نسیم السادات محبوبی شریعت پناهی

نسیم السادات محبوبی شریعت پناهی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۸ مورد از کل ۸ مورد.
۱.

جایگاه قضاوت زنان در فقه شیعه و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قضاوت قضاوت زنان ذکورت شرایط قاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۲۷
در ادوار فقهی گوناگون برای شخصی که قصد احراز منصب قضاوت دارد تقریباً شرایط مشترکی ذکر شده است، اما دربارة شرط ذکورت نظرهای متفاوتی بیان شده است. برخی از فقها ذکورت را از جمله شرایط لازم برای قاضی ذکر کرده اند. در این مقاله به بررسی نظرهای فقهای اسلام از دوران غیبت صغری تا دوران معاصر و قضاوت زنان در حقوق ایران قبل و بعد از انقلاب پرداخته شده است. نتایج حاصل از مطالعات نشان می دهد که شرط ذکورت تا قبل از شیخ طوسی (از فقهای دورة اول فقه امامیه) جزو شرایط قاضی نبوده و ایشان در خلاف، خود آغازکنندة این مناقشات بوده است. در دورة اول فقه هیچ شرطی از ذکورت نبوده است، اما در دورة دوم و سوم رفته رفته بر میزان افرادی که ذکورت را از جمله شرایط قاضی ذکر کرده اند افزوده می شود و در دورة چهارم نظرهای متفاوت تری از دوران قبل می بینیم. از منظر حقوقی تا قبل از انقلاب شرط ذکورت برای قاضی ذکر نشده است، اما پس از انقلاب در سال 1361 این شرط به شروط قاضی اضافه شد؛ در حالی که از شرط اجتهاد عدول شد
۲.

فمینیسم اسلامی، مفاهیم و امکان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام جنسیت فمینیسم حقوق زن فمینیسم اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها فمینیسم و ابعاد آن
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در تاریخ، مکاتب و جنبش ها مکاتب فلسفی و دینی
تعداد بازدید : ۲۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۹۷۱
موج سوم فمینیسم با طرح الگوهای بومی و با ظاهری اسلامی به دفاع از فمینیسم پرداخته و با تفسیرهای جدید از متون دینی، مفاهیم دینی را در خدمت نهضت فمینیسم قرار دادند. در مقابل، مخالفان فمینیسم اسلامی نیز این مفهوم را مفهومی متناقضدانسته و با تمرکز بر دو مفهوم «اسلام» و «فمینیسم»، امکان مفهومی این ترکیب را به چالش می کشند. در این مقاله اندیشه های فمینیسم اسلامی و نظرات موافقان و مخالفان این دیدگاه فمینیستی بررسی و رویکردهای مطرح شده در این حوزه طبقه بندی شد. در بخش موافقان، سه گروه با استراتژی های تحدید مفهوم اسلام، اسلام محور و مساوات مدرن محور و در بخش مخالفان، سه گروه با تأکید بر مفهوم فمینیسم، با تأکید بر موفق نبودن فمینیسم اسلامی و با تأکید بر منطق کلامی فمینیسم اسلامی شناسایی شدند. پس از بررسی نظرات موافقان و مخالفان یافته های پژوهش حاکی از آن است که با توجه به گستردگی حیطه ی مفهومی دو مفهوم اصلی فمینیسم اسلامی یعنی «فمینیسم» و «اسلام» نمی توان مدعی امکان یا عدم امکان قطعی این مفهوم شد. بدیهی است در مبحث امکان مفهومی فمینیسم اسلامی توجه به زمینه های مفهومی مانند فمینیسم و اسلام در زمینه ی اجتماعی مطرح شده ضروری است. از این رو بسته به زمینه ی اجتماعی و گستره ی تعریف دو مفهوم م یتوان به امکان یا عدم امکان فمینیسم اسلامی رأی داد.
۳.

روان درمانی فمنیستی: مفاهیم و کاربست ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی اسلام فمینیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۶ تعداد دانلود : ۱۴۳۹
روان درمانی فمینیستی دید گاهی معناگرا و برابرنگر نسبت به نوع بشر داشته و معتقد است ابعاد روانی، اجتماعی و زیستی انسان، دائماً با هم تعامل دارند. رویکردهای اخیر روان درمانی فمینیستی به تفاوت های بین فرهنگی توجه داشته و به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست یافته است. روان درمانی فمینیستی رویکردی درمانی است که بر پایه نظریه فمینیسم قرار دارد. انتقادات فراوان به روان درمانی فمینیستی وارد شده اما برخی پژوهش ها حاکی از کارایی این رویکرد هستند. همچنین تناقضات میان ذات حقیقی اسلام و باورهای فمینیست های اسلامی باید مد نظر قرار گیرد. به دلیل محدودیت در نحوه سنجش پیامد درمان و نو پا بودن ملاحظات فرهنگی در روان درمانی فمینیستی رایج، این روش درمانی، هنوز به عنوان رویکرد درمانی مبتنی بر شواهد پذیرفته نشده است. با وجود این می توان گفت، روان درمانی فمینیستی رویکردی در حال رشد است که با در نظر گرفتن ملاحظات فرهنگی-دینی می تواند در حفظ و بهبود سلامت روان جامعه ایران موثر باشد.
۴.

تحلیل محتوایی حقوق شهروندی اجتماعی زنان در برنامه های پنج ساله توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق شهروندی اجتماعی برنامه های توسعه زنان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۸ تعداد دانلود : ۷۵۴
امروزه پارادایم توسعه پایدار بارویکرد نوین در حقوق شهروندی، تلاش دارد حقوق همه جانبه انسان ها به ویژه زنان را در اولویت قرار دهد. مفهوم شهروند در حقوق بهافرادی اطلاق می شود که تابعیت و اقامتکشوری را دارا باشند و به تبع آن از حقوق و مزایایی برخوردار شوند که در قوانینآن کشور به رسمیت شناخته شده است. دراین راستا پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که جمهوری اسلامی ایران در برنامه خود به چه میزان به حقوق شهروندی اجتماعی زنان توجه کرده است؟ برای پاسخ به این پرسش، مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی و به شیوه تحلیل محتوای کمی با نگاهی نظام مند و همه جانبه به بررسی حقوق شهروندی اجتماعی زنان در برنامه های شش گانه توسعه جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. یافته ها نشان می دهد که در نظام برنا مه ریزی کشور بهمقوله شهروندی اجتماعی زنان در برنامه ها هر چند به صورت اندک توجهشده است اما این توجه از برنامه اول تا ششم به لحاظ فراوانی اهداف و سیاست ها از یک روند تکاملی برخوردار است، این درحالی است کهاین برنامه ها از کاستی های ساختاری در برنامه ریزی یک پارچه برای تمامی ابعاد حقوق اجتماعی شهروندی زنان برخورداراست. همچنین ابعاد اقتصادی و رفاهی بیش از ابعاد اجتماعی(آموزش، بهداشت و مشارکت) شهروندی اجتماعی زنان مدنظر برنامه ریزان بوده است.
۵.

The Effectiveness of Non-Governmental Organizations in Women's Access to Social Citizenship Rights in Iran (Case Study: Tehran)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
Non-governmental organizations as the third pillar and representative of civil society play a main role in socially excluded groups’ access to their citizenship rights including women. The most important aspect of citizenship is social citizenship which has a close relationship with public sphere. It seems that NGOs play a substantial role in facilitating women’s access to their social rights; however, their role, efficiency and effectiveness in realizing this goal are disputed by experts. The purpose of this study is to investigate efficiency of non-governmental organizations in women’s access to their social citizenship rights in Iran. This research has been conducted by a quantitative approach, survey method and questionnaire tool. The questionnaire, consisting of effective factors, was developed by library method and was presented to experts of women study in order to examine its face validity. The data of this study was gathered from three groups including 30 scientific and executive experts, 10 NGO managers and 319 people of NGO’s target population which were selected via stratified sampling. Data analysis rejected hypothesis of high efficiency and great power of NGOs in women’s access to their social citizenship rights in Iran.
۶.

مطالعۀ تطبیقی فشار نقش های چندگانۀ ناشی از کرونا بر زنان در خانواده با تأکید بر نظریۀ اخلاق مراقبت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقش های جنسیتی زنان اخلاق مراقبت فشار نقشی کووید- 19 کشورهای توسعه یافته کشورهای درحال توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۵۲
با شروع همه گیری بیماری کووید 19، به موازات تغییرات اقتصادی و اجتماعی در جوامع، حوزه خصوصی نیز از این تغییرات بی بهره نمانده است. فشار اقتصادی ناشی از بیکاری هر یک از زن یا مرد در خانواده، افزایش نقش های مراقبت کنندگی در مقابل بیماری، بار نقشی آموزش از راه دور کودکان بر روی والدین به تغییرات متفاوتی در حوزه خانواده به ویژه درمورد نقش های جنسیتی زنان منجر شد. این مقاله با مطالعه تطبیقی داده های کشورهای دیگر در این حوزه و با روش کیفی بر آن است تا برپایه نظریه اخلاق مراقبت در زنان، الگوی فشار نقش های چند گانه ناشی از بیماری کرونا را بر زنان به تصویر کشد. یافته های تطبیقی متفاوت نشان می دهدکه زنان نه تنها در معرض ازدست دادن نقش شغل خود هستند، بلکه با توجه به اخلاق مراقبت در آنان، نقش های والدگری را بیش از گذشته بر دوش می کشند. بنابراین شکاف جنسیتی بزرگی میان زنان و مردان وجود دارد و تفاوتی میان داده های حاصل از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه نیست.
۷.

مطالعۀ کیفی چالش های مشارکت سازمان های مردم نهاد (NGOs) در تحقق حمایت اجتماعی در قبال خانواده های در معرض آسیب: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب پذیر حمایت اجتماعی خانواده سازمان های مردم نهاد مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۹۳
امروزه توسعه اجتماعی کشورها در گرو مشارکت سازمان های مردم نهاد در تحقق حقوق گروه ها و افراد جامانده اجتماع است. با توجه به اینکه حمایت اجتماعی از خانواده های در معرض آسیب از سویی با مسئولیت و مسئولیت پذیری همه افراد جامعه و از سوی دیگر با حقوق افراد در جامعه مرتبط است، مشارکت سمن ها و بررسی چالش های آن ها می تواند حمایت از این خانواده ها را تسهیل کند. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از روش شناسی تحلیل محتوا انجام شد. در این روش، انتخاب نمونه بر گزینش هدفمند و معیارمحور استوار است. به این منظور بیست سمن فعال در حوزه اجتماعی زنان به روش نمونه گیری هدفمند از میان پنجاه سمن فعال در این حوزه در شهر تهران انتخاب شدند. درمجموع با توجه به آمادگی و پذیرش مصاحبه، ده سمن در پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. زن بودن نمونه ها از آن جهت حائز اهمیت است که مشارکت داوطلبانه در حوزه خانواده و آسیب اغلب با استقبال زنان مواجه می شود و زنان نقش پررنگ تری در این امر دارند. از این رو برای به دست آوردن داده ها از گروه با مشارکت پذیری بیشتر، زن بودن شاخص مهمی برای پژوهش بود. نتایج پژوهش بر این امر تأکید دارد که مشارکت سمن ها را نمی توان صرفاً در یک طیف خطی صفر و یکی دید، بلکه باید براساس نوع و نحوه فعالیت آن ها، میزان مشارکت آنان را براساس یک طیف با دو سر مشارکت منفعلانه تا مشارکت فعال دانست.
۸.

عملیه توطین مؤشرات المواطنه الاجتماعیه للمرأه فی إیران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۳ تعداد دانلود : ۱۴
إنّ المواطنه الاجتماعیه وتحدید خصائصها وتوطینها له دور مهم فی تطویر المجال النظری وتحقیق المواطنه الاجتماعیه للمرأه. الغرض من هذه الدراسه هو تحدید المؤشرات والمعاییر المناسبه لقیاس وصول المرأه إلی مکانه المواطنه الاجتماعیه. بهدف التعیین وبعد مراجعه الأدبیات والمقترحات البحثیه باستخدام تقنیه تحلیل المحتوی، تم استخلاص 38 مؤشرًا رئیسیًا ثم تم إعداد استبیان بناءً علیها وباستخدام تقنیه المسح بین الخبراء والمتخصصین فی هذا المجال؛ قد ضمت هذه المؤسسه 30 شخصاً من الأساتذه الجامعیین والإداریین والمخططین والسیاسیین والباحثین ومدیری المنظمات غیر الحکومیه. لقد استخدمت الاختبارات الإحصائیه لمقارنه المتوسطات والتباین من أجل مقارنه النتائج. تظهر نتائج هذه الدراسه أنه فی مجال المواطنه الاجتماعیه علی الصعید العالمی، یمکن تحدید 5 مؤشرات تتضمن التعلیم والتوظیف والصحه والرعایه والخدمات الاجتماعیه، ومن الممکن أیضا اعتبار المشارکه ضمن المؤشرات المحلیه. بالإضافه إلی ذلک، تظهر النتائج أن مؤشر التعلیم والمشارکه الاجتماعیه والثقافیه نالت عنایه المشرعین فی أربعه برامج للتنمیه الوطنیه ومؤشرات التوظیف والصحه فی خمسه برنامج.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان