سید هادی طیب نیا

سید هادی طیب نیا

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۶ مورد از کل ۳۶ مورد.
۲۱.

تحلیل عوامل موثر بر تنوع بخشی اقتصادی در روستاهای مرزی غرب ایران (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه پایدار روستایی اقتصاد روستایی تنوع بخشی مرز شهرستان مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف از این تحقیق، بررسی عوامل موثر بر متنوع سازی فعالیت های اقتصادی در روستاهای مرزی است که جهت بررسی دقیق تر روستاهای مرزی شهرستان مریوان به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. روش: این تحقیق بنابر هدف کاربردی است و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق جامعه آماری، روستاهای شهرستان مریوان می باشد. روستاهای واقع شده در فاصله 10 کیلومتری از مرز بین المللی عراق با توجه تاثیر پذیری بالای آنها از مرز، به عنوان نمونه در نظر گرفته شد که بر اساس فرمول ، 18 روستا به عنوان روستاهای نمونه از طریق نمونه گیری طبقه بندی شده از میان آنها انتخاب شد. جهت تعیین تعداد خانوارهای نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که براساس آن، تعداد نمونه ها 334، تعیین شد که این تعداد پرسشنامه در میان خانوارهای روستاهای نمونه توزیع شد. به منظور بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات، از آزمو های تی استیودنت، فریدمن و ... و نیز از نرم افزارهای SPSS و Excel در راستای پاسخگویی به سوال تحقیق، استفاده شده است. یافته ها/ نتایج: عوامل موثر در متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی، در چهار دسته اقتصادی، اجتماعی، طبیعی و موقعیت مرزی طبقه بندی شد. میانگین رتبه برای عوامل فوق به ترتیب برابر با11/2، /07/2، 03/3 و 79/2 بدست آمد. نتیجه گیری: عوامل اجتماعی، اقتصادی، توانهای محیطی و موقعیت مرزی در متنوع سازی فعالیتهای اقتصادی منطقه تاثیر داشته که از بین آنها، توان های محیطی و موقعیت مرزی بیش از سایر عوامل (عوامل اقتصادی و اجتماعی) در متنوع سازی اقتصادروستایی منطقه نقش دارند.
۲۲.

تحلیل عوامل موثربر معیشت پایدار خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: بخش کشاورزی دهستان رستاق در شهرستان خلیل آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معیشت پایدار خانوارهای روستایی توسعه روستایی دهستان رستاق شهرستان خلیل آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۸
اقتصاد روستایی به عنوان یکی از وجوه بسیار اساسی موجودیت روستا، از دیرباز با کشاورزی و فعالیت های زراعی عجین بوده است؛ به گونه ای که، بخش کشاورزی از نظر اشتغال خانوارها و درآمدزایی برای آنان بسیار اهمیت دارد. از این رو، می تواند نقش مهمی در کاهش فقر و به خصوص تقویت معیشت پایدار روستایی ایفا کند. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل عوامل موثربر معیشت پایدار خانوارهای روستایی در دهستان رستاق از توابع شهرستان خلیل آباد است که به لحاظ روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. بدین منظور ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و میدانی، طیف گسترده ای از شاخص ها تعیین گردید. سپس، جمع آوری داده ها براساس شاخص های انتخابی و با استفاده از پرسش نامه خانوار انجام شده است. در این راستا نقش بخش کشاورزی در 337 خانوار ساکن در روستاهای دهستان رستاق مورد بررسی قرار گرفت. روایی پرسش نامه توسط متخصصین مورد بررسی قرار گرفت که ضریب اعتبار پرسشنامه نیز ، برابر با 85/0 به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و نیز تحلیل های آماری و فضایی از مدل های وزنی انتروپی شانون و کوپراس و نرم افزار Spss استفاده شده است. نتایج نشان داد در بین ابعاد مورد مطالعه، بعد اقتصادی(144/15) و بعد اجتماعی با میانگین(102/12) رتبه های اول و دوم را در بهبود معیشت پایدار به خود اختصاص داده اند. با استفاده از مدل کوپراس، در بین روستاهای مورد مطالعه روستای نقاب با درجه اهمیت(100) نسبت به سایر روستاها از سطح معیشت پایدار بهتری برخوردار بوده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که، با اطمینان 99 درصد می توان گفت که میزان عوامل موثر بر معیشت پایدار خانوارهای روستایی در این ابعاد (اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی، انسانی و محیطی) در روستاهای محدوده مورد مطالعه متفاوت است.
۲۳.

ارزیابی نقش طرح هادی روستایی بر زندگی روستائیان؛ مطالعه موردی: دهستان رشتخوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح هادی روستائیان کیفیت زندگی دهستان رشتخوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
امروزه مهیا بودن آثار کالبدی مناسب و تأمین تسهیلات لازم زندگی متناسب با شرایط زمان از عوامل اصلی کیفیت زندگی در مجتمع های زیستی به ویژه در نواحی روستایی است. این امر در جهت برنامه ریزی های روستایی در سطح ملی در کشور ازطریق دولت فراهم می شود. لذا هدف پژوهش حاضر، ارزیابی پیامدهای اجرای طرح هادی روستایی بر بهبود کیفیت زندگی روستائیان در دهستان رشتخوار است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی – تحلیلی است که در آن داده های میدانی لازم با ابزار مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسش نامه تهیه شد. جامعه آماری در این پژوهش، شامل خانوارهای روستاهای دهستان رشتخوار است که 3192 نفر است. منطقه موردمطالعه دارای 26 روستای دارای سکنه بوده که دراین بین 12 روستا که طرح هادی در آن ها اجرا شده به عنوان نمونه انتخاب گردید. برای تعیین خانوارهای نمونه، نخست با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 343 خانوار به مثابه حجم نمونه محاسبه شد که جهت افزایش اعتبار نتایج به 350 نمونه افزایش یافت و سپس نمونه های پژوهش با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، استنباطی و مدل آنتروپی شانون و مدل Topsis استفاده شد. بر اساس نتایج آزمون تحلیل واریانس با اندازه های مکرر اختلاف معناداری بین متغیرهای مختلف کیفیت زندگی وجود دارد و بیشترین سطح از مؤلفه های کیفیت زندگی مرتبط با عوامل کالبدی - زیرساختی است. از سویی دیگر، اثر لاندای ویلکز با مقدار (F=847/359, V= 0/071) و سطح معناداری (sig= 0/000) حاصل شده است. درنتیجه تفاوت زیادی بین ابعاد مختلف کیفیت زندگی در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. به طورکلی می توان گفت که آثار طرح هادی در کیفیت زندگی روستاهای موردمطالعه یکسان نبوده و پیامدهای آن توانسته در حد متوسط باعث کیفیت زندگی خانوارهای روستایی در این منطقه شود. درنهایت با توجه به نتایج به دست آمده برای اجرای صحیح طرح های هادی روستایی و ارتقای کیفیت زندگی روستائیان منطقه و به منظور جلوگیری از اتلاف سرمایه و منابع محلی و ملی و رعایت راهبردها، راهکارهایی ارائه شد.
۲۴.

تحلیل پیامدهای خزش شهری و الحاق روستاها به شهر(نمونۀ موردی: روستاهای پیراشهری کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خزش شهری الحاق روستا به شهر سکونتگاه های روستایی پیراشهری شهر کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۸۲
در چند دهه اخیر، خزش شهرها و توسعه فیزیکیِ بدون برنامه شهرها، پیامدهای مثبت و منفی متعددی را بر سکونتگاه های پیراشهری تحمیل کرده است. در همین رابطه، پژوهش حاضر با هدف تحلیل پیامدهای اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و کالبدی-فضایی خزش شهری و الحاق روستاها به شهر در سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر کرمان است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، در زمره تحقیقات توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای ساکن در سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر کرمان است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 372 خانوار به دست آمد و نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های گردآوری شده با استفاده از آمون های تی تک نمونه ای، فریدمن و تکنیک ماباک در محیط نرم افزارهای SPSS و Excel تجزیه وتحلیل شدند. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و کالبدی-فضایی خزش و الحاق روستاها به شهر در منطقه مورد مطالعه با میانگین 67/3 از پیامدهای مثبت با میانگین 26/3 بیشتر است. نتایج آزمون فریدمن نشان می دهد که از میان پیامد های مثبت، شاخص آگاهی های محیطی با میانگین رتبه ای 30/12 و شاخص بهبود زیرساخت ها با میانگین رتبه ای 08/10، رتبه بالاتری نسبت به سایر شاخص ها دارند. همچنین از میان پیامدهای منفی نیز شاخص آلودگی های محیطی با میانگین رتبه ای 8/5، تغییر کاربری اراضی با میانگین رتبه ای 54/5 و تعارضات فرهنگی با میانگین رتبه ای 38/5، رتبه بالاتری نسبت به سایر شاخص ها دارند. به طورکلی نتایج آزمون فریدمن نشان می دهد روستاهای پیرامونی شهر کرمان تحت تأثیر خزش شهری و الحاق روستاها به شهر کرمان قرار گرفته اند. درنهایت نتایج مدل ماباک نیز نشان می دهد که در میان روستاهای پیرامون شهر کرمان، روستای قائم آباد با مقدار Si 221/0 رتبه اول و روستای سعادت آباد با مقدار Si 103/0 در رتبه ششم قرار گرفته اند.
۲۵.

نگرش روستاییان نسبت به تغییر پذیری اقلیم و و راهکارهای سازگاری با آن (مورد: روستائیان هیرمند)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۳
مقدمه: دانش و درک صحیح کشاورزان و بومیان یک منطقه از تغییر اقلیم و پیامدهای آن کمک شایانی به اتخاذ رویکردها و استراتژی های سازگاری با تغییر اقلیم خواهد نمود. هدف پژوهش: هدف تحقیق حاضر ارزیابی میزان آگاهی کشاورزان نسبت به تغییرپذیری اقلیم و پیامدها و راهکارهای سازگاری با آن در شهرستان هیرمند است. روش شناسی تحقیق:  این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل16 روستای بالای 20 بهره بردار کشاورزی (1034 خانوار) است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 363 خانوار کشاورز به عنوان نمونه انتخاب شد و طیف گسترده ای از شاخص ها با ابعاد آگاهی از تغییرپذیری اقلیم، اثرات منفی تغییرپذیری اقلیم و استراتژی های سازگار با تغییرات اقلیمی موردبررسی قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی اسپیرمن و T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه موردمطالعه شامل نواحی روستایی شهرستان هیرمند در شمال استان سیستان و بلوچستان و از توابع منطقه سیستان است. یافته ها و بحث: متن یافته های پژوهش مؤید آن است که، کشاورزان منطقه نسبت به تغییرپذیری اقلیم آگاه بوده و بارها اثرات منفی آن را تجربه کرده اند. از دیدگاه پاسخ دهندگان گرایش یافتن ساکنین منطقه به شغل های کاذب از پیامدهای منفی اثرات تغییر اقلیم است که نسبت به آن کشاورزان هم نظر بودند. برخلاف آگاهی آن ها نسبت به راهکارهای سازگار با تغییر اقلیم؛ ولی معیشت ساکنین این مناطق هنوز وابسته به کشاورزی آبی است و به هیچ عنوان از کشت مبنی بر سازگاری با محیط فراخشک و سازگار با شوری و کم آبی بهره نمی برند. لذا به دلیل نرخ وابستگی بالای آن ها به کشاورزی و همچنین نرخ بالای رشد جمعیت نشان می دهد که از آسیب پذیری بالای برخوردار می باشند. نتایج حاصل از آزمون اسپیرمن نشان داد بین متغیر میزان درآمد ماهیانه کشاورزان و شناخت آن ها نسبت به متغیرها افزایش سازگاری با برابر تغییر اقلیم با ضریب همبستگی 663/0 رابطه معناداری وجود دارد نتایج: ساکنین منطقه هیرمند از آگاهی مناسبی نسبت به راهکارهای سازگار با تغییر اقلیم برخوردار می باشند اما بر اساس مشاهدات صورت گرفته به هیچ عنوان از کشت های مقاوم به کم آب و خشکی و شوری بهره نمی گیرند.
۲۶.

بررسی آثار و پیامدهای سکونتگاه های خلاق در توسعه مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان رشتخوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکونتگاه های خلاق توسعه مناطق روستایی رشتخوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۷۱
روستا کهن ترین شکل سکونتگاه بشری است و روستانشینی یکی از قدیمی ترین شیوه های زندگی بشر است. از این رو، برنامه ریزان روستایی باید برای توسعه پایدار روستاها به دنبال راه حل جدید و نویی باشند. در این راستا، ایجاد سکونتگاه های خلاق می تواند راه حلی مناسب برای پایداری روستاها باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی آثار و پیامدهای سکونتگاه های خلاق در توسعه مناطق روستایی می باشد. پژوهش به لحاظ هدف،کاربردی است و به لحاظ ماهیت ونوع گردآوری اطلاعات از نوع توصیفی – تحلیلی است. جمع آوری داده ها به دو صورت اسنادی و میدانی(پرسشنامه) در 5 بعد توسعه روستایی اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی، نهادی – مدیریتی، زیست محیطی، کالبدی و 6 بعد سکونتگاه های خلاق(انعطاف پذیری، ابتکار، آموزش و ترویج، خطرپذیری، رهبری، مشارکت) انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل سرپرستان خانواردرروستاهای شهرستان رشتخوار بوده که براساس فرمول کوکران حجم نمونه 377 خانوار محاسبه و همچنین برای تکمیل پرسشنامه ها در این مطالعه، ازگروه های تصمیم ساز شامل 15نفر از نخبگان(اساتید دانشگاه، کارشناسان و مدیران توسعه روستایی و کشاورزی) نظر خواهی شد. برای رتبه بندی و تحلیل فضایی روستا از تکنیک مولتی مورا و Arc GIS و  برای تحلیل های آماری از تکنیک AHP و  نرم افزارهای Expert choice ، SPSS  استفاده شد. در این پژوهش ، شاخص مشارکت با استفاده از تکنیک AHP،  بیشترین امتیاز (30/0) و شاخص خطرپذیری کمترین امتیاز (11/0) را به خود اختصاص داده اند. یافته های تحقیق نشان دهنده آن است که، رابطه معناداری بین آثار و پیامدهای روستاهای خلاق و توسعه مناطق روستایی وجود دارد به گونه ای که ضریب همبستگی بین آثار و پیامدهای سکونتگاه های خلاق و توسعه در سطح مناطق  روستایی 710/0 به دست آمد. براین اساس، می توان اظهار کرد که آثار و پیامدهای سکونتگاه های خلاق ارتباط مستقیمی با یک دیگر دارند.
۲۷.

امکان سنجی اجرای طرح ادغام و تجمیع روستاهای مرزی با تأکید بر سطح توسعه ظرفیتی روستاییان (مطالعه موردی: بخش خاوومیرآباد، شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادغام و تجمیع توسعه ظرفیتی بخش خاوومیرآباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۹۲
نظام توزیع جمعیت کشورو استقرار نامناسب روستاهای پراکنده موجب بروز مشکلاتی در زمینه دسترسی و خدمات رسانی به این روستاها گردیده و سطح پایینی از کیفیت زندگی را برای این روستاها در پی داشته است لذا تدوین و اجرای سیاست ها و برنامه های به گزینی که در حقیقت ابزاری نظری و عملی جهت مداخله در چنین فضاهای روستایی هستند، ضروری است. در این بین با توجه به حساسیت های این طرح ها در نواحی روستایی و تعیین کننده بودن ظرفیت های جامعه در به ثمر رسیدن طرح های توسعه محلی، نیاز است که با دیدی جامع، بررسی ظرفیت های جامعه روستایی به عنوان بخشی از مطالعات امکان سنجی که به شناخت وضع موجود، جهت تدوین برنامه های کاربردی منجر می گردد، انجام شود. در این راستا پژوهش کاربردی حاضر که با دیدی جامع و روشی توصیفی- تحلیلی انجام گرفته، به تبیین نقش توسعه ظرفیتی روستاهای کوچک و متفرق مرزی بخش خاوومیرآباد شهرستان مریوان پرداخته است که ضرورت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، سیاست ادغام و تجمیع را به عنوان یکی از گزینه های ساماندهی وضع موجود مطرح می سازد تا رهیافت این امکان سنجی، پیشنهاد به اجرا، عدم اجرا و یا ارائه راهکارهای جایگزین باشد. گردآوری اطلاعات از طریق دو روش کتابخانه ای در بخش نظری و پیمایشی مبتنی بر توزیع پرسشنامه در میان روستاییان، مصاحبه با مردم محلی و بازدید میدانی در بخش عملی بوده است. جامعه آماری پژوهش نیز مشتمل بر 6 روستای مرزی زیر 100 نفر جمعیت بخش می باشد که ابتدا با بهره گیری از نمونه گیری کوکران، تعداد جامعه نمونه مشخص و سپس با استفاده از روش نمونه گیری منطبق، پرسشنامه ها به صورت تصادفی ساده در میان 115 نفر از روستاییان توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از آمار استنباطی(t تک نمونه ای، رتبه ای فریدمن، تحلیل مسیر، همبستگی اسپیرمن، همگونی کای دو پیرسون مبتنی بر جدول توافقی و تحلیل واریانس یکطرفه) نشان دهنده نامناسب بودن سطح توسعه ظرفیتی روستاییان به ویژه در ابعاد اقتصادی و نهادی، جهت ادغام و تجمیع است. همچنین یافته های پژوهش، نشان از ارتباط معنادار و منفی میزان جمعیت با سطح توسعه ظرفیتی روستاییان و ارتباط مثبت سطح توسعه ظرفیتی با تمایل روستاییان به اجرای طرح ادغام و تجمیع دارد.
۲۸.

تحلیل اثرات بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی مهاجر (مطالعۀ موردی: دهستان رشتخوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مهاجرت بخش غیررسمی اثرات بخش غیررسمی دهستان رشتخوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۷۹
طرح مسئله: بخش غیررسمی یک موضوع بسیار مهم و چالشی در دهه های اخیر در شهرهای کشورهای جهان سوم بوده است. در این راستا مهاجرت به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تاثیر گذار در استان خراسان رضوی نقش بسیار مهم و پررنگی را در خانوارهای روستایی را  ایفا می کند. با توجه به اینکه اغلب خانوارهای روستایی از مهارت و استعداد کافی برای مشتغل شدن در کارهای شهری را ندارند به بخش غیررسمی روی می آورند. در این میان، بخش غیررسمی توانسته تبعات و آثار مختلفی از جمله اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی را بر بنیان خانواده های مهاجر بگذارد.هدف: هدف پژهش حاضر، بررسی آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر خانوارهای روستایی مهاجر در دهستان رشتخوار واقع در خراسان رضوی است.روش: این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی انجام گردیده است. مطالعات میدانی تحقیق، در سطح روستا و خانوار صورت گرفته است. در این راستا،آثا و پیامدهای بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی در 300 مورد(افراد مهاجرت کننده) در این دهستان مورد بررسی قرارگرفت. بدین منظور، ابتدا ضمن مطالعات اسنادی و بازدید های اولیه میدانی، طیف گسترده ای از شاخص ها متناسب با شرایط روستاهای مورد مطالعه تعیین گردیدند. سپس جمع آوری داده ها براساس شاخص های انتخابی انجام شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از تحلیل های آماری و فضایی و نرم افزارهایSPSS و تکنیک کوپراس استفاده گردید.نتایج : در یافته های پژوهش با توجه به آزمون فریدمن، عامل اقتصادی با میانگین(21/4) بالاترین رتبه را در بررسی آثار و پیامدهای بخش غیررسمی بر وضعیت خانوارهای روستایی مهاجر به خود اختصاص داده است و عامل فرهنگی با میانگین(46/3) از پایین ترین رتبه برخوردار بوده است.نوآوری: پژوهش حاضر از این نظر اهمیت دارد که با بیان آثار و پیامدهای بخش غیررسمی در خانوارهای روستایی مهاجر، می توان گام مهمی در راستای  ماندگاری خانوارها در سطح دهستان برداشت .
۲۹.

تحلیل اثرات اجرای طرح های هادی روستایی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان(مطالعه موردی: روستاهای بخش خاوومیرآباد شهرستان مریوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۷۹ تعداد دانلود : ۸۵
ارتقا و بهبود سطح کیفیت زندگی روستاییان به عنوان هدف اصلی اجرای برنامه های توسعه روستایی و از مهمترین آنها یعنی طرح های هادی به عنوان موردی ترین طرح های توسعه محلی است. در این راستا نیاز است که پس از گذشت چند سال از اجرای طرح های هادی، ارزشیابی لازم انجام شود تا از یک سو پیامدهای اجرای طرح  بر تغییرات سطح کیفیت زندگی روستاییان مشخص گردد و از سویی دیگر با شناسایی نقاط قوت و ضعف، اطلاعات لازم برای مدیریت بهتر طرح های یادشده جهت ارتقای مطلوب سطح کیفیت زندگی روستاییان حاصل آید. این مطلب، هدف اصلی پژوهش کاربردی حاضر بوده که با روش توصیفی – تحلیلی انجام و اطلاعات آن از دو منبع اسنادی و میدانی (مصاحبه، پرسشنامه و مشاهده) جمع آوری شده است. جهت تعیین حجم نمونه آماری از جامعه پژوهش یعنی سرپرستان خانوار 8 روستای(1252 خانوار) بخش خاوومیرآباد که از اجرای طرح هادی روستاهایشان حداقل 3 سال گذشته است از فرمول کوکران استفاده و 250 سرپرست به عنوان حجم نمونه تعیین و پس از توزیع طبقه ای پرسشنامه ها در میان روستاها، به صورت تصادفی ساده نیز پرسشنامه ها در میان سرپرستان خانوار توزیع گردیدند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی(میانگین و مد) و آزمون های آمار استنباطی(خی دو، t تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یکطرفه و تحلیل مسیر) نشان دادند که اجرای طرح های هادی در ارتقای و بهبود ابعاد اقتصادی و اجتماعی کیفیت زندگی روستاییان ناموفق بوده و در مقابل موجب ارتقای و بهبود سطح کیفیت زندگی روستاییان در دو بعد محیطی و کالبدی گردیده است. همچنین بین میانگین کیفیت زندگی روستاییان با قدمت اجرای طرح ها و جمعیت روستاها ارتباط معنی داری وجود دارد و این بعد کالبدی است که بیشترین تاثیر را بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان بواسطه اجرای طرح های هادی داشته است.
۳۰.

ارزیابی رضایت گردشگران و تحلیل عوامل مؤثر بر رضایت آنان در شهرهای مرزی غرب ایران (مطالعه موردی: شهر مریوان، استان کردستان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری رضایت گردشگران امکانات شهری امنیت اجتماعی مریوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۴
شهرستان مریوان یکی از مراکز گردشگری است که میزبان گردشگران زیادی از نقاط مختلف است. با توجه به ورود حجم بالایی از گردشگران به این شهر، بررسی عوامل موثر بر رضایت آنان؛ ضروری است. لذا هدف از این تحقیق، بررسی میزان رضایت گردشگران از شهر مریوان و عوامل موثر بر آن است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش انجام، توصیفی-تحلیلی است. جمع آوری اطلاعات از دو روش اسنادی و میدانی انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه گردشگران وارد شده به شهرستان مریوان که حداقل 24 ساعت در این شهرستان اقامت داشته اند(481500نفر). تعداد نمونه ها نیز با توجه به امکانات تحقیق و نیز نظر متخصصین مربوطه، 200 نمونه در نظر گرفته شد. داده ها و اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزارهای Excel(برای داده های توصیفی) و SPSS تحلیل شده و آزمون همبستگی میان متغیرها به دست آمد. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر بالای عوامل؛ امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، بازار و کنش های بازارایان بر رضایت گردشگران از شهر مرزی مریوان است. همچنین ارتباط معناداری میان رضایت گردشگران با امکانات و خدمات شهری، امنیت اجتماعی، کنش های بازاریان به ترتیب با میزان همبستگی 0.730،0.772و 0.645 و سطح معناداری کمتر از 0.5 مشاهده شد. یعنی با بهبود این عوامل، موجب بالا رفتن رضایت گردشگران از اقامت در این شهر می شود. لذا توجه به بهبود این عوامل در جهت افزایش رضایت گردشگران و بازگشت مجدد آنها، ضروری است.
۳۱.

Consequences of Creative Agriculture and its Role in the Development of Rural Areas of Roshtkhar County(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Agriculture Rural development Creativity Causal analysis Roshtkhar County

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۶۴
Purpose- Supporting and stimulating agricultural development has a decisive role in rural development and is considered the main basis of rural development. Therefore, the agricultural sector and rural areas in Iran are still far from the real potentials for development. Therefore, this study aimed at the consequences of creative agriculture and its role in the development of rural areas of Roshtkhar County in Razavi Khorasan province.Design/methodology/approach-This research was an applied one, conducted with descriptive-correlation and causal-relational methods. The statistical population of the research consists of all heads of rural households (21,785) in Roshtkhar County, using the Cochran formula, 377 farmers from the heads of households were selected as a sample. The main tools of the research were researcher-made questionnaire, field observations and library studies. Then, the questionnaires were distributed in 20 villages of the study area. SPSS software and structural equation modeling approach were employed to analyze the data.Findings: The results of the fitted model showed that creative agriculture had the greatest effects on economic (0.405) and social (0.370) variables. The results of investigating the status of creative agriculture in the study area showed that more than 60% of rural farmer households stated that creative agriculture has been able to play a significant role in rural development.Limitations/Strategies: The dispersion of the studied villages to fill out the questionnaire depending on the topic at the village level, the lack of awareness of some rural households towards conducting research projects in order to complete the questionnaire, and finally the costs of conducting this research are challenging of this study.Practical solutions: Finally, according to the results, solutions such as the full implementation of modern irrigation systems, changing the cultivation pattern and using up-to-date machinery and tools in the agricultural sector can improve the results and the consequences of creative agriculture and its role in rural development in the villages and the implementation strategies of this solution are considered necessary.Original/value- This study is significant as the recognition of different issues of creative agriculture at the regional level can help to take an important step in order to improve the condition of rural households in different dimensions (economic, social-cultural, institutional-managerial and physical).
۳۲.

پراکنش فضایی قیمت مسکن و تبیین عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و طبیعی آن، در پنج محدوده مطالعاتی شهر زاهدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قیمت مسکن زاهدان پراکنش فضایی عوامل اجتماعی-اقتصادی و کالبدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۶۶
هدف تحقیق، تحلیل پراکنش فضایی قیمت مسکن و تبیین عوامل اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی هم پیوند آن در زاهدان (پنج محدوده مطالعاتی) است. این پژوهش از نوع کاربردی، با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. جامعه هدف، شهروندان 18 ساله و بیشتر و گردآوری داده ها، به روش پیمایشی و نمونه برداری تصادفی دو مرحله ای با پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختاریافته است. مدل های آماری عبارت اند از: کولموگروف اسمیرنف، شاپیرو ویلک، اسپیرمن، Somers’ d ، Kendall’s tau- c، مدل Phi ،کای دو و جداول متقاطع. روایی ابزار تحقیق، به وسیله متخصصان و پایایی آن با آلفای کرونباخ (775/0) تأیید شد. دو فرضیه آزمون شد. فرضیه اول: قیمت مسکن با شاخص های اجتماعی دارای رابطه و معنی داری است. فرضیه دوم: قیمت مسکن با شاخص های کالبدی دارای ارتباط معنی دار است. تحلیل در دو سطح انجام شد (سطح کل شهر و سطح محدوده های پنج گانه). یافته ها نشان داد در کل شهر زاهدان، قیمت مسکن با شاخص های اجتماعی بُعد خانوار، تعداد فرزند میزان اطمینان به اهل محل و تعداد خانوار در واحد مسکونی به ترتیب دارای 13 درصد، 16 درصد، 14 درصد و 18 درصد همبستگی است (ناچیز و بی اهمیت). در تفسیر این نتیجه، به اقتصاد غیررسمی، همچنین ساختار اجتماعی نیمه سنتی و امکان دسترسی به ثروت بدون نیاز به تحصیلات اشاره می شود، اما قیمت مسکن در کل شهر زاهدان با شاخص های میزان امنیت در محله و کیفیت زندگی، 40 درصد و 54 درصد همبستگی داشت. این در حالی است که قیمت مسکن با سه شاخص کالبدی دسترسی به خدمات آموزش عالی، دسترسی به فروشگاه ها و مراکز خرید بزرگ و  پاکیزگی محیط، به ترتیب برابر با 68 درصد، 58 درصد و 51 درصد همبستگی دارد. هرگاه سطح تحلیل معطوف به سطح بندی پنجگانه محدوده های مطالعاتی شود میزان و شدت روابط میان متغیرهای اجتماعی، اقتصادی و کالبدی به شرح و تفصیل مندرجات متن تحقیق تفاوت معنی داری را نشان می دهد.
۳۳.

تحلیل اثرگذاری توسعه اکوتوریسم در توانمندسازی اقتصاد روستاییان (نمونه: روستاهای دارای اقامتگاه بومگردی شهرستان کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بوم گردی توانمندسازی توسعه اقتصاد روستایی شهرستان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۵۴
هدف: اکوتوریسم با اهداف چندجانبه یعنی حفاظت از محیط زیست، احترام به جوامع محلی و ارتقای مؤلفه های فرهنگی - اجتماعی و اقتصادی جامعه میزبان سر و کار دارد که این اهداف با مفهوم توسعه پایدار هماهنگ است؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر توسعه اکوتوریسم در توانمندسازی اقتصادی روستاهای دارای اقامتگاه بوم گردی شهرستان کرمان بوده است.روش و داده: این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی صورت پذیرفته و از نوع پژوهش های کاربردی است. برای جمع آوری اطلاعات موردنیاز، از مطالعات اسنادی استفاده شده است، نهایتاً به کمک نرم افزار PLS Smart به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. طبق مطالعات صورت گرفته، از بین ۵۲۱ روستای دارای سکنه شهرستان کرمان، ۱۷ روستای گردشگرپذیر و دارای اقامتگاه های بوم گردی به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. جهت تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و تعداد ۳۸۰ پرسش نامه در بین روستاییان ساکن دارای روستاهای اقامتگاه بوم گردی به منظور گردآوری داده های لازم توزیع شد.یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد بیشتر شاخص ها و مؤلفه های اجتماعی - فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی و مدیریتی از نظر بار عاملی بین ۰/۶ تا ۰/۸ بوده که عمدتاً میزان اثرگذاری شاخص ها بین ۰/۴ تا ۰/۷ و از نظر معناداری، کلیه مؤلفه ها دارای مقدار T بالاتر از ۱/۹۶ بوده که بدین گونه معناداری و تأثیرات مثبت آن ها تأیید شد. از طرفی تأثیر اکوتوریسم بر مؤلفه کلی اقتصادی برابر با ۰/۷۱۷ بوده که نشان از تأثیرات نسبتاً بالای حضور گردشگران در بهبود وضعیت اقتصادی روستاهای هدف دارد.نتیجه گیری: در مجموع تأثیرات اکوتوریسم بر شاخص های درآمد، معیشت، رفاه عمومی، هزینه زندگی، تولیدات بومی و دیگر عوامل نواحی روستایی منطقه، در سطح نسبتاً بالایی قرار دارد. همچنین تأثیر بوم گردی بر مؤلفه کلی اقتصادی برابر با ۰/۴۸۴ بوده که نشان از تأثیرات نسبتاً بالا دارد. لذا می توان بیان نمود که توسعه بوم گردی در تحقق این امر در تحول اقتصادی روستائیان بسیار تسریع کننده خواهد بود.نوآوری، کاربرد نتایج: نتایج این تحقیق می تواند در نواحی روستایی مشابهی که دارای اقامتگاه بوم گردی هستند، مورد استفاده قرار گیرد.
۳۴.

بررسی عملکرد طرح هادی روستایی و میزان رضایت از اجرای آن از دیدگاه روستاییان (مورد: بخش مرکزی شهرستان زاهدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح هادی عمران روستایی رضایت زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۰
طرح هادی روستایی با هدف تجدید حیات و نیز هدایت روستاها در ابعاد کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تهیه و اجرا می شود. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اثرات اجرای طرح هادی بر سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان زاهدان واقع در جنوب شرقی ایران و میزان رضایت ساکنان روستایی از اجرای آن است. داده ها به دو صورت اسنادی (مراجعه به سازمان های مختلف) و میدانی (پرسش نامه) درزمینه سه شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی گردآوری شد. جامعه آماری، ساکنان پنج روستای بخش مرکزی شهرستان زاهدان هستند که طرح هادی در آن ها اجرا شده است. جمعیت آن ها بر اساس سرشماری سال 1395 به تعداد 2623 نفر است. حجم نمونه با روش نمونه گیری تصادفی ساده و با استفاده از فرمول کوکران 335 نفر در سال 1400 انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای و کروسکال والیس بهره گرفته شد. بر اساس نتایج، بعد اقتصادی با میانگین 2/71 بیشترین عملکرد را بر جای گذشته است و بعد کالبدی با میانگین 2/31 کمترین عملکرد را داشته است. به طور کلی نتایج نشان داد عملکرد طرح هادی در تمامی ابعاد در روستاهای مورد مطالعه پایین تر از حد متوسط (3) و لذا نامطلوب بوده و نتوانسته است در روستاهای بخش مرکزی زاهدان چندان مؤثر واقع شود. همچنین میزان رضایت افراد از اجرای طرح هادی روستایی در روستاهای مورد مطالعه یکسان نیست و تفاوت معناداری با هم دارند. بر اساس یافته های مطالعه، میزان رضایت ساکنان روستای سفید سنگ از عملکرد طرح هادی روستایی با میانگین 202/3 بیشترین و شه مرادآباد با میانگین رتبه ای 100 کمترین رضایت را از اجرای طرح هادی دارند.
۳۵.

تحلیل وضعیت شاخص های مسکن پایدار در نواحی روستایی و تأثیرات آن بر توسعه روستایی (مورد مطالعه: دهستان محمدآباد شهرستان هامون)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسکن پایدار توسعه روستایی دهستان محمد آباد شهرستان هامون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۳۰
پژوهش حاضر با هدف تحلیل وضعیت شاخص های مسکن پایدار در نواحی روستایی و اثرات آن بر توسعه روستایی و در دهستان محمدآباد شهرستان هامون صورت گرفته است. روش پژوهش در این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی بوده که با رویکرد پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل دو قسمت؛ روستا و خانوار است که در جهت تعیین تعداد روستا با روش تخمین شخصی، تعداد 10 روستا و در بخش انتخاب بین خانوارهای دهستان محمد آباد شهرستان هامون با استفاده از فرمول کوکران؛ نمونه ای به حجم 350 خانوار انتخاب و با ابزار پرسشنامه مطالعه شدند. ضریب آلفای کرونباخ به منظور تشخیص پایایی پرسشنامه ها در این پژوهش برای چهار بخش پرسشنامه شامل (پایداری کالبدی، پایداری اجتماعی، پایداری اقتصادی و توسعه روستایی) به ترتیب 0.77، 0.84، 0.75 و 0.71 درصد به دست آمده که گویای مناسب بودن ابزار پژوهش بوده است. یافته ها نشان داد که میانگین ابعاد اجتماعی 84/2، اقتصادی 28/2 و کالبدی 46/2 است. در نتیجه شاخص های مسکن پایدار، در وضعیت ناپایدار قرار دارند. نتایج آزمون تی تک نمو نه ای نشان داد که شاخص های پایداری مسکن روستایی در سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در وضعیت ناپایداری قرار دارند. شاخص پایداری اقتصادی با میزان (82/25-) نسبت به دیگر ابعاد ناپایدارتر است. همچنین نتایج آزمون ضرایب رگرسیونی حاصل از برازش مدل برای شاخص های پایداری کالبدی (274/0)، شاخص های پایداری اقتصادی (321/0) و شاخص های پایداری اجتماعی (344/0) مشاهده شد که ارتباط میان این شاخص ها با توسعه روستایی ارتباطی مثبت و معنادار است. 
۳۶.

بررسی نقش توسعه بوم گردی در توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی روستاییان شهرستان کرمان

کلید واژه ها: توسعه بومگردی توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی معادلات ساختاری شهرستان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۶
زمینه و هدف : ازآنجاکه توانمندسازی، یکی از اهداف مهم توسعه بوم گردی می باشد، هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش توسعه بوم گردی در توانمندسازی اجتماعی و اقتصادی روستاییان شهرستان کرمان بوده است. روش شناسی : این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی صورت پذیرفته و از نوع پژوهش های کاربردی است. جهت جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، از مطالعات اسنادی و روش پیمایشی استفاده شده، از این رو به کمک نرم افزار اسمارت پی.ال.اس به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. جامعه آماری پژوهش را 27 روستای گردشگرپذیر و دارای اقامتگاه های بوم گردی شهرستان کرمان تشکیل داده است. یافته ها : یافته ها حاکی از آن است که میزان تأثیر توانمندسازی اجتماعی جهت توسعه بوم گردی با بار عاملی 755/0 و مقدارt  (تی) 298/14 و میزان اثرپذیری آن 426/0 و برازش کلی آن، رقم 482/0 را نشان داده است. سپس توانمندسازی اقتصادی با بار عاملی 928/0 و مقدار t(تی) 019/52  در رتبه دوم قرار گرفته است. نتیجه گیری و پیشنهادها : توسعه بوم گردی توانسته است در منطقه در دو بعد توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی تأثیرگذار باشد. لذا باتوجه به اینکه ارقام به یکدیگر نزدیک می باشد، می بایستی در زمینه تأمین زیرساخت ها جهت تقویت این بعد از توانمندسازی همت بیشتری گمارد. نوآوری و اصالت : با توجه به نقش بوم گردی در توانمندسازی روستاییان در زمینه های اجتماعی و اقتصادی، این پژوهش می تواند الگوی مناسبی جهت برنامه ریزان در مناطق مشابه باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان