند برشمرده شد که با شاخص های تدقیق شده، چارچوب نظری پژوهش را شکل می دهند و طبق مدل نظری این تحقیق سیاست گذاری شهر دوستدار سالمند بر مبنای دو رکن مکان و مشارکت محقق می گردد.
۱۲.

شاخص های طراحی باغ شفابخش در مراکز مراقبت از سالمندان با رویکرد بهبود سلامت روان سالمندان دارای افسردگی (مورد پژوهی: بیمارستان روانپزشکی آیت الله مدرس)

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۴۴) ۱۵۶-۱۴۲

کلید واژه ها: باغ شفابخش سالمندان افسردگی نظریه گرندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۱۹
مقدمه: سالمندان به دلیل ویژگی های جسمی و روحی خاص به مراقبت و نیازهای مختلف احتیاج دارند، افسردگی یکی از شایع ترین مشکلات روانشناختی در آنان است و بی توجهی به کیفیت محیط پزشکی سالمندان می تواند بر سلامت روان آنها تأثیر بگذارد. هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی طراحی باغ شفابخش در مراکز مراقبت از سالمندان با رویکرد بهبود سلامت روان سالمندان دارای افسرد گی بود. روش: پژوهش حاضر کیفی و با روش نظریه گرندد تئوری انجام شده است. جامعه پژوهش، شامل سالمندان افسرده در مرکز مراقبتی بیمارستان روانپزشکی آیت الله مدرس نجف آباد در سال ۱۳۹۹ بود، که از بین این افراد ۱۵سالمند افسرده ۶۵-۷۵ سال (۸ مرد و۷ زن) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و به روش اشتراوس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نرم افزار MAXQDA مورد تحلیل قرارگرفتند. یافته ها: نتایج در قالب مولفه های باغ شفابخش برای بهبود سلامت روان سالمندان افسرده، شامل ۳۰۰ کد اولیه (باز) و انتخابی و ۳ مقوله اصلی شناسایی شده است: ارتباط با طبیعت، تحریک حواس پنج گانه و کیفیت فضایی برای بیماران. باغ های شفابخش، به دلیل حضور در طبیعت، هم در حفظ بهزیستی و هم در ارتقای سلامت روان سالمندان افسرده تاثیر مثبت دارند. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد مولفه های باغ شفابخش در مرکز مراقبتی سالمندان برای داشتن آرامش، کاهش استرس و افزایش بهبودی در سلامت بیماران تاثیرگذار هستند. بنابراین پیشنهاد می شود مراکز مراقبتی با توجه به مولفه های باغ های شفابخش طراحی شوند تا فرصتی را برای ایجاد حس تجدید قوا و رهایی از تنش ها جهت دستیابی به سلامت و درمان بیماری فراهم کنند.
۱۳.

تحلیل بعد کالبدی در شفابخشی منظر پارک شهید رجایی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دهم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۰) 89 - 115

کلید واژه ها: پارک شهری تحلیل محتوا سالمندان سلامت مناظر شفابخش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۲۷
نمود بارز شهرنشینی و سبک زندگی ناشی از آن، در کنار وجود فضاهای دور از طبیعت، را می توان هم در فضاهای معماری و شهری و هم در انسان دچار آسیب های جسمی و روانی دید. از دیگرسوی روند سالمندی رو به رشد جهان، به ملاحظات جدی طراحان و برنامه ریزان در شهرها نیازمند است. در بازگشت به مساله سالمندی و عوارض شهرنشینی، یکی از کلیدی ترین مسائل سلامت و به زیستی است و مناظر شفابخش در فصل مشترک، منظر، سلامت و انسان قرار دارند. در این راستا، جستجوی مولفه های بعد کالبدی مناظر شفابخش، مورد پژوهی پارک شهید رجایی اصفهان سؤال اصلی پژوهش است. مبتنی بر روش پژوهش کیفی و تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 21 سالمند، با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. نتایج پژوهش، در قالب شناسایی مقوله های کارایی و قابلیت کالبدی، جذابیت طبیعی و کالبدی-تاریخی، دسترسی و همجواری، آسایش اقلیمی، منظر صوتی، تحریک حواس، زیبایی منظر، نقشه ذهنی و احساسات مثبت در راستای ارتقای شفابخشی و دو مقوله ضد شفابخشی، منظر صوتی نامطلوب و کاهش کارایی کالبدی از منظر سالمندان است. منظر پارک، عمدتاً با تأثیرگذاری بر سلامت روان سالمندان، توانسته امکان تجربه شفابخش به واسطه ایجاد تعادل نسبی، ارتقا ظرفیت درونی و سازگاری به منظور تداوم عملکردهای جسمی، ذهنی و روانی فراهم آورد؛ پیامدهای سلامت بخشی مانند حس آرامش، بازیابی توجه و بهبود خلق وخو حاصل چنین تجربه ای است. مهمترین زیرمقوله ها، حس رضایت مندی، درختان و فضای اجتماع پذیر هستند؛ درختان کهنسال به طور قابل توجهی بر مقوله های آسایش اقلیمی، تحریک حواس، جذابیت طبیعی، نقشه ذهنی، فضای شاخص، همجواری و زیبایی منظر تأثیر مثبت داشت.
۱۴.

تحلیلی بر اثربخشی نور روز بر آسایش بصری و سلامت درفضاهای مسکونی شهر(نمونه موردی شهر تبریز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هجدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 119 - 142

کلید واژه ها: نور روز ادراک آسایش بصری تندرستی سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۰
نور روز در طول موج های کوتاه، غنی است و در زمان های روشنایی روز، به نظر می رسد مهم ترین نقش را برتنظیمات بیولوژیکی انسان دارد. پیشرفت علم درطول چند سال اخیر با بررسی های اساسی در مورد جایگاه معماری و اثرات سلامت نور روز و پنجره ها، باعث شده است که تحقیقات در زمینه نور روز، به سرعت در حال تغییر باشد. با این رویکرد نوشتار حاضر می کوشد عوامل موثر بر ادراک، آسایش بصری و سلامت درفضاهای مسکونی در ارتباط با نور روز را در شهر تبریز مورد وارسی قرار دهد. پژوهش حاضر به لحاظ حاضر هدف کاربردی، و به لحظ روش توصیفی- تحلیلی است. برای دستیابی به این هدف، پارامترهای محیطی ، با هر دو روش ذهنی و عینی، برای تجزیه و تحلیل عاملی مؤلفه های اصلی ارائه شدند. تجزیه و تحلیل با استفاده از آمار توصیفیSPSS انجام شد. نتایج پژوهش نشان می دهد میزان درخشش نور روز می تواند بر کیفیت ادراک ما اثر بگذارد. علاوه بر آن، دسترسی روزانه به نور روز، جز آسمان، شکل، اندازه و موقعیت پنجره نیز می تواند تاثیر گذار باشد. نور روز به عنوان یک موضوع پژوهشی، خود را رابط بین عوامل روانشناختی و عوامل محیطی قرار می دهد.
۱۵.

رتبه بندی شاخص های تعیین محدوده بافت های ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۹) 465 - 478

کلید واژه ها: بافت های ناکارآمد میانی رشت شاخص سازی مدل تاپسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۰۹
بر اساس مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری ایران (1384)، فرسودگی در نواحی شهری "کاهش کارایی" یک بافت نسبت به سایر بافت های شهر معرفی گردید و در مصوبه سال 1385، تنها به سه شاخص ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی اکتفا شد. اما بررسی ها، نقاط ضعف کمی و کیفی در تعیین این شاخص ها را شناسایی نموده اند. پژوهش حاضر با هدف اصلی رتبهبندی شاخصهای تعیین محدوده بافتهای ناکارامد میانی شهرها، با مطالعه موردی بر روی شهر رشت انجام گرفته است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به روش اسنادی است. پس از مطالعات اسنادی و مرور بر ادبیات موضوع، شاخص ها شناسایی و رتبهبندی شدند و بدین منظور با اعمال نظر 8 تن از متخصصان، از دو تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی و اولویت بندی ترجیحی بر اساس تشابه به پاسخ های ایده آل استفاده گردید. پس از فرایند شاخص سازی، 22 شاخص در ارتباط با شناسایی بافت های ناکارآمد میانی شهرها تبیین شد و با لحاظ شرایط محیطی، اقتصادی و اجتماعی شهر رشت و اعمال نظر کارشناسان، در نهایت 12 شاخص واجد شرایط رتبهبندی شدند. نتایج نشان میدهد که ناکارآمدی بافت های میانی شهرها را می توان به ترتیب در پنج بعد کالبدی، اجتماعی، کارکردی، اقتصادی و زیستمحیطی تعیین نمود. علاوه بر سه شاخص همیشگیِ ریزدانگی، ناپایداری و نفوذناپذیری، شاخص های شناسایی شده قابل توجهی چون فقر و محرومیت؛ سطح بالای بیکاری، وضعیت نامناسب آموشی، تراکم بالای جمعیتی، قدمت ابنیه، مشخص نبودن مالکیت، و کمبود فضای باز و سبز نشانگر ابعاد فراکالبدی تعیین بافت های ناکارامد میانی شهری است که می تواند در بازشناسی آن ها در کلانشهرهای کشور نیز مورد مداقه قرار گیرد.
۱۶.

شناسایی و اولویت بندی عوامل تشدید کننده روند نابسامانی فضاهای شهری برای استفاده سالمندان در منطقه 8 شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 121 - 134

کلید واژه ها: فضای شهری روانشناسی محیطی سالمندنگر منطقه 8 شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۸۳
سالمندان از جمله گروه های اجتماعی هستند که به دلیل شرایط سنی و کاهش نسبی فعالیت های کاری، عمدتاً از فضاهای شهری برای انجام فعالیت های اختیاری و اجتماعی استفاده می کنند . سالمندی و شهرنشینی، به دلیل تاثیر متقابل بر یکدیگر، یکی از محورهای مهم مطالعه و برنامه ریزی برای افزایش کیفیت زندگی سالمندان در شهر محسوب می شوند. هدف اصلی پژوهش شناخت الگوها و ویژگی های طراحی شهری سالمندمحور و شهر دوستدار سالمند بوده و هدف های اختصاصی شامل شناخت رویکردهای جامعه شناسان سالمندشناس، طراحان شهری و سایر حوزه های مرتبط با آن در مورد ایجاب و لزوم پرداختن به سالمندی، شناخت مقتضیات شهر دوستدار سالمند و امکانات موجود شهر شیراز برای پیوستن به جرگه شهرهای دوستدار سالمند در ایران است. روش پژوهش در این تحقیق از نظر نتایج و پیامد پژوهش با توجه به اینکه سعی در ارزیابی و بهبود فضای شهری برای سالمندان است از نوع بنیادی-راهبردی است؛ از نظر فرایند اجرا با توجه به اینکه داده های گردآوری شده از طریق روش های آماری استنباطی و توصیفی و استفاده از نرم افزارهای Depth map و تحلیل زمین آماری در Arc GIS انجام خواهد شد از نوع کمی است. یافته های تحقیق مشخص شد که منطقه هشت شهرشیراز از منظر اکثر ابعاد طراحی و برنامه ریزی نظیر مشارکت اجتماعی، دسترسی به حمل و نقل عمومی و فضاها و کاربری های تفریحی برای سالمندان مناسب نیست و علاوه بر مولفه های کالبدی نظیر پیاده روها، گاها مولفه های اجتماعی نیز در منطقه هشت شهرداری شهر شیراز مسیری متفاوت با مسیر شهر دوستدار سالمندان را در پیش گرفته است.
۱۷.

مروری نظام مند بر مقالات منتشر شده در تحلیل اثر تغییرات اقلیمی و فرم شهرها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۵۹) 1 - 30

کلید واژه ها: تغییرات اقلیمی فرم شهر فرایند توسعه بازدارندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۶
طی چند دهه گذشته رشد فزاینده شهرها سبب تحولات گسترده ای در مناطق مختلف جهان شده است. به طوری که این روند در شهرهای صنعتی و کلان شهرها با فراهم شدن امکانات رفاهی موجب گسترش ابعاد فیزیکی آنها شده و تبعات مختلفی را به همراه داشته است. یکی از اثرات مهم رشد فیزیکی شهرها تحول در فرم اولیه آنهاست که تأثیر مستقیم بر محیط اطراف خود دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل روند نظریه های متمرکز بر فرم شهرها و تغییرات اقلیمی، با روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از مرور نظام مند داده ها و خروجی ۳۹ منبع برگزیده از مجموع ۷۰۵ مقاله منتخب از پایگاه های داده Google Scholar ، Scopus، Web of Science و علم نت است که مشخص می کند کدام یک بر دیگری ارجحیت دارد. بررسی ها نشان می دهد که پژوهش های صورت گرفته در زمینه فرم شهرها سابقه طولانی تری نسبت به تغییرات اقلیمی داشته اما این مطالعات همسو با تقابل این دو متغیر نبوده و هیچ برنامه ریزی منسجمی در این خصوص صورت نگرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در نظریات مطرح شده، توسعه فیزیکی شهرها رابطه ای معکوس با اقلیم داشته، به مرور طی ۳۰ سال گذشته جدی تر شده، و نظریات فرم شهری از ابتدا عاملی بازدارنده در تغییر فرم فیزیکی شهرها برای بهبود شرایط اقلیمی نبوده است. همچنین مشخص گردید که مهم ترین عوامل در بررسی اثرات متقابل تغییر فرم شهرها و تغییرات اقلیمی شامل شناخت موقعیت جغرافیایی، شکل و اندازه فیزیکی شهرها، فاصله شهرها از یکدیگر، فرایندها و چالشهای توسعه می باشد.
۱۸.

برنامه ریزی زیرساخت سبز شهری با تاکید بر ارتقا سلامت روان شهروندان (مورد پژوهش: پارک ملت شهر بروجن)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مکانی - فضایی سال ۸ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 61 - 78

کلید واژه ها: زیرساخت سبز شهری فضای سبز پارک سلامت روان پارک ملت بروجن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۰
افزایش جمعیت شهری و گسترش شهرنشینی بر شهرها پیامدهای گوناگون کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی داشته است و بر شهروندان، به ویژه، پیامدهای روان شناختی؛ از طرفی می توان بیان کرد که ارتباط با طبیعت در شهرهای امروزی در قالب فضاهای سبز شهری در مقیاس های گوناگون نقش بسزایی در کاهش مشکلات روحی و روانی ایفا می کند. در این میان، برنامه ریزی زیرساخت های سبز شهری با لحاظ کردن کیفیت های فضایی/کالبدی برای ارتقای سلامت روان شهروندان نقش برنامه ریزی فضاهای شهری را برای تبدیل به محیط های حمایت گر ارتقاء می دهد؛ زیرساخت های سبز در چند دهه اخیر به عنوان اجزایی تأثیرگذار، نه تنها در محتوای خود، بلکه در تأثیر بر محدوده های پیرامونی شان واجد ارزش های کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی اند. هدف اصلی در پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل ارتباط میان زیرساخت های سبز شهری و سلامت روان شهروندان در بافت پیرامونی پارک ملت به منظور بهره مندی از ظرفیت های این گونه فضاها در ارتقای سلامت شهری است. در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش های اسنادی و میدانی (مصاحبه و پرسش نامه) به بررسی ارتباط میان بافت پیرامونی پارک شهری و تأثیر آن بر سلامت روان بپردازیم. تحلیل مضامین با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته با چهارده نفر از کاربران فضا با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد و در مرحله دوم با استفاده از تکنیک دلفی فازی، پرسش نامه در دو دور با ده نفر از متخصصان، نتایج نهایی را حاصل کرد. روش پژوهش مبتنی بر پارادایم تفسیرگرا، در رویکردی آمیخته در بخش اول روش کیفی تحلیل مضمون و در بخش دوم دلفی فازی است. یافته ها در قالب چهار مضمون اصلی: کیفیت سلامت بخش کالبدی محیط، سلامت روان، سلامت جسمی و سلامت اجتماعی ده کیفیت را برای برنامه ریزی زیرساخت سبز شهری مذکور، جهت ارتقای سلامت روان شهروندان تعریف کرده است.
۱۹.

تدوین مدل نظری محله ی دوستدار سالمند با تأکید بر سالمندی ماندگار در مکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۳ 27 - 49

کلید واژه ها: سالمند نظریه زمینه ای سالمندی ماندگار در مکان محله دوستدار سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۳
عوامل افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری که باعث سالخوردگی جمعیت می گردند از اواسط قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته آغاز گردیده و اکنون در کشورهای درحال توسعه هم پدیدار شده اند. با توجه به پیامدهای بحران سالمندی پیش رو در کشورمان قطعاً مطالعات حوزه ی سالمندی اهمیت ویژه ای می یابد. در این میان پیوند بین حضورپذیری سالمندان در شهرها و جایگاه محله های دوستدار سالمند از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. هدف اصلی مقاله ی حاضر شناسایی ابعاد مؤثر بر محله های دوستدار سالمند و تبیین نظریه ای مبتنی بر حضورپذیری سالمندان در محلات با تأکید بر موضوع سالمندی ماندگار در مکان است. در این پژوهش با تأکید بر رویکرد کیفی، از روش نظریه زمینه ای در قالب روش اشتراوس و کوربین استفاده شده است. داده های تحقیق بر اساس مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 31 نفر (تا اشباع نظری) از سالمندان سه مرکز توانبخشی روزانه سالمندان رنگین کمان سپید، بزرگان صاحبدل و کلبه نور در شهر اصفهان برای مشارکت کنندگان دارای سن 60 سال و بالاتر صورت گرفته است. این مطالعه نشان می دهد که زمینه ی ایجاد محله ی دوستدار سالمند، سکونت سالمندان در محلات خود می باشد چراکه به آن تعلق دارند. به استناد این پژوهش خلق محله ی دوستدار سالمند، تحت شرایط علی با بستر نظری پیوند سالمند و محله ی خود ایجاد می شود و با انطباق بر نیازهای سالمندان، پدیده ی سالمندی ماندگار در مکان را به همراه دارد. این پدیده شامل زمینه های تعاملی رویدادمداری، گذران فراغت، معاشرت پذیری و دستر س پذیری محله برای سالمند است و پیامدهایی چون افزایش مشارکت، فرصت بیان خویشتن و حمایت اجتماعی سالمند را به دنبال دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان